Vísir Sunnudagsblað - 16.02.1941, Blaðsíða 1
1941
Sunnudaginn 16. febrúar
7. blað
KRISTMANN GUDMUNDSSON:
IIID MÍISf
Fagra bláa Dóná, dásömuð í
]jóðum og lögum, er því miður
mjög sjaldan blá! Eg hef talað
við gamla menn í Wien, Brad-
islawa og Búdapest sem hafa
lifað allan sinn aldur við ána og
aldrei séð bláma hennar. En
morgun einn sat eg á verönd
minni á hótel Bristol i Búdapest
og horfði á elfuna. Þá sló allt í
einu á hana skærum irisbláum
bjarma, undra f ögrum. Þar sem
eg hafði hjá mér stóra rykslegna
flösku af hinu dýrlega víni
landsins, Tokayer, grunaði eg
augu mín um græsku. En í
saniá bili kom út til mín vinur
minn norskur, er með mér var,
honum varð litið á ána og hann
sagði: „Det var da som faen!
Elva er jo blaa!"
Það leikur æfintýraljómi um
ána og þó hún sé oftast grá, er
hún fögur og virðuleg, dulráð
og draumslungin, þar sem hún
liðast gegnum skóga- og hæða-
lönd Austurrikis og sléttur Ung-
verjalands. Sumstaðar á bökk-
um hennar standa rústir fornra
æfintýraborga, kastalir riddara
sem löngu eru orðnir að mold.
En á björtum vordegi hvilir
perlulit góðviðrismóða yfir
skógunum, og á sefeirunum við
ána sitja rauðklæddar meyjar
hvíta gæsahópa. ,
Eitt sinn i æsku minni tók eg
mér far með einu af skipum
þeim sem eru i förum milli
Wien og Budapest. Lagt var af
stað snemma morguns frá
f'BROT ÚR GAMALLI FERÐASÖGU
Wien; skipið var fullt af far-
þegum og glatt á hjalla um
borð. Ægði þar saman mesta
fjölda af, þjóðum, og aragrúi
tungumálanna mun naumast
hafa verið meiri í sjálfum Bab-
el. Það var vor, ihnþungur hiti
í lofti, og unga fólkið þarna
'niður frá ekki mjög kreddufast.
Áður en eg vissi af var eg sestur
að drykkju með hóp af ungu
fólki sem haf ði það eitt sameig-
inlegt að kunna Wienarísku og
geta bölvað á „Wi-enna", en svo
nefnist mállýzka ein sem tíðkuð
er meðal lægri stéttanna í Wien
og er ekki auðlærð. Sólin skein,
Tokayerinn rann Ijúflega niður
og mennirnir voru bræður!
Eftir nokkra stund vorum við
farin að ræða saman — hvort
á sínu tungumáli! Ástúðleg ser-
bensk systkini sátu sitt hvoru
megin við mig og rómuðu feg-
urð lands sins á sinni eigin
tungu, sem mér finnst hljóm-
fegurst allra slafneskra mála.
Það skal þó tekið fram að eg
skildi fæst af þvi sem þau sögðu!
En þegar stúlkan bauð mér
„dús", krafðist eg þess að það
skeði „upp á íslenzku". Þetta
féll í mjög góða jörð, svo að
eftir litla stund voru öll „pör"
við borðið orðin „dús" á sama
hátt.
Eg var búinn að basla við að
Konungshöllin í Búdapest.
Landslag
við Dóná.
læra litilsháttar'i ungversku og
langaði til að æfa mig í henni'.
Þess vegna greip eg tækifærið
og yrti á herramann einn er sat
við næsta borð og var nokkuð
við aldur, mér var sagt að hann
væri ungverskur.
„Jo napot kivanok, uram,"
sagði eg. „Bocsasson meg, he —
elien!"
„Elien," svaraði hann. Elien
þýðir skál (yður til heilla).
Karlinn var auðsjáanlega ekk-
ert mjög áfram um að kynnast
mér, hann var fýlulegur á svip-
inn. En eg var ekki á þvi að gef-
ast upp. — „Engedje meg, hogy
magamat —" byrjaði eg á nýj-
an leik, en mundi svo ekki
meira af þeirri setningunni. í
sama bili fauk karlinn upp all-
grettin. „Ka i helvete er dettane
for nokke volapyk!" »hreytti
hann út úr sér og hvesti á mig
augun. „Kan ikkje du snakke
nokke menneskjesprok, du
da?" \
„Æ hver skollinn, ertu norsk-
ur!" varð mér að orði. Eg
skammaðist mín fyrir frammi-
stöðuna en sá gamli tókst allur
á loft: „Þú ert norskur, mann-
skratti!" mælti hann blíðlega.
„Og pratar skit! — Komdu
hingað lagsmaður og fáðu þér
eitthvað i gogginn, heldur en að
sitja þarna og brúka kjaft á
golf rönsku!"
Þetta varð upphafið að góðri
vináttu. Karlinn var forríkur
uppgjafaverkfræðingur úr Osló,
skýr og skemmtilegur og ákaf-
lega hreinskilinn. Ekki veit eg
hvað orðið hefir um hann nú
upp á síðkastið; en eg vona að
hann hafi fyrirgefið mér að eg
gerði hann dð fönikiskum
kaupmanni í einni af bókum
minum! ¦— 1 þetta sinn var
hann é leið til Búdapest.„En það
er engin skemmtiferð," sagði
hann, „síður en svo. En síðan
eg hætti að vinna, setjast stund-
um að mér svoddan djöfulsins
leiðindi. Mér finnst konan mín
orðin ljót og eg missi matarlyst-
ina! Þá f er eg of an i banka, nesta
mig vel með peninga og skelli
mér inn i næstu lest sem fer til
útlanda. Svo í næsta landi sendi
eg kerlingunni skeyti að eg
komi ekki i kvöldmatinn. Eg
hefi' það nú svona, karl minn;
þvi eg veit ekkert leiðinlegra en