Vísir Sunnudagsblað - 22.06.1941, Blaðsíða 6
6
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
BJARGAÐU MÉR, VÆNA! — Karlmennirnir eru í hernum, svo
að kvenmenn verða að gegna lifvarðastörfum við baðströndina
á Bon Beach, Ástralíu.
WILLIE HOPPE, heimsmeistari i billiard-leik, veiktist er hann
var nýbyrjaður á keppni við áskorandann Jalce Schaeffer, en
hann er vongóður um b'ata og lieldur j>á keppninni áfram.
gullöld franskrar myndlistar.
Hún er auðugust, margbrejdi-
legust og fjölþættust, og lista-
verk hennar koma bezt heim
við óskir og þrár ekki aðeins
fámenns úrvals heldur ailrar
þjóðarinnar. I verkum hinna
mætustu snillinga má sjá speg-
ilmynd aldarháttarins.
Fyrsti þriðjungur 20. aldar-
innar hefir verið annað og
meira en framhald fyrra tíma-
hils. Hann hefir komið fram
með nýjungar. Hann hefir skap-
að sína eigin hugsjón. Hann
hefir barizt fyrir sínum eigin
persónuleika og lirist af sér
hlekki liðins tínia. Hann liefir
sett mark sitt á franska mynd-
list eftir að hafa vakið á víxl
aðdáun og ákafa gagnrýni.
Nú, frekar en nokkru sinni
fyrr, getur maður verið von-
góður um örlög franskrar
myndlistar, þvi að'dýrðleg for-
tíð er trygging framtíðarinnar.
Arftökum Delacroix og Ingres
mun auðnast að halda uppi
frægð franskrar listar og
tryggja farsæl áhrif hennar.
En livað er eg að segja? Það
er um örlög Frakklands, sem
maður getur verið vongóður.
Því að — þið vitið það vel —
hinn dásamlegi árangur á sviði
myndlistar er langt frá þvi að
vera einstakur og eiga ekki sinn
líka á öðrum sviðum. Hann er
ekki nema einn steinn af mörg-
um í hinni mildu byggingu,
sem Frakkland er. Á öllum
sviðum listar, á öllum sviðum
andans undantekningarlaust,
svo að ekki sé nú minnzt á önn-
ur — um þau geta þau ykkar,
sem hlustuðu síðastl. ár á fyrir
lestra mína um „Frakkland
fyrir handan höfin“, gert sér
nokkra hugmynd — hefir
Frakkland sýnt fram á okkar
dag hinn mesta lífsþrótt. Eg
mun eklci nefna nema eitt
dæmi: tónlistina. f útlöndum er
mönnum ekki allsstaðar fylli-
lega kunnugt um þann skara
snillinga, sem Frakldand hefir
átt á þessu sviði á 20. öldinni.
Engu frekar en í myndlist, get
ur nokkurt land teflt þar fram
á sama tímabili jafnmörgum
listamönnum er auðgað hafi al-
þjóðalistir jafn rikulega.
Nei! Þjóð, sem er megnug
slíkra hluta, er ekki úr sér
gengin. í sannleika sagt var það
á því augnabliki, er átak Frakk-
lands var sem mest, þegar það
sveif hátt á himni mannlegra
hugsjóna, að það var lostið. En
verum róleg. Undin er ekki ban-
væn. Þegar bundið hefir verið
um sárin mun hin kjarkmikla,
galliska svala hefja sig til flugs
á ný og byrja aftur söng sinn.
Því að handan við hið hverf-
ula, handan við hið stundlega,
þurfa menn að kunna skil á
hinum sönnu verðmætum. Því
að eins og landi minn, sonur
rithöfundarins fræga, Maurice
Bax-rés, sjálfur rithöfundur,
ski-ifaði nýlega, þá „er ofar
mönnurn þeim, sem breytt liafa
-vel eða illa, eitt það, sem stend-
ur óhaggað: Það er Fi-akkland.
Sterkt eða lamað, sigursælt eða
sigi-að, er það trútt sínu innsta
eðli.
„Frakkland tókst á hendur að
berjast enn einu sinni sem
framvöi’ður frjálsra lýða. Þvi
mistókst í þetta sinn að brjóta
af sér árásarheri þá, sem skullu
á því (þeir voru það miklu bet-
ur vopniim búnir). Ekki hefir
það hlotið vansæmd þess vegna.
Mistök Frakklands eru til orð-
in fyrir oftx-aust og of mikið
eðallyndi. Þau eru ekki van-
sæmandi."
Og svo ber að minnast þess,
að landið, sem kallað hefir ver-
ið „land liinnar ósigrandi von-
ar“, hefir á hinni löngu göngu
sinni í’atað í miklar raunir, svo
miklar, að aðrar geta ekki orð-
ið þyngri. Þarf ekki annað en
minna á hið lxræðilega ástand
landsins á 15. öld, eftir 100 ái’a
stríð eða í byrjun 17. aldar á
stjórnarárum Hinriks 4., eftir
40 ára hæði utanlands- og inn-
anlandsstyrjaldir. Er það ekki
Þjóðverji, prins von Biilow,
sem í bók sinni „Þýzk stjórn-
mál“ bendir á, að „Fi’aklíar (eg
tilfæri ox-ðrétt) liafa óbifanlega
trú á ófallvelti lífsafla þjóðar-
innar“, og að (eg tilfæri enn
oi’ðx'étt) „þessi trú byggist á
sögulegum staði*eyndum“. —
„Enda“, heldur von BuloW á-
fram, „hefir engin þjóð náð sér
jafn fljótt og Frakkar eftir
‘ mildl áföll. Engin þjóð hefir
endurheimt jafn auðveldlega
kraft sinn, trúna á sjálfa sig og
framkvæmdadug sinn eftir
slæm mistök og ófarir, sem
sýndust mundu riða henni að
fullu. Oftar en einu sinni hélt
Evrópa, að Frakkland væri ekki
lengur hættulegt — ’eg tilfæri
oi’ði’étt — en jafnoft reis
Frakldand upp að skömmum
tíma liðnum, og stóð á ný and-
spænis Evrópu, máttugt sem
fyi-r og jafnvel sterkara.“ Hinn
þýzkx stjórnmálamaður dáist
mjög að íramtaki Fi’akka í ný-
lendumálum, undir eins eftir ó-
sigurinn 1870 og einnig að því
(eins og hann segir) „hve þessi
þjóð, sem lagar sig svo dásam-
lega eftir hverjum nýjum að-
stæðum, vaknaði skjótlega til
nýs fx’amkvæmdadugs."
Pi’ins von Búlow hefir x’étt að
mæla, og bráðlega munu menn
geta tekið undir þau orð, sem
tveir sendimenn Feneyjaríkis
ski’ifuðu stjórn sinni, er þeir
komu til Parísar skömmu eftir
dauða Hinriks 4.: „Frakkland
hefir ekki misst neitt af kröft-
um sínum í afstöðnum óhöpp-
um .... Líkaminn, mjög
þróttmikill, yngdur í raunun-
um og sem risinn upp frá tlauð-
um, reisir sig á ný.“
Og þá, vei’ið vissir um það,
áheyrendur góðir, mun Frakk-
land á ný hefja kyndilinn á loft
og gefa heiminum margt fag-
urra afi’eka, sem eins og það,
sem við höfum nú athugað
saman, eru mannsanaanum til
sóma.