Vísir Sunnudagsblað - 23.11.1941, Blaðsíða 7

VISIR SUNNUDAGSBLAÐ
7
viku, og stundum breytist húu
daglega. Þa'ð hækkar í vatninu
í leysingum og eftir leysingar,
og það vex i vatninu í rigninga-
tíð og eftir rigningatíð. En á
öðrum tímum minnkar i vatn-
inu, hvort sem þurrkar eru eða
ekki. Eg lief margoft séð lækka
i vatninu dag eftir dag, þó kalsa-
veður væri og rakt loft, eða
jafnvel smáskúrir. Uppgufunin,
sem sumir lialda að valdi mestu
um lækkun vatnsborðsins mun
þvi valda siáralitlu, beldur valda
lækkuninni hin huldu afrennsli
vatnsins, sem eg af tilviljun
varð fyrstur til að taka eftir, og
er minnst á þau aftar í grein
þessari
Leyndardómur
Reykjavíkur-tjarnar.
Það verður að telja lofsvert,
að reyna að ráða eitthvað af
þeim mörgu gátum, sem enn
eru óráðnar í jarðfræði og
iandafræði vors gamla Fróns.
Geir Gigja, sem ritað hefir
ýmislegt um náttúrufræði, hef-
ir heyrt þess getið, að til væri
það, sem kallað væri leyndar-
dómur Ivleifarvatns, og einselt
sér að ráða þá gátu. Telur liann
sig nú liafa leyst liana, og ritar
síðan um athuganir sínar í
Sunnudagsblað Vísis. En þegar
farið er að lesa greinina kemur
í ljós, að Geir hefir láðst að
spyrjast fyrir um hvað það
væri, sem væri nefndur leynd-
ardómur þessa stöðuvatns.
Heldur hann að leyndardómur-
inn sé sá, að yfirborð vatnsins
er mjög breytilegt að liæð.
Heldur svo, að hann hafi ráðið
leyndardómin'n með því að sýna
fram á að það sé áraskipti að
því hvað mikið rigni (og liafa
sennilega fleiri tekið eftir þvi
en Geir,) en úrkoman ráði
va tnsborðshæðinni.
Nú er það svo, að i öllum
vötnum sem sólin stafar á, á
landi voru, (og er óþarft að láta
hugann reika víðar), bæði þeim
vötnum sem hafa afrás, sem
hinum, er yfirborðið misjafn-
lega hátt, eftir því hvort er
rigningartíð eða þurrkatíð.
Það þarf því ekki að undra, að
Geir Gígja gæti fundið nokkuð
samræmi milli Kleifarvatns og
Rauðavatns. En hann hefði
orðið hins sama var við Þingr
vallavatn, sem lækkaði mikið i
smnar, á sama tíma og Kleifar-
vatn. Ef á að kalla þetta al-
kunna fyrirbrigði leyndardóm,
þá væri miklu réttara að kalla
það leyndardóm Reykjavíkur-
tjarnar eða leyndardóm mó-
grafarinnar í Fossvogsbletti
fjögur, en að kenna hann við
Kontrakt-Bridge
Eftir Kristínu Norömann
Kleifarvatn. Því leyndardómur
þess vatns er annar.
Leyndardómur Geirs Gígju.
En nú er það svo, að þó leynd-
ardómur Kleifarvatns væri sá,
er Geir Gígja lieldur, þ. e. mis-
liátt yfirborð, þá væri leyndar-
dómurinn jafn mikill leyndar-
dómur nú, er Geir hefir frætl
þjóðina um þessi mál, eins og
áður. Hann sýnir línurit yfir úr-
komu í Vestmannaeyjum í
fimm áratugi og úrkomu við
Berufjörð og Stykkishólm í 7—-
8 áratugi og verður erfitt að
skilja hvað þetta kemur við
vatnsborðsliæð Kleifarvatns,
sem ekki er kunn, svo fyrir víst
sé vitað, nema um einn áratug
(og tæplega það). Munu línurit
þessi vera sett til skrauts, en
ekki til fróðleiks, eða lianda
þeim sem sjá, en athuga ekki.
En sé síðasti áratugur línurit-
anna borin saman, þá sýnir sá
hluti þeirra hvorki eitt né ann-
að, þvi hvorki fylgjast þau að
innbyrðis, né við vatnsborðs-
hæð Kleifarvatns; enda varla við
þvi að búast, því staðir þessir
eru langt liver frá öðrum, og of
langt frá vatninu, til þess að
hægt sér að vænta, að þaðan sé
hægt að fá fræðslu um yfir-
borðshæð þess.
Einnig birtir Geir Gigja línu-
rit, sem sýna samanburð á úr-
koniu á Eyrarbakka og yfir-
borðshæð Kleifai'vatns fi'á 1926
—1940. Þykist hann á linuriti
þessu sjá, að aðal-hækkanirnar,
sem vei'ði á yfii'borði vatnsins,
komi einnig fram i úrkomunni
á Eyrarbakka. En þegar farið
er að bera saman línui'nar í rit-
inu, kemur í ljós, að Geir Gigja
hefir mjög einkennilega sjón,
eða hefir haft mjög hraðann á,
þegar hann athugaði línurnar,'
og skulum við nú virða þær
betur fyrir okkui’.
Niðurl.
Þegar unx tvo fjórliti er að
ræða, sem ekki eru næstir hvor
öðrum að gildi, svo sem spaði
og tigull, er engin regla einhlít
um það, hvorn litinn segja skuli
fyrr. Venjan hefir þó verið sú,
að segja hærri litinn fyrr. En
tökum nú t. d. þessi spil:
A Ás-G-9-2
¥ D-9-7
Ó Ás-D-8-3
* 4-2
Ef maður byrjar hér á einum
tígli og meðspilari svarar með
einu hjarta, má segja spaðann
næst. Með þvi móti er hægt að
halda sögnunum á lægi-a sagn-
stigi. Ef meðspilai'i svarar þá
með einu grandi eða tveim lauf-
Sagnirnar gengu þannig:
Norður: Austur:
1 spaði pass
3 spaðar pass
5 grönd pass
pass pass
Austur spilar út tígulkóngk
Norður sér, að lxann á ellefu
slagi vísa, en tólfta slaginn verð-
ur liann að fá, annaðhvort á
laufið, eða með því að koma
mótspilurum í kastþröng.
Hann gefur því fyrsta slaginn.
Austur spilar þá tiguldrottningu,
A 3
um, er þarnæst hægt að að taka
undir hjartað.
Nú í dag og í næstu sunnu-
dagsblöðum vei'ða birt nokkur
spil, sem tekin eru úr Bridge-
keppni, er háð var i New York
síðastliðið vor.
Þegar slík keppni er háð, er
þátttakendum heimilt að spila
eftir hvaða sagnkerfi sem er.
En venja er það, að keppendur
skýx-a frá því, áður en keppnin
liefst, eftir hvaða reglum, þeir
spila.
Hér er notað sagnkei’fi Cul-
bertson’s og fjögra- og fimm-
grandasagnii', sem kenndar eru
við hann.
As-K-10-4
Suður: Vestur:
3 lauf pass
4 grönd pass
ö spaðar pass
en Norður tekur með ásnum
hjá blindum. Spilar síðan þrisv-
ar tronipi, þá ási og kóngi í
laufi og lauffjárka, sem liann
trompar sjálfur. Nú verður
hann að spila út trompunum.
Áður en síðasta trompinú er
spilað út, eru spil þannig:
V Ás-9-5
♦
*
A Ás-D-10-9-5-3
V Ás-9-5
♦ 8-3
A 7
V G-7-6-4-2
♦ 9-7-G-5
* D-5-2
♦ 7-6
N
V A
S
♦ K-G-6
¥ K-8-3
♦ Ás-10-2
4*
A 8-4-2
¥ D-10
♦ K-D-G-4
* G-9-8-3
A N
¥ G-7-6-4 ♦ V A
* S
¥
♦
♦
K-8
10
10
¥
♦
*
D-10
G
G
— Án peninga er eklcert lxægt
að gera.
— Jú, safna skuldum.
— Mamma, mamma, komdu
snöggvast út í gluggann.
— Nei, eg má ekki vera að
því.
— Jú, bara augnablik.
— Hvað gengur á.
— Pétur vill ekki trúa því,
að þú sért rangeygð.
„Er gott að nota húsdýraá-
burð á jarðarber?“
„Nei — í'jómi er betx'i.“
Þegar spaðaþristi er spilað út,
neyðist Austur til að kasta
hjartatíunni, en Suður kastar
tigli eða laufi. Norður spilar þá
hjartafimmi og telcur með kóng-
inum hjá blindum, en drottning-
in fellur í. Loks spilar Noi’ður
hjartaáttu frá blindum og svín-
ar niunni. Tekur svo hjarta-
ásinn og vinnur þannig sex
spaða.
Leiðrétting:
í síðasta sunnudagsbl. stend-
ur þetta: „Spilar þá laufi, sem
Vestur tekur með ásnum“, en á
auðvitað að vera: „sem Norður
tekur með ásnum“.