Nýja dagblaðið - 24.12.1933, Qupperneq 4

«
N Ý 3 A
DA&BLAÐIÐ
— — — Allt gekk eftir
áætlun Geira. Veðurblíða hélzt,
svo að ekkert/ varð ballinu á
Bakka til hindrunar. Við Geiri
fórum fram að Gili til að
sækja Siggu. Imba, vinnukon-
an þar, ætlaði að fara líka.
Þær voru að ljúka við að búa
sig, þegar við komum. Það er
annars eftirtektarvert, þegar
kvenfólk er að búa sig til ferð-
ar. Alltaf týna þær einhverju,
og alltaf geta þær dáið upp á
það ,að þarna hafi þær lagt
hlutinn, og hvergi annarsstað-
ar. Heitar af æsingi, snúast
þær í kringum sjálfar sig, og
hlaupa hundrað aukaspor. Og
svo er alltaf eitthvað að bila,
þarna er saumspretta og þarna
vantar tölu, og hér er nú bara
hreint og beint gat!
Kristín, móðir Siggu, gaf
okkur flóaða mjólk og heitar
lummur, og svo lögðum við
fjórmenningarnir af stað.
--------Ég ætla eklci að fara
að orðlengja neitt um ballið,
það hefði getað orðið skemmti-
legt, ef ég hefði ekki verið
bundinn af þessu horngrýtis-
loforði við Geira.
Að sjá líka karlskrattann,
hvernig hann notaði sér það,
að ég dró mig í hlé.
Sigga var í byrjun kát og
fjörug, og lang yndislegasta
stúlkan, sem þarna var, um
það varð ekki deilt.
Eftir því sem leið á nóttina,
sýndist mér taka að bregða
birtu í svip hennar, og ekki
laust við, að hún renndi til
mín ásökunaraugum. Einu
sinni kom hún tíl mín og
sagði:
— Mikið skelfing geturðu
verið daufur og leiðinlegur.
Ég tottaði pípuna mína og
steinþagði, en undarlega var
álit mitt á sjálfum mér lítið
þessa stundina.
Loksins var ballið á enda.
Við héldum heimleiðis. Veðrið
var ágætt, það hafði verið þíða
undanfarna daga, og snjóinn
leyst upp að miklu leyti, þó
voru skaflar hér og hvar, og
gjörðu þeir það að verkum, að
okkur var ennþá dimmra fyrir
augum, þegar við vorum kom-
in yfír þá, og þurftum við að
gæta fyllstu varúðar til að
kútveltast ekki á svörtum mó-
unum. Ég hugsaði til Geira,
sem er allra manna náttblind-
astur. Við Imba vorum á und-
an og gekk okkur allvel ferða-
lagið. Geiri og Sigga komu á
eftir, hann var með stóran staf
í hendi, og var hinn vígaleg-
asti. En ekki vorum við komin
langt áleiðis, þegar fóru að
heyrast hálfkæfð óp til Siggu,
og rétt á eftir rödd Geira sef-
andi og sigurviss:
— Þetta lagast góða, þegar
við förum að venjast tnyrkr-
inu. En það lagaðist ekki. Geiri
var alltaf síhnjótandi, og
stundum dró hann Siggu með
sér. Mér fannst það hlyti að
vera ónæðissamt fyrir biðil að
fá þessar byltur, að minnsta
kosti hefði mér þótt það taf-
samt. Nú kom að því að við
þurftum að fara yfir læk.
Hann var hálffalinn í fönn, en
/liðurinn sagði til hans. Við
Bjargvættur kristninnar

. /■hc- >■<. /t • < ’vo.c i.y
fXr"’ ■'■ .-‘.í 'iiz 'Jti- AvV
> . .,.,■ ' ■ ■' ' ■'' * , ■,,',■:' í . . ... , . ,
12. september í haust voru
liðin 250 ár síðan háð var or-
ustan mikla við Wien, 12. sept.
1683, er árás Tyrkja á Vest-
urlönd var stöðvuð með ágætri
framgöngu þýzkra og pólski'a
hersveita undir yfirstjórn Jo-
hans Sobiesky, konungs Pól-
verja. Fékk hann þá heiðurs-
nafnið „Bjargvættur kristninn-
ar“ og þáði að gjöf frá páfan-
um sverð úr gulli. Hann var
kvæntur franskri prinzessu, og
eftir orustuna við Wien skrif-
aði hann henni á þessa leið,
sem frægt er orðið: „Veni,
vidi, — Deus vicit“ —: Ég kom
og sá — guð sigraði. — Þegar
Jóhann konungur kom með
her sinn, voru Tyrkir búnir að
sitja lengi um borgina og var
hún að því komin að gefast
upp. Stóð þá hæst vegur
Tyrkjaveldis í Norðurálfu, en
gjörvallar kristnar þjóðir
skulfu af ótta fyrir hersveit-
um hinna „vantrúuðu“. En
þessi var hinn fyrsti ósigur
þeirra, og var síðan stöðug
: sókn þó hægt færi, af hálfu
| Vesturlandaþjóða, og þokuðust
landamæri Tyrkja suður á við
. eftir hvern ósigur, og er nú
svo komið, eftir hálfa þriðju
öld, að þeir hafa tapað öllu
ríki sínu hér í álfu nema land-
skika einum litlum austur við
Marmarahaf. — Orustan við
Imba fórum fyrst yfir, og köll-
uðum svo aftur fyrir okkur •
— Varíð ykkur á læknum!
En hvort aðvörunin hefir
ekki heyrst, eða óhamingju
Geira orðið allt að vopni, veit
ég ekki, en nokkuð var það,
að hann skvampaðist ofan í
lækinn, og gengu skvetturnar
langt upp fyrir höfuð á hon-
um. Aumingja Geiri! Hann var
brjóstumkennanlegur þar sem
hann stóð þarna holdvotur og
skjalíandi á lækjarbakkanum.
En Sigga lagði á rás frá hon-
um, og sýndi það ekki mikla
hluttekningu í kjörum hans.
— Sigga! Sigga! kallaði
hann. Viltu ekki stafinn.
Hún svaraði öskuvond:
— Ég held að þér veiti ekki
af honum sjálfur, sem ert
nautstirður og grillir ekki jörð-
ina, sem þú gengur á. — —
Við fylgdum stúlkunum heim
að bæjardyrum að Gili. Sigga
hljóp inn í bæinn án þess að
virða okkur þess að kasta á
okkur kveðju, en um leið og
hún hallaði aftur bæjarhurð-
inni, leit hún á mig, og mér
sýndist blika tár í augum
hennar.
Ég fór að verða órólegur.
— Geiri minn! sagði ég, og
gerði mig blíðan í máli. Viltu
ekki bíða eftir mér svolitla
stund, á meðan ég skrepp
hérna inn í bæinn?
Hann var tregur til, og
skildi sízt hvaða erindi ég ætti
inn í bæinn um hánótt.
Mér datt í hug, að stúlk-
urnar hefðu slangrað inn í
búr, til að fá sér matarbita,
áður en þær færu að sofa. Ég
leit þar inn. Sigga sat þar al-
ein, hallaði sér fram á búrs-
borðið og grét.
— Sigga mín, mæiti ég blíð-
lega.
Hún leit snöggvast upp, svo
grúfði hún sig aftur niður og
grét eins og áður. Hvernig á
að hugga stúlku, sem grætur?
Ég vissi það ekki, en ég tók
Siggu í faðminn, og kyssti á
tárvot augnalok iiennar. Þetta
virtist hafa góð áhrif, hún
hætti að gráta, og þurkaði sér
um augun.
— Hversvegna hefirðu verið
svona vondur við mig? spurði
hún í ásökunarróm. Að láta
karldrauginn vera á hælunum
á mér alla nóttina.
— Vertu nú góð, Sigga mín,
hann er svona skotinn í þér.
— En þú ?
Æ, þetta kvenfólk! Auðvit-
að varð ég að kyssa hana hvað
eftir annað, og fullvissa hana
um, að ég væri líka bálskot-
inn í henni.
Okkur varð hrollkalt þarna
í búrinu, svo að við frestuðum
kossunum til næsta dags.
Ég náði Geira heim undir
túnfæti, hann var orðinn svo
geðstirður og kaldur, að hann
Wien 1683 er hliðstæðrar þýð-
ingar fyrir menningu Norður-
álfunnar og orustan á Kata-
lónsku völlunum árið 451, þar
sem rómverskar, franskar og
þýzkar hersveitir stöðvuðu
framrás Húna, sem voru af
rnongólsku kyni eins og Tyrk-
ir, en konungur þeirra var
Attila eða Atli sá, er um get-
ur í sögnunum um Sigurð
Fáfnisbana. — Að ofan til
hægri á myndinni sézt höllin
Olesko í Galiziu, þar sem Jó-
hann fæddist, 2. júní 1624. En
neðri myndin er af sumarhöll
Jóhanns konungs, Wilanow,
skammt frá Warszawa, höf-
uðborg Póllands.
var varla mælandi málum. Þó
gat ég, með minni afburða
mælsku talið kjark í hann, og
sýnt honum fram á, að það
væri ekkert mark takandi á ó-
förum hans um nóttina, næst
skyldi hann reyna í björtu.
------Ég svaf langt fram á
næsta dag.
Þegar ég loksins kom á fæt-
ur, var mér sagt, að Geiri
hefði farið fram að Gili.
— Ilann hefir ætlað að nota
björtu stundina, karlfauskur-
inn, hugsaði ég og var ekki
rótt.
Geiri var ekki lengi í burtu.
Þegar hann kom aftur, rak
hann mig út í fjárhús, til að
tala við sig í einrúmi.
I Hann var svo illúðlegur, að
mér datt snöggvast í hug, að
hann ætlaði að drepa mig. Af
því varð þó ekkert, en eftir
mikla vafninga og vífilengjur,
skammir, blót og formælingar,
fékk ég að vita að hann hefði
| beðið Siggu að finna sig, út
undir skemmuvegg, og beðið
' hana í fullri alvöru og einlægni
að verða konuna sína fyrir
; Guði og mönnum.
! Og hverju haldið þið, að hún
| hafi svarað, sú litla?
Að sér væri ómögulegt að
: verða við bón hans, því hún
| væri trúlofuð mér.
I Ég ætla ekki að reyna að
lýsa því hvernig mér varð við.
Ég hefði getað sagt eins og
24. ðes. 103
Fallega stúlkari
frá Manchuriu.
Frægasti njósnari Japana.
Yoshiko Kawashima heitir
ung og falleg mongóls'
stúlka, sem nú er. talin
bezti og djarfasti njósnari
japanska hersins. Hún er fædd
í Manchúríu, og faðir hennar
var prins af hinni fornu keis-
araætt þar í landi. En móðir
hennar var frá Japan og þangað
flýði faðir hennar undan óvin-
um sínum heimafyrir. Yoshiko
er því alin upp í Japan. Sög-
urnar segja, að faðirinn hafi
á banadægri boðið dóttur sinni
að helga líf sitt því hlutverki
að leysa Manchuriu undan yf-
irráðum Kínverja.
Þegar Manchuriuófriðurinn
brauzt út var Yoshiko komin
í þjónustu japönsku stjórnar-
innar sem njósnarí, og var
stödd í Shanghai. Hún hafði
klippt hár sitt og var dulbúin
í karlmannsföt.
Japanar voru þá í þann veg-
inn að gera Pu-Ji fyrv. Kína-
keisara að þjóðhöfðingja í
Manchuriu. Hann lagði af
stað frá Tientsin með japönSku
herskipi norður eftir. En keis-
aradrotningin var eftir í Trin-
sin, og kínverski herinn var
þar á næstu grösum. Yoshiko
var falið að bjarga keisara-
drotningunni úr höndum Kín-
verja.
í borginni var allt í báli og
brandi, og vélbyssumar þrum-
uðu á hverju götuhorni. En
1 Yoshiko bjó sig eins og bíl-
stjóra í leigubíl, sótti keisara-
drotninguna og kom henni um
borð í japanskt herskip. Á leið-
inni var hún hvað eftir ann-
að stöðvuð af kínverskum her-
mönnum, en með óbifanlegri
austurlenzkri ró tókst henni
að dylja tilganginn með ferða-
lagi sínu, og hinn tigna far-
þega sinn.
Eftir þetta var hún með
japanska hemum í Manchuriu
og jafnan þar se'm mannrauna
var helzt að vænta. Og hjá
japönsku hermönnunum er það
orðið að bjargfastri trú, að
herdeildin sem Yoshiko sé í í
það og það skipti, bíði aldrei
ósigur. I Japan er hún kölluð
Jeanne d’Are Manchuriu.
kerlingarnar: — Á dauða
mínum átti ég von, en ekki
þessu.
Hvernig gat líka barninu
dottið þessi ■ dauðans vitleysa
í hug, þó að ég kyssti hana
nokkra kossa um nóttina, eins
; og það væri nokkur trúlofun.
Ég velti fyrir mér, hvað ég
i ætti til bragðs að taka, og sá
! enga leið aðra, en að fara til
! Siggu, og leiða henni fyrir
sjónir, að hún hefði á röngu
að standa.
Já, minna mátti nú ekki
gagn gera, en að ég væri trú-
lofaður, óafvitandi, og það áð-
ur en ég yrði stúdent.
!. Ekki vantaði bráðlætið.
Alla leiðina fram að Gili, var
ég að taka saman framsögu-
ræðu mína í trúlofunarmálinu.