Tíminn Sunnudagsblað - 29.07.1962, Page 10

Humboldt-kolkrabbi fastur á önglinum og berst um af öllum mætti. Hann vegur um 300 pund, og samanlögð lengd hans
er um tólf fet. Oft kemur fyrir, a8 félagar hans ráðast á hann, þegar hann er orðinn fastur á önglinum og getur enga
björg sér veitt, og tæta hann í sig.
gerður var út til Chile og Perú árið
1940, kom oft fyrir, að hinn stóri
„Hu3nboldt-Current“ kolkrabbi, sem
er um fimm metrar á lengd og um
300 punda þungur, beit í sundur
sterkasta stálvir, sem þeir gátu feng-
ið, og það kom einnig oft fyrir, þeg-
ar fiskimennirnir voru búnir að
krækja í kolkrabba, að hann beit stór
stykki úr stjökunum, sem stóðu í hon-
um.
F<sða minnstu kolkrabbanna er svif
og ýmsar smáar lífverur í sjónum, en
en þeir stærri lifa á stórum fiskteg-
unum. Humboldt-kolkrabbinn veldur
þannig miklu tjóni á túnfiskveiðum,
því að hann lifir á 50—60 punda tún-
fiskum. Það eina, sem hann skilur
eftir af |iskinum, er höfuðið.
Það hafa ekki farið fram rniklar
rannsóknir á því, hvernig fæðuöflun
kolkrabbanna fer fram. Þeir halda
sig að jafnaði úti á opnu hafi og
taka fæðu sína sjaldan nálægt landi.
Það er erfitt að halda þá í fiskabúr-
um lengi, en þó hefur nokkrum
mönnum tekizt að fá innsýn í lifn-
aðarhætti þeirra ,og frásagnjr þeirra
gefa nokkra hugmynd um þau miklu
átök, sem stundum eiga sér stað í
djúpunum.
Leonard W. Williams segir í riti
sínu um hinn venjulega ameríska
kolkrabba, að hann nalgist bráðina
rólega í krákustígum. Þegar hann er
kominn í höggfæri, snýr hann sér að
bráðinni og skýzt skyndilega að
henni eins og örskot með armana út-
breidda eins og blöð á blómkrónu.
Hann skýtur fram fálmurunum, sem
grípa bráðina og færa hana til arm-
anna. En kolkröbbunum tekst ekki
alltaf að klófesta bráðina, og komist
bráðin undan, reyna þeir ekki til þess
að elta hana.
Árið 1872 eltu margir stuttarma
kolkrabbar toríur af ungum makríl
alveg inn að bryggjum Provjncetown
l Massachusetfcs. Tveir menn voru
sjónarvottar að veiðum kolkrabbanna
, og sögðu amerískum dýrafræðingi,
prófessor A. E. Verill, hvað fyrir
augu þeirra hafði borið. Kolkrabb-
arnir, sem voru um tólf til átján
þumlungar á lengd, réðust aðallega
á torfurnar, þegar háflóð var, því að
torfurnar voru þá þéttastar. Sjónar-
vottamir fylgdust með aðförum
þeirra bæði á daginn og á kvöldin.
(Ekki er kunnugt um, hvað fór fram
að næturlagi, vegna þess, að þá gistu
sjónarvottarnir drauma sína.) Kol-
krabbarnir réðust á bráð sína með
því að skjótast eldsnöggt aftur á bak
— sem er þeim eðlilegri hreyíing
en áfram. — Þessi snögga hreyfing
fæst við það, að vatn þrýstist út um
pípu, sem er rétt aftan og neðan við
höfuð þeirra. Þeir skutust eins og
örvar af streng inn í torfurnar, og
þegar þeir voru komnir í færi, fóru
þeir að fiskunum skáhallt hægra eða
vinstra megin, gripu þá og drápu
samstundis með hvössu nefinu. Þeir
virtust alltaf leitast við að bíta bráð-
ina á sama stað, rétt við hnakka fisks
ins. En þótt kolkrabbarnir stunduðu
veiðarnar með miskunnarlausu ofur-
kappi, kon/ oft fyrir, að þeir misstu
bráðarinnar, og stundum þurfti kol-
krabbi að gera margar atrennur, áð-
ur en honum tækist ag klófesta fisk.
Það kom fyrir, að kolkrabbi breytti
um árásaraðferð, þegar honum hafði
mistekizt mörgum sinnum. Þá lét
hann sig falla niður á bofninn og
leyndist þar í sandinum, nær ósýni-
514
T í M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ