Tíminn Sunnudagsblað - 01.03.1964, Qupperneq 9

PETERSEN: BÆTUR FYRIR MUNK
\
I.
Það var auðvitað ekki annað en
hrein tilviljun, að Patcheen gamla
varð til þess að gera þeim viðvart.
En samt sem áður var það virðingar-
vert, að hún skyldi hafa hugsun á
því að hlaupa bakdyramegin að
Geitinni og engisprettunni og
hvísla því að veitingamanninum,
O’Reilly gamla geitarskegg, hvað á
seyði var. Sem sagt hvísl og hvísk-
ur . . . ef það er ekki skilið allt of
bókstaflega.
„Þeir eru komnir hingað eftir
Jimma McLee“, stundi hún í æs-
ingu.
„Hvað?“ sagði O’Reilly forviða.
„Hver er kominn eftir hverjum?"
„Einir tíu“, sagði Patcheen með
öndina í hálsinum, orðin miðdepill
að forleik að morði: „Þeir fleygðu
reiðhjólunum hinum megin við gerð
ið slátrarans og læddust svo með
girðingunni og gegnum garðana. Ég
mókti yfir pípunni minni, og svo
voru þeir allt í einu komnir og
spurðu mig: „Hvar býr Jimmi Mc-
Lee?“ spurðu þeir“.
„Heilagur Jósef“, stundi O’Reilly
af meiri viðbragðsflýti en vænta
mátti af svo seinlátum manni:
„Hvað svo?“
„Ég vísaði þeim á vagnskýlið",
sagði gamla konan hreykin: „Áttu
ekki dropa handa mér? Ég hef ekki
bragðað viskí síðan í gær“.
„Það er kannski tími til þess að
bjarga því við“, sagði veitingamað-
urinn og hafði þó ekki viskíið i
huga. Hann rak höfuðið inn í snotr-
asta skot krárinnar og sagði:
„Jimmi — þeir eru hér. Hlauptu
á hestinn og ríddu eins og hrossið
dregur yfir ána. Það er enginn tími
til þess að láta á hann hnakk. Mat
verður þú þér úti um einhvers stað-
ar“.
„Gott“, sagði Jimmi, og hálfri
jnínútu síðar heyrðist fyrirgangur
úti í bakgarðinum, því að hesturinn
var tregur til þess að hlaupa á rósa-
runna frú O’Reilly og stökkva yfir
lágar grindurnar, sem voru á milli
arðsins og engisins á árbakkanum.
næstu andrá ruddust tveir ungir
menn inn um dymar og tóku að
skima í kringum sig í kránni. Þeir
voru ankannalega fyrirferðarmiklir
um mjaðmirnar, og það mátti geta
sér þess til, að þeir hefðu gyrt sig
með belti úr eintómum skammbyss-
um. Þeir skimuðu betur í kringum
sig, rétt eins og þeir gætu ekki sætt
sig við svip þessarar krár.
„Hvar er Jimmi McLee?“ spurði
annar þeirra ruddalega og bar hönd-
ina að mjöðminni. Og hinn bætti
við, svo að allt skildist sem bezt:
„Engan fíflaskap. Við höfum kom-
izt að því, að hann er hér. Þar að
auki eru sex menn fyrir utan. Þess
vegna . . . svar undir eins“.
Við þetta ávarp leit gamli geitar-
skeggur á þá með djúpri hryggð yfir
því, hve honum var misboðið, og
sagði virðulega:
„Ég hef ekki hugboð um, hvað
þið eruð að heimta. Jimmi hefur
ekki stigið fæti sínum hér inn síð-
an ég neitaði að lána honum — það
er vika síðan. Ég lána aldrei. Spyrj-
ið bara gestina, sem hér eru lnni.
Hefur nokkur ykkar séð Jimma í
dag?“
„Ég sá hann í gær og talaði þá
við hann“, sagði roskinn maður með
rautt, úfið alskegg — næsta rakt
skegg. „Og hann sagðist þá ætla til
Cork einhvern daginn. Ég yrði ekk-
ert hissa, þó að mér væri sagt, að
hann væri farinn til Cork“.
„Ekki það! Gætið þess, að þið fá-
ið ekki eitthvað annað og meira til
þess að furða ykkur á heldur en
þið kærið ykkur um. Sem sagt:
Hvar?“
Hann komst ekki lengra en þetta,
því að nú sá hann, hvar Patcheen
gamla sat með froðu í skegghýjungn
um, sötrandi pott af öli.
„A-ha!“ sagði hann: „Þarna ert
þú, kerlingarfjandi. í þetta skipti
geturðu kannski sagt satt. Hvers
vegna laugstu að okkur?"
Og um leið og hann sagði þetta,
dró hann eitthvað upp úr leðurhylki
við mjöðm sér. Það var reyndar
skammbyssa, rétt eins og mátti láta
sér detta í hug — í rauninni fall-
byssa af skammbyssu að vera.
„Talaðu nú, kerlingardjöfull!"
Ef þessi ungi, vanstillti maður
hefði þekkt Patcheen, hefði hann
farið að henni á annan hátt. Eng-
inn maður í þorpinu eða nágrenni
þess hefði talað þannig til þessarar
gömlu konu. Allir vissu, að þá gerð-
ist eitt af tvennu: Annaðhvort gekk
hún til einvígis með allan hinn
fræga, írska forða af klámyrðum og
andvörpunum til helgra manna eða
hún veinaði. Hið síðarnefnda var
miklu verra. Hún ýlfraði eins og
hundur í hreinsunareldinum, og þeg
ar Patcheen dró ekki af hljóðum
sínum, þá hlaut þakið að gefa eftir
og lyftast.
Þvi er ekki að leyna, að þeir, sem
heima áttu í þorpinu, skulfu við
hljóðin. Þeir voru þó við þeim bún-
ir. Hinir ungu angurgapar voru óvið
búnir og þar að auki í æstu skapi,
og það má geta þess nærri, hvernig
þeim varð við þessi hræðilegu hljóð.
Þeir stukku ekki hæð sina i loft
upp, eins og sagt er, tennumar
glömruðu ekki í munni þeirra. — .
Beinin í þeim urðu eins og ofsoðn-
ar makkarónur, og skotið hljóp úr
skammbyssu annars þeirra og lenti
í veggskildinum, sem notaður var,
þegar menn skemmtu sér við örva-
kast. Kúlan lenti beint í 500 og
hafði mikil áhrif í kránni. Þegar
veitingamaðurinn og gestir hans
skriðu að lokum fram úr skúmaskot-
unum, bauðst hann til þess að sýna
komumönnum húsið hátt og lágt
Þeir létu viljalaust að orðum hans,
þó að þeir vissu bráðina gengna sér
úr greipum.
„Við komum aftur", sagði annar
þeirra. Og hinn bætti við: „Við
munum eftir ykkur! ímyndið ykkur
ekki annað en við finnum Jimma
McLee . . . okkur grunar, hvert
hann hefur farið. Við tölumst við,
þegar hann hefur fengið makleg
málagjöld". Hann beygðl sig yfir
afgreiðsluborðið og rak snjáldrið al-
veg að nötrandi skeggi gamla
mannsins. „Þið eruð svo fjandi séð-
ir — eða hvað? En við rötum líka
leiðina upp á Mellereyfjall", sagði
hann.
Hann opnaði munninn um leið og
hann sneri sér að stólnum, sem
Patcheen sat á, eins og hann ætlaði
að segja eitthvað, en vatt sér svo
að dyrunum með sýnilegum hryll-
ingi. Það var hégómi að standa and-
spænis stáli og blýi — hundrað sinn-
um verra var að afbera hljóð kerl-
ingar.
„Til klaustursins", sagði hann við
félaga sína, sem úti fyrir voru.
II.
Borgarastyrjöld í frlandi. Upp-
reisninni gegn Englendingum lokið,
og hvorugur aðilinn getur hrósað
sigri. Og nú ganga yfir morð, brenn-
ur og lögleysur. Hér gýs upp reykur
frá brennifórnum Abels og brenni-
fórnum Kains og reykur frá lög-
reglustöðvum, hermannaskálum,
bóndabæjum og hreysum og gufa
af blóði sekra og saklausra fyllir
loftið. Gehenna brennur í kaþólsk-
asta landi hans heilagleika, Píusar
páfa IX.
í sunnanverðu írlandi er greifa-
dæmið Tipparery, og þar fer djöfull-
inn líka hamförum. Það.er kannski
ekki nein nýjung — það má meðal
annars draga af því, að þar er ein-
stakt fjall, sem heitir Djöflabiti.
Djöfullinn var á heimleið og beit þá
af ókunnri ástæðu munnfylli sína
úr fjöllum þeim, sem eru umhverfis
Tipviarerysléttuna — skarðið í fjall-
T í M I N N — Í’UNNUDAGSBLAÐ
T01