Tíminn Sunnudagsblað - 26.03.1967, Blaðsíða 16

WmmMmiiimimmiitlm
Mmímw9
ílmmmmmm
11II1111 f
ÍBMMmWw
mmmw
\wMMy
If
P’
I
F
Lengi lifi íslendingar — gáfaðasta, menntaðasta,
listrænasta, stoltasta, sjálfstæðasta og ríkasta þjóð
í heimi — þó ekki sé miðað við fólksfjölda.
Þannig mæla tignir útlendingar fyrir minni fs-
lands, þegar búið er að hella þá fulla I kokkteil-
boðum.
Og á tyllidögum þjóðarinnar — og við önnur
hátíðleg tækifæri, þegar vín glóir á skálum — ger-
um við orð þeirra að okkar orðum. Það er aldrei
hörgull á tækifærum til að láta ljós sitt skína, og
það er aldrei hörgull á mönnum, sem eiga þá ósk
heitasta að hlusta á sjálfa sig tala í veizlum.
Þetta er að sjálfsögðu blákaldur sannleikur —
því flestum er sannleikurinn það eitt, sem þeir
vilja trúa.
Þeir fávísu og vantrúuðu kunna að velta vöng-
um í einfeldni sinni og spyrja: Hvað höfum vér
eiginlega afrekað í þúsund ár?
Það stendur ekki á svari: í árdaga skráðu ís-
lendingar ódauðleg listaverk á skinn. — Til út-
flutnings þegar harðnaði í ári og þeir áttu ekki
gur bót fyrir skó og voru ekki menn fyrir meira
'en því einu að tóra.
Undir dönskum kóngum höfum vér hjarað öld
fram af öld. Án þess að eiga öngul og snæri, járn
í ljá, spækju í amboð. Lúsugir, líkþráir, sjúkir
af skyrbjúgi, svartadauða og stórubólu drógum vér
fram lífið á rímúm, guðsorði, skreið og skemmdri
soðningu, þegar bezt lét.
Djúpir og breiðir eru íslandsálar. Vísast værum
vér ennþá utangarðsþjóð og án vonar, ef ekki hefði
komið stríð — heimsstríð.
Lögmálið kennir oss, að eins dauði sé annars
líf. Ef svo væri ekki, hvar værum vér þá á vegi
staddir? Án stríðs engir peningar. Án peninga
engin viðreisn.
Segi menn svo, að stríð sé ekki nytsamlegt og
réttlætanlegt. En fyrst og fremst verður það að
gefa nógu mikið í rétta hönd.
Steindir bryndrekar kljúfa brimskafla norðurs-
ins. Takmarkið: ísland. Vestan um himinboga
fljúga stálvængjaðir gammar og helga sér varp-
land á Miðnesheiði.
Útlendir stríðsmenn hreiðra sig undir íslenzkum
bæjarveggjum. Stálgrá morðtól bíða þess, að blóð
renni. Hvarvetna er auga byssunnar á verði.
íslenzkir ofurhugar fyllast eldmóði. Afkomend-
ur víkinga og konunga geta ekki sóma síns vegna
setið í öskustó, meðan aðrir leggja lífið í hættu.
Vígreifir sverja þeir stríðsguðinum hollustueið —
og taka sér sóp í hönd í von um veraldlegan ávitin-
ing og ódauðlegan orðstír.
Á Þingvöllum við Öxará afsögðum vér danskan
kóng og strengdum þess heit, að á íslandi skyldi
aldrei framar erlendu valdi í auðmýkt kropið. Full-
valda þjóð steig sín fyrstu spor, ein og óstudd.
Það var vor í lofti, ilmur úr jörð, nógir pen-
ingar og gaman að vera íslendingur.
En einn góðan veðurdag er stríðið allt í einu
búið. Óvinurinn er sigraður. Hlutverki sprengjunn
ar lokið. Saklaust fólk eygir von um líf.
Gróðamenn heimsins vakna við vondan draum
og nudda stírur úr augum, en sjá það eití, að
nú er svartara í álinn en nokkru sinni fyrr. Pen-
ingakýrin geld. Verðbréfin falla í verði. Fyrirtæk-
ið, Stríð h.f., gjaldþrota. Upp af sæði þeirra vex
einungis þistill hatursins hvarvetna um heimsbyggð
ina.
Friður á jörð er fátæklegur bissness fyrir þá,
sem eiga allt sitt undir stríði. Þrúgaðir áhyggjum
íhuga þeir, hvernig þeim megi auðnast að ávaxta
sitt pund.
Þetta er einnig þungt áfall fyrir litla þjóð, sem
hefur fitnað af stríði og á ekki lengur neinn kóng
til að senda bænarskjal. Af breiðgötu allsnægtanna
fer enginn af fúsum vilja út á einstigi allsleysisins.
En drottinn gróðahyggjunnar er börnum sínum
Hendingar án ríms og hljóðstafa eftir Sigurð Róbertsson.
256
T f M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ