Tíminn Sunnudagsblað - 03.09.1967, Qupperneq 4

- I
Klofj í Lsndsveit var nm alda
iíiðii þekkt böffiingjaætuic. Fiá þvi
.seint á fjórláridu öld cg ftwúro jim'
3600 sat þar lengSt af saroa ætt-
in, og roá þó vel vera, aö hún
'hafj búið þar miklu lengur. íleim
ildii fré fjórtándu öld eru svo litl
ax cg slif.róttar, að uppruni ætfar-
innáf verður ekki fundinn
1 rnáldaga kirkjunnai i Klota
ntíui heimfærður ei til áráine
3332, er taiinn meöaj gripa kirkj
urinai kaieikur. er Þoröjörn bóndi
j©iaöi. Árið 1361 segir í F'iafeyjar-
annái: .Böj&ust á aiþingi menn
Árna ÞórSarsonar og lóní Gutt-
ormesönar, særöur svartur Þor-
ieifsson mjög og Klofa-Gissur fg
ntvkkuð FiJippus Þorseifsson, voru
þeir allir Árnamenn. ‘ FJateyjar-
annáfl]. hefur meira að segja um
Klofamenn. Þsi segir við árið
1371:
„Druik'knaöi KJofa-tiissur.“ ÁriÖ
1372 segir: „Tekinn af Klofa-
Oddur fyrir mörg ilJvirki,“ og 1373
er sagt: ,A ndaöist: Klofa Þor-
bfcm.“
Ekki. er vir.að um skyldleika
eöa tengdir þessara marma efcs
hvort aett sú, er síðar bjó í KJofa,
hefur verið af einhverjum þeirra
komin. Hinn fyrsti þeírra lang-
feðga, sem hægt er að nafn-
greina, ei Klcfa-Björn, sern vaið
lögmaður surman og austan
lands og er talinn hafa gegr/t
þeim st.arfa t.il 1385. Föðuinafn
hans er ciþekkt og fátt um hann
vitað. f rnáldaga Klofakiikju, sern
beimíærður er til árkins 1387,
segir: „P-ort.io Ecclesiae (þ.e kiikju
tíund) um IX ár II hundruð er
Þorsteinn t.ók af Kctlu en III
fókk hann ekki.“ Katla þessi
ky'nnj að vera ekkja KIofa Bjarn-
ar.
FlateyjarannáB telui meöal lát-
irma árið 1392 Jcn Klofa-Bjarnar-
son. Jón Bjarnarson bjó á Stóru-
völiuni á Landj um 1390, og ei þar
að likindum um sarna ma.nn að
ræöa. Sonur Jóns Klofa-Bjarnar-
sonai hefui verið Krákur í K3ofa.
Kiáks er getið í máldaga Klofa-
kirkju, sem VUkin Skálholt.sbj.skup
lét skrá 1391?. en þar segir: „Port
io Ecciesiae um X ái frá þvi heria
Míkael visiteraði eyrj fátt í. CCC,
fóll níöur ha-Tft armað hundraö af
áðurgreindri portione fyrir eld-
bera cg II kertastikui með járn.
sera Krákur Jagði. f.il.“
í BiskupaannáTum séra lóns
Egii&sonar i Hrepphólurn segir:
„Krák.ur garnJi hét maður, baon
bjó í Skarði í Landi, haris son
hét Eirikur — .“ Þetta er binn
sarnj Krákur og bjó í Klofa. Á ein-
um stað öðrum er hans getið í sam
bandi við Skarð. Hinn 29. júní 1423
er Krákur Jónsson talinn fyrstur
rnanna í tólf rnanna dcrni á AI-
þingi, skipuðum af Baltizar hirð-
stjóra urn jörðina Skarfc i Land
mannahreppi.
Wálsaöilar i máli þes&u voru
ÞorJákur, sonur Vigfúsar ívars-
sonar, og Jón Ófeígsson vegna
konu sinnar Guðrúnar Sæmunds
dóttur. Þorlákur hafði keypt jörð-
ina Skarð af Jóni presti Þórðar-
syrni, en Guðrún taldi bana sína
eign eftir iöooi sinn.
Jón Ófeigsson Jeiddi votta að
þvf, að Sæmundur, faðir Guð-
i únar, átti jörðina Skarð cg Guð-
rúnu féll jörðin til eignar eftir
hanri. Einnig leiddi hann votta a.ð
því, að Guðrún Sæm'undsdóttii
htsfði fyr.irboðið Jóni presti Þórð-
arsyoi að selja jöiöina. f þriðjn
lagi „Jeiddj J'ón þá votta, er það
sóru, að Jón piestur Þóröarsoo
lýsti þvi. að Guðrún Sæmundsdótt
5r hefði aldiei upplagt jörðina í
Skarði við sig ti] sölu eðúr eignar
og engva peninga fyrir tekið.“ Þai
sem Þoilákur Vigfússon leiddi
engjn próf, ei afl höfðu mót. vitn
isbúrðum þeim, er Jón bar fram,
vai jörðin dæmd Guðrúnu Sæ-
rnúndsdóttur.
Sæmundur. faðir Guðrúnar. fcjc
í Skarði árið 1353. Bróðir baris var
Þórður Þórðarson, prestur á
HcskuJdsstööum á Skagaströnd.
einn auðugasti og valdamesti
klerkur norðaniands á síðasta ára
tug fjórtándu aldar. Sonur bans
hefur verið -Jón prestur fyrrnefrid
ur. Móðir Guðrúnar var déttit
Sveins Grímssonar í BrautarhoJíi
á Kjalarnesi. Systur Guðrúnar,
Þórdis og Ingibjörg, dóu í svarta-
dauða, og erfði hún þær.
Þau Jón Ófeigsson og Guorún
Særnundsdóttii bjuggu í Brautai-
hoJti og Silfrastöðum í Skagafirði.
Annarhvor þeirra Kráks garojs
eða Eirtks, sonar hans, mun hafa
lengzt niöjum þeirra og jörðin
Skarð þannig komizf í þeirra eigu,
en ekki Jiggur Jjóst fyrir, hvernig
þeirn tengdum hefur verið háttað.
Sjá. má, að Eríkur Kráksson b jó
i Skarði, af dómi sem upp
var kveðinn i Skálholti 11. júní
'14-38. Þai kærði Eríkur Eyjólf Þor
valdsson íyrir að hafa ekki haldið
dóm þann, sem séra Jón Pálssoo
hafði dæmt urn reikning kirkjunn
ar í Skarði. V'ar Eýjólfur dæmdur
til þese að halda greindan dóm,
„og koma heim til Skarðs föstu-
daginn næsta eft.ii Pétunsmessu cg
gjöra greindum Eiríki Krákssyui,
FRÁ TORFA í KLOFA OG ÆTTMENNUM HANS - FYRRI HL.UTS
741
1 í » 1 8ili - SiuNNÍWAGSBLA®