Tíminn Sunnudagsblað - 15.09.1968, Blaðsíða 20
Samvinnumenn af
þjóiflokki Papúa
gp,.‘
'íf'jpísísi
Ros'-’- og ráðsettar konur,
sem annast verkstjórn 09
eftirlit i kaffisamlaginu.
Fyrir skömmu gerðust þau tíð-
indi að samvinnusamband Papúa á
Nýju-Gíneu var tekið í heimssam-
tök samvinnumanna... Þetta kann
að koma einhverjum spánskt fyr-
ir sjónir, því að í huga okkar eru
Papúarnir strípalingar og meðal
þeirra fáu þjóðflokka, sem stund-
að hafa mannát framundir þetta.
Og rétt er það, að Papúar íþyngja
sér ekki að jafnaði með fatnaði, og
allt fram yfir 1950 mun það hafa
borið við endrum og eins að manns
kroppur væri tilreiddur til átu
meðal þeirra. En stórkostlegar
breytingar hafa orðið í landi Papú-
anna síðustu fimmtán til tuttugu
árin, og viðskiptaþjóðfélag er sem
óðast að leysa gamla, sjálfbirga
ættarskipulag steinaldarmann-
anna af hólmi. Samvinnuskipulag-
ið hefur reynzt næsta eðlilegur
arftaki þess.
Nýja-Gínea er næststærst eyja i
heiminum, örskammt fyrir norðan
meginland Ástralíu. Portúgalskir
sæfarar urðu þess varir fyrstir
hvítra manna árið 1511. Á Nýju-
Gíneu var ekkert gu‘11, sem
tryllti Portúgalana, og þar
voru ekki heldur dýrmætar
kryddjurtir, sem freistingu vekur
og gróðafíkn. íbúar eyjarinnar
fengu því lengi enn að
vera í friði fyrir ásókn hvítra
manna.
Þar var ekki heldur greitt að-
göngu. Við ströndina var þéttur
frumskógur, þar sem einkennileg-
ar kengúrur höfðust við í trjám,
paradísarfuglar flögruðu á milli
greina og fjórfætlingar, sem urpu
eggjum, áttu sér athvarf. Þessi
mikli skógur var góð vörn byggð-
um landsmanna, sem höfðust við í
smáflokkum í dölurn og hlíðum
hins mikla fjallgarðs, sera liggur
eftir eynni endilangri og sums
staðar er miklu hærri en hæstu
fjöll Norðurálfu. Frumbyggjarn-
ir nefndu sig Papúa, hrokkinkoll
ar — kaffibrúnir, stæðilegir menn,
breiðleitir og breiðnefja, og höfð-
ust við í staurabyggingum, sem
studdust við trjástofna, þaktar
pálmablöðum til skjóls í regni og
sólarbreiskju. — Meðalhiti er
þarna upp undir þrjátíu stig flesta
árstíma.
Það var ekki fyrr en 1828, að
Hollendingar lögðu undir sig vest-
urhluta Nýju-Gíneu, er nú lýtur
Indónesíu. Landamærin drógu
þeir með reglustriku á landabréf,
og enginn hirti um það, hvort því-
Lérfklædd húsfreyja við jarðyrkjustörf.
71«
TftllNN - SUNNUDAGSHLAÐ