Tíminn Sunnudagsblað - 12.08.1972, Blaðsíða 18

sykurmola og setti hann hjá undir-
skálinni, nældi apakötturinn i molann
og stakk honum upp i sig. Ja,
apaköttur er ekki manneskja. Hann
veit ekki, aö ætli hann sér að taka
eitthvað, á hann ekki að gera það fyrir
framan augun á ömmu. En þetta vissi
apakötturinn ekki, og þvi fór hann sinu
fram i augsýn ömmu og auðvitað lá
henni við gráti.
Amma sagði: „Þegar öllu er á
botninn hvolft, er það einkar leiðin-
legt, að einhverskonar api — með rófu
skuli búa i ibúð fólks. Hann skelfir
mig með þessu ómennska útliti sinu
Hann gæti átt það til að stökkva upp á
höfuðið á mér i myrkrinu. Hann
borðar ailan sykurinn minn. Nei, ég
neita hreinlega að hafast við undir
sama þaki og apaköttur. Annað hvort
okkar verður að vera i dýragarðinum.
Á ég kannski að flytja i dýragarðinn?
Nei, það er betra að láta apann búa
þar og að ég verði i minni ibúð.”
Alyosha sagði við ömmu sina:
„Nei, amma þú þarft ekki að flytja
i dýragarðinn Ég skal ábyrgjast það,
að apakötturinn borði ekki oftar
sykurinn þinn. Ég ætla að ala hann upp
eins og manneskju. Ég ætla að kenna
honum að borða með skeið og drekka
te úr blasi. Og hvað stökkunum við-
vikur þá get ég ekki bannað honum að
sveifla sér i ljósakrónunni á stiga-
ganginum. Þaðan gæti hann auðvitað
stokkið niður á höfuðið á þér, en þú
mátt ekki verða hrædd, þótt það komi
fyrir, þvi að þetta er meinlaus apa-
köttur, sem hefur vanizt þvi i Afriku aö
hoppa og stökkva”.
Daginn eftir fór Alyosha i skólann
og bað ömmu sina að lita eftir apa-
kettinum. En amma leit ekki eftir
apanum. Hún hugsaði: „Ég held nú
siður, ég ætti nú ekki annað eftir en
fara að lita eftir einhverri ófreskju.
Og mitt i þessum hugleiðingum sinum
sofnaði amma i stólnum sinum.
Þá klifraði apakötturinn okkar út
um opinn glugga og niður á götu og
hélt sig á gangstéttinni sólarmegin.
Hver veit — kannski langaði hann til
að fá sér gönguferð, og kannski haföi
hann einsett sér að koma við i búð og
fá eitthvað handa sér.
En á sömu stundu átti gamall,
fatlaður maður, sem Gavrilich hét,
leið þar hjá. Hann var að fara i gufu-
bað og hélt á litilli körfu sem i v-ar sápa
og undirföt.
Hann sá apaköttinn.og i fyrstu trúði
hann ekki sinum eigin augum. Hann
hugsaði með sér, að hann sæi ofsjónir,
af þvi að hann hefði drukkið eina krús
af öli skömmu áður.
Og þarna stóð hann og horfði forviða
á apaköttinn, og hann horfði á mann-
inn. Ef til vill hugsaði apinn:
„Og hvers konar fuglahræða er nú
þetta og með körfu I hendinni”?
Að lokum skildi Gavrilich, að þetta
var raunverulegur apaköttur og engar
ofsjónir. Og þá hugsaði hann: „Ef ég
gæti náð honum, skyldi ég fara með
hann á markaðinn á morgun og selja
hann fyrir hundrað rúblur, og fyrir
hundrað rúblur get ég keypt mér tiu
ölkrúsir.” Og Gavilich reyndi að ginna
apaköttinn til sin og kallaði: „Kisa-
kisa-kis....komdu hingað”.
Hann vissi reyndar, að þetta var
ekki kisa, en hann vissi ekki á hvaða
máli hann ætti að ávarpa apann. Og
svo tók hann einn sykurmola upp úr
vasa sinum sýndi apakettinum, beygði
sig niður og sagði við hann:
„Fallegi apaköttur, mætti ég bjóða
þér sykurmola?”
Hann svaraði: „Ef þú vilt vera svo
vænn, þætti mér mjög vænt um
það...” Það er að segja, reyndar
sagði apinn ekkert, vegna þess að
hann kann ekki að tala en hann gekk
bara nær, greip um molann og stakk
honum upp i sig.
Gavrilich tók hann I fangið og setti
hann i körfuna. Það var hlýtt og nota-
legt I körfunni og apakötturinn okkar
stökk ekki út úr henni. Kannski
hugsaði hann: „Ég ætla að láta
þennan gamía fáráðling bera mig
spölkorn i körfunni, það er býsna
skemmtilegt”.
I fyrstu hugsaði Gavrilich sér að
fara heim með apaköttinn. Hann
hugsaöi: „Það er heillaráð, að ég fari
með hann i gufubað. Ég ætla að þvo
honum þar. Hann verður hrein og
snotur. Svo ætla ég að binda slaufu um
hálsinn á honum, og þá fæ ég meira
fyrir hann á markaðinum.”
Og svo kom hann tilgufubaðstofunnar
með apaköttinn og fór að þvo honum.
1 gufubaðinu var hlýtt — heitt eins og
i Afriku, og apakötturinn okkar var
mjög ánægður með ylinn — en þó var
gleði hans ekki óblandin. Gavrilich
sápaöi hann nefnilega i krók og kring
og froðan fór i munninn á apanum.
Auðvitað er sápa ekki bragðgóð, en þó
ekki svo slæm, að maður öskri og neiti
að láta þvo sér.
En hvað sem þvi liður fór
apakötturinn að skyrpa, en sápan fór i
augun á honum og þá varð hann alveg
óður....Hann beit i fingurinn á
Gavrilich, reif sig úr höndum hans og
ruddist út úr gufubaðinu, einsog á
hann hefði runnið berserksgangur.
Hann stökk inn I búningsherbergiö
og þar skelfdi hann alla. Enginn vissi,
að þetta var apaköttur. Fólkið sá ein-
hverja smávaxna veru, löðrandi i
sápu stökkva inn, fyrst upp á bekkinn,
þaðan á ofninn, af ofninum upp á
skáp, þaðan ofan á hausinn á ein-
hverjum og aftur upp á ofninn.
Nokkrar taugaveiklaðar maddömur
fóru að hrópa og hlupu út úr baðinu, og
apakötturinn hljóp lika út og niður
stigann.
Fyrir neðan stigann var kiefi
afgreiðslustúlkunnar, og litill gluggi á.
Apakötturinn stökk upp i gluggann og
hugsaði, að þarna gæti varla verið
eins mikill hamagangur, hróp og læti
og i búningsherberginu. En inni i
klefanum sat kona, sem rak upp
skaðræðisöskur, stökk út úr klefanum
og hrópaði: „Hjálp! Ég held, að
sprengja hafi fallið á kefann minn.
Gefið mér róandi pillu”.
Apakötturinn varð leiður á öllum
þessum hrópum. Hann stökk út úr
kefanum og út á götuna.
Og þarna hljóp hann eftir götunni,
holdvotur og þakinn sápulöðri, og enn
tók fólk að elta hann. Fremstir fóru
strákarnir, siðan unglingarnir, þá
lögreglumaður og á eftir honum
Gavrilich, hinn aldraði kunningi
okkar, hálfklæddur og með stigvélin i
höndum.
Allt i einu birtist hundur — reyndar
sá sami og elti apann daginn áður.
Þegar apakötturinn sá hann,
hugsaði hann með sér: „Jæja,
borgarar góðir, nú er ég búinn að fá
nóg”.
En i þetta skipti elti hundurinn hann
ekki. Hundurinn leit aðeins á apa-
köttinn, fann til sársauka i trýninu og
tók ekki á sprett, heldur snéri frá.
Kannski hugsaði hann: „Ég hef ekki
neitt aukatrýni, svo að ég get ekki
verið að eltast við apaketti”. En þótt
hann hörfaði, gelti hann reiðilega eins
og til þess að segja: „Hlauptu bara, en
haföi það hugfast, að ég er hérna”.
Þegar hér var komið sögu var
drengurinn Alyosha Popov kominn
heim úr skólanum og fann ekki litla
apaköttinn sinn. Hann varð mjög
dapur og táraðist. Hann bugsaöi, að nú
mundi hann aldrei sjá yndislega, góöa
apaköttinn sinn framar.
Og i hryggð sinni fór hann út á götu.
Hann gekk eftir götunni og var mjög
dapur, en þá sá hann fólk koma
þjótandi. Nei, i fyrstu datt honum ekki
i hug að verið væri að elta apaköttinn
hans. Hann hélt, að fólkið hlypi, af þvi
að loftvarnarmerki hefði verið gefið.
En þá sá hann apann sinn — holdvotan
og sápugan. Drengurinn þaut til hans
og þrýsti honum að sér svo að enginn
tæki hann af honum. Þá nam allt fólkið
staðar og umkringdi drenginn.
Oldungurinn Gavrilich stigur þá
fram úr hópnum og sýnir öllum
570
Sunnudagsblað Tímans