Íslendingaþættir Tímans - 09.05.1973, Blaðsíða 3

Guðrún Gísladóttir
Fædd 2. október 1886
Dáin 4. júlí 1972.
Hún fæddist i Fremri-Hjarðardal i
Dýrafirði. Móðir hennar var Guðrún
Benediktsdóttir, en þar bjó faðir henn-
ar Benedikt Oddsson allan sinn bú-
skap. Hann var lengi hreppstjóri sveit-
ar sinnar og góður bóndi. Mikill jarða-
bótamaður, hélt búfræðilega heil sum-
ur og lét slétta mikið i túni, grafa
skurði I engjar og hlaða torfgarða á
bökkum þeirra, enda kallaðir varnar-
skurðir heimri og fremri, þótt þeir
væru jafnframt þurrkskurðir. Bættu
þeir grasgefnar engjar mikið. Þvi
miður er nú ekki til dagsverkatala eða
úttektarmælingar á verkunum hans
Benedikts. Hann gekk ekki í Búnaðar-
félag Mýrahrepps, sem stofnað var
1888, fyrr en það var 3ja ára, enda
sjálfum sér nógur um margt, en eftir
honum eru skráð þau orð i gerðabók
félagsins, er hann gekk i félagið, að
hann vildi nú gerast félagsmaður, ,,af
þvi að sér virtist, að félagið þyrfti sin
með”.
Kona Benedikts hét Ólöf Jónsdóttir.
Var hún mörg ár yfirsetukona og
lánaðist vel, þó ólærð væri. Var hún
sóma- og gæðakona.
Þau hjónin áttu fjórar dætur og tvo
sonu, er báðir dóu af slysförum upp-
komnir.
Annar þeirra, Benedikt, var náms-
sveinn i Ólafsdal, drukknaði hann á
heitum sumardegi á sundi i Gilsfirði.
Ég hitti Bjarna i Ásgarði, rétt áður
en hann dó, þann mikla heiðurs- og
kona hans. Hann mun ekki hafa átt
heima annars staðar um ævina.
Magnús hóf búskap á móti föður
sinum á Ingunnarstöðum, hinu forna
höfuðbóli Ingunnar Þorólfsdóttur,
móöur höfðingjans Þórðar Ingunnar-
sonar, sem um getur i fornum sögum.
En Ingunnarstaðir voru ekkert höfuð-
ból i tið þeirra feðga. Voru löngu hættir
aö vera það fyrir þeirra daga. Þeir
hrepptu aðeins hlunnindalaust kotbýli
> kreppu lands og sjávar.
Eftir daga föður sins bjó Magnús þar
einn, og dro ekki af sér. Allt var þar á
úppleið um hans daga.
Ingunnarstaðir munu nú góð
miðlungsjörð, mæld á kvarða bújarða
islendingaþættir
merkismann. Er ég háfði heilsað hon-
um og kynnt mig, og sagðist vera frá
Hjarðardal i Dýrafirði, segir Bjarni:
„Eru ekki allir dauðir þar?”. Ég skildi
undireins, að þar kom honum Benedikt
frá Hjarðardal i hug, er hann mun
hafa kynnzt i Ólafsdal.
Guðrún Benediktsdóttir dó þegar
hún hafði fætt dótturina i heiminn,
enda bar hún nafn móður sinnar.
Faðir Guðrúnar yngri hét Gisli
Björnsson, var hann Strandamaður,
fæddur I Hlið i Kollafirði. Átti hann
þrjár dætur, með þremur dýrfirzkum
heimasætum. Kvongaöist hann þriðju
vestur þar. Hann fórnaði jörð sinni þvi
dýrmætasta, sem hann átti —
heilsunni langt um aldur fram.
Að litilli stundu liðinni kvaddi ég á
Ingunnarstöðum og þakkaði gott ná-
grenni um mörg ár.
Og nú er Magnús horfinn til landsins
handan rúms og tima,
„þar biða vinir i varpa,
sem von er á gesti.”
sagöiDaviðskáld Stefánsson. Magnús
trúði þvi. Ef til vill er það svo.
30. marz 1973
B.Sk.
barnsmóður sinni, Borgnýju Magnús-
dóttur frá Alviðru. Hann dó á Flateyri
árið 1901, að ég ætla.
Gisli Björnsson mun hafa verið
greindur maður og ekki litilsháttar.
Guðrún Gisladóttir ólst upp hjá afa
sinum og ömmu þar til Benedikt and-
aðist úr lungnabólgu sumarið 1902.
Eftir það dvaldist hún hjá móðursyst-
ur sinni Guðmundu á Næfranesi til
fullorðinsára.
Hún var fremd á Mýrum 26. mai
1901, ihópiniu fermingarbarna. Næsta
sunnudag 2. júni, fermdist á Sæbóli
Vilborg Daviðsdóttir frá Álfadal,
einkasystir min. Þær giftust báðar
sama manninum, eins og siðar verður
að vikið. En þótt þær væru sveitungar
öll sin æskuár, tel ég óliklegt að þær
hafi nokkurn tima sézt.
Guðrún Gisladóttir var ein i hópi
fyrstu nemenda séra Sigtryggs i ung-
mennaskólanum á Núpi 1906—1908.
Notaðist henni vel þeir námsvetur,
enda var hún prýðilega greind.
Fljótlega eftir námsdvölina i Núp-
skóla hleypir Guðrún heimdraganum
og leggur leið sina suður á land, og
dvelur næstu 5 árin á Vatnsleysu i
Biskupstungum, hjá æskunágranna
sinum Jóni Agúst Jónssyni frá Höfða i
Dýrafirði og konu hans Margréti frá
Vatnsleysu, en þau kynntust i Flens-
borgarskólanum, en þar var Jón nem-
andi, en Margrét ráðskona skólans.
Þótti hún glæsilegur og góður kven-
kostur, enda var Jón og mesti mynd-
armaður. Minntist Guðrún ætið veru
sinnar á Vatnsleysu meðhlýhug. Þar á
Vatnsleysu var og er tvibýli, söngur
mikið iðkaður með ágætum og var
Guðrún þar vel liðtæk, þvi að hún hafði
fagra og mikla söngrödd. Siðan fór hún
I Mjólkurskóla Grönfeldts á Hvitár-
völlum og var siðan mjólkurbústýra i
Kjósinniog einnig hjá Kolbeini bónda I
Kollafirði.
Haustið 1917, eftir 9 ára fjarveru,
kom hún hingað vestur á æskustööv-
arnar, til að hitta og kveðja vini, og
skyldfólk, þvi áform hennar var að
ilendast syðra, en ekki hér á æsku-
stöðvunum. En þetta fór á annan veg.
Guðmundur Hermannsson i Fremstu-
húsum i Neðri-Hjarðardal var þá
ekkjumaður, þvi að Vilborg kona hans
andaðist 5. ágúst 1913, eftir tæplega
þriggja ára hjónaband. Attu þau tvær
3