Íslendingaþættir Tímans - 19.01.1978, Blaðsíða 16

Stefán Olafsson
frá Kalmanstungu
Stefán ölafsson fæddist 14. júli 1901
og lézt 18. sept. 1977. Hann var sonur
Ólafs Stefánssonar, bönda I Kalmans-
tungu, og konu hans Sesselju Jónsdótt-
ur frá Galtarholti.
Stefán var yngstur þriggja systkina,
sem upp komust.Hin voru Ólöf kona
Siguröar Gíslasonar á Hamraendum,
dáinfyrir nokkrum árum og Kristófer
fyrrum bóndi i Kalmanstungu.
Stefán fór ungur i Hvitárbakkaskóla
ogsi"6an á bændaskólann á Hvanneyri.
Um tvitugt fór hann til Skotlands og
vann þar á búgaröi i eitt ár. Náði hann
mjög góöum tökum á ensku og kom
þaö sér oft vel fyrir hann siöar, þegar
útlenda feröamenn bar aö garöi.
Hinn 17. sept. 1930 kvæntist Stefán
Valgeröi Einarsdóttur, Pálssonar,
prests I Reykholti.
HUn var þá nýkomin heim frá Ame-
riku. Haföi hún numiö hjúkrunarfræöi
iSkotlandi og starfaö siöan viö sjúkra-
hús i Amerikuf 5ár. Þau hófu búskap I
Kalmanstungu og bjuggu þar 1 tvibýli
viö Kristófer, bróöur Stefáns.
- Stefán og Valgeröur eignuöust þrjú
börn: Ólaf lögfræöing, starfar i fjár
málaráöuneytinu, Jóhönnu Helgu
Lind, sem giftist i Bandarfkjunum og
fluttist siöar til Brasiliu meö manni
sinum og þrem börnum, og Gunnlaug
Kalman sem býr með konu sinni
Bryndfsi Jónsdóttur i Kalmanstungu,
eiga þau þrjú börn.
Stefán var hiö mesta glæsimenni,
fríður sinum, mikill á velli og rammur
aö afli. Hann var hógvær f orðum og
fasi og haföi næmt skipskyn. Hann
haföi góöa frásagnargáfu og haföi
gaman af aö segja frá spaugilegum at-
vikum en geröi þaö ávallt græsku-
laust. Þó aö hann segði frá kröftum
annarra og afrekum, minntist hann
aldrei á sjálfan síg i þvi sambandi.
Eru þó til ýmsar sögur af kröftum
Stefáns og vaskleika, en þær veröa
ekki raktar hér.
Stefán var ekki framgjarn en vann
eingöngu aö búi sinu. Kalmanstunga
erlandmikilfjallajörö.þar semoft var
mikiðaf fugli og veiði er góð i vötnum.
Þeir Kalmanstungubræöur stunduöu
veiöiskap og voru fengsælir. Stefán
var afbragös skytta og missti sjaldan
marks. Hann haföi yndi af veiöiferöum
og oft voru gestir teknir með i slikar
feröir. Á þeim feröum kynntust menn
hinu rólega en ákveöna fasi hins æföa
veiöimanns, sem umgekkst alla, menn
ogskepnur, meöhægö og elskulegheit-
um.
Þó aö Stefán legði litt fyrir sig smiö-
ar, duldist það engum, sem til sá, aö
hann kunnivel aö halda á verkfærum.
Hann byggöi þær byggingar á jöröinni
og ræktaöi þaö land, sem þurfti til hag-
kvæms búrekstrar. Þeir bræöur,
Stefán og Kristófer, komu upp rafstöö
áriö 1930. Var þaö erfiður fjárhags-
baggi aö bera framan af en vel var til
verksins vandað og rafstööin er enn
starfrækt og framleiðir allt þaö raf-
magn, sem bæöi heimilin þurfa til
allra nota.
Þrátt fyrir sina miklu likamsburöi
var Stefán lengi heilsutæpur og átt' oft
erfitt meö ýmis verk, þó aö hann léti
littáþvibera.Nauthann þá umhyggju
og aöstoöar konu sinnar, sem gekk
meö honum i öll verk af hinum mesta
dugnaöi.
Stefán var mjög gestrisinn og
hallaðist þar ekki á með þeim hjónum.
Hann var músikalskur og eignaöist
snemma pianó, sem hann lék mjög vel
á og oft skemmti hann gestum og
heimafólki með pianóleik. Undruöust
margir hversu léttilega hann spilaöi á
pianóið með þessum stóru kraftalegu
höndum.
Áriö 1956 gekk Stefán undir erfiöan
uppskurö og árið eftir tók Kalman,
sonur hans við búinu. Tveim árum siö-
ar fluttust þau Stefán og Valgeröur til
Reykjavikur. Valgeröur tók upp sln
fyrri störf, gerðist yfirhjúkrunarkona
á Hrafnistu og starfar þar enn. Stefán
vann ýmis störf þar til hann gerðist
starfsmaöur Alþingis. Hann starfaöi
sem þingvöröur i nokkur ár, þar til
1970 aö hann hætti störfum vegna van-
heilsu.
Hin síöari ár var heilsan mjög tekin
aö bila, en þrátt fyrir vanliðan sina tók
hann gestum á vallt meö sinu elskulega
brosi.
Gamall maður og þreyttur er geng-
inn til feöra sinna. Ekkjan heldur
áfram störfum sfnum viö aö hlynna aö
gömlu fólki á Hrafnistu, Kalman bros-
ir jafn elskulega og foreldrar hans og
býöur gestum inn til sinnar góöu konu
ogbarna, Ólafur heldur við músikgáfu
fööur si'ns og spilar á hljóöfæri sin sér
ogöðrum tilánægju og Jóhanna dreifir
hróöri lands sins alla leiö til Suöur-
Ameriku.
Ég sendi þeim öllum kveöjur minar.
Haraldur Arnason.
16
Islendingaþættir