Íslendingaþættir Tímans - 10.11.1979, Qupperneq 7
aöi slðan undir ötulli stjórn hans og af
miklum þrótti og myndarbrag á fjóröa
áratug og lagöi ómetanlegan skerf til
borgfirskrar menningar á fyrri helmingi
þessarar aldar. Þeir Bræöur sungu viða
um héraöið á þessum árum, bæöi á
skemmtisamkomum og mótum, I skólum,
á hinstu kveðjustundum samferðamanna
og viö ýmis önnur tækifæri. Söngur þeirra
þótti frábærlega bandaöur og góöur, og
uppskáru þeir þakkir og lof manna fyrir
list sína og menningarframlag. Ekki
hugöu þeir á laun fyrir söng sinn. Gleöin
og bræðraböndin, félagsandinn, vináttan
og þökkin var það gjald, sem i augum
þeirra var öllum launum ofar. Þeir voru
gæddir rlkri fórnarlund og félagsþroska
og fundu það og reyndu, að fegurö og gleöi
llfsins er ávöxtur af fórn.
Um skeiö voru þeir Bræöur búsettir I
sjö hreppum þessa héraös, en þaö haml-
aöi þeim ekki aö koma saman til söngæf-
inga og til aö styrkja félags- og bræöra-
böndin, þrátt fýrir erfiðar samgöngur
þeirrar tiðar. Á hverju hausti höfðu þeir
sérstaka „söngviku”, oftast á hinu mikla
menningar- og rausnarheimili söngstjór-
ans og konu hans á Skáney.
Framlag þeirra Bræöratil borgfirskrar
menningar verður aldrei ofmetiö né full
þakkaö , og þegar menningarsaga þessa
héraös veröur skráö, veröur þeirra getiö,
og þar ber hæst nafn söngstjórans, sem er
kvaddur I dag.
Bjarni Bjarnason var mikill áhugamaö-
ur um málefni kirkjunnar, svo og allt,
sem horföi til betritlöar og meiri mann-
ræktar og mannbóta I llfinu. Ungur stofn-
aöi hann Góötemplarastúku, og alla ævi
var hann stakur bindindis- og reglumað-
ur. I áratugi var Bjarni heitinn safnaðar-
fulltrúi Reykholtssóknar. Þvi starfi
gegndi hann fram undir nirætt og lét sig
aldrei vanta á héraðsfundi. Enginn var
hann málskrafsmaður á þeim fundum,
enda aö eölisfari fremur hlédrægur og
dulur, en jafnan reiöubúinn aö leggja góö-
um málum lið. Ýmsum fleiri trúnaöar-
störfum gegndi Bjarni fyrir sveit sina og
héraö, sem hér veröa ekki upp talin, en
þeim málum var vel borgið, er falin voru
forsjá hans. Hann var maður mjög sam-
viskusamur, grómlaus og heiövirður og I
hvivetna hinn besti drengur og félags-
bróðir. Margs konar trúnaður og viröing
var honum sýnd I llfinu. Meöal annars var
hann sæmdur riddarakrossi hinnar
Islensku Fálkaorðu áriö 1961.
Bjarni Bjarnason var vel greindur og
viölesinn. Hann var einlægur félags-
hyggju- og samvinnumaöur. Og þótt hann
virtist stundum fremur fálátur, kunni
hann vel aö meta félagsskap og samvistir
viö aöra. Mikiöyndi haföi hann af að spila
áspil, ogmunu margir minnastmeö gleöi
og þakklæti slikra stunda meö honum, oft
næturlangt.
Bjarni heitinn var trúaður maöur,
traustur ogheill. Hann var mjög barngóö-
ur, hjálpfús og veglyndur. Jafnan mátti
lesa góövild og birtu I svip hans. Og þrátt
islendingaþættir
fyrir svo háan aldur, var hann lengst af
ungur i útliti, léttur og kvikur I hreyfing-
um. Yfir öldungnum var heiðrlkja vorsins
og æskunnar. Hann horföi á lifið meö aug-
um trúmannsins og vormannsins, sem
ávallt sér hið bjarta, góða og fagra i lff-
inu, væntir ávallt hins bezta, horfir fram
til birtunnar og bugast eigi, þrátt fyrir
byröar og mótlæti ævinnar.
Mörg sln efri ár dvaldist Bjarni heitinn
á heimili dóttur sinnar og tengdasonar I
Nesi og naut þar góörar aöhlynningar og
bjartra ellidaga. Aö siöustu dvaldist hann
ISjúkrahúsiAkraness, þar sem hann and-
aöistaðkvöldihins 5. þessa mánaöar. Og I
dag er hann kvaddur hinstu kveöju I
kirkjunni, þar sem hann lék á orgelið og
lofaöi Drottin lengur en nokkur annar.
Reykholtsdalur og Borgarfjöröur kveöja
einn sinna bestu sona meö djúpri viröingu
og hjartagróinni þökk.
Friöur Guös fylgi honum inn I vorið og á
eillföarbraut. Megi hann „vakna viö
söngsins helga hljóm I himneskri kirkju”
Drottins.
Blessuð sé minning góös drengs og
göfugmennis.
Jón Einarsson, Saurbæ.
Bjarni Bjarnason fyrrum bóndi og
organisti á Skáney I Reykholtsdal lést I
sjúkrahúsi Akraness hinn 5. þ.m. Meö
honum er til foldar hniginn einn af frum-
herjum og brautryöjendum tónmenning-
ar Borgarfjarðarhéraös, hugljúfur per-
sónuleiki og einstæður listamaöur.
Þessum örfáu oröum minum er ekki
ætlað að vera nein upprifjun á æviferli
manns.til þess eru mér aörir færari. Mér
er eins og öörum, sem nú kveöjum hann
einlægar þakkir efst I huga. Ég mun vart
veröa svo gamall aö ég gleymi mínum
fyrstu kynnum af honumog list hans — þá
var ég ungur að árum. Þó orðinn sá bógur
aö geta tollað á gömlum dráttarhesti
föður mins þær fáu bæjarleiðir sem lágu
til kirkjunnar.
Þaö er vor I lofti sannkallaö vorveöur —
og séra Einar ætlar að messa. Þá er
gengiö til kirkju. Ég hrekk litils háttar viö
þar sem ég sit viö hliðina á móöur minni,
lágur I lofti þegar klukkunum er sam-
hringt. Slöan er byrjaö aö leika á orgeliö.
Þaö breytist eitthvaö dyr standa opnar
inn I áöur óþekkta veröld, fegurri, bjart-
ari.
Nokkur hópur fólks hefur tekiö sér stööu
inni við orgelið meö skrýtnar svartar
bækur I höndum, kunnug andlit úr sveit-
inni,bændur og búaliö auk nokkurra ung-
menna sumra nýkominna heim aö aflok-
inni vetrarvist I skólum. Ég hvlsla aö
henni móður minni hvaö þetta fólk ætli aö
fara að gera —hvaö er hann pabbi aö gera
þarna? — en fæ ekki annað svar en
áminningu um aö vera stilltur, ég skuli
hlusta.
Svo er byrjað aö syngja lag Hartmanns,
— Nýja skrúðiö nýfærö I — hljómar um
okkar litlu kirkju bjartur einradda söngur
ungra radda ásamt máttugum tónum
orgelsins sem færist i aukana hefja til-
veruna I æðra veldi. Ég skynja umhverfið
naumast, — skyldi það vera svona hjá
Guði.
Þótt mikið vatn sé til sjávar runnið
siðan þennan eftirminnilega dag, hverfur
hann eigi úr minni né fölskvast i daganna
rás. Sá neisti var I mér kveiktur, sem ekki
varð siðan slökktur. Hafin kynni við söng-
gyöjuna sjálfa.
Nokkrum árum seinna var ég svo lán-
samur að foreldrar minir réðu Bjarna á
Skáney I hálfsmánaðartima til aö kenna
okkur systkinum, ásamt einni frænku
okkar, undirstöðuatriöi I orgelleik. Þaö
voru dýrðlegir dagar. Kennarinn ljúf- .
menni, sem agaði okkur á þann hátt að
ögunin var jafnframt hvatning til frekari
dáða.
Og kvöldum þeirra daga munum við
seintgleyma þegar hann safnaöi heimilis-
fólkinu saman við hljóðfærið lét okkur
syngja, eöa lék fyrir okkur, stundum fram
á nótt.
Bjarni lék á orgel með þeim hætti sem
kunnugt er þeim er þekktu. Þaö má
kannski segja að gömlu stofuorgelin hafi
ekki verið merkileg hljóöfæri I saman-
burði við pipuorgel höfuðkirkna en sllkir
voru túlkunarhæfileikar hans að sumt af
þvi sem ég heyrði hann leika hefi ég ekki
heyrt aöra gera meö meiri innlifun og
næmari tilfinningu. Tilgreini ég sérstak-
lega nokkrar styttri preludiur Bachs, auk
sönglaga okkar ástsælu tónskálda Inga T.
Lárussonar og Sigvalda Kaldalóns.
Hygg ég aö ef hann hefði gert orgelleik
eingöngu að ævistarfi slnu og notið þeirr-
ar menntunar, sem hæfir manni sem er
túlkunarlistamaður af Guðs náö þá væri
hann löngu þjóðkunnur.
En i hugum okkar, sem nutum leiðsagn-
ar hans og listar, verður hann hinn
ókrýndi meistari stofuorgelsins. Braut-
göngumaður sem I byrjun aldar lagði
grunninn að söng- og tónmennt I sinni
heimabyggð. Oft viö erfiö skilyröi en þó
meö þeim árangri aö viö sem byggjum
þetta héraö stöndum ekki öörum aö baki
hvað það áhrærir.
Börnum hans og ættingjum öllum votta
ég mlna dýpstu samúö.
Viö samvistir og kynni af Bjarna á
Skáney vildi ég sist hafa farið á mis, —
honum á ég mikiö aö þakka
Gamall nemandi
7