Íslendingaþættir Tímans - 29.12.1982, Qupperneq 9

Jón Björnsson
fyrrverandi deildarstjóri, Sauðárkróki
F*ddur 17. nóvember 1891
Dáinn 17. september 1982
((^H. ^jörnsson fyrrverandi deildarstjóri hjá
SaiJ?.®*a8' Skagfirðinga lést á Sjúkrahúsinu á
^eð fkróki 17. sept. s.l. tæplega 91 árs að aldri.
seitl . 0num er genginn mikill mannkostamaður,
setn att' baki langan og giftusaman starfsferil,
^ru fremur einkenndist af frábærum
Jón ' ot5r‘8^u*b trúmennsku.
Suðu Var feddur í Hringsdal á Látraströnd í
Björ ^'ngeyjarsýslu. Foreldrar hans voru hjónin
GnðL..®jbrnsson, ættaður úr Svarfaðardal og
da] !Ör® Guðjónsdóttir frá Hólmavaði í Aðal-
SyðrAtl J°ns í föðurætt var Björn Jónsson í
"'Garðshorni í Svarfaðardal, annálaður
• - aoarforkur til sjós og lands.
dUj
ar áriA^Utt'Stme^ foreldrum sínum til Skagafjarð-
(nú er Þau fengu jörðina Hrappsstaði
lfðl '*?) 1 Hjaltadal til ábúðar. Hann settist í
hans S °ta J9J|0 og útskrifaðist þaðan 1912. Hugur
taidi Sí*í tr* búskapar, en hann var fátækur og
henð m giftusamlegt að hefja búskap með tvær
bren“r fótnar. Alla ævi var hann því marki
var etl.Ur.aó ráðast aldrei í neitt, sem hann áður
rriat ** oru8gur ™ að geta staðið undir. Hann
við , t b var sjálfur kjarkmaður, en að standa
líg ^^ubindingar sínar var grundvallaratriði í
Ár'A
kaunL réðst hann til Kristins P. Briem,
hans . anns a Sauðárkróki og starfaði við verslun
höf sramfleytt í 23 ár, eða til ársins 1938 er hann
a ,°rf bjá Kaupfélagi Skagfirðinga. Um þau
v,stask' *
„Glðð P1' fórust Jóni sjálfum svo orð í viðtali í
„Éafeyki“, félagstíðindum K.S., 1971:
fúlls «atti.aHtaf dálítið erfitt með að losa mig til
væri 1 Þa hugmynd að vera bóndi, og þó að ég
híetti st °lnn metra en hálf-fimmtugur þegar ég
1 thér aö f m hía Driem, þá var það mjög ofarlega
lagöi .tara að búa. En Sigurður kaupfélagsstjóri
kar|ar t08 Jast að mér að koma til sín, sagði að
ef gp lr heimtuðu það af sér að hann réði mig,
Þett®n fra Briem".
fór, s Scg'r nokkuð um það orð, sem af Jóni
^arfað^h1 Verslunarmanm- Hjá kaupfélaginu
®tfð Sg' nann síðan allt til ársins 1970 eða í 32 ár,
°8 ums^ifdeildarstióri 1 ”Gránu“’ sem var stærsta
hjá kanVlfaniesta verslun félagsins. Um veru hans
áðurner laglnu segir Magnús H. Gíslason svo í
„Þar k dU vlótah í „Glóðafeyki":
ár, ávaliC. r Itann vefið vakinn og sofinn öll þessi
iafn |t|. Íafn traustur og samviskusamur, ávallt
hvers kr °8 háttvís, ætíð reiðubúinn að leysa
vegna anns vanda, eftir því sem unnt var. Þess
bessi 0r|öi 1‘ka Magnús skáld á Vöglum eitt sinn
"VtrjL. ’ Sem menn hafa ekki síðan gleymt:
|s, U ln '• en svo var Grána oft nefnd af því
endiD9aþaettir
að hún stóð norðar af tveimur búðum kaupfélags-
ins, en fleiri voru þær ekki um langt skeið, -
„Ytri-búðin, það er besta búð í heimi“.
Á Sauðárkróki kynntist Jón konuefni sínu,
Unni Magnúsdóttur. Þau gengu í hjónaband 16.
maí 1919. Heimili þeirra stóð ætíð að Aðalgötu
17, nemafyrsta hjúskaparárið er þau bjuggu í húsi
nokkru norðar við sömu götu. Þau eignuðust
fimm börn, sem öll eru á lífi. Afkomendur Jóns
og Unnar er um 60 talsins. Unnur, sem lifir mann
sinn, dvelur nú á ellideild sjúkrahússins á
Sauðárkróki.
Ég, sem þessar línur rita, er tengdadóttir Jóns
og Unnar, og ég get ekki látið hjá líða að minnast
tengdaföður míns látins með nokkrum orðum. í
nær 15 ár hefi ég dvalið í fjarlægu landi, en hugur
minn æði oft verið heima. Margar af mínum bestu
minningum eru tengdar Jóni og Unni.
Eins og fyrr segir, var Jón frábær atorkumaður,
áhugasamur og trúr í öllum sínum störfum. Ég
fékk senda hljóðupptöku af ræðu séra Gunnars
Gíslasonar í Gláumbæ, sem hann flutti yfir
moldum Jóns. Hann hóf hana með þessum orðum:
„Hann var trúr allt til dauða“. Þessi setning er
sönn, og lýsti Jóni Björnssyni mætavel. Hann var
líka ávallt orðvaf og prúður í framkomu við alla.
Kurteisi var honum eðlisgróin. Ég minnist þess
ekki að hafa heyrt hann tala ljótt orð til nokkurs
manns í þau 21 ár, sem ég var honum samtíða,
fyrst eitt ár á heimili tengdaforeldra minna, og
síðan 20 ár í næsta húsi, sem vitanlega leiddi til
náinna samskipta milli heimilanna. Hjá þeim var
ég daglega og átti því mikla láni að fagna, að
eignast einlæga vináttu og trúnað tengdaforeldra
minna. Þau voru mér frábærlega góð og um-
hyggjusöm, hefðu ekki getað reynst mér betur
þótt ég hefði verið þeirra eigin dóttir.
Aldrei mun ég gleyma, hve vel þau fögnuðu
mér er Magnús sonur þeirra kynnti mig fyrirþeim,
sem væntanlega eiginkonu, á jólum 1946. Ég var
þá 19 ára, óþroskuð og eignalaus sveitastúlka, en
það virtist ekki skipta neinu máli. Mér var tekið
af óumræðanlegri hlýju og rausn, sem ávallt
einkenndi þau hjón og heimili þeirra.
Allir sem þekktu Jón Björnsson og voru honum
samtíða, vita hve trúr og áreiðanlegur hann var f
öllum sínum störfum, bæði hjá Kristni Briem og
Kaupfélagi Skagfirðinga. Það var ekki verið að
hugsa um kaup eða klukku öllum stundum; en
kappkostað að ljúka því, sem fyrir lá hverju sinni.
Hann var vanur að koma heim með allar
mánaðanótur viðskiptavinanna í Ytri-búð K.S.,
en á þeim árum létu flestir skrifa hjá sér, og gerðu
svo upp um mánaðamót. Jón kom heim með
þessar nótur á kvöldin, yfirfór þær og reiknað út,
allt í sínum eigin hvíldartíma. Eitt sinn spurði ég
hann í gamni, hvort hann skrifaði yfirvinnutíma
á þessa heimavinnu. Hann brást snöggur við og
sagði: „Því læturðu svona manneskja, þetta tekur
mig enga stund“.
Auk þessa vann hann allar helgar, og sumarleyfi
tók hann aldrei á starfsferli sínum. Nútímamenn
skilja e.t.v. ekki svona lífsmáta, en væri um þetta
rætt svaraði hann því einu til að þetta væri „sín
aðferð".
Vinnan var lífsnautn hans. En þrátt fyrir
annríkið vanrækti Jón ekki skyldur sínar, sem
fjölskyldufaðir. Á því sviði var hann hinn trausti
og árvaki maður, sem fylgdist vel með öllu og sá
til þess að enginn væri vanræktur. Ekki síst gaf
hann sér tíma til að sinna bamabörnum sínum,
þau voru öll hans yndi og eftir|æti. Hann virtist
aldrei of þreyttur til að taka þau upp og hampa
þeim, leika við þau, og tala það mál er þau skildu.
Þegar þau uxu úr grasi var hann óþreytandi að
kenna þeim að lesa og draga til stafs. Hann
fylgdist vel með þroska þeirra, áhugamálum og
framtíðardraumum, og hvatti þau til starfa og
menntunar. Hann var góður afi. Ég veit að mín
börn eiga um hann ljúfar minningar og eru
þakklát fyrir að hafa átt slíkan mann að afa.
Jón var bókhneigður og las mikið. Oft sá ég
ljós hjá honum um miðjar nætur, er ég vaknaði
til að sinna bömum mínum. Hann var áhugamað-
ur um alla framþróun og fylgdist vel með gangi
mála, .bæði heima og erlendis. Hann skrifaði
Framhald á næstu síðu
9