NT - 30.08.1984, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 30. ágúst 1984 5
■ Gunnar Snorrason
með greiðslukorti. Pá hefur Verð-
lagsráð í áskorun sinni til viðskipta-
ráðherra um að hann beiti sér fyrir
lagasetningu um kreditkortastarfsemi
lagt sérstaklega til að „markmið laga-
setningarinnar“ skal m.a. vera að
tryggja að kostnaðurinn við greiðslu-
kortaviðskiptin falli ekki á aðra við-
skiptavini en korthafa", en einfald-
asta leiðin til að ná þessu markmiði er
að taka upp afgreiðslugjald.
Launþegar gegn Verslunarráði
í athugun NT hefur komið í ljós að
fylkingaskipting, vegna ólíkra skoð-
ana á greiðslukortaálagningu, fylgir
nokkuð öðrum línum hér á landi
heldur en í Bandaríkjunum. Þannig
hafa Neytendasamtökin íslensku ekki
ákveðna afstöðu í málinu. Formaður
samtakanna, Jón Magnússon, flutti
þingsályktunartillögu á alþingi í vor
um að skipuð yrði nefnd til að semja
lagafrumvarp um kreditkort, vildi
hvorki í þingræðu né í samtali við NT
setja fram ákveðnar hugmyndir um
hvernig þessu atriði skyldi háttað í
lögunum. Pá hafa kaupmenn hér á
landi, ólíkt stéttarbræðrum sínum í
Bandaríkjunum, mælt eindregið
með því að tekin yrðu upp afgreiðslu-
álagning í greiðslukortaviðskiptum.
„Okkur finnst það sanngjarnt að
korthafinn beri alfarið kostnaðinn af
þessum viðskiptum,“ sagði Gunnar
Snorrason, formaður Félags matvöru-
kaupmanna, um afstöðu sinna fé-
lagsmanna í málinu.
Ásamt kaupmönnum eru það laun-
þegasamtökin sem harðast hafa
beitt sér fyrir að kostnaðarbyrð-
inni af kortaviðskiptunum verði
breytt. Ásmundur Stefánsson, forseti
ASI, sagði í samtali við NT að eins og
kerfið væri í dag, þá hlyti kostnaður-
■ Einar S. Einarsson
inn af kreditkortunum að vera borinn
uppi af öllum kaupendum jafnt: „Pað
álít ég ákaflega óeðlilegt. Ef menn
ekki vilja fara þá leið að veita öllum
þeim sem staðgreiða 6-7% stað-
greiðsluafslátt, þá finnst mér rétt að
taka upp þjónustugjald af kreditkort-
um, þannig að þessi kostnaður sé
ótvírætt greiddur af þeim sem kortin
nota.“
Gegn öllum hugmyndum um þjón-
ustugjöld standa kortafyrirtækin tvö,
Visa-Island og Kreditkort sf., bank-
arnir sem að þeim standa, og Verslun-
arráð íslands. Haraldur Haraldsson,
stjórnarformaður Kreditkorta, sagði
að sér þætti hugmyndin fráleit. Annar
kostnaður verslana, eins og af því að
hafa opið á kvöldin, leggðist einnig
jafr.t á en kæmi sér mismunandi vel
fyrir viðskiptavini þeirra. Árni Árna-
son, framkvæmdastjóri Verslunar-
ráðs, sagðist telja vafasamt að farið
yrði að taka upp aðrar reglur hér en
giltu í öðrum löndum. „Ég veit ekki
hvort við viijum auglýsa það út um
allan heim að við séum öðruvísi í
þessu efni“ sagði Árni.
Lausn með
staðgreiðsluafslætti
Nefnt hefur verið að í stað álagn-
ingar á kreditkortaviðskipti mætti
gefa öllum þeim sem ekki greiddu
með kortum sérstakan afslátt; þannig
yrði kostnaðurinn við kreditkortin
með óbeinum hætti fluttur yfir á
verðmismun sem korthafarnir
greiddu. Raunar hefur staðið nokkur
styr um það hvort verslunum væri
heimilt, samkvæmt samningum sín-
um við kortafyrirtækin, að veita stað-
greiðendum víðtækan afslátt. Reglur
samninganna um þetta atriði voru
rýmkaðar í vor, en þeirri rýmkun var
■ Ronald Reagan
fyrst og fremst beint að hefðbundnum
afborgunar og afsláttarviðskiptum.
Mismunandi túlkun hefur síðan
komið fram á reglunum; þannig sagði
Haraldur Haraldsson hjá Kreditkort-
um að verslunum væri heimilt að
veita allan þann staðgreiðsluafslátt sem
þær lysti, en Gunnar Snorrason taldi
hendur kaupmanna bundnar af því
ákvæði samninganna við Kreditkort
að „aðildarfyrirtæki skal veita kort-
höfum sömu viðskiptakjör, verð og
þjónustu og það veitir viðskiptamanni
sem greiðir í reiðufé". Einar S. Ein-
arsson hjá Visa-Island kvaðst ekki
vilja svara því hvaða afstöðu Visa
tæki ef t.d. matvörukaupmenn færu
að veita öllum öðrum en korthöfum
afslátt. „Það yrði bara til að meta það
þegar sú staða kæmi upp“ sagði
Einar.
í Verðlagsráði munu hafa heyrst
þær raddir að afsláttarleiðin fæli í sér
alltof flókna og erfiða lausn á kostn-
aðardreifingunni.
Hvaða niðurstaða?
Skoðanaskiptin um skiptingu
kostnaðarins af kreditkortum munu
halda áfram næstu vikurnar. í samn-
ingaviðræðum sínum við kortafyrir-
tækin hafa kaupmenn m.a. sett fram
þá hugmynd að innheimt verði 50
króna gjald við hverja kortaafgreiðslu;
slík ráðstöfun, segja kaupmenn, myndi
ekki aðeins breyta kostnaðarbyrð-
inni, heldur einnig fækka smáaf-
greiðslum fyrir kort. En kortafyrir-
tækin hafa hafnað hugmyndinni. Og
við svo búið situr að sinni. Spurningin
er hvort alþingi muni fara að dæmi
margra annarra þjóðþinga og taka af
skarið, á einn eða annan veg, í þessu
óleysanlega deilumáli.
Bókin sem allir blásarar
hafa beðið eftir:
„Skært lúðr-
ar hljóma“
- saga lúdrasveita á Islandi
■ Út er komin bókin
„Skært lúðrar hljóma“, sem
er saga íslenskra lúðrasveita
allt frá því er Helgi Helga-
son, tónskáld, setti lúðra-
flokk sinn á stofn þann 26.
mars árið 1876 og til okkar
daga.
I bókinni segir frá starfi
lúðrasveita á 22 stöðum á
íslandi, en þetta starf hefur
verið mun útbreiddara en
flestir hafa gert sér grein
fyrir þau 108 ár sem saga
þessi spannar. Það eykur
gildi bókarinnar að fyrstu
lúðrasveitirnar voru jafn-’
framt fyrstu hljómsveitirnar
í landinu og er því lýst hvern-
ig starf þeirra varð ómetan-
legt fyrir fyrstu hljómsveitir
hérlendis með strengjum og
fjölbreyttari hljóðfæraskipan
en þær byggðu ekki síst á
félögum gömlu lúðrasveit-
anna. í>á hafa lúðrasveitar-
menn lagt ómetanlegan skerf
til kennslu í tónmennt um
land allt í áranna rás.
Hér er einnig að finna
æviágrip fjögurra eldri
brautryðjenda lúðrasveitar-
starfs í landinu, þeirra Helga
Helgasonar, Magnúsar Ein-
arssonar, Hallgríms Þor-
steinssonar og Karls O. Run-
ólfssonar. Myndefni er ríku-
legt í bókinni, alls um 180
myndir og hefur tekist að
afla nafnanna á þeim
mönnum er á myndunum
eru í nær öllum tilfellum.
■ Forsvarsmenn útgáfu lúðrasveitabókarinnar, „Skært lúðr-
ar hljoma", með bókina í höndunum fyrir framan Torfuna á
dögunum. Frá vinstri: Atli Magnússon, sem hefur verið
umsjónarmaður með útgáfunni, Eiríkur Rósberg, form. SÍL
og Leó E. Löve framkvæmdastjóri ísafoldar. nt mynd: Róbert
Má það teljast mikil heppni,
svo gamlar sem margar
þeirra eru orðnar, enda
reyndist það svo að ekki
mátti tæpara standa að til
manna næðist sem skil kunnu
á elstu myndunum.
Söfnun efnis og ritun
bókarinnar var unnin að
frumkvæði SIL - Sambands
íslenskra lúðrasveita og hafa
lúðrasveitirnar sjálfar kostað
það starf. Kunnugustu menn
hafa tekið að sér að rita um
starfið í sinni heimabyggð og
eiga nærri 20 höfundar grein-
ar í bókinni. Um aðrar lúðra-
sveitir hefur Atli Magnússon
ritað, en hann hefur verið
umsjónamaður með útgáf-
unni.
„Skært lúðrar hljóma“
mun vera eitt viðamesta til-
lag til ritunar íslenskrar tón-
listarsögu til þessa, þótt hér
sé einkum fengist við hljóð-
færaþáttinn. Bókin er 429
síður, í góðu bandi og eru
útgefendur Samband ís-
lenskra lúðrasveita og fsa-
foldarprentsmiðja hf. Kostar
bókin 1198 kr. og kemur hún
í bókaverslanir innan
skamms.
Eftir hina stórkostlegu 35% verðlækkun á lambalifur er vart hægt
að gera betri matarkaup á íslandi. Til dæmis kostar allt hráefni í þennan
Ijúffenga franska rétt aðeins um 33 krónur.
(200 g lifur á um 18 kr. og allt meðlæti á um 15 kr.)
Lambaiifiir
ala nersillade
Fyrir einn
Matrei&sluma&ur
H versvegm
tífur?
Francois Fons, Grilliö Hótel Saga
Skáskeriö tvær til þrjár þunnar sneiðar af
lambalifur og veltiö uppúr hveiti. Bræöiö
smjör á vel heitri pönnu, kryddiö lifrina á
báöum hliðum meö salti og pipar og steikiö
létt beggja vegna.
Færiö síöan lifrina á fat. Bætiö smjöri á
pönnuna ásamt steinselju og hvitlauk. Helliö
síöan ediki á pönnuna og heyrist þá
yndislegur söngur. Eftir því sem hann er
fegurri hefur betur tekist til meö réttinn.
Bragöbætið sósuna eftir smekk meö salti og
pipar og helliö henni síöan yfir lifrina á
diskinum. Beriö fram meö soönum
kartöflum og e.t.v. ööru grænmeti.
Þennan óvenjulega og Ijúffenga rétt tekur
aöeins nokkrar mínútur aö laga.
Dr. Jón Óttar Ragnarsson, dósent
Lifur er ein þessara afuröa úr lifríkinu sem
næringarfræöingar telja svo holla aö hún er
oft - ásamt nokkrum öörum - sett í
sérstakan flokk sem kallast hollustuvörur
eöa bætiefnagjafar.
En hvers vegna er lifur holl? Vegna þess að
hún er aö jafnaöi bætiefnarikari en flestar ef
ekki allar aörar algengar matvörur sem á
boöstólum eru.
Lifur er t.d. frábær uppspretta járns og
kopars, fólasíns og B12, A, og D-vitamins.
Hún er einnig fremur fitusnauö og því mikiö
notuð i megrunarfæöi.
Fó&u uppskriftabœkling í nœstu verslun
Framleiöendur
Stórkostleg verðlækkun
á lambalifur!
Lúrír þú á
frétt?
Nýtt
símanúmet
\ 68-65-621
imtiir
bakstur
blóm