NT - 11.08.1985, Síða 4

NT Sunnudagur11.ágúst1985 4
Þegar okkur ber að garði tekur
sambýliskona Inga Steins, Auður
Þórólfsdóttir, á móti okkur og þegar
við höfum heilsað er okkur boðið til
stofu. Það vekur athygli að í íbúðinni
eru dyr mjög þröngar og yfir háa
þröskulda að fara þannig að mikla
lagni þarf til að koma hjólastól þar
um. „Þetta er ekki beinlínis heppileg
íbúð fyrir fatlaða," spyrjum við hálf-
partinn og hálfpartinn fullyrðum.
„Nei,“ segir Ingi Steinn, „það er nú
svona, að oft finnst manni umhverfið
vera alveg jafn fatlað og maður
sjálfur." Hann brosir eilítið og það er
ekki laust við að svolítillar þreytu
gæti í því brosi. Samt er ekki hægt að
lesa úr því uppgjöf heldur einhvers
konar raunsæislega þolinmæði. „Það
er ekki hlaupið að því að koma sér
upp hentugu húsnæði, á þessum síð-
ustu og verstu tímum og það bætir
ekki úr skák að vera fatlaður.“ Óneit-
anlega hljómar það kunnuglega að
heyra ungt fólk tala um vandann við
að koma sér upp þaki yfir höfuðið, en
hér hefur ný vídd bæst við, fötlunin.
Einhvern veginn hefði maður haldið
að þessi efnalegu vandamál væru ekki
það sem fatlaðir þyrftu að brjóta
heilann um. Þau virðast svo lítilfjör-
leg miðað við þau persónulegu og
líkamlegu vandamál sem þetta fólk
hlýtur að þurfa að horfast í augu við.
En auðvitað heldur lífið áfram og
menn verða að lifa því eftir bestu
getu. Það á líka við um Inga Stein og
hann virðist í fullkomnu jafnvægi.
Rósemi hans smitar út frá sér og hann
er enn sveitapilturinn að austan úr
Gnúpverjahreppi sem flutti í bæinn.
Við spurðum hann um nánari atvik
varðandi hið örlagaríka slys.
„Maður lifði alltaf
í voninni44
„Það var á síðasta vetrardag að
haldinn var dansleikur í sveitinni.
Þangað fór ég ásanit fleirum. Ég
drakk nú frekar lítið þetta kvöld og
ekkert fyrir ballið, því þá var ég
bílstjóri. Eftir ballið keyrði ég svo
fólk á nokkra staði en ætlaði í lokin
að taka blæjujeppa upp í sveit fyrir
kunningja minn. Til að gera langa
sögu stutta, þá velti ég þessum jeppa
á veginum og kastaðist ég út úr
honum. Það var engin öryggisgrind
eða nokkuð af því tagi í bílnum og því
fór sem fór. Sem betur fer var ég í
samfloti með öðrum bílum og þeir
komu svo að mér. Ég missti
aldrei meðvitund og vildi að
strákarnir keyrðu mig niður á Selfoss
til að hægt væri að kippa þessu í lag
og ég kæmist heim að sofa og gæti
vaknað hress daginn eftir. En það
varð nú ekki og ég var fluttur með
sjúkrabíl á Selfoss og þaðan til
Reykjavíkur. Þegar á spítalann kom,
missti ég svo meðvitundina og vissi
ekki af mér fyrr en löngu seinna.“
„Ég hafði hálsbrotnað. Meðferðin
sem við tók felst meðal annars í því
að ég var skorðaður af, lóð fest í klær
sem boraðar voru í höfuðið til að
halda því í réttum stellingum, og
þannig lá ég svo gott sem hreyfingar-
laus í einar sjö vikur. Lömunin varð
talsvert mikil og nær frá handarkrik-
um og niðurúr og svo eru fingurnir
líka máttlausir." Til frékari skýringar
bendir Ingi Steinn á viðkomandi lík-
amshluta um leið og hann talar. Við
hins vegar göngum á lagið og spyrjum
hann um hvað hann hafi hugsað
þessar sjö vikur sem hann lá kyrr.
„Ég held að það hafi nú verið mest
lítið af viti, því ég var á miklum
lyfjum og var meira og minna sofandi
eða hálfsofandi. Manni var, eins og
ég sagði, velt við annað slagið til þess
að forðast legusár, en raunveruleika-
skynjunin var mest allan tímann mik-
ið brengluð. Það var svo ekki fyrr en
ég hætti á þessum lyfjum, sem var
löngu seinna, að ég fór að taka
einhverjum framförum í þeim æf-
ingaprógrömmum sem ég var í.“
En hvað með sjokkið þegar þú
fórst að gera þér grein fyrir því að þú
værir lamaður?
„Ég veit ekki hvort það er hægt að
tala umsjokk í þessu sambandi,því
maður reiknaði alltaf með að ná bata.
Einhverjum bata alla vega. Það er
ekki útilokað hjá manni strax að
einhver bati sé mögulegur, það fer
allt eftir því hvernig skemmdin á
mænunni er. Maður lifði alltaf í
voninni, þannig að þetta kom svona
smám saman. Trúlega hefur þetta verið
miklu meira sjokk fyrir aðstandend-
urna heldur en mann sjálfan þó það
sé náttúrlega persónubundið hvernig
fólk tekur svona löguðu. í mínu
tilfelli held ég að ég hafi eflst við þetta
ef eitthvað er.“
Hvernig bregðast fjölskylda og vin-
ir manns sem í þessu lendir við. Er
tilfinningasemi áberandi, kannski
óþægileg tilfinningasemi, meðaumkv-
un, reiði eða hvað?
„Ég veit það satt að segja ekki,
eitthvað hefur sjálfsagt verið um slíkt
en ég varð ekki mikið var við það.
Fyrst á eftir kom mikið af alls konar
fólki að heimsækja mann á þessar
stofnanir, eins og gengur. En eðlilega
„Refsingin
getur verið
svo þung“
■ Ingi Steinn Gunnarsson heitir ungur
maður sem hlotið hefur varanleg ör-
kuml eftir að hafa lent í umferðar-
óhappi. Á vordögum árið 1980, þegar
Ingi Steinn var tuttugu og þriggja ára
gamall, velti hann jeppabifreið austur í
Þjórsárdal með þeim afleiðingum að
hann hálsbrotnaði. Slysið átti sér stað
um fimmleytið að morgni til og hafði Ingi
Steinn nýlokið við að keyra fólk heim
af balli sem haldið hafði verið í sveitinni
kvöldið áður. Af slysstað var hann
síðan fluttur með sjúkrabíl á Selfoss og
þaðan til Reykjavíkur. Eius og segir í
skýrslum, þá „var vínlykt af honum“.
Ef ekki hefði komið til þetta hörmulega
slys er líklegt að þessi vornótt myndi í
öllum aðalatriðum hafa líkst öðrum
vornóttum á Islandi, þar sem ungt fólk
kemur saman, skemmtir sér og hefur vín
um hönd. Við sem fréttum af þessu slysi
í gegnum blöð eða útvarp gleymjlum
því fljótlega án þess að það kæmi neitt
sérstaklega við okkur. Þessi nótt reynd-
ist Inga Steini hins vegar örlagarík því
síðan hefur hann verið bundinn við
hjólastól og allt hans líf gjörbreyst.
I vikunni lögðum við leið okkar á
heimili Inga Steins, en hann fékkst til
að miðla okkur af reynslu sinni ef það
mætti verða til þess að menn stöldruðu
aðeins við og hugsuðu um öryggi í
umferðinni og það feigðarflan sem ölv-
unarakstur er.
smá dró síðan úr því eftir því sem
lengra leið. Hvað foreldra mína varð-
ar þá fannst þeim þetta vitanlega
afskaplega leiðinlegt en ég held nú
kannski líka að það hafi hjálpað til
hvað ég var rólegur yfir þessu öllu
saman sjálfur."
„Að sætta sig við
orðinn hlut‘4
Rólegheitin, varla hafa þau allan
tímann verið raunveruleg?
„Jú, að miklu leyti voru þau það.
Það eru sjálfsagt margir sem hafa
farið mjög illa á sálinni út af svona og
orðið hálf vitlausir. Því er náttúrlega
ekki að neita að það komu tímar
þegar manni leið andskoti illa og
fannst einna einfaldast að slútta þessu
öllu saman. En slíkt var sem betur fer
ekki reglan og það voru alltaf góðir
kaflar sem bættu það upp. Þannig að
í heildina gekk þetta ótrúlega vel held
ég-“
Því hefur oft verið haldið fram að
lífsfílósófía eða sterk trú komi fólki