NT - 25.08.1985, Blaðsíða 7
T !'1 teL'gt "'jgsbunnuS 0
NT • -Sunnudagur 25. ágúst • 7
Brennslunni í hvorum ofni fyrir sig er stjórnað með fullkomnum rafeindatækjum í stjórnstöð sem staðsett er við hlið þcirra,
skautsefni sem gert er að mestu úr
kolum og tjöru.
Öll þessi efni eru flutt frá Noregi
nema kol og koks sem koma víðs
vegar að. Þessi efni eru svo sett í
ofnana tvo í réttum hlutföllum og við
hitann frá rafskautunum bráðnar
kvartsið og súrefnið gengur í sam-
band við kolefnið í koksi og kolum.
Upp úr ofninum kemur kolmonoxíð
sem brennur yfir í koldíoxíð á yfir-
borðinu. Auk þess fylgir brennslunni
silisium monoxið, reykur sem minnir
helst á sinureyk en hann er kældur og
hreinsaður og úr honum er unnin
verðmæt afurð.
Niður úr ofnunum rennur hins veg-
ar fljótandi kísilmálmurinn og er hann
steyptur í þar til gerðar pönnur. Eftir
að hafa storknað eru málmhellurnar
brotnar upp og þær malaðar, allt eftir
óskum kaupenda.
Eins og áður segir er efni þetta
mikið notað í stáliðnaði og þá til að
hreinsa stáiið af súrefni eða til að
gefa því ákveðnaeiginleika. Fyrirtæki
sem steypa og valsa málma nota
einnig mikið af kísiljárni í framleiðslu
sína.
Afkoma verksmiðjunnar fer því
mikið eftir því hvernig stáliðnaði og
járnbræðslu í heiminum vegnar svo
og hversu mikið af kísiljárni er fram-
leitt hverju sinni. Á meðan við stöldr-
uðum við að Grundartanga bárust
þær fréttir frá Noregi að samskonar
fyrirtæki þar ráðgerðu að draga úr
framleiðslu sinni vegna minnkandi
framboðs á ódýrri orku en slíkar
sveiflur í framleiðslunni geta haft þau
áhrif að verðið á kísiljárni fari hækk-
andi. Til aö gefa nokkra hugmynd um
markaðinn á þessu efni í heiminum
þá má gera ráð fyrir því að um 200
þúsund tonn séu nú til á lager en
framleiðslugeta verksmiðjunnar að
Grundartanga er um 60 þúsund tonn
á ári.
Þeir starfsmenn sem rabbað var
við virtust una hag sínum vel að
Grundartanga. Eftirspurn eftir vinnu
er töluverð og kaupið talið gott. Það
hefur líka sitt aö segja að ofan á
kaupið er greiddur bónus þegar fram-
leiðslan gengur vel þannig að starfs-
fólkið nýtur góðs af aukinni fram-
leiðni. Alls voru launagreiðslur á síð-
asta ári rúmar 94 milljónir en starfs-
menn vel innan við tvö hundruð
talsins.
Ýmiss konar félagsstarfsemi er
með miklum blóma og má þar meðal
annars nefna að starfandi er kór á
staðnum og klúbbar í gangi fyrir þá
sem hafa áhuga á Ijósmyndun, hesta-
mennsku, bridge og stangaveiði. ís-
lenska járnblendifélagið hefur skuld-
bundið sig til að planta skógi í
norðanverðu Akrafjalli og nú hafa
unglingar á Akranesi plantað um 25
þúsund plöntum í þennan reit sem
eigendur jarðarinnar að Klafastöðum
gáfu undir skógræktina.
í lok heimsóknar okkar hittum við
að máli Jón Sigurðsson fram-
kvæmdastjóra járnblendiverksmiðj-
unnar. Aðspurður um framtíðarhorfur
verksmiðjunnar sagði hann að sú
fjárhagslega endurskipulagning sem
átt hefði sér stað hefði skilað tölu-
verðum árangri og væri hann nú að
koma í Ijós. Með samningnum við
Elkem og Sumitomo Corporation hef-
ur verið tryggö sala á 50 þúsund
tonnum af kísiljárni áári og slíkt veitir
að sjálfsögðu nokkra tryggingu.
Jón benti ennfremur á að búist
væri við því að nokkur hagnaður yrði
af rekstrinum í ár þó að heimsmark-
aðsverð færi lækkandi. Fallandi
gengi dollarans gæti einnig haft
jákvæð áhrif á efnahag fyrirtækisins
þar sem töluvert af lánum félagsins
væru miðuð við gengi hans. En þar
sem afkoma þessa iðnaðar tengdist
svo mörgum mismunandi þáttum
væri nær ómögulegt að spá fyrir um
þróun næstu ára. Það er þó Ijóst að
kreppan á síðustu árum hefur gert
það að verkum að ýmis stórfyrirtæki
hafa dregið við sig framkvæmdir og
fjárfestingar sém gætu komið til fram-
kvæmda í náinni framtíð. Slíkar
sveiflur hafa áhrif á afkomu stáliðnað-
arins og þar með afkomu íslenska
járnblendifélagsins.
■ í steypuskála er unnið á vöktum allan sólarhringinn. Hér eru starfsmenn að vinna við deiglu sem bráðnu kísiljámi
er hellt í þegar tappað er af ofnunum.