NT - 01.12.1985, Page 9

Rætt við Gísla Guðmundsson:
BÖLVAÐ ÞRAS
UM EFTIRVINNUNA
Landssambandið
fékk sitt
Lögreglumenn eru ekki á eitt sáttir
um hversu vel Landssamband lög-
reglumanna stendur sig. Vestfjarðar-
menn telja þetta vera ónýtt „apparat"
eins og Hrafn orðaði það. Þröstur
Brynjólfsson á Húsavík sagði að
Landssambandið væri ungt félag
sem ætti á brattann að sækja og vildi
hann ekki fella dóm yfir félaginu, fyrr
en full reynt væri. „Hinsvegar finnst
mér að harðari menn mættu vera við
stjórnvölinn."
Meðal þess sem Landssambandið
hefur verið að gera, er að senda
spurningalista til hinna ýmsu em-
bætta, þar sem menn eru beðnir að
gefa upplýsingar um hvernig aðbún-
aður er og vinnuaðstaða.
Viðurkenna nauðsyn
Menn hafa viðurkennt þá nauðsyn
að fylgjast með stjórnun lögreglu-
embætta og skera niður óþarfa
kostnað, en sömu menn innan lög-
reglunnar telja aö of langt hafi verið
gengið nú þegar, þar sem kemur til
niðurskurðar á eftirvinnu. Þá er víða
þar sem farið hefur verið fram á
fjölgun á stöðugildum, en því ekki
verið sinnt. Á Akureyri hefur ekki
verið fjölgað í lögreglunni síðan árið
1981, en samt er þeim gert að vera í
takt við tímann eins og annarsstaðar.
Líkur eru á því að fjölgun verði hjá
embættinu á næsta ári en ekki hefur
fengist samþykkt fyrir því ennþá
Samningar iausir
um áramót
Samningar lögreglumanna, eins
og annarra verða lausir um áramót.
Menn tala um stórfelldar hækkanir,
en ekki er víst að verulegur ávinning-
ur náist fram, og því líkur á því að enn
frekar kreppi að í löggæslugeiranum,
og óánægja muni aukast ef eitthvað
er. En það verður tíminn að leiða í
Ijós. ES
Maðurinn með hnífinn, nefna lög-
reglumenn hann oft. Það er átt við
Gísla Guðmundsson, sem situr í
dómsmálaráðuneytinu og hefur eftirlit
með, m.a. eftirvinnu, og einnig með
því að útgjöld hinna ýmsu lögreglu-
embætta fari ekki úr hófi fram. Lög-
reglumenn víða um land kvarta und-
an því að eftirvinna sé skorin niður,
meira en góðu hófi gegnir. Þegar
eitthvað er ekki eins og það á að
vera, er nafn Gísla nefnt. Hann
vinnur undir stjórn Hjalta Zophanías-
sonar, sem aftur er undir stjórn dóms-
málaráðherra. NT náði tali af Gísla á
skrifstofu hans í dómsmálaráðuneyt-
inu og forvitnaðist um niðurskurðinn.
Er einhver stefnumörkun í niður-
skurði í löggæslumálum?
„Nei það er ekki. Dómsmálaráð-
herra hefur ekki mikið af liðum þar
sem hægt er að spara í, öðrum en
löggæsiunni. Auðvitað eru takmörk
hvað er hægt að spara í löggæslu-
málum. Það er líka spurning hversu
æskilegt er að fara út í svoleiðis hluti.
Reynt hefur verið að halda aukavinnu
innan hæfilegra marka, en þá kemur
þaö aftur á móti að mannfæð er víða
og allir vita að þörf er á löggæslunni.
Þetta er erfitt mál viðfangs, og það er
að ganga ekki of langt í þessum
efnum.“
Hefur ekki þegar verið gengið of
langt sumstaðar?
„Það er alltaf hægt að deila um
það. Menn eru sammála um að
löggæslan er nauðsynleg og þarf að
vera sem mest og best. En það fer
ekki endilega saman kostnaðurinn
og svo aftur vinnubrögðin.“
Með aukinni afbrotatíðni, er
forsvaranlegt að nokkur niður-
skurður eigi sér sér stað í lög-
gæslumálum?
„Það er nauðsynlegt að stýra lög-
gæslunni, eins og öðrum verkum.
Það er kannski erfitt að gera það úr
stól í ráðuneytinu, enda er það ekki
meiningin. Það sem ég hef verið að
gera er að samræma hlutina. Ég hef
haft það að leiðarljósi að fara eftir
þeim samningum sem í gildi eru og
að menn túlki þá á sama máta, hvar
sem er á landinu, að menn beri það
sama úr býtum fyrir sömu vinnu. Það
hefur líka verið meiningin að reyna
að virkja betur stjórnun á þessu.
Ég held að þó að einhver urgur sé
í mönnum, þá skilja þeir þetta mjög
vel. Um leið og menn sjá fram á að
þeir lækki í launum þá kemur upp
urgur í þeim. Ég verð að viðurkenna
það líka að það er meiri hætta á að
eitthvað verði útundan í löggæslunni.
Það er augljóst mál.
Er það rétt að greiðslur falli
niður, fyrir bakvaktir, í Borgarnesi
frá og með áramótum?
„Það sem þarna er um að ræða, er
að Borgnesingar hafa ekki áttað sig
á því að greiðsla á að falla niður, fyrir
bakvaktir, þegar fleiri en þrír eru hjá
embættinu. Þeir hafa fengið greitt
fyrir útköll og einnig bakvaktir. Þarna
eru þeir að fá tvöfalda greiðslu."
Hvernig er með ástandið á Vest-
fjörðum?
„Þar hefur nýlega verið fjölgað
stórlega í liðinu og þeir standa nú
sólarhringsvaktir, á Isafirði. Þar hefur
allt breyst til batnaðar.
Hvernig er með héraðslögreglu-
menn?
„Þeir eru mjög nauðsynlegur
þáttur, og hafa oft unnið vel með
lögreglumönnum. Þeir fá greitt fyrir
sína vinnu og einnig eru þeim greidd-
ar fastar greiðslur á hverju ári, sem
eru um tíu þúsund krónur. Þó er það
misjafnt. Ef við lítum á Austfirði sem
dæmi þá eru þar langar vegalengdir
og lögreglumenn fá greiddar 40
klukkustundir í eftirvinnu á mánuði.
Því verður ekki neitað að staða
þessara manna er ekki góð, en á móti
kemur að þeir eru ekki bundnir hlíðni-
skyldu."
Landssamband lögreglumanna,
er það i samstarfi við þig?
„Já þeir hafa hnippt í okkur og
við tökum fyllilega til greina það sem
kemur frá lögreglumönnum en erum
náttúrlega ekki alltaf tilbúnir til þess
að fara eftir því. Þar eru oft skiptar skoð-
anir. Við viljum, og reynum að hafa
gott samstarf við lögreglumenn. Ég
hef verið í þessu í tvö ár, og þetta er
að lagast. Það hefur náttúrlega verið
bölvað þras um eftirvinnuna, túlk-
un á samningum og fleira. Menn hafa
látið heyra í sér og ekki verið sáttir.
Menn eiga að beina spjótum sínum
að samningamönnum sínum.
Dæmi um hvernig niðurskurður
kemur út?
Gísli vildi ekki taka eitt embætti
sérstaklega, en talaöi í staðinn um
yfirvinnuna. „Fyrstu ellefu mánuði
ársins er aukavinna svipuð og í fyrra,
en hefur heldur minnkað ef eitthvað
er. Hún hefur farið niður um tvö og
hálft prósent úti á landi, en vaxið aftur
á móti í Reykjavík. Ég er nú að vinna
að öðrum störfum sem mér finnst
miklu ánægjulegri en bardaginn um
aukavinnuna sjálfa.
Aukavinna hjá lögregluþjónum er
allt frá fimmtíu prósentum og upp í
hundrað prósent ofan á fastakaupið.
Ertu óvinsæll og þitt starf meðal
lögreglumanna?
„Það eru öll stjórnunarstörf óvin-
sæl, en ég vil nú segja að þau eru
vinsæl að þvi leyti, að það er mun
stærri hópur sem skilur þörfina á
þeim. Ég vil miklu heldur vera þeim
megin. Ég tek það ekkert nærri mér
þó ég sé óvinsæll af nokkrum mönn-
um sem aldrei skilja nokkurn skapað-
an hlut. Það verður bara að hafa sinn
gang.“