Sunnudagsblaðið - 15.04.1956, Blaðsíða 2

146
neitt fyrr en fyrírmæli eru gefin,“
svaraði liann.
En hann gat þess ekki, að
Birkcnhead-aðferðin er einungis
\áðhöfð, .þegar nauðsynlegt er að
yfirgefá sökkvandi skip i rúmsjó,
og að karlmönnunum ber að vera
æðrulausir hver á sinum stað á
hverju sem gengur, meðan konur
og börn fara í bátana.
Og merinirnir á Empire
Windrush brugðust, ekki hinni
hefðbundnu brezku reglu. Heykj-
arsvælan blindaði þá, en enginn
lireydði sig af sínum stað. Björg-
unarsveit skipsins kom konum og
börnum í bát ana með snörum liand
tökum, en eiginmenn og feður
voru kyrrir, jiema, iivað þeir
fleygðu af sér jökkunum niður í
bátana, svo að þeir sem í þeim
væru hefðu eitthvað til að skýla
sér með, ef langt skyldi líða þar
til þeim bærist hjálp.
Klukkan 7.20 voru allar konur,
börn og særðir komnir í bátaria.
Eldurinn geysaði nú niðri í skip-
inu, og hitinn varð óbærilegur.
Epn voru rúm fyrir marga í bát-
unum.
„Hvernig eigum við nú að
ákvéða, hverjir fari í bátanna ?“
spiirði eíriri liðsforinginn,
Yfirforinginn fylgdi göriilu regl-
unni, ísem Englendingar viðhafa
jafnan á slíkúm alvörustundum.
„Eftir aldri, auðyitað,“ sagði hann
stuttlega, „þcir yngstu fyrst.!“
Liðsforingjarnir fóru einskonar
liðskönnun Og völdu þá yngstu úr
hóprium, éiris og yfirforinginn
liafði fyrirskipað, og tóku þeir
sæti í björgunarbátunum. Ef ein-
hver af þeim sem urðu að bíða,
hefði skorizt úr leik og hlaupið
til bátanna, myndu sjálfsagt marg-
ir hafa komið á eftir og allt orðið
í uppnámi —- en enginn hreyfði
sig, nenta eftir skipun. Og vegna
þess að fullkomin ró ríkti um borð,
hépnaðist að koma björgunarbát-
SUNNUDAGSBLAÐIÐ
unum á fiot, án þess að nokkrutn
þeirra hvolfdi við sjósetninguna,
enda þótt hvert sæti i þéim væri
skipaö.
Þegar síðasta bátnum var hieypt
niður klukkan 7,32, voru enn urn
300 herménn ög skipvCrjar eftir
á þilfari hins brennandi skips. Meö
hintti alkunnu brczku ró og æðru-
leysi stóðu þeir kyrrlátir og svip-
brigðalausir á þilfarinu og horfðu
á björgunarbátana róa brott frá
skipinu. Einkennisbúningur Wil-
sons skipstjóra hékk í tætlurn ut-
an á horiutn, skór hans voru næst-
unt bruunir af fótum hans, en
samt sem áður tók hann sjálfur
þátt í síðustu leitinni um skipið,
til þess að ganga úr skugga unt
hvort allir voru komnir ofanþilja.
Því næst gaf hann fyrirmæli unt
að varpa útbýrðis tómum, tunnum,
láusum plönkum og yfirleitt öllu
lauslegu er flotið gat, svo að þeir
hefðu eitthvað til þess að halda
sér á floti síðar er þeir væru
komnir í sjóinn.
Að því búnu gaf Scott íoringi
sínar síðustu fyrirskipanir til
hermannanna: „Farið úr utan-
yfirfötununi og skónum og stökkv-
ið fyrir borð — en syndið ckki að
björgunarbátunum !“
Meðan logarnir léku um íætur
mannanna, stukku þeir í hafið
hver af öðrum. Ekkert skip var
sjaariíégt í nálatgð. Enginn gat
vitað hvenær þeim bærizt hjálp
— eða hvort. björgunar væri
yfirleitt að vænta. Aldraður mað-
ur, rneð sviðnað hár og brunasár
í andlitinu tók til að binda sam-
an tvo og tvo þilfarsstóla, og gera
þannig úr þeim einskonar fleka.
Fleygði hann þeim síðan útbryðis
til mannanna er syntu í sjónum.
Þegar stólarnir voru uppgengnir
fleygði ltann sér fyrir borð, og á
ltæla honum þeir Scott foringi og
Wilson skipstjóri, er síðastir yfir-
gáfu skipið.
Hinir fullskipuðu björgunar-
báta rugguðu hæglátlega á bylgj-
unum aðeins spölkorn frá her-
mönnunum og skipshöfninni, sern
liraktist um syndandi í sjónum,
og hefði hverjum sem var verið
auðvelt að synda til bátanna og
ná handfestu á þeim. En Ixtir
hlýðnuðust fyrirskipuninni og
héldu sig írá þeirn, en gripu ltins
vegar það sem hendi var næst er
flaut í sjónum, ýmislegt er þeir
höfðu fleygt fyrir borð. Þeim sem
ekki kunnu sund, var haldið uppi
af félögum sínunt. „Það örlaði
ekki á óöagoti eða felmtri hjá
nokkrum manni,“ sagði Wilson
skipstjóri siðar.
Klukkart Ö.15 kváðu við gleði-
óp frá björgunarbátunum. Fólkið
hafði kontið auga á flutningaskip,
sem stefndi á fullri efrð að slys-
staðnum. Að hálftíma liðnum sá'st
eiin til þriggja skipa í viðbót. Þaö
var erfitt og vandasamt starf að
finna og tíria upp alla þá sem
hrakist höfðu í sjónum, en klukk-
an 10.15 hafði öllum verið bjargað.
Skömmu síðar ltvarf Eritpire
Windmsh's rauðglóandi í hafið.
Ekkert ntannslíf hafði glatast,
að undanteknuni þeirn fjórum
sérit farist höfðu strax við sprerig-
ingutta. Birkenhead-reglan hafði
enn einu sinni kontið að góðu
haldi.
Þetta var nefnilega ekki í
fyrsta sinn. Þegar enslca farþega-
skipið Republic sökk úti fyrir New
York eina mýrrka riótt 1909, vár
Birkenhead-fordæminu fylgt.
Konur og börn voru látin fara utn
borð í björgunarbátana, því næst
særðir og sjúkir, síðan aðrir far-
þegar, og loks skipshöfnin sjálf.
Allir komust af, enda þótt fariö
væri frá borði í kolsvata myrkri
og sjógangi.
Og lolcs má minnast ltins al-
kunna Titanic-slyss. Mörg hundr-
uð manns voru um borð í skipinu,