Sunnudagsblaðið - 21.04.1957, Blaðsíða 1
A passíusunnudegi er hæf! að hringja klukkum og
Qólublált er litur dymbilvikunnar í kaþólskum sið.
l ifital við Jóhannes Gunnarsson Hólabiskup um kirkjusiði
kaþólskra og sögu þeirra liér á lanfli eitir siðaskipti.
UM J>ESSAR mundir er rétt
^ liðin frá því að kaþólskt trú-
hófst hér á landi í iyi-sta sinn
oftir siðaskiptin. Þó er vart hægt
JÖ segja, að það hai'i beinzt að ís-
e»dingum fyrst í stað, enda var
ler þá ekki trúfrelsi, og fólk mátti
játa nema eina trú — mót-
lTlíslendatrú. Fyrst voru það tveir
franskir prestai’, Bernard og Beau-
— einnig kallaður Baldvin,
~~~ sem hingað komu, og dvöldu
')pir bæði á Seyðisfirði og Grund-
arfirði, auk Reykjavíkur, og var
fer« þeirra gerð hingað vegna
franskra sjómanna, sem þá voru
^ii'-ið hér við land. íslendingum
Var liinsvegar stranglega bannaö
idusta á mál hinna kaþólsku
hresta, því að trúfrelsi var þá ekki
•'nn í Jög leitt, en það var ekki
fyiT en með stjórnarskrá Krist-
íans konungs IX, árið 1874.
Á síðustu tugum aldarinnar
v°ru þó kaþólskir þrestar hér á
etð alltaf öðru hvoru, bæði
V'ahskir, þý?kir, hollenzkir og
ánskir, en fæstir dvöldust nerna
skanuna hríð í senn, og var því
ekki um neinn sldpulegan söfnuð
raeða fvrr en upp úr aldamót-
um.
Jóiiannes Gunnarsson
Ilólabiskup.
Fyrstu íslendingarnir, sem vit-
að er um, að tekið hafi kaþólska
trú eftir siðaskiptin, voru þeir
Óiafur Gunnlaugsson, síðar rit-
stjóri í París, sem kunnur er úr
Dægradvöl Gröndals; Gunnar Ein-
arsson frá Ncsi, faðir Jóhannes-
ar Gunnarssonar núvei’andi Hóla-
biskups, og séra Jón Sveinsson
(Nonni), en þeir fóru saman til
Danmerkur árið 1870 í boði ka-
þólska trúboðsins, og áttu að fara
í kaþólskan skóla í Frakklandi.
Báðir tepptust þeir þó í Kaup-
mannahöfn vegna styrjaldar, sem
þá geysaði milli Frakka og Þjóð-
veria og komust þeir í kynni við
kaþólska. sóttu fvrirlestra og mess
ur, og tóku kaþólska trú af fús-
um og frjálsum vilja. Eftir árs-
dvöl í Danmorku kallaði faðir
Gunnars, Einar Ásmundsson í
Nesi. I>ann hr-im, með því að óvíst
var. hversu lengi hann yrði að bíða
bvrjar til Frakklands. vegna styrj-
aldarinnar, en séra Jón Sveinsson
varð eftir, hélt áfram námi, gekk
í reglu Jesúíta og tók prestvígslu.
Var hann íyrsti íslenzki kaþólski
presturinn eftir siðaskipti. En séra
Jón Sveinsson starfaði aldrei hér
heima sem kaþólskur prestur, en
bæði í Frakklandi, Þýzkalandi og
Hollandi. En eins og kunnugt er
helgaði hann $ig æ meir ritstörf-
um eftir því sem á æfina leið, og
varð heimsfrægur rithöfundur.
Mun kaþólska kirkjan minnast
hundrað ára afmælis séra Jóns