Sunnudagsblaðið - 13.03.1960, Qupperneq 6
skiljanlegt að sér yrði ekki
skotaskuld að bjarga því.
Þegar þeir voru komnir á
móts við húsið dró Ágúst vin
slnn undir skúrinn, sem stóð
hinum megin við götuna og
benti honum uppí gluggana.
Það var Ijós í gluggum og
ekki að heyra að það væru
neinir gestir. Ágúst benti á
dyrnar og hnippti í vin sinn,
lagði síðan fingur á varir sér
og benti á sjálfan sig. Liðs-
foringinn kinkaði kolli í á-
kafa og varð allur að einu
brosi, svo dró hann leiftur-
snöggt þrjá bögglaða hundr-
aðkalla uppúr vasa sínum og
laumaði í lófann hjá Ágústi,
var síðan rokinn yfir göt-
una.
Kaupmaðurinn stóð einn
eftir og áhrifin af áfenginu
fóru þverrandi í næturkuld-
anum. Hann hafði hálfgert
samvizkubit af því að standa
þarna með þrjá hundraðkalla
og svo yrði eftilvill allsekki
opnað fyrir manngarminum
ellegar honum yrði vísað »á
bug. Ágúst ásetti sér þó að
standa þarna kyrr svo hann
gæti skilað þessum þremur
böggluðu hundraðköllum.
En biðin var lengri en hann
hugði. Honum varð tíðlitið á
klukkuna, tíu mínútur, fimm-
tán, tuttugu, hálftími, þrjú
korter — bráðum klukkutími.
Þá sá hann skugga bregða fyr-
ir í svefnherbergisglugganum
og sljóum augum horfði hann
á konuna sína draga tjaldið
fyrir. Glugginn horfði á hann
einsog blint auga og nú fann
hann skyndilega að hann var
ekki vitund ölvaður lengur og
honum var orðið hrollkalt.
Það sett: að honum óstjórn-
legan skjálfta og hann hall-
aðist uppað skúrnum og grét.
Næsta morgun sendi hann
aðstoðarmanninn eftir hvít-
vínsflösku og bióraði í komp-
Unni innaf búðinni. Það ha*ði
þó aldrei verið vandi hans að
fá sér afréttara daginn eftir,
hann hafði alla tíð verið h.óf-
semdarmaður á vín, bragðað
það lítillega e'nu sinni tvisv-
ár í mánuði. Hann fór ekki
heim í mat um hádegið en
Sendi niltinn eftir annarri og
tók sjálfur að sér afgreiðsl-
una á meðan. Hann dembdi
úr sér óbótaskömmum vfir
Sigurlaugu gömlu á Fjórt.án
íökum bess að hún var búin
að skulda hundrað krónur í
tvo mánuði.
Svona fólk á að segja sig
til sve'tar, drundi hann. ég
er ekki skyldugur að treina
líftóruna í svona húsgangslýð.
Frúrnar störðu á hann
skelfdar o« uhHraridi og S'g-
urlaug gamla fór að hágráta.
En hann skundnði inní komp-
una op læsti að sér og skildi
viðskiftaviniha eftir frammi.
Frúrnar vissu ekki sdt rjúk-
andi ráð en Guðrún tvíbura-
mamma hafði skýringuna á
reiðum höndum.
Það er konan hans. Ég hef
séð hana draga hvern amrL
kanann á fætur öðrum upp til
sfn. Off nú er hann farinn að
drekka útaf öllu saman. Láttu
$ Sunnudagsblaðið
þetta ekki á þig fá, Sigurlaug
mín. Hann biður þig afsökun-
ar á morgun. Þetta er vænsta
sál og greiðvikinn, þótt stelp-
an sé sona bölvuð gæs.
Hann snerti ekki við hvít-
víninu sem pilturinn færði
honum en sat það sem eftir
var dags auðum höndum inní
kompu og starði tómum aug-
um í gaupnir sér. Hann anz-
aði engu þótt á hann væri yrt.
Um kvöldið fór hann heim
og hún hafði búið honum góða
máltíð og var ræðin og alúð-
leg. Hann kvaðst enga matar-
Ivst hafa og fljótlega fór
hann inní svefnherbergi og
háttaði ofaní rúm. Hún spurði
hann hvort hann væri lasinn,
tók jafnvel um úlnliðinn á
honum og þrýsti hendinni að
enninu á honum. En hann
sagðist ekki vera lasinn.
Undir miðnætti kom hún
inn og fór að hátta. Hann
fylgd'st með- öllum hreyfing-
um hennar, alltfrá því hún
dró kjólinn upp yfir höfuð
þartil hún var komin í þetta
beibídoll sitt og hafði lagt
síðustu hönd á kvöldsnyrt-
inguna. Svo skreið hún undir
sængina.
Ætlarðu að lesa eða á ég að
slökkva? spurði hún.
í stað þess að svara þreif-
aði hann eftir brjóstum henn-
ar og í þetta skipti lét hann
ekki bægia sér kurteislega
frá. Hún rak u.pp stór augu og
opnaði munninn einsog hún
vildi Segja eitthvað. En áður-
en hún hafði komið upp orði
hafði hann velt sér yfir hana,
þrýsti munninum að vörum
hennar og fór höndum um alla
viðkvæmustu líkamshluta
kennar. Hann var móður og
másandi, það var ofurlítil
froða í munnvikjunum og
glóð í augum. Hreyfingar
hans urðu ofsafengnar, hams-
lausar; bað heyrðist í honum
’nnibyrgt ýlfur sem leitaði
útrásar.
Eitt andartak lá hún ger-
samlega máttvana og starði
á hann uppglenntum augum.
Svo rak hún upp skerandi óp,
hnipraði sig saman og spyrnti
honum frá sér af öllu afli.
Hann þevttist útúr rúminu og
bað kvað við bungur dynkur
þesar höfuðið skall á beru
gélfinu. Hún var staðin upp í
rúm'nu og sveipaði fast að
sér sænginni, hárið allt í ó-
reiðu og svefnsmyrslin mökuð
vfir munn og augu.
Andstyggðin þín! hvæsti
hún. bú ert einsov hárlaus
rpi! HÁRLAUS API!
Alla nótiina hafðb- hann
drukkið. aleinn að mestu og
hafði ráfað um bæinn, talað
unnhátt við sjálfan sig og
rek'ð upn hláturrokur stöku
sirinum. Undir morgun óku
þeir Trai-riá hann og spurðu
hvar hann ætti heima. Það
hafði verið kvartað undan
honum úr húsi. Olvun á al-
mannafæri á þessum tíma sól
arhrings var ekki hægt að af-
saka. En þeir sáu að hann var
enginn venjulegur róni og
þessvegna voru beir kurteisir
og buðust til að aka honum
heim. En afþví hann stóð á
því fastar en fótunum að hann
héti Harún-al-rasjid og væri
kalífi í Bagdad og ætti þrjú-
þúsundogþrjúhundruð konur
og svæfi eina nótt hjá hverri
og hefði gefið þeim öllum
beibídoll, neyddust þeir til að
fara með hann í kjallarann og
þar svaf hann úr sér frameítir
degi.
Hann var heldur framlágur
þegar hann var leiddur upp
og varðstjórinn afhenti hon-
um það sem fundist hafði í
vösum hans: ávísanahefti,
vasahníf, minnisbók, lykla-
kippu og gullmen með slitinni
festi og þrjá bögglaða hundr-
aðkalla lausa.
Hann fór á bílastöð og
kevpti sér hálfa flösku og lét
bílstjórann aka um bæinn í
stefnuleysi. Um kvöldið var
hann kominn á barinn og var
að segja þjóninum gamansög-
ur meðan hann sötraði viskí.
Skyrtan hans var orðin ó-
hrein, fötin velkt og tusku-
leg, hann hafði ekki gert til-
raun til að greiða hárlóna á
höfðinu og augun voru þrútin
og rauðsprengd. Hann hafði
ekki látið raka sig og það var
komin þykk grágul skán á
tunguna.
Það fjölgaði við bar'nn eft-
ir því sem leið á kvöldið.
Tveir liðsforingjar voru komn
ir í hópinn. Hann bar kennsl
á annan þeirra og gretti sig
hroðalega umleið og hann
lyfti glasi sínu. Liðsforinginn
þekkti hann aftur, brosti og
kinkaði kolli. Svo ruddust
þeir að hcr”m báðir í sínum
mikilfenglegu einkennisbún-
ingum. Liðsforinginn tók í
höndina á kaupmanninum,
klappaði honum hressilega á
mjóslegna öxlína og sagði:
Very good! Wonderful!
Kaupmaðurinn kinkaði
kolli og sagði:
Verí gúdd! 'Vonderfúl.
Svo bar hann glasið að vör-
um sér og teygaði viskíblönd-
una, benti því næst á félaga
liðsforingjans og sagði:
Hítú?Hí tú?
Nú upphófust fjörugar um-
ræður með þeim tvímenning-
um og stóðu stutta stund og
lauk með bví að þeir kinkuðu
báðir ákaft kolli og kunningi
Ágústs sagði:
Yes, he too. Same prize.
Ágúst liafði ekki mælt orð
af vörum alla leiðina unz þeir
komu að skúrnum gegnt hús-
inu, þá benti hann dátanum
á upplýstan gluggann, tók
þvínæst guílmen með slitinni
festi og þrýsti því í hönd dát-
ans:
Sjí havv itt.
Hermaðuri-nn hampaði 'men
inu í lófa sér og stakk því síð-
an samsinnandi í vasann. Svo
dró hann peningaseðla úr
vasa sínum en Ágúst kaup-
raaður bandaði frá sér með
hendinni. skældi sig í framan
og skríkti:
Frí túnæt. Frí túnæt.
Eftir nokkurt hik snerist
dátinn á hæli og hvarf inní
hús'ð.
Framh. á bls. 11.
//
OG SVO KEMUR HJÁLPl
MEÐ FÍÓLIN OG SÖNG .
ÞEIR Reykvíkingar eru senni-
lega fáir, sem einhvern tíma
að sumarlagi hafa ekki staldr-
að við á Lækjartorgi í blíð-
skaparveðri á sunnudegi og
verið viðstaddir samkomu hjá
Hjálpræðishernum. Herinn
hefur nú verið hér í rösklega
hálfa öld og ævinlega sett
sinn svip á bæinn. Það bar
eðlilega meira á starfsemi
hans í fásinninu hér í gamla
daga, en enn í dag setur hann
sinn blæ á bæjarlífið og menn
myndu áreiðanlega sakna
hans, ef hann væri ekki. Hers-
ins er víða getið í íslenzkum
skáldskap, og er þar skemmst
að minnast lýsingar Kiljans í
Sölku Völku og kvæðis Steins
vegna fyrir nokkru niðu'
„Herkastala“ { þessu skyni'
Við hittum að máli Svc?r
Gísladóttur, sem um ára'á
var æðsti maður Hjálpræ^ s
hersins hér á landi og hei«
starfað með honum í áratú'i
— Hvað er „Herinn“
inn gamall?
— Það hittir nú svo veiá
að við eigum einmitt 65 írí
afmæli í vor og munum ha*^
samkomur í sambandi við <f-
mælið, en ársþing verður Wic
ið seinna á árinu. Hjálpr^S
isherinn var stofnaður 1
maí 1895 og fyrsta samkoirh
var haldin 12. maí sama b
í Gúttó. Stofnendur vúh
Steinarr um Jón Kristófer
kadett í hernum. í lýsingu
Benedikts Sveinbjarnarsonar
Gröndals á Reykjavík um
aldamótin 1900 segir til dæm-
is svo: „Þá kemur Hjálpræð-
isherinn með fíólín og söng
og gengur hátíðlega fullur af
guðrækni með frelsuðum sál-
um, en fjöldi ungmenna og
smátelpna fylgir á eftir í eft-
irvæntingu eilífs lífs og frels-
isins .. .“
'Við þekkjum öll „Her-
inn“, en það er ekki víst,
að allir þekki sögu hans, til-
gang og starfsemi. SUNNU-
DAGSBLAÐH) brá sér þess
kapteinn Þorsteinn Daví®1-
son og majór Christian Eri!-
sen.
— Var ekki erfitt uppdrá^"
ar í fyrstu?
— Jú, það var mjög erfí^.
Fólk skildi þetta ekki, en t?
eignuðumst við góða vF1.
sem urðu okkur til milds
stuðnings. Ég man til dæJ^8
eftir, að leikkonan frse^
Stefanía Guðmundsdót r
varð hrifin af hernum á unll
aldri og vildi fara á samkoh111.
en móðir hennar tók það ÍL
stinnt upp og spurði, hvo11
ekki væri nóg komið að vitf1'
trúarmönnum, fyrst Mormóf'
ar og síðan Hjálpræðisher! "