Frjáls þjóð - 28.05.1955, Blaðsíða 8

8
FRJÁLS ÞJÓÐ
Laugardaginn 28. maí 1955
Skcfjti irá Ftcreyingutit á Msiaitdi ;
„Burtur vi5 Dönum,
annars koma vit heim64
Oröahelgur
Nú er orðið hljótt um lækna-
•deiluna í Klakksvík og líkur
til þess, að það mál leysist án
írekari stórtíðinda. Ensvomikla
athygli vakti læknamálið þar,
að fyrirsagnir um væringar
Bandaríkjamanna og Kínverja
á Formósusundi þokuðu af for-
.síðum heimsblaðanna og
Bandungráðstefnan lenti í
skugganum. Það voru ekki að-
eins blöð á Norðurlöndum, sem
höfðu þversíðufyrirsagnir um
atburðina í Klakksvík, heldur
einnig ensk, frönsk, hollenzk
. og bandarísk blöð.
Það voru líka fleiri en ungir
Framsóknarmenn, sem sendu
skeyti til Færeyja þessa daga.
Hin frjálsa krabbameinsrann-
sóknarstofnun Bandaríkjanna í
Chicago sendi svolátandi
skeyti:
„Þið eruð táknmynd frelsis
og réttlætis. Haldið vígi ykkar.
Guð gefi, að þið megið sigra.
Ameríka ætti að sýna slíka
dirfsku og vernda frelsi kirkju
.sinnar, vísindarannsókna og
lækna. En það er látið ógert
hér. Barátta ykkar er til fyrir-
myndar. Andstæðingar ýkkar
eru vondir menn. Ókristilegir
stjórnmálamenn eru bölvun í
öllum löndum. Við virðum
ykkur meira en okkar elskuðu
Ameríku.
J. Sinclair,
aðalritari."
Gömul kona í Reykjavík
sendi svolátandi skeyti:
„Guð gefi ykkur styrk til
þess að halda baráttunni áfram.
Þeir ætluðu einu sinni að selja
okkur, en enginn vildi kaupa.“
Þá kom þetta skeyti frá ís-
landi til landstjórnarinnar:
„Burtur við Dönum. Ann-
ars koma vit heim.
Föroyingar á íslandi.“
Fjórða skeyti frá íslandi
hljóðaði á þessa leið:
„Útlendir stúdentar við
Háskóla íslands votta hér með
samhug sinn með Færéyingum
í þeirra gömlu baráttu fyrir
sjálfstæði og frelsi.“
Sendendur voru tveir Svíar,
Norðmaður, ítali og Spánverji.
Stúdentafélagið í Lundi í
Svíþjóð sendi einnig hvatning-
arskeyti: „Haldið á!“ En frá
Drammen í Noregi kom svo-
látandi ráðíegging: „Hiv dansk-
erne ut!“
Mörg þessara skeyta voru
fest tipþ á torgum' og gatna-
mótum í Klakksvík, Þórshöfn
og víðar. En innan um voru
svo önnur spjöld með kjörorð-
um Klakksvíkinga, til dæmis
þetta færeyska ávarp:
„Hart móti hörðum eru
einustu ráð.“
Eins og að líkum lætur leystu
þessi átök öll úr læðingi anaa
margra skálda og hagyrðinga í
Færeyjum.
En það fengu fleiri skeyti,
ráðleggingar og hvatningar í
Klakksvíkurmálinu en fær-
eyskir aðilar. Danskur stjórn-
málamaður fékk svolátandi
skeyti frá kjósanda sinum:
„Auglýsið Færeyjar til
sölu begar í stað. Sláið af
verðinu.“
Framhald á 6. síðu.
-------------
Eigum við inni
hjá Olíufélaginu ?
í Tímanum hafa birzt dag
eftir dag þær staðhæfingar, að
Oliufélagið endurgreiði við-
skiptamönnum sínum mestall-
an ágóðann af olíu- og benzín-
sölu sinni.
Hverjir eru þeir viðskipta-
menn, sem þessar endurgreiðsl-
ur fá? Þeir skyldu þó ekki vera
næsta fáir — með öðrum orð-
um hluthafarnir í Olíufélaginu?
Eða eiga beir, sem keypt hafa
hjá Olíufélaginu olíu á trilluna
sína eða til þess að hita upp
húsið sitt eða benzín á bílinn
íhald á undanhaldi
MorgunblaðiS birtir 25.
þ. m. grein úr brezka blaðinu
„Observer" um stefnu tveggja að-
alflokka Bretlands, Verkamanna-
flokksins og íhaldsflokksins. Þar
segir:
„Báðir flokkarnir eru sam-
mála um, að efnahagslíf lands-
ins skuli byggjast á einstakl-
ingsframtaki og þjóðnýtingu
— báðar þessar stefnur geta
þrifizt í sama þjóðféiagi og
jafnvel orðið hvor annarri
haukur í horni.“
★★ Sósíalistiskir flokkar
hala aldrei haldið öðru fram en
þessu um þjóðnýlingu efnahags-
lífs. Hins vegar er það alkunnugt,
að íhaldsmenn allfa landa liafa
til skannns tíma bannsungið hvers
Gerið skil
vii blaðiS
Munið, að FRJÁLS ÞJÓÐ á
engan annan bakhjarl en vel-
vilja albýðu manna. Blaðið er
íátækt og þarfnast áskriftar-
gjalda sinna.
Kaupendur úti á landi:
Greiðið gjaldið umboðsmönn-
um blaðsins, þar sem þeir eru
til. en sendið blaðinu bað ella
í bréfi eða póstávísun,
Kaupendur ■' Reykjavík,
Kópavogi og Hafnarfirði, og
þeir aðrir, sem á ferð eru í
Reykjavík: Komið 1 afgreiðsl-
una og greiðið áskriftargjaldið.
Þeim, sem vildu sérstaklega
hafa tal af gjaldkera flokksins,
skal bent á, að hann er jafnan
til viðtals i skrifstofunni að
Skólavörðustíg 17 á laugardög-
konar þjóðnýtingu atvinnurekstr-
ar.
Erfitt verður fyrir Morg-
unblaðið að halda þvi fram, að
íhaklsstefnan sigri i brezku kosn-
ingunum, hvor flokkurinn sein
gengur með sigur af hólmi.
Þokast í áttina
í landafræði Karls Finhboga-
sonar er nefndur þjóðflokkur að
nafni Túaregar í Saharaevði-
mörkinni. Nú fjytur Eesbók Morg-
unbíaðsins fróðleiksgrein um
þjóðflokk þennan og néfnir hartn
Tuaregs: „En Tuaregs, þjóðflokk-
urinn, sem byggir Höggar, láta
ekki sjá sig í borginni......
Tuaregs voru áður herskáir."
Er þetta upphaf þess, að
tekin verði upp i íslenzka tungu
hin einfalda enska fleirtölu-
mynd?
*
i þjónustu braskaranna
Eftir átta ára linnulausa sam-
stjórn Sjálfstæðis- og Framsókh-
armanna lýsir Tíminn 25. þ. m.
samstarfsflokknum á þessa leið:
„Þá reyna þau (þ. e. blöð
Sjálfstæðisflokksins) við hvert
tækifæri að hamra á þeirri al-
gcru lygakenningu,að flokkur-
inn sé flokkur allra stétta,
enda þótt allt starf flokksins
beinist að því að þjóna fá-
mennri klíku braskara og stór-
gróðamanna í Reykjavík.“
Enginn verður þó jiess var, að
linifurinn gangi á milli flokkanna
í stjórnarsamstarfinu, enda vill
Jón Pálmason óðnr og- uppvæg*
ur gera einn flokk úr báðum.
AFLIÐ
LÍTIÐ fréttablað
Laugardaginn í 6. vika sumars.
,Ekki kemur Dawson4
Dawson ætlaði, sem
kunnugt er, að bjarga
öllu við fyrir Islend-
inga, þegar Bretar
■settu löndunarbannið
.á islenzka fiskinn.
Höfðu íslenzkir ráða-
ménn mikið við þenn-
‘an öðling um skeið,
■en síðan hvarf hann
skyndilega út úr Is-
landssögunni. Minn-
ing hans er þvi farin
að mást.
Á Siglufirði er það
þó að verða að orð-
taki, að ekki komi
Dawson. En sínum
Dawson hafa Siglfirð-
ingar búizt við úr
Reykjavik. Svo er mál
með vexti, að Fram-
sóknarútgerðarmanni
•og frambjóðanda í
Reykjavík, Hallgrimi
Oddssyni, hafði verið
heitið riflegum hluta
af fé, sem fara skyldi
til atvinnuaukningar
á Siglufirði. En það
bólar ekkert á garp-
inum, þótt langur
tími sé liðinn,, siðan
honum var ánafnað
viðreisnargullið. Af
/skipakosti hans er
hins vegar það að
segja, að vélbáturinn
Hærri bíiaskatt!
Sagt er, að í bigerð
sé að hækka til muna
igjaldeyrisskatt af inn-
fluttum bifreiðum.
Fara bifreiðirnar að
verða nokkuð dýrar,
■ef þaér ráðagerðir
feoma til framkvæmda
Bragi hefur verið i
lamasessi undanfarin
ár, Islendingur varð
fyrir því áfalli í vet-
ur, að vatn fraus á
vélinni ogallt sprakk,
sem sprungið gat, en
Áslaug gekk til fisk-
veiða frá Akranesi á
vertiðinni. — Gerast
Siglfirðingar lang-
eygðir eftir því, að
flotinn komi, og
tuldra oft fyrir
munni sér, er þeir
ganga upp i brekk-
urnar og hyggja að
skipaferðum inn fjörð-
inn: „Ekki kemur
Dawson.“
MWMIVWAVAÍAil
Á timabilinu frá þvi
í októbermánuði í
haust til júnímánaðar
að ári skulu í fyrsta
sinn fara fram í Ken-
ýa kosningar til þings,
,sem skipað verður
bæði hvítum mönnum
og blökkum. Þetta er
mikilvæg tilraun fyr-
ir alla Afríku, því að
hún er svar við kyn-
þáttakúgunarstefn-
unni í Suður-Afríku.
En í framkvæmd-
inni er slæmur hæng-
ur á. 43 þúsund hvitir
landnemar og stjórn-
arstarfsmenn í Kenýa
eiga að kjósa fjórtán
þingmenn, 5,250 þús.
blökkumenn, landsins
raunverulegu börn,
aðeins sex, 120 þús-
und Indverjar og As-
iumenn fjóra og fólk
af arabískum upp-
Ráðgáta
Mann nokkurn vant-
aði um daginn
bremsubarka i bíl
sinn. Hann leitaði til
fyrirtækisins, sem fer
með úmboð fyrir
verksmiðjur þær, sem
bíllinn er frá. Þar
kostaði bremsubark-
inn 89 krónur. Dag-
inn eftir komst hann
að raun um, að ann-
að fyrirtæki flutti inn
varahluti í þessa teg-
und bfla með meðal-
göngu erlends um-
boðsaðila. Þrátt fyrir
meðalgöngu hins út-
lenda fyrirtækis kost-
aði þessi hlutur ekki
nema 43 krónur hjá
honum.
runa tvo. 1 ríkisstjórn,
sem þetta þing velur,
eiga að vera þrír
Norðurálfumenn,
tveir Asíumenn og
einn blökkumaður.
Sókiiaiuöi’k
Reykjavík er sem
kunnugt er margar
kirkjusóknir, og sums
staðar ræður sjón-
hending sóknaskilum.
Ber þá við, að sókna-
mörk liggja þvert í
gegnum hús, og er
það mesta vandamál
að greina réttilega á
milli, til hvaða sókn-
ar fólk það skal telj-
ast, sem í slíkum hús-
um býr. — Það eru
mörg vandamálin i
þéttbýlinu.
Skref — en stutt stigið
iinn, inni ágóðahlut hjá Olíu- um klukkan 3—5. Hann
élaginu? Vilja ritstjórar Tím- tekur á móti flokksgjöldum,
selur skuldabréf blaðsins og
veitir blaðgjöldum móttöku, ef
óskað er.
ms gefa okkur ávísun á þenn-
m ágóðahlut?
Þ. Þ. í Austurbænum.
FRJALSRI ÞJOÐ
nýrra áskrifenda
rAV.V-VVV-VVVAVW-WAWV^AftiVW.VAVVW.
Lögbrotaferill ríkisstjómarmnar:
Leynisamningarnir óbirtir enn
64 frá 16. desember 1943, fyrstu grein, segir svo:
í A-deild Stjórnartíðinda SKAL BIRTA lög öll, tilskipan-
SAMNINGA VIÐ ÖNNUR RÍKI og
eðlis, sem rit eru gefnar af æðsta
66
í lögum nr.
ff
ir, opin bréf, auglýsingar,
aðrar tilkynningar almenns
handhafa framkvæmdarvaldsins.
í útvarpsumræðunum á dög-
unum sýndi Gils Guðmundsson
fram á það, að ríkisstjórnin
hefði brotið þetta lagaákvæði
með því að birta ekki samninga
þá, sem Kristinn Guðmundsson
utanríkisráðherra gerði við
Bandaríkjastjórn í fyrra um
framkvæmd hernámssamnings-
irjs.
Enda bótt ríkisstjórninni
hafi hannig verið ótvírætt
sannað í áheyrn allrar ’þjóð-
HAFÞÓR GUÐMUNDSSON
dr, jur.
Málflutningur, lögfræðileg |
aðstoð og fyrirgreiðsla. |
Austurstræti 5, V. hæð. }
Sími 7268, heimasími 80005. j
arinnar, að leynisamningar
við önnur ríki eru bannaðit
að íslenzkum lögum og
dráttur liennar á bví að birta
viðbótarsamninginn óum-
deilanlegt lagabrot, bólar
alls ekki á bví, að hún ætli
að bæta fyrir afglöp sín og
yfirtroðslur við landslög
með bví að birta samning-
inn. Nú getur hún ekki borið
því við, að hún viti ekki um
þessa lagaskyldu sína.
Þessi framkoma ríkisstjórn-
arinnar er talandi dæmi ura
það, hvernig hún brýtur lög og
rétt, þegar hún þykist þurfa að
dylja verknað sinn eða koma
því fram, er henni þóknast.
(Samanber kosningu Vilhjálms
Þórs í Áburðarverksmiðju-
stjórn). Siíkt virðingarleysi
ríkisstjórnar fyrir landslögum
mun hvergi þekkjast í Vestur-
Evrópu né í þeim löndum öðr-
um, þar sem lýðræðishugsjónir
eru virtar. Það verður að leita
til Mið-Ameríku eða Suður-
Ameríku til þess að finna lýð-
veldi, þar sem slíkir atburðir
gerast.
----♦-----
PrentaradeHan
óleyst
Þegar blaðið fór í prentun,
var allt í óvissu um bað, livort
nýir samningar myndu nást
i milli prentara og prentsmiðju-
eigenda um kaup og kjör, áður
en gömlu samningarnir ganga
| úr gildi. Verði ekki komið á
| sánikomulag að morgni hins
1. júní, stöðvast vinna í prent-
smiðjum.
Þegar þetta er skrifað, er því
ekki víst, hvort FRJÁLS ÞJÓÐ
getur komið út í næstu viku.