Frjáls þjóð - 23.08.1958, Blaðsíða 7

i RJÁLS ÞJÓÐ œCau<j‘arIa.qiKh 23. áifiíil 1958
7;
og svo fór, að þessi tröllstóri
maður, sem engkin hestur gat
borið, hélt vikingaliði sínu suð-
1000 leggja þeir undir sig Suð-
ur-ítalíu og Sikiley undir for-
ustu Tankréds (í>akkráðs) og
afkomenda hans og stofna þar
' ríki, sem lengi stóð. Og 1066
ur á Frakkland og brældi þaf ívinAa þeir En§land undir for’
allt og brenndi, svo að við al ustu
I brezka heimsríkísins öðrum
Vilhjálms bástarðar og
gerri landauðn lá á stórum iverðá þar aðal1 og yfirstétt um
svæðum. Flóttafólk streymdi margar aldir og ^tofnendur
burt úr þeim héruðum, sem
harðast ui'ðu úti. París var um- fremul*
setin, og enginn var sá her, sem
neins mætti sín gegn þessu afli.
Þk var það, að konungur ’ f'estalla 10. öld kveður a
Frakka, Karl heimski, sá sitt ItjL Vesturlöndum minna að
óvænna og afsaláði sér stórum 1 víkingaferðum en áður, og mun
hjá Miklagarðskonungi, og er
Væringjasagan einn af merlci-
legum þáttum í sögu víking-
anna. Það er t. d. vel hug'san-
legt, að hin langvinna dvöl Har-
alds Sigurðssónar í Miklagarði
hefði leitt til þess, að hefði
hann unnið undir sig Englánd,
eins og ekki virtist miklu muna
að yrði, þá hefðu orðið miklu
meiri viðskipti við Miklagárð
en varð og grísk menning náð
að hafa áhrif á Norðurlöndum
og Englandi og drottinvald róm-
versku kirkjunnar ekki orðið
eins einrátt og varð.
A
rið 994 hefst nýr áfangi í
i j ui . - , , ,, - „ i víkingáfefðúm. Sveinn'
landshluta í hendur Hrolfi og sóknin þá hafa beinzt meira 1 'tjúguskegg Danakonungur held-
monnum hans, og atti svo að Austurveg. Það er athyglisvert, • uf víkingaliði til Eng
heita, að Hroltur væn undir- að sögurnar segja einmitt fra landg> herjar þar Qg gerir mik.
maður konungs, en reyndin herferðum í Austurveg á þess- - - - 1
varð nú ekki sú, hvorki um um tíma. Miðfjarðar-Skeggi, Eg-
Hrólf né eftirkomendur hans. m Skallagrímsson, Gunnar á
Svo áttu vitanlega allir hinir Hlíðarenda og Þorkell hákur
nýju þegnar Frakkakonungs að heriá allir í Austurveg. Saga
skirast til kristinnar trúar, og víkingaferðanna á þessum slóð-
hér gengu samningar fljótt sam-
an. Hrólfur og menn hans létu
sér það vel líka, að skvett væri
á þá vatni, en voru þó jafn-
góðir heiðingjar eftir sem áður,
og svo er sagt, að Hrólfur hafi
dáið yfirlýstur heiðingi, En af-
um er miklu miður kunn en
vesturvíkingin. Fyrsta nafnið,
sem nefnt verður, er Hrærekur
(Rúrík) hinn sænski, sem stofn-
aði rússneska ríkið að upphafi
þess, skömmu eftir miðja 9. öld,
en Svíar þeir, sem honum
komendur hans tóku þó kristna fylgdtl, urðu stofninn í rúss-
trú og smám saman allur Nor- neská aðlinum, sem réð þar
mannalýður og glötuðu tunguj ríkjum 'fram til 1917. En þessir
.sinni og siðum og rómönskuð- ^ iandvinningar norrænna manna
ust um of. En frægðarsögu leiddu einnig til þess, að sá
þeirra var þó ekki lokið. Um: siður komst á að ganga á mála
Hdfsiin ávaSlf fifl sölis flestar
tegundir BIFREIfSA.
Tökum BIFREIÐAR
i umboðssÖlu,
Orugg og góð þjónusta.
BÍLASALAISl
Klapparstíg 37. — Simi 19032,
IÐNSKÓLINN
í Reykjavík
Innritun í skólann fyrir allt
september-námskeið, fer fram
að báðum dögum meðtöldium
nema laugardaginn 23. ágúsi
skólahs.
Skc’agjáld kr. 400.00 greiðist
Almenn inntökuskilyrði eru
sækjandi ss frlira 15 ára. SS
prófvottorð i’rá fyrri skóla vi.'
Þeim, sem hafið hafa iðnná
skólaprófi, gefst kostur á r . \
Ienzku og reikningi, og hef i
ings þeim prófum í septen
og námskeið til undirbúni.,g:;
Námskeiðsgjöld kr. ÍÖÖ,C
greiðist við iimritun, á ofar .
iílf
. : M Íð 1958—1959 og
dagar.a 21. til 26. ágúst
1. 10—12 og 14—19,
k I. : 12 í skrifstofu
v'ðsk.' í t;:róf og að um-
'lu uu'.sækjendur sýna
i'iariti'.n.
• , k’.i hafa Sokið mið-
-eyia inníökupróf i ís-
.(’ 'ið íil inidirbúh-
:--æst komahdl, um leið
: «riun haústþr'ófúm.
yrir hverja námsgrein,
éinirlum tima-.
SKOLASTJ0RL
inn usla og tekur mikla tolla
af Englandskonungi. En það er
sonur hans, Knútur hinn ríki.
sem vinnur undir sig England
og gerist konungur yfir því á-
samt ættleifð sinni, Danmörku.
Mikill ljómi stóð af veldi Knúts
konungs hins ríka. Það var þá
eitt voldugasta ríki á Vestur-
löndum, og hér er það nú, sem
kostur gefst á að athuga að-
stöðu íslendinga á þessum tima.
í Skáldatali Snorra-Eddu eru
talin 8 íslenzk skáld, sem ortu
um Knút ríka: Sighvatur skáld,!
Óttar svarti, Þórarinn loftunga,!
Hallvarður Háreksblesi, Bersi
Torfuson, Steinn Skaptason, *
Arnór jarlaskáld, Óðar keptur.1
Hjá konunginum, sem ræður (
yfir Englandi og Danmörku og
fleiri löndum og ber ægishjálm ^
yfir aðra þjóðhöfðingja, eru ís-
lendingar í mestum metum sem
skáld og andans menn. Norræn-
an gengur um stærra svæði en
nokkru sinni fyrr og nokkru
sinni síðar, og' þetta er árangur
víkingaferðanna. Víkingaferð-
irnar áttu að verða til þess, að
norræn tunga yrði allsráðandi
í Vestur-Evrópu, því að hún er
betra mál en þau, sem þar voru
töluð. En svo vel gat ekki farið.
Norrænan náði ekki að skjóta
rótum í hinum fjölbyggðu lönd-
um og áhrifasvæði hennar og
íslendinga fór að dragast saman
úr þessu. Útsóknin er hætt, það
er farið að draga úr hinni miklu
framsókn hins norræna kyns á
9. og 10. öld. Smám saman
þrengist það svæði, þar sem ís-
lendingar geta flutt skáldskap
sinn, betri skáldskap en nokkrii- j
aðrir kunnu að semja. Á 12.
I
öld er það með n.aumindum, að
íslenzkt skáld fær áheyrn í Dan-
mörku, og á sama veg fer í Sví-
þjóð, en trúðar og fifl taka sæti
skáldanna hjá konungum þess-
ara þjóða, sem eru á góðri leið
að verða mállausar, ekki talandi
hreint og beint. Á 13. öld er
þ?.ð í Noregi orðið sérstákur
lærdórr.ur að skilja hin íslenzku
þó að íslendingar
:að afrek, að láta
koma í stað drótt-
fer nú að líða að
zkrar skáldfrægðav
rrænnar fornfrægð-
de r ur alls stað-
kvæði,
vinni þ
sagnarit
kvæðn, þá
lokum íslén
og aiirar no
ar. Nori’ænf
ar r.ema á ísiandi, og Noregur
kemsi undir erlent vald. Ln á
íslan !i geymist arfur vikiugá-
aldar og einmitt þáð. .mm' sízt
mátt; taþsst, og Lo/ur luJditt
fram benúáft'dág, ’ en nú er
eftir : ' sjá; rvort okkur verða
not a •> n arfi.
um lágtnarksverð á
fiskúrgangi í mjölvinnslu
Lágmarksverð á fiskúrgangi (öðrum én úrgangi úr karfa
af f ogurúm) hafa verið ákveðin, eins og hér segir:
1. Verksmiðjur, sem árið 1957 framleiddu meira en 700
tonn af fiskmjöli, skulu greiða að minnsta kosti 61,5
aura fyrir kílóið.
2. Verksmiðjur, sem árið 1957 framleiddu 301—700 tonn
af fiskmjöli, skulu greiða að minnsta kosti 52 aura fyrir
kílóið.
3. Vérksmiðjur, sem árið 1957 framleiddu 300 tonn eða
minna af fiskmjöli, skulu greiða að minnsta kosti 45,5
aura fyrir kílóið.
Lágitiarksvérð þessi miðast við fiskúrgang, kominn í
þrær verksmiðjanna. Ef fiskmjölsverksmiðjur skirrast
við að greiða lágmarksverð þessi verða útflutningsupp-
bætur ekki greiddar á afurðir þeirra.
Lágmarksverð þessi gilda frá 15. maí 1958, unz anna®
verður ákveðið.
úmumimssmuR
■íi'-
J3)S3á]OJ
UNDRAEFNiÐ ( .SM37ASKI,
ER KOMIÐ Á MARKAÐINN
TERYLENE klæði hefnr rutt sér til rúrns
úm víða veröld fyrir afburða kosti. <
TERÝLENE KLÆÐI er undra sterkt.
— — heldur brotum von úr viti,
enda þóit fötih reniiblótni,
— — sléttist sjálfkrafa úr krumpura,
— — upplitast ekki.
— — hleypur ekki.
— — hefur verulega vörn gegn bruna.
TERYLENE FÖT eru sérstaklega hentug
hér, við liina urrihleypingasönn’, veðráttu.
Hreiðar Jónssön, klæðskeri
Laugaveg 11. — Sími 16928.
Happdrætti
óháða safsiaðarins
Safnaðnrfcik og aðrir viriir okkar.
Happirasttisrriiðar fást hjá:
Klk öavc-izluu Aiúlfcsár Andréssoriar, LaugaVeg 3,
Sigurði ffáfliðásýni, Teigagerði 4, sími 34334,
Marteini Haildórr syni, Stórholt? 18, sími 184á-l,
Sigúrjóifi Stefó’ ssvni, Urðarstíg 14, síriii 10029,
'i’ryggva Gíslasy i. Urðarstíg 14, sími 14371.
Frú Jóhönnu EgiúJóttur, I.ynghaga 10, sími 12046,
Frú Valnýju Tór asdóttur, Kvisthaga 21, sími 16923.
Tuttagu ágæíir : rariir. — T végið 15. október 1958.
Æsadlýslíl

S8K?