Frjáls þjóð - 20.12.1958, Blaðsíða 3

Bókaútgáfan NORill H.F.
§jáMsævisaga
Btjörns Eysteins-
sonar
Nafn Björns héfur lifað á
vörum alþýðunnar í meira en
mannsaldur, mannsins, sem átti
mikinn þátt í því,'að af lagð-
ist flóttinn frá Islandi til Kan-
ada.
Þegar fjöldinn flýði land til
þess að leita betri lifskjara
fluttist Björn upp í óbyggðir
— land útilegumanna — bjó
þar í fimm ár og greiddi þaðan
skuldir sínar við fyrri granná
og kom til baka sem góður
bóndi, fékk góða jörð og varð
innan fárra ára einn ríkásti
bóndi á Norðurlandi.
Björn batt ekki bagga sina
sem annað fólk og kyrrlátu
lifi lifði hann ekki. Hann var
hamhleypa til munns og handa,
og hafa myndazt um hann
þjóðsagnakenndar sögur.
Banedikt Gísla.son
frá Hofteigi:
Fólk ot* saga
fslandssagan og þjóðsagnir
eru nátengdar hvor annarri.
En saga landslýðs er þó hin
réttasta lýsing á lífipu fyrr og
nú.
Benedikt frá Hofteigi fer
ekki troðnar brautir sagnfræð-
inganna og þótt hann ef til vill
trúi á tröll og hindurvitni, læt-
ur hann þau ekki villa sér sýn.
En smælingjamir eru samt
ávallt honum næstir, og þegar
penni hans segir frá þeim, þá
heyrist annár og þýðari ómur
en frá nokkrum öðrum.
Vilh.iálmur Finsen:
Björn J. Blöndal:
Þárleifur B.jarnason:
Ilvað landinn
Örlagaþræðír
TröMió sagði
Elínbors: Lárusdóttir:
Lcikur örlaganna
Elínborg Lárusdóttir er fyrir
löngu orðin lándsþekkt fyrir
skáldsögur sinar, en fæstir vita,
að hún er vel þekkt langt út
fyrir landssteina.
Fyrsta saga þessarar bókar,
„Ástin er hégómier til dæm-
is.þégar komin út á sex tungu-
málum auk íslenzkunnar.
Frú Elinborg mun vera af-
kastamesti kvenrithöfundur
vor og um leið sá vinsælasti.
Bók þessi mun vera talin gott
innlegg kvenna á vcttvangi ís-
lenzkrar listar.
Gi.'ð'niindur Ingi
Kiisfjánsson:
fe’óBiIögg
Þotta er tvímælalaust bezta
lióðnbók Guðmundar Inga.
Hann magnar beztu kvæði sin
iistrænum töfrum, sem hefja
þau hátt yfir stund og stað.
Allir. sem ljóðum unna, kaupa
Sóldögg.
Guðnuindur G. Hagalín:
Virkir dagar
Ævisaga Scemundar
Sccmundssonar skipstjóra-:
Með þessu stórmerka riti er
Guðmundur Hagalin að rita
nýjar íslendingasögur, aldar-
spegil þjóðarinnar á mótum
sérkennilegrar fortiðar og um
svifamikillar nútíðar.
Enginn hefur reynzt Hagalín
snjallari í þessari bókmennta-
grein.
Virkir dagar eru og munu
verða, sem liinar gömlu Is-
lendingasögur, hornsteinn að
várðveizlu Islenzkrar tufigu og
íslenzks þjóðernis.
sagði erlciadis
f bókinni birtast viðtöl m. a.
við eftirtalda menn:
Pétur Jónsson söngvara
Sigurð Eggerz
Svein Björnsson
Lárus Bjarnason
Sæm. Bjarnhéðinsson
Geir Zoéga
Gunnar Egilsson
Knud Zimsen
Finn Jónsson prófessor
Bjarna frá Vogi
Jón Þorláksson
Þorstein Gíslason
Davíð Stefánsson
Jóh. Jóhannesson bæjarf.
Tryggva Gunnarsson
Pétúr A. Ólafsson
Jón Árnason
Ólaf Johnson
Magnús Sigurðsson
Einar Benediktsson
Gunnar Ólafsson
Garðar Gíslason
Pál Eggert Ólason
Jótí Laxdal
Guðm. Jónsson skipstjóra
Ágúst Kvaran
Ragnar Ólafsson
Gunnar Gunnarsson
Þórarinn Kristjánsson
S’gurð Nordal
Ben. G. Waage
Carl Sæmundsson
Lúðvík Guðmundsson
Sig. Sigurðsson
Klemenz Jónsson
Jón Sivertsen
Óskar Halldórsson
Guðm. Grímsson dómara
Ingvar Guðjónsson
Ásgeir Ásgeirsson forseta
Ólaf Proppé
Ólaf Thors
Steingr. Jónsson rafm.stj.
Árna Evlands
Magnús Jónsson
Jónas Þorbergsson
Hermenn Jónasson
L. H. Híiller
Ágnar Kofoed-Hansen
Thor .Tonsen
Emil Ni'sen
O, T'.-næs
T.udvisr Kaaber
Harald Faaberg.
Vilhjálmur Finnsen, jöfur og
öldungur íslenzkra blaða-
manna, var um lengri tíma
starfsmaður hinna slærstu
blaða Noregs. Fyrr og síðar
hefur hann kynnt land sitt og
Þióð á erlendum vettvangi með
fjölda viðtala við ýmsa merk-
ustu menn þjóðarinnar. Mun
lesandinn fá í bók þessari
giögga mynd af gangi iands-
má'anna hér heima.
Aulc viðtalanna er frátögn rf
undirbúningi og framkvæmd
,.Dönsku nýlendusýningarinnar
1905", er vakti óhemju gremju
meðal Islendinga. en gerði um
le!ð landanum ljóst, hve mikill
fjöldi verðmætra forngripa
hafði farið úr iandi á ólöglegan
hátt.
Betiedilrt Gíslason
frá Hoíteigi:
Eiðasaga
Eiðasaga or sagn höfuöbóis-
ins Eiða, þar sem löngum sátu
hinir merkustu menn og ■ ætt-
feður þjóðarinnar, sem létu
jörðina ekki ganga út ætt-
setu i ábúð né eignarhaldi
sömu. æ'tnr, fvrr en á síðustu
og verstu dögum miðrar 18.
aldar.
Eiöasaga segir frá bjart-
sýnni stofnun Eiðaskóla og
siðnr baráttu fyrír ti'yeru hans.
E-ðasaga segir frá mörgum
á'Tætismörmum. er fórnuðu
Eiðnskóla kröfíum sínum.
Eiðasaga er sa.era hins stærsta
og merkasta staðar á Austur-
landi á þessum tímum.
Gotland og De.rnpster:
Fáí í isðlBcimi
Vopn er hægt p.ð smiða til
eyöingar og dráps, en hver
blés lífsandanum i nasir vorar?
Vísindamenn vorir hafa nú enn
komizt að því sem hugsuðir
fvrri alda gerðu sér gre'n fyrir
að þvi meir sem vér lærum. því
betur verðum vér oss meðvit-
andi. hve lít’ð vér vitum. Trú-
arbrögð og raunvísindi hafa
færzt nær hvort öðru. þekking
hefur aukizt, en alltaf er þess-
ari spurningu ósvarað: Hverjir
erum vér? Hvaðnn komum
vér? Hvert stefnum vér?
Þéssi bók fjalla’’ um h'O f'öl-
hreytta og óþrjótandi efni,
sköpun heims, þróun vísinda og
trúarbrögð.
Marl Blómkrisí
©g Rasmus
Leynilögreglumaöurinn K-m1
Blómkvist vaknar til dáða,
þegar hann verður l'ess var ao
barnaræningjar nema Rasmus
litla á brott.
En skyldi Kalla heppnast að
bjarga Rasmusi úr klóm ræn-
ingjanna?
Skemmtileg bók handa
drengjum og stúlkum á aldrin-
um 9—90 ára.
Astrid I.undgren:
Þórleifur Bjarnason lýsir hér
Stórbrotnum átthögum sínum á
Hornströndum, rekur baráttu
mannsins við umhverfið og
umhverfisins við manninn,
bregður upp royndum atburða
og þjóðhátta liðins tíma, en
fellir inn í lieildarmynd náttúr-
unnar, örlagaríka persónusögu
húsbóndans á Hóli, sem hefst
úr fátækt og umkomuleysi til
karlmennsku, auðs og mann-
virðingar.
Björn J. Biöndal er iöngu
orðinn landskunnur fyrir rit-
störf sín.
Hamingjudagar, Að kvöldl
dags og Vatnaniður bera. þöf-
undi sínúm fagurt vitni. Hér
leggur hann út á nýjar brautir,
en sarnur er hljómurinn, mjúk-
ur og hreinn, og undirtónninn
i hverri setningu gefur birtu,
sem endast mun iesandanum
lengi.
Hannes J. Magnússon:
*
A liörðu vori
Þetta er sérstæð bók, og
þarna er lagt inn á nýjar braut-
ir í skrásetningu endurminn-
inga. Líkist frásögn höfundar
meir skáldsagnaformi en venju-
legum endurminningastíl,- þótt-
atburðir allir muni vera raun-
verulegir, og verður því bókin
öll skemmtileg aflestrar.
Ævintýri Trítils
Trítill er vinur alira dýra,
fram úr hófi hjálpsamur, en
hann er ákaflega forvitinn og
hugvitssamur og lendir þess
v-egna í ótrúlegustu ævintýrum.
Ölium börnum um viða Evrðpu
þvkir vænt urn Trítil og á
ýmsum sKðum er hánn orðinn
þeirra búáifur og jólasveinn.
Dlck Laa.n: