Frjáls þjóð - 04.06.1960, Blaðsíða 8

Islendingar féflettir
lHa fenginn gjaldeyrir, sem nemur milljónum
króna, i kauphallarbraski úti i löndum
Ymsum þótti furðulegt að heyra þau tíSindi, aS
Haukur Hvannberg, fyrrverandi forstjóri Olíufélagsins
h.f., hefSi braskaS meS milljóna fjármum í erlendum
^jaldeyri á kauphöllum í New York. Þó er Hvannberg
hvorki sá fyrsti né síSasti íslenzki fjármálamaSunnn,
sem þá íSju stundar. FRJÁLS ÞJÓÐ hefur fengiS þær
upplýsingar, aS margir aSnr íslenzkir fjármála-
spekúlantar hafi á síSari árum braskaS á kauphöllum
erlendis og reyndar oft venS svikmr um stórfé.
Það var tilviljun, að Hvann- inn hafði aldrei hætt sér út í i
erlendis
honum þá, að þeir skyldu sjá
um þessi viðskipti fyrir hann
gegn hæfilegri þóknun, og loks
fór svo, að hann samþykkti að
reyna.
íslendingurinn vissi vel, að ^
stundum getur verið hættulegt
að treysta um of á greiðvikni
kunningja í útlöndum. Hann
gerði því ýmsar varúðarráð-
stafanir, lét lögfræðing athuga
fyrir sig alla pappíra og treysti |
siðan á lög og rétt, ef svik væru
í tafli.
Gat ekki farið í máL
Eftir að viðskiptin fóru fram
berg var staðinn að verki, því meiri háttar brask erlendis en feið nokkur tími, þar til honum
að liver hefði vitað um þessa aðeins látið peningana sitja á varð ljóst, að vinirnir höfðu
tómstundaiðju, ef s,vikamál vöxtum í banka. Hann átti reynzt honum illa og fjármunir
Olíufélagsins á öðrum víg- nokkra kunningja úr verzlun- (hans höfðu lent í svindilfyrir-
Stöðvum hefðu ekki hleypt arstétt, og þeir voru auðvitað ■ taeki. Hann vildi þá láta til
rannsókn á stað. En því miður mjög glaðir að sjá aftur vin skarar skríða og endurheimta
virðast ekki miklar líkur á því, sinn frá íslandi og héldu hon- féð. Skjölin voru í hans hönd-
að vinir Hauks og landar á um margar góðar veizlur. Hann. um, og málssókn í undirbún-
frjáls þjóö
Laugardagtinn 4. júní 1960
Ingiberg Hannesson cand thecl. og Jón úr Vör skáld, sem láta
nú af störfum við blaðið. — Sjá frétt á fórsíðu.y -.
kauphöllinni verði afhjúpaðir
í bráð.
Eftirfarandi saga er sögð um
kunnan íslenzkan . stórkaup-
mann, sem fyrir nokkru var
staddur í viðskiptaerindum í
New York:
Beit á krókinn.
Eins og margir aðrir stéttar-
bræður hans, hafði þessum
kaupmanni tekizt á undanförn-
um árum að safna sér erlend-
um gjaldeyri í útlöndum með
því að blekkja stöðugt íslenzku
yfirvöldin og stela undan smá-
fjárhæðum í einu. íslendingur-
jkynntist þá ýmsum nýjum
I stéttarbræðrum, en samkvæmin
urðu svo tið, að hann átti í erf-
j 1
iðleikum með að rækja erindi
sín.
Eitt sinn var hann spurður
yfir vinarskál, hvers vegna
hann geymdi alla ^jármuni
sína í banka, — hann gæti sem
sé fengið töluvert hærri vexti
fyi'ir þá, ef hann keypti í stað-
Jinn arðvænleg verðbréf. Kaup-
jmanninum leizt þó ekki strax
á uppástunguna, sagði að slíkt
jværi áhættumeira, enda hefði
jhann ekki tíma til að kynna
isér þau mál. Vinir hans buðu
LÍTIÐ FRÉTTABLAÐ
Laugardaginn í 7. viku sumars.
Peningasögur
Prá Því var sagt i
siðasta L. F., að kona
ein fékk i mjólkurbúð
Þrjá hundrað krónu
seðla og einn nýjan
þúsund króna seðil til
baka af fimmhundruð
króna seðli. Sama dag
fréttum við af sendi-
sveini í Kópavogi, sem
fékk þúsund krónur í
stað hundrað króna.
Hann leiðrétti frúna,
sem rétti honum seð-
iiinn strax, og hlaut
að sjálfsögðu þakkir
fyrir.
Siðan þetta var,
hcffum við heyrt ótal
slíkar sögur, eina úr
búð við Laugaveginn,
aðra úr hárgreiðslu-
stofu í austurbæ. —
■Starfsmenn Strætis-
vagnanna verða að
kalla á eftir fólki, sem
setur vitlausa seðla í
dunkinn fyrir strætis-
vagnamiða. Eldra
fólk getur ekki munað
að 25 krónurnar séu
ekki 10 krónur.
Rafmagns-
heiBi
Hér á Iandi er nú
staddur danskur verk-
fræðingur, sem selja
vill rafmagnsheila. Er
sá mikið þing og
margra manna maki í
afköstunum. — Verð
þessarar miklureikni-
vélar er hálf milljón
danskar krónur.
Til orða mun hafa
komið, að ríkið,
Reykjavíkurbær, SfS
og e. t. v. fleiri fyrir-
tæki leggi hér í púkk-
ið. — Því þetta er
hagfræðaheili, sem
Ihlýtur öð reikna rétt,
*)g borgar sig að hafa
Fimmtugs-
afmæli
Maður einn hér í
bæ át'ti nýlega fimmt-
ugsafmæli. Hann vildi
gera sér og vinum
sínum dagamun af
þessu tilefni. Tók
hann á leigu sal i
Tjarnarkaffi og veitti
vel. 50 voru gestirnir,
afmælisbarnið með-
talið. Fór þetta hóf (
vel fram unz reikn-
ingurinn kom í veizlu-
lok, þá kom í ljós, að
gestgjafi hafði ekki,
hugsað fyrir þeirri
hlið málsins. Hann1
var ríkari af öðru en
fjármunum. — Mál-;
inu var vísað til saka-
dómaraembættisins.
I
Bankastræiti c<r of
stutt
Nú er verið að auka
rishæð ofan á verzl-
unarhús Lárusar G.
Lúðvíkssonar, en
V erzl unarspar isjóður-
inn hefur tekið á
leigu helming götu-
i þjónustu hins opin-
bera — hins vegar
hefur hann að sjálf-
sögðu þann ókost, að
ekki er hægt að skella
á hann annara skuld-
um.
hæðar hússins og auk
þess skrifstofupláss á
efri hæðum. Spari-
sjóðurinn mun nú
senn fá nýtt og virðu-
legra nafn og heita
framvegis Verzlunar-
banki.
Væri ekki rétt að
framlengja Banka-
strætisnafninu inn að
Snorrabraut a. m. k.
því Laugavegsnafnið
hæfir varla lengur
þessu mikla banka-
stræti.
ingi.
Þá fyrst skildi hann í hverju
svikin lágu. Hann gat ekki far-
ið í mál, gat ekki endurheimt
fé sitt, því að þýfið var ekki
hans eign. Það var áður fengið
með svikum, og hann gat verið
viss um, að íslenzk yfirvöld
myndu taka af honum allt þetta
fé og stórsektir að auki. Þetta
vissu auðvitað svikararnir í
Stormasamt
á fundum hjá útvegsmönnum og frystihúsaeigendum
Þær fréttir berast af fulltrúa- ið í hendur til auglýsingastarf-
ráðsfundi Landssambands ís- ^ semi. Einnig reyndist hann vera
lenzkra útvegsmanna, senvmjög myrkfælinn við að fá í
haldinn var nú fyrir stuttu, að heimsókn þá Árna Finnbjarnar,
New York, enda kannski þaul- niiklar umræður og illdeilur 1 sem starfar í Prag og forstjóra
æfðir að blekkja íslendinga á hafi orðið vegna upplýsinga J Coolwater Seefood og láta þá
þennan hátt. FKJÁLSRAR ÞJÓÐAR uni gera grein fyrir rekstrinum.
verðmismuninn á fiski hér á j Megn óánægja er nú ríkjandi
landi og í Noregi. Fulltrúar með stjórn S. H. Jón Gunnars-
S. H. (Sölumiðstöð hraðfrysti-
húsanna) urðu brátt gersam-
lega rökþrota og harðneituðu
■ að ræða málin. Mátti engu
Pétur og
sprengjan
Pétur H. Salómons-
son hefur kærtmeinta
misbeitingu sýslu-
manna og bæjarfó-
geta við meðmæl-
endasöfnun vegna
framboðs forsetans.
Pétur segist hafa af-
hent sína meðmæl-
endalista lögfræðingi
til várðveizlu og
verndar hugsanlegum
ofsóknum gegn stuðn-
ingsmönnum sínum.
Pétur er þess fullviss,
að hernámsflokkarnir
hafi eftir boði Banda-
ríkjamanna lagzt
gegn sér, enda viti
kaninn að hann eigi
ekki vin, þar sem sé
Pétur H. Sal. Engar
handsprengjur segir
Pétur þó hafa orðið á
leið sinni nú ejns og
1956, þegar ein slik
fannst á Gullströnd-
inni.
1000 milliónum
króna stolið undan.
Á það er gizkað af ýmsum,
sem til þekkja, að íslendingar
eigi nú í erlendum bönkum um
það bil 1000 milljónir króna
í gjaldeyri, sem þar liggur án
vitundar íslenzkra yfirvalda.
Mestur hluti þessa fjár er ólög-
lega fenginn, gjaldeyriseftirlit
blekkt og fénu stolið undan
skatti.
FRJÁLSRI ÞJÓÐ er ekki
kunnugt um, hversu algengt
það er, að eignir þessar lendi í
kauphöllum eða í öðru braski,
enda skiptir í rauninni ekki svo
miklu máli, á hvern hátt eig-
endurnir sóa þessum verðmæt-
um, meðan þau virðast glötuð
þjóðarbúinu.
Það er illt til þess að hugsa,
að meðan svo mikill skortur á
gjaldeyri er ríkjandi hér á
landi ár eftir ár, að stundum
fást varla nauðsynleg lækn-
ingatæki á sflúkrahús, þá eru
til nokkrir fjáraflamenn,
son hefur bannað meðlimum
S. H. að selja fiskafurðir til
nokkurs annars útflytjanda,
jafnvel bótt hærra verð fáist,
muna að stjórnin segði af sér'og er varan heldur látin eyði-
öllum þeim glundroða, sem leggjast hér heima eða á hafn-
ríkti á fundinum.
Fulltrúar frá Vestur-, Norð-
ur- og Austurlandi munu hafa
rætt um það í alvöru ásamt
nokkrum Vestmannaeyingum
að stofna nýtt samband út-
gerðarmanna.
, | Fundur Sölumiðstöðvar lirað-
frystihúsanna var einnig mjög
sögulegur. Jón Gunnarsson
mun liafa orðið æfur af reiði,
er hann var spurður um rekst-
urinn erlendis og þær milljón-
ir króna, sem hann hefur feng-
arbakka erlendis. Gildir þetta
fyrst og fremst um humar,
þunnildi, refafóður og rækjur.
Þjóðviljinn hefur að undan-
förnu notfært sér upplýsingar
FRJÁLSRAR ÞJÓÐAR og gert
árásir á fiskeinokunina. Tím-
inn er jafnvel líka farinn að
hreyfa við sér, og er þess að'
vænta að sú sókn, sem nú er
hafin til að hreinsa út svívirð-
una í kringum fiskmál íslend-
inga leiði til breytinga í rétta
átt.
Útvarpsumræöurnar -
ar stýrt í glæfralega óvissu.
Sparnaður sést enginn, kreppa
og atvinnuleysi vofa yfir, en
ægileg stéttaátök í vændum.
Frh. af 1. síðu
Þeir, sem hafa skilningarvit Ríkisstjórnin hamiai á því, að
sem'sín í lagi, hljóta að verða varir' ur Þvi eii þjóðin sé á heljai-
leyfa sér að hlaða upp hundr-
uð milljónum í gjaldeyri er-
lendis.
Náið samband7
FRJÁLS ÞJÓÐ hefur tek-
ið fiskmálin til meðferðar að
undanförnu og bent á margt
grunsamlegt í þeim efnum.
Enginn þyrfti að verða sér- agstægur?
lega undrandi, þótt náið sam-1
band reyndist vera milli ein- Jafn illt fyrir alla.
okunar á fiskútflutningi og | Það er útbreidd skoðun með-
gjaldeyrissvikanna. En því al manna úr öllum stjórnmála-
miður er þess ekki að vænta, 'flokkum, að stefna stjórnarinn-
að núverandi ríkisstjórn sjái ar sé hreint glapræði. Ef þörf
sér hag í að láta rannsaka var á samdrætti, mátti skipu-
þessi mál, og þó er óhætt að leggja hann svo sem nauðsyn
fullyrða, að fá mál eru bar til. Sparnað var sjálfsagt
brýnni í dag: að flett verði að hafa í heiðri, og uppbóta-
ofan af fiskeinokunarhring-j kerfið mátti losna við í áföng-
unum og gjaldeyrisbraskið um.
við þann samdrátt á öllum svið- j Þrörn eftir Þessar aðgerðir,
um og kreppuástand, sem nú, h-'íóti þæi að veia nauðsynleg-
er að skapast. Bændur eru að ar °S auií t>ess skiptast á alla
selja, útgerðarmenn að gefast Safnt-Bændui kvarta, verka-
uþp, byggingar stöðvast og menn °S iðnaðaifólk stynur
stöðvað.
jafnvel mjög sennilegt, að at-!undir byrðunum,' verzlunar-
vinnuleysi sé á leiðinni. Eiga J menn °S útgmðai-menn bera sig
menn svo að trúa því, að þjóð-jm-'°S iiia’ ^r Þetta ekki ein-
artekjurnar aukist -við slíkar mitt sönnun fyrir nauðsyn og
’ réttmæti aðgerðanna? Nei, síð-
ur en svo.
Það er vel gerlegt að
stjórna landinu svo illa, að
allir tapi. Það er hugsanlegt
að þjcðinni sé sniðinn svo
þröngur stakkur, að hún
geti ekki athafnað sig — geti
ekki unnið fyrir sér. Það er
unnt með lélegri fjármála-
stefnu að valda stöðnun og
vaxtarkyrkingi í athafnalífi
íslendinga. Og þetta óttast
raenn að sé að gerást.
Nú er þjóðarbúinu hinS vég-