Frjáls þjóð - 18.06.1960, Blaðsíða 5

uriniv ekki nógu klár á
skipulagsmálunum og benti
henni því á að hringja á lög-
reglustöðina — eða hafa
samband við skrifstofu
Keflav,ikurgöngunnar( Mjó-
stræti 3, sími 23647. Og hið
síðara ættu reyndar sem
flestir að gera.
Jón
Sigurðsson:
Jón Sigurðsson, hljóðfæra-
leikari, var beðinn að segja
álit sitt á Keflavíkurgöng-
unni. Svar hans er þetta:
„Forfeður okkar ólust upp
í öryggisleysi og fátækt sem
leiddi af danskri kúgun, en í
brjósti þeirra brann draum-
urinn um frjálst ísland. Sá
draumur rættist loks við lýð-
veldisstofnunina 1944. Nú
höfuni við brugðizt von for-
feðrarina, og kallað yfir okk-
ur nýtt hernám, jafnvel
Bryndís
Schram:
Bryndís var að koma frá
því að sjá listdanssýninguna
1 Þjóðleikhúsinu, þegar
blaðamaður hitti hana á
'götu úti. Hún var auðvitað
beðin að skrifa fáeinar lín-
ur um þá sýningu og féllst
GANGA?
A REYKVÍKINGA
hættu á dauða og algerri tor-
tímingu. Sagt er, að okkur
sé nauðsynlegt að hafa-her,
en hvar í flokki sem við
stöndum, hljótum við þó að
sjá hvílík fjarstæða slík full-
yrðing er. Við megum ekk-
ert tækifæri láta ónotað til
að lýsa andúð okkar á her-
námi íslands og bægja frá
hættunni sem af því stafar.
Eitt slíkt tækifæri gefst okk-
ur með Keflavíkurgöngunni.
Allir sannir hernámsand-
stæðingar, sem tök hafa á,
hljóta að sameinast um að
gera þá göngu sem glæsileg-
asta.“
hún á það. Grein hennar er
birt á öðrum stað í blaðinu.
Bryndís kvaðst ætla að
ganga Keflavíkurgönguna,
ef hún gæti komið því við.
Hún sagðist ekki vera flokks-
bundin og yfirleitt ekki taka
þátt í neinni pólitískri starf-
semi, en bætti því við, að sér
þætti krafan um brottför
hersins vera þannig mál, að
það hlyti að vera hafið yfit
alla pólitíska flokkadrætti.
— Mér finnst í rauninni,
að allir ættu að vera sam-
mála um þessa kröfu. Ég
býst líka við, að margir muni
fagna þessu tækifæri til að
láta ií 1 jós andúð sína á her-
náminu.
Auk þess finnst mér þetta
ágætt tækifæri fyrir mann
að létta af sér fáeinum kíló-
um.
Hallveig
Thorlacius:
— Já, ég ætla að ganga,
sagði Hallveig. Og ég fór að
æfa mig á sunnudaginn eins
og Alþýðublaðið ráðlagði.
— Hvernig gekk?
— Ég fékk hælsæri, ég
verð að fá mýkri skó!
Hvers vegna gengurðu?
;— Ætli við göngum ekki
öll í sama skyni, það er fólgið
í sjálfri athöfninni. Ég held,
að okkur geti ekki liðið vel
i þessu landi, meðan við vit-
um af því í. hers höndum.
Hvers vegna ég geng? Ja,
mér finnst stundum, að okk-
ur sé líkt farið og lúsugu
barni, — við klórum okkur
og látum öllum illum látum.
En það er ekki nóg að klóra
sér. Lúsin kippir sér ekki
mikið upp við það. Og nú á
sem sagt að reyna ofurlítið
róttækari aðgerðir til þess að
hrista af sér óþverrann. Mér
lízt ágætlega á þessa læknis-
aðgerð og ætla að taka þátt
í henni.
Auk þess er þetta upplagt
tækifæri fyrir unga stúlku
að ná sér í eiginmann í
hrauninu, einhverja hetju,
sem er fús að halda á manni
síðasta spottann og reyndar
það sem eftir er í lífinu.
Sígurjón
Þorbergsson:
— Já, það er ekki hægt
að skerast úr leik, þegar
slíkar aðgerðir standa fyrir
dyrum. Ég er að vísu í held-
ur lélegri æfingu til að ganga,
en ég æfði þó. eitt sinn
íþróttir og reikna þess vegna
með því, að gangan reynist
mér tiltölulega auðveld.
— Og þú gengur til að
mótmæla hersetunni?
— Ég lít á Keflavíkur-
gönguna fyrst og fremst sem
yfirlýsingu um vilja til sam-
stöðu og baráttu í þessu máli.
Ég held líka, að þessi tegund
mótmæla sé eins góð og hver
önnur.
— Ætlarðu að ganga í
rigningu?
— Já, í hvaða veðri sem
er, ef ætlunin er að ganga.
Gustur:
Hvaö dvelur
Orminn langa?
Það mun vera all útbreidd
skoðun, að sú skylda hvíli á
Verkamannafélaginu Dags-
brún, sem stærsta stéttarfé-
laginu í Alþýðusambapdi ís-
lands að vera ávallt í farar-
broddi ög ríða á vaðið, þegar
nýrrar sóknar er þörf, sökum
þess, að aukin dýrtáð' hafi
valdið almennri kjararýrnun
allra launþegar.
Ég tel það mjög vafasamt,
að þessi krafa geti talizt
sanngjörn, og þó efast ég um,
að Dagsbrúnarmönnum sjálf-
um hafi nokkurn tíma komið
til hugar að hliðra sér hjá
því, að taka þetta hlutverk
að sér. En hafi aðrir verið í
fararbroddi, þá mun orsaka
þess annars staðar að leita.
Ef til vill hefur staðið þann-
ig á, að það hafi þótt betri
hernaðartækni að skipa
samfylktu liði á einhvern
annan hátt, en hitt mun þó
oftar eiga við, að pólitísk
valdabarátta og sundurlyndi
hafi tvístrað svo liðsveitun-
um, að ekki hafi verið um
samstilltar sóknaraðgerðir
að ræða.
En þegar samstarf forustu-
manna alþýðusamtakanna er
viðunandi, þá mun það að
jafnaði vera Dagsbrún, sem
brýtur isinn, þegar ný sókn
er hafin í kjarabaráttunni.
Og þó að Dagsbrún fái engu
áorkað nema með löngu og
erfiðu verkfalli, og atvinnu-
rekendur birti um það grein-
argóða útreikninga, að at-
vinnutgón Dagsbrúnar-
manna í verkfallinu hafi
orðið svo mikið, að hin ný-
fengna kjarabót geti ekki
jafnað þann reikning nema á
mörgum árum, þá hefur þó
lísinn verið brotinn, og aðrir
geta siglt í kjölfarið án veru-
legra erfiðleika. Og þetta á
ekki aðeins við um meðlimi
Alþýðusambandsins, heldur
einnig opinbera starfsmenn
og ýmsa aðra launþega.
Ég held að þeim fari allt-
af fjölgandi, sem gera sér
grein fyrir þessu forustu-
hlutverki Dagsbrúnar. Og þó
menn felli misjafna dóma
um stjórnmálaskoðanir og
störf þeirra manna, er stjórn-
að hafa félaginu á undan-
förnum árum, þá mun tæp-
lega vera ágreiningur um
það, að þeir hafi ráðið meiru
um kaupgjald á íslandi en
nokkur annar aðili. Ríkis-
stjórnir landsins eru þar ekki
undanskildar, þó að þær hafi
hins vegar ráðið mestu um
það eftir á, hver kaupmáttur
launanna hefur reynzt.
Að undanförnu hefur þess
orðið vart, að fjöldi manna
utan alþýðusamtakanna
virðist bíða þess með allmik-
illi óþreyju, að Dagsbrún
hefji nýja sókn í kjarabarátt-
unni. Meðal þessa fólks eru
hinir ólíkustu menn, og má
þar jafnvel finna kaupmenn,
sem hafa gert sér það ljóst,
að þeirra hag muni betur.
borgið með aukinni kaup-
getu almennings heldur en
með hækkaðri verzlunar-
álagningu.
Þó að frá þessu sé skýrt,
má það hvorki skoðast sem<
ádeila á Dagsbrún né áskor-
un til hennar um að taka
fljótfærnislegar ákvarðanir £
þeim vandamálum, sem nú
þarf fram úr að ráða. Á það
skal hins vegar bent, að þó
meðlimir Dagsbrúnar séu
margiir, þá er þó margfalt:
fleira fólk í Reykjavák utaii
alþýðusamtakanna, sem á
liífsafkomu sína að verulegu
leyti háða því, hvernig þan
er á málum haldið. Mép
fyndist sanngjarnt, að þetta
fólk veitti Dagsbrún stuðn-
ing, annað hvort fjárhags-
lega eða á einhvern annan,
hátt.
Væri nokkuð því til fyrir-
stöðu, að mönnum væri gef-
inn kostur á því að gerast
styrktarmeðlimir Dagsbrún-
ar? Þeir hefðu þar að sjálf-
sögðu ekki atkvæðisrétt, en
mættu sækja þar fundi og
hafa þar málfrelsi innan
skynsamlegra takmarka. Ár-
gjöld þeirra gætu runnið S
sérstakan sjóð, sem ráðstaf-
að væri í samráði við þá, en
væri þó óskoruð eign félags-
ins og gæti orðið góð bak-
trj'gging í stórum átökum.
Hér er aðeins lauslega
drepið á nokkur fyrirkomu-
lagsatriði, en engin áherzla
á þau lögð, enda skiptir sjálft
fyrirkomulagið ekki megin-
máli, heldur hitt, að sam-
starfi sé komið á milli þess-
ara aðila í einhverju formi,
En ef vel tækist til um slíkt
samstarf og stjórn félagsins
bæri gæfu til að haga sam-
bandinu við styrktarmeð-
limina þannig, að hin marg-
víslega þekking og reynsla,
sem ýmsir þeirra byggju yf-
ir. kæmi að sem beztum not-
um, þá gæti það orðið Dags-
brún meira virði en sjálfur
sjóðurinn, þv,í að slík verð-
mæti gætu jafnvel vaxið við
gengisfellingu og aðrar slík-
ar ráðstafanir, sem rýra þau
verðmæti, sem bönkum er
ætlað að varðveita.
Vafalaust þarf í mörg horn
að líta, áður en tekin er á-
kvörðun um það af Dags-
brúnar hálfu hvort efnt skuli
til slíks samstarfs og á hvaða
hátt það skuli gert. Einkum,
þarf að varast það, að opne:
leiðir fyrir þá, sem kynnu að
vilja vinna félaginu tjón, ers
hins þarf einnig að gæta að
sýna þeim ekki of mikla
toi'tryggni, sem bjóða sam-
fylgd sína og gætu orðið fé-
laginu til styrktar.
★
Síðan þessi'orð voru rituð,
hefur verkalýðsráðstefna
Framh. á 6. síðu.
Frjáls þjóð — Laugardaginn 18. juní 1960
S