Frjáls þjóð - 10.10.1968, Blaðsíða 2

i

Ráðstefna samtaka í
málm- og skipasmíði var
haldin í Reykjavík 27. og
28. sept. s.l. Samtökin er
að ráðstefnunni stóðu eru
þessi: Félag dráttarbrauta
og skipasmíðastöðva, Félag
jámiðnaðarmanna, Lands-
samband málmiðnaðarfyrir
tækja, Málm- og skipasmiða
samband íslands og Meist-
arafélag járniðnaðarmanna.
Á ráðstefnunni voru flutt
7 framsöguerindi um á-
stand og horfur í málm- og
skipasmíði. Ráðstefnuþátt-
takendur töldu ráðstefnuna
mjög gagnlega. Ráðstefnan
gerði eftirfarandi ályktan-
ir:
• Fjármál málm- og
skipasmíðaiðnaðarins
Til þess að íslenzkur
málm- og skipasmíðaiðnað-
ur geti þjónað þjóðnauðsyn
legu hlutverki sínu, telur
ráðstefna málm- og skipa-
smíðaiðnaðarins nauðsyn-
legt, að fjármálum hans sé
komið í viðhlítandi horf
eftir það mikla erfiðleika-
tímabil, sem iðngreinarnar
hafa orðið að þola.
Ráðstefnan bendir á eft-
irfarandi:
1. Meginorsök þess, að
íslenzkur málm- og skipa-
smíðaiðnaður hefir að und-
anförnu farið halloka fyrir
erlendri samkeppni, er að
hagkvæm lán hafa verið í
boði erlendis frá í sam-
keppni við innlenda málm-
smíði, sem lítt hefur haft
aðgang að lánum til viðgerð
arverka. Ráðstefnan telur
brýna nauðsyn bera til, að
þegar verði komið á fót
lánakerfi, til þess að að-
staða hér verði a. m. k. jafn
góð fyrir kaupendur inn-
lendrar framleiðslu og þar
með sköpuð eðlileg sam-
keppnisaðstaða til handa
þessum þjóðnýtu atvinnu-
greinum.
2. Losað sé um bindifé
viðskiptabankanna hjá
Seðlabankanum í þeim til-
gangi m. a. að auka fyrir-
greiðslu vegna verkefnaöfl-
unar málmiðnaðarfyrir-
tækja og skipasmiðja á inn-
lendum vettvangi.
3. Ráðstafanir séu gerðar
til þess að Iðnlánasjóður fái
sérstaka fyrirgreiðslu a. m.
k. 50 millj. króna á yfir-
standandi og næsta ári til
hasræðingarlána og fram-
lengingar eldri lána skipa-
og málmiðnaðarfyrirtækja,
sem hafa ekki getað staðið
í skilum vegna alvarlegra
erfiðleika að undanförnu.
Stöðvaðar verði nú þegar
þær aðgerðir opinberra að-
ila, sem valda auknum
kostnaði við skuldir málm-
iðnaðarfyrirtækja.
4. Nú þegar kopai til fram
kvæmda almenn lánafyrir-
greiðsla til íslenzks skipa-
smíða- og málmiðnaðar í
samræmi við það, sem gilt
hefur um árabil fyrir land-
búnað og sjávarútveg, með
endurkaupum Seðlabank-
ans á framleiðsluvíxlum.
Vextir af stofnlánum og
framleiðslulánum málm- og
skipasmíðaiðnaðarins verði
jafnframt færðir til sam-
ræmis við það, sem gildir
fyrir framangreinda at-
vinnuvegi.
5. Ráðstefnan telur eitt
brýnasta verkefni ríkis-
stjórnar landsins að vinna
að því að áfram verði hald-
ið framkvæmdum til að efla
aðstöðu skipasmíða og
Skipaviðgerða hérlendis,
þannig að smíði og viðgerð
ir skipa fari eingöngu frarn
innanlands.
Fagna ber þeim áfanga,
sem þegar hefur náðst, að
nú skuli svo ltomið, að sjö
skip eru í smíðum innan-
lands á móti einu erlendis.
Ef tryggja skal, að skipa-
smíðar verði hér öruggur
atvinnuvegur, er nauðsyn-
legt að géra ákveðna áætl-
un um endurnýjun og við-
hald flotans og smíða fáar
staðlaðar stærðir skipa. Á
þennan hátt verður bezt
tryggð hagkvæm nýting
þeirra fjárfestingar og ann-
arra framleiðsluþátta, sem
þegar eru fyrir hendi í þess
ari atvinnugrein.
6. Ráðstefnan telur afar
mikilvægt, að lánamálum
málm- og skipasmíðaiðnað-
arins, vaxtagreiðslum og
tollamálum sé komið í það
horf, að innlendum skipa-
smíðastöðvum og málmiðn-
aðarfyrirtækjum verði sköp
uð þau skilyrði af hálfu
valdhafanna, að aðstaða
þeirra varðandi skatta-,
tolla- og lánakjör sé hvergi
verri heldur en nágranna-
þjóðir okkar hafa skapað
sínum málm- og skipasmíða
iðnaði. Meðal annars verði
nú þegar gérðar ráðstafan-
ir til þess að vextir á bygg-
ingatíma skipa séu ekki
hærri en vextir Fiskveiða-
sjóðs eru að lokinni smíði
skipanna.
7. Að dæmi frændþjóða
okkar verði nú þegar kom-
ið á fót lánasjóðí til örvun-
ar á framleiðslunýjungum
í málm- og skipasmíðaiðn-
aði. Bendir ráðstefnan á, að
hagkvæmt væri að stofna
slíka sjóði sem deild við
Iðnlánasjóð, með sérstakri
ráðgjafanefnd, tilnefndri af
samtökum málm- og skipa-
smíðaiðnaðarins. Til þess
að slík lánadeild kæmi að
gagni, þyrfti að afla henni
tekna, sem næmu 5 milljón
um króna árlega í 5 ár, en
síðan yrðu reglur og lána-
þörf eiidurskoðað með hlið-
sjón af reynslu og breytt-
um aðstaéðum.
• II. Skipulagsbygging
málmiðnaðarins
Þau rekstursskilyrði, sem
málmiðnaðurinn hefur átt
við að búa á undanförnum
árum og áratugum, hafa
leitt til óhagkvæmrar skipu
lagsbyggingar iðnaðarins,
bæði á sviði fjárfestingar
og hagræðingar. Ráðstefn-
an telur því nauðsynlegt að
stuðlað sé að betri hagnýt-
ingu fjárfestingar í málm-
iðnaðinum m. a. með stækk
un rekstrareininga, er skapi
grundvöll fyrir notkun full-
komnari tækja, er auki
framleiðni í iðngreininni.
Ráðstefnan bendir því á
eftirfarandi:
1. Komið verði á nánara
samstarfi í milli vélsmiðj-
anna við notkun vélakosts
þeirra til þess að stuðla að
fullnýtingu þessarar fjár-
festingar. Til þess að auka
þessi samskipti verði samin
handbók með upplýsingum
um þann vélakost, er smiðj
urnar ráða yfir, og samið
verði um sérstakan gagn-
kvæman afslátt á greiðsþ
um fyrir þessa þjónustu.
2. Samtök málmiðnaðar-
fyrirtækja komi á fót sam-
starfsnefnd, er hafi það
hlutverk að kanna hvernig
megi stuðla að nýrri upp-
byggingu í iðngreininni og
samruna fyrirtækja til auk-
innar hagræðingar og fram
leiðni. Leitað verði úrræða
og leiða, til þess að taka
nýja tækni i þjónustu iðn-
greinarinnar. Komið verði
á fót hiutafélagi, ér annist
éfnissölu og efnisbútun og
verði fyrirtækið útbúið full
komnustu tækjum. Verk-
efni þess vérði að hafa állt-
af fyrirliggjandi ákveðin
efni og láta málmiðnaðar-
fyrirtækjum í té m. a. til-
sniðin efni, samkvæmt
teikningu eða mótum.
3. Sarntök málmiðnaðar-
fyrirtækja hefji samstarf
um könnun markaða og at-
hugun á skipulegri hagnýt-
ingu þeirra.
• III. Samkeppnisaðstaða
málm- og skipasmíða-
iðnaðarins.
Ráðstefnan vekur athygli
á, að til þess að tryggja sam
keppnishæfni íslenzka
málmiðnaðarins verði rekst
ursaðstaða hérlendra fyrir-
tækja að vera sambærileg
við aðstöðu erlendra fyrir-
tækja og jafnframt verður
að vera unnt að tryggja
launþegum í málm- og
skipasmíði sambærileg kjör
við launþega í öðrum iðn-
greinum.
1. Hvetjandi launakerfi
þarf að taka upp til þess
að gera þessar iðngreinar
samkeppnishæfari um
vinnuafl. Telur ráðstefnan
að fela beri sérmenntuðum
mönnum, s. s. hagræðingar-
ráðunautum, undirbúning
og framkvæmd þessa mik-
ilvæga þáttar.
2. Komið verði á fót sam
starfsnefnd atvinnurekenda
og launþega, er fjalli um
stöðu og framtíð málm-
og skipasmíðaiðnaðarins
hverju sinni og stuðli að
samstöðu þessarra aðila til
þess að standa vörð um
starfsgrein sína svo að hún
eflist og geti veitt þeim, er
við hana starfa, sem bezt
lífskjör.
3. Stuðla ber að því, að
iðnaðarmenn eigi kost á
því að vinna að staðaldri að
sem líkustum verkefnum,
þannig að ætíð sé völ á
vel þjálfuðum iðnaðarmönn
um, er staðizt geti harða
samkeppni erlendis frá.
4. Ráðstefnan átelur þau
vinnubrögð opinberra stofn
ana að bjóða út og semja
erlendis um ýmis verk og
framkvæmdir án þess að
gefa innlendum aðilum
kost á að gera tilboð eða
verksamning á sama tíma
og innanlands ríkir verk-
efnaskortur og atvinnu-
leysi.
Ráðstefnan telur það mis
tök sem ekki megi endur-
taka sig, að erlendum verk-
tökum hafi verið fengin í
hendur megnið af verkefn-
unum við álbraéðsluna 1
Straumsvík. Leggur ráð-
Hvenær getum við smíðað ok kar eigin fiskiskip?
2
Frjáis þjóð — Fimmtudagur 10. október 1968