Mánudagsblaðið - 16.05.1949, Blaðsíða 7
Mánudagur -16. maí 1949.
11» 1 « ■! |-HMI> . I ' .. i.
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
Óheppileg heiIbrigðisfræðsla
Framjiald af 2. síðu.
líkaminn gefur, og þýða
það, að eitthvað fari
aflaga, sem ráða verði bót á
sem bráðast. Höfuðverkur
getur t. d. stafað frá innvort-
is eitrun vegna tregrar tæm-
ingar eitraðra úrgangsefna
úr líkamanum, frá greftri í
nef- og ennisholum, o. s. frv.
Hár blóðþrýstingur kemur
m. a. frá neyzlu eiturefna í
kaffi, tóbaki og áfengi, frá of
mikilli kjöt- og saltneyzlu,
frá geðshræringum o.fl. Verk-
irnir sem fylgja hjartakveisu
eru boð um að ráða bót á
sjúkdóminum sjálfum og or-
sökum hans. Og nýjasta og
bezta ráðið, sem höf. telur
læknavísindin hafa upp á að
bjóða, er að þagga niður í
þessum aðvörunarmerkjum,
segja líkamanum blátt áfram
að þegja! Skemmdaröflin
innan líkamans eiga að fá að
halda áfram óáreitt. Neyðar
ópin eru kæfð. Er þetta ekki
ástand er algengt, hafi lækn-
ar skilið það svo, að það væri
eðlilegt — normalt — ástand.
Mætti þá alveg eins vel segja,
að það væri normalt að hafa
skemmdar tennur.
En hvað er það þá, sem
hækkuðum blóðþrýstingi
veldur, spyrja menn. Svar
margra lækna og fræðimanna
er þetta: Það eru í einu orði
sagt rangir lifnaðarhættir,
nánar tiltekið þung og eggja-
hvíturík fæða, skortur fjör-
efna, steinefna, grófefna og
lífrænna eiginleika fæðunnar,
ofát, nautnalyf, fyrst og
fremst kaffi og áfengi, oft
og einatt tóbak, sterkt krydd,
fyrst og fremst matarsaltið,
geðshræringar og áhyggjur,
of lítil hreyfing og útivist o.
fl. Það er marg reynt, að
fólk, sem lifir á léttri fæðu
og forðast nautnavörur, hefur
lægri blóðþrýsting en ella; T.
d. þekkist hár blóðþrýstingur
varla meðal Kínverja, sem
líkt og ef manni, sern hefði Hfa aðallega á hrísgrjónum
gleypt eitur, væri gefið kvala
stillandi meðal í stað þess að
dæla eitrinu upp úr honum
eða gefa honum móteitur?
Eða líkt og ef ég styngi varð-
manni svefnþorn, meðan inn-
brotsþjófar og skemmdar-
vargar væru að ræna og
rupla húsið eða verðmæti,
sem hann átti að gæta?
5. í framtíðiimi setur höf.
bersýnilega allt sitt traust
á gömul og ný lyf. Bráðlega
muni finnast lyf við æða
kölkun, og innan 7 ára muni
finnast öruggt ráð við krabba
meini. Hver tekur mark á
síkum spádómum? Þeir
sem trúa í blindni á hvert orð
sem fram gengur af
munni lækna, og aðrir ekki.
Höf. viðurkennir, að skyn
samlegir lifnaðarhættir geri
oft kraftaverk, og er það
vissulega mikilsverð játning.
En í hans augum er það þó
veigalítið atriði hjá lyf junum,
digitalis, sulfa, penicillini o.
s. frv. Það eru lyfin, sem í
framtíðinni eiga að lækna og
fyrirbyggja hjartasjúkdóma.
Og sérkennandi er það fyrir
þessa ritsmíð, að hvergi er
að ,finr\a ráðleggingar um
mataræði eða lifnaðarhætti
til að verjast þessum sjúk-
dómum.
Almennt er .talið, að blóð
þrýstingur ejgi að hækka
með aldrinum, frá ca 120 mm.
þegar menn eru um tvítugt,
um nálægt 1 mm á ári, þann-
ig að t. d. sextugur maður
hafi 160 mm blóðþrýsting.
Hinsvegar fullyrða margir
merkir læknar, að fengnum
rannsóknum og langri
, . reynslu, að þetta sé sjúklegt,
að í fullkomlega heilbrigð-
,um manni eigi blóðþrýsting-
urinn að haldast í nánd við
120. mm. alla -ævi. Hin kenn
, ingin / slafi: -af . því. einu, að
y/egna.þess hve þetta-sjúklega
og annarri jurtafæðú. En
jurtafæðan er ekki einhlít.
Hinn heimsfrægi ameríski
læknir Kellogg rannsakaði
eitt sinn blóðþrýsting í
afríkönskum Arabaflokki,
sem lifði aðallega á jurta-
fæðu. Reyndist blóðþrýsting-
urinn í þeim mjög hár, en
þeir drukku mjög mikið kaffi.
Aðeins einn þeirra manna,
sem Kellogg rannsakaði,
hafði þó lágan eða eðlilegan
blóðþrýsting, en hann var úr
öðru byggðarlagi, þar sem
kaffi var ekki notað.
Rangir lifnaðarhættir, eins
og þeim er lýst hér að ofan,
orsaka ekki einasta háan
iblóðþrýsting, heldíur einnig
liðagigt og f jöldann allan
annarra sjúkdóma. Með leið-
réttingu þó ekki væri nema
á stærstu ágöllunum mætti
slá mai'gar -flugur í einu
höggi og stór.bæta heilsufar
almennt. Það er þetta, hvern-
ig fólk á að lifa til að forð-
ast sjúkdóma, sem læknar
þurfa að brýna fyrir fólki.
Það er sannarlega þörf á
fræðslu og uppörfun af hendi
þeiijra manna, sern fólkið
treystir og tekur mark á, svo
erfitt sem það er að hrista af
sér viðja vanans og tízkunn-
ar, sem mestu ræður um
hegðun manna og á að því
leyti mikla sök á brjálsem-
inni í nútíma lífernisháttum.
Læknar ættu ekki að eyða
sínum dýrmæta tíma í að
vera sí og æ að aminna fólk
um að leita læknis og nota
meðul. Þess gerist yfirleitt
ekki þörf. Þeir geta gripið
til lvf janna, þegar þeir telja
,það tíma«bært, en það er
ástæðulaust að vera sífellt
að dásama lyfin í eyru al-
mennings, ekki sízt af því að
þau bregðast oft og einai-ú
þegar mest á.ríður, og eru
úðulega örðin úrelt. eftir: fá-
1) t a n I a n d s f I ug:
Aukaferðir í maí mánuði verða faroar:
17. maí Reykjavík -
18. maí Stockholm -
24. mai Reykjavík -
25. maí Stockholm -
26. maí Reykjavík -
Stockholm,
Reykjavik,
Stockholm,
Reykjavík,
London —
Reykjavík
samdægurs.
Parþegar gjöri'' svo vel að hafa samband við skrif-
stofu vora, Lækjargötu 2, sími 81440, sem fyrst.
Innanlandsf lug:
Sumaráætlun:
Alla miðvikudaga:
Reykjavík — Kirkjubæjarklaustur — Fagurhóls-
mýri,
AI!a laugardaga:
Reykjavik — Vestmannaeyjar — Kirkjubæjar-
klaustur.
Máundaga og fimmtudaga:
Reykjavík — Hellisandm'.
Allar upplýsingar gefur skrifstofa vor, Lækjargötu 2
sími 81440, 5 Jínur.
Ferðizt loftleiðis landa á milli
Ferðizt loftleiðis um land allt
MEÐ
Vegna f jölda áskorana verður
Miinæturskemmtunin
(CABARETT)
endurtekin í Austurbæjarbíó þriðjudaginn 17. maí kl. 11.30 e. h.
Kynnir: Jón M. Arnason.
Skemmtiskrá:
1. 12 manna hijómsveit leikur 4. Danssýning: Birna Jónsdóttir
undir stjórn Kristjáns Kristjánssonar. dansar suðrænan dans.
2. Hnefaleikasýning: 5. Sigrún Jónsdóttir
Arakell Guðmundsson og syngur með hljómsveitinm.
; Hreiðar Hólm. 6. Harmonikusóló: Bragi Hlíðberg.
3. Skafti Ólafsson 7. Skylmingar: Klemens Jónsson og
syngur með hljómsveitinni. Rafn Hafnfjörð.
8. 12 manna hijómsveitin leikur.
Aðgöngumiðar seldir hjá Eymundsson og Ritfangaverzlun Isafoldar, Bankastræti.
ein ár, auk þess sem þau villa
bæði læknum og almenningi
sýn á aðalkjarna málsins.
Útrýmingu sjúkdómanna og
vérndun heilsunnar með
réttum : og skynsamlegum
■lifnaðaxháttum. . , • '
, ijúþ 'Bjöm L. Jón^son.
Lelkfélag Hafnarfjarðar sýnir
REVÝIJNA
6ULLNA LEIÐIN
annað kvöld kl. 8.30.
Miðásalan oþnuð kl 2 í dag, sími: 9184