Mánudagsblaðið - 01.05.1950, Page 1

BlaSfyrir alla
3. árgangur.
__Mt» —
Mánudagurinn 1. maí 1950.
18. tölublað.
r j
SKIPULAG DAGSKRAR
ER HORMULEGT HN
Helgi Hjörvar & Co. alveg óþolandi
MARSH ALLHi ALPIH
Forráðamenn dagskrár útvarpsins hafa nú enn einu
sinni lýst því yfir, að íslenzka ríkisútvarpið standi jafnfætis
hliðstæðum útvarpsstöðvum úti í heimi. Við hvaða útvarps-
stöðvar úti í heimi þessir herrar miða, er öllum þorra al-
mennings ókunnugt, en vitað er þó, að ekki getur verið um
að ræða útvarpsstöðvar í hinum menntaða heimi, því að nóg
er hér af tækjum til þess að ná bæði evi’ópískum og banda-
rískum útvarpsstöðvum, og ríkisútvarpið þolir ekki nokkurn
samanburð við þær.
Eftir að nýja útvarpsráðið endurskoðaði rekstur dag-
skrárinnar, komst það að þeirri niðurstöðu, að eiginlega yrði
ekkert að 'henni fundið, nema ef til vill fréttaflutninginum,
og þá helzt, að hann væri dálítið einhliða, þ. e. a. s. aðallega
frá BBC, en til þess að bæta hann, væri nauðsynlegt að fá
fréttir frá Moskva. Annað gat ekki útvarpsráð fundið að
þessu fyrirtæki, sem í augum almennings er aldrei kallað
annað en aumasta útvarp heimsins.
Útvarpsstjóri hefur nú undanfarið siglt á 'hverju ári og
haft með sér fylgdarlið að siðum höfðingja. Hefur hann jafn-
an dvalizt í dýrum hótelum og sótt fundi bæði andlegs og ver-
aldlegs efnis. Þegar hann svo kemur heim aftur, hefur ekki
staðið á fögrum loforðum og ráðagerðum um endurbætingu
útvarpsins, en hlustendur hafa enn ekki orðið þeirra varir.
Kostnaður við þessi ferðalög er greiddur úr vasa olckar mest
megnis, og að því er virðist, er ótæmandi gjaldeyrir veittur
til þessa óþarfa flakks í kunningjaleit.
Alþingi skipar menn í útvarpsráð, en ekki hefur enn
tekizt að skipa þar nokkurn mann, sem vit hefur á rekstri
útvarpsdagskrár. Nefndarmenn þessir hafa oftast nóg af
aukabitlingum, og starf þeirra er aðallega fólgið í því að
leggja blessun sína yfir tillögur Helga Hjörvar, en þær til-
lögur varða mestmegnis Helga Hjörvar og þætti hans og
svo Daða Hjörvar og þætti hans.
Annars má það heita furðulegt, 'hversu Helga Hjörvar
hefur tekizt að ná völdum við útvarpið. Hann er skrifstofu-
stjóri útvarpsráðs, þingfréttaritari, erindaflytjari um öll
efni, sem hugsazt getur, þulur við ýmsar meiri háttar við-
hafnir, fulltrúi útvarpsins, þar sem útvarpsstjóri getur ekki
verið sökum anna, hefur hönd í bagga með ráðningar til út-
varpsins, auk ýmissa minni háttar starfa, sem ekki tekur
því að nefna. Að hans ráðum var svo Daði sonur hans send-
ur til Bandaríkjanna, nýútskrifaður úr Menntaskólanum, til
þess að kjmna okkur starf S. Þ. Hefur Daði staðið sig svo
prýðilega, að nálega finnst ekki sá maður, sem nennir að
hlusta á þýðingar hans af fundum vestur þar. Helgi féll frá
því að láta Daða tala í lok hádegisútvarpsins, sökum þess að
þá gátu menn skrúfað fyrir tæki sín að loknum tónleikum,
og flutti þáttinn inn í miðja eftirmiðdagstónleikana, svo að
hlustendur skrúfuðu ekki alveg fyrir, en bara lækkuðu í
tækjum sínum, meðan Daði lét gamminn geysa. En þótt
Helgi hafi mikið gert til þess að eyðileggja dagskrá útvarps-
ins, þá ber ekki að skilja það svo, að hann sé einn um það.
Sá siður er við líði í fréttatímunum, að láta hina og þessa
starfsmenn fréttastofunnar flytja fréttir í forföllum aðal-
þulanna. Fremstir þar í flokki eru Högni Torfason og Stefán
Jónsson? Báðir eru þeir ágætir fréttamenn, en Högni er bæði
hljóðvilltur og dálítið flámæltur, auk þess sem röddin er
sérkennilega blælítil og hálfhás. Fer fréttalestur 'hans ofan
garðs og neðan hjá flestum hlustendum. Rödd Stefáns er
aftur á móti sterk og dimm og undur hæg, þannig að líkt er
sem toga verði hvert orð út úr honum. Þriðji fréttamaður
stofnunarinnar er svo Margrét Indriðadóttir, ágætur frétta-
maður, sem í seinni tíð hefur heimsótt ýmsa staði hér í bæ
með stálþráðinn með sér. Hugmyndir Margrétar eru margar
ágætar og gera sitt til þess að lífga upp á dagskrána, en
röddin er samt sem áður miður góð í útvarp, og virðist fara
versnandi. Fjórði fréttamaður er svo sr. Emil Björnsson,
prestur í Stjörnubíó, og hann flytur ýmsa þætti í útvarpið.
Þótt sumir þættir hans hafi verið sæmilegir, þá hljóta þeir
síðari fremur að vera samdir vegna skildingsins, sem þeir
gefa, heldur en af innri þrá til þess að upplýsa almenning.
Sr. Emil er svo harður í málrómi, að oft lítur frekar út fyrir,
að hann sé að skammast en að flytja fyrirlestur. Hefur þetta
sérstaklega vond áhrif á börn, sem eru um það bil að sofna,
þegar klerkur tekur til máls.
Fréttamaðurinn, sem flytur morgunútvarpsþáttinn, er
svo sérstæður í fréttaflutningi sínum og tilkynningum, að
furðu sætir. Talandi hans er þannig, að menn veigra séy al-
mennt við að opna fyrir tæki sín ,,til þess að hlusta á hress-
andi morgunmúsík“. Fréttir þær, sem hann les, eru yfirleitt
endurtekning á endurteknum fréttum frá kvöldinu áður; en
við og við koma ,,rosafréttir“, eins og t. d. „Óvenju hvasst
var í Ermarsundi í gær“ eða „Talsvert hefur rignt í Norður-
Skotlandi í nótt“. Lögin eru öll tvíkynnt, en kannske má ekki
saka hann um þá ráðstöfun.
Oft hefur verið drepið á það, að dagskráin væri of stutt
og illa raðað í hana. Það hefur verið sannað hér í blaðinu og
víðar, að kostnaður við lengingu dagskrárinnar er mjög
hverfandi eða enginn. Hafa margir farið fram á slíkt, en
ekki fengizt að gert. En stjórn ýmissa liða er hins vegar
mjög ábótavant. Bezti tími útvarpsins, þegar flestir hlusta,
fer að jafnaði í óvenju leiðinlegt efni, sem mjög fáir hafa
áhuga á að heyra. Endalausir fyrirlestrar um efni, eins og t.
d. glergerð, sementsgerð og annað, að vísu þarft, en mjög
leiðinlegt fyrirlestraefni, er látlaust látið dynja yfir hlust-
endur. Ekkert hefur verið og er gert, til þess að gera útvarp-
ið að skemmtilegum þætti í lífi hlustandans. Leikaraval okk-
ar er hunzað nema aðeins um helgar, og þá eru ekki tekin
fyrir útvarpsleikrit, heldur verk, sem þarfnast þetta 10—12
leikenda. Er þetta mjög furðulegt, þar sem um mikið leikara-
val er að ræða og snillinga á því sviði. Leikritin eru flest löng,
í stað daglegra smáleikrita eða framhaldsleikrita, eins og
tíðkast í öðrum löndum. IJtvarpsráð hefur enga dómgreind
um það, hvað sé hæfilegt að flytja í útvarp, né heidur um
flutningsmenn einstakra þátta, og verða sumir flutnings-
menn sér til háðungar, beinlínis vegna þess, að
ráðamenn útvarpsins hafa ekki sýnt þeim fram á, að flutn-
ingshæfileikum þeirra sé mjög ábótavant.
Um tónlistina er sama að segja. Að vísu á útvarpið á-
Framh. á 8. síðu.
TIL EVRÓPU .
Innkaupaheimildir til íslands
samlivæmt Marsliall-áætlun-
inni námu 583,000 dollurum
í marzmánuði.
1 marzmánuði voru íslandi
veittar innkaupaheimildir að
upphæð 583,000 dollarar. Er
þetta hæsta mánaðarlega
framlagið, það sem af er þessu
ári.
Hæsta einstaka heimildift
er fyrir brennsluolíum, að
verðmæti 209,000 dollarar. —
Innkaupaheimildir fyrir
hveiti, er næst hæsti liðurinn,
eða 100,000 dollarar.
Helztu innkaupaheimildir
fyrir öðrum vörum eru sem
hér segir:
Pappi og pappír í fiskum-
búðir 70,000 dollarar.
Sojubaunaolía til smjörlík-
isgerðar 50.000 dollarar.
Hrísgrjón 30.000 dollarar.
Jarðýtur (einkum í þágu
landbúnaðarins) 30.000 doll-
arar.
Varahlutir í landbúnaðar-
vélar (hjóla- og beltisdráttar-
vélar) 25.000 dollarar.
Varáhlutir til iðnaðarvéla
25.000 dollarar.
Þurrkaðar baunir 10.000 doll-
arar.
Hjóladráttarvélar 5.000
dollarar.
Landbúnaðarvélar (herfi
og plógar 25.000 dollarar.
Heildarfjárhæð innkaupa-
heimilda til íslands samkv.
Marshall-áætluninni á tírna-
bilinu 3. apríl 1948 til 3. apríl
1950 nam 10,893,000 dollur-
um.
Innkaupaheimildir til allra
ríkja Vestur-Evrópu, er þátt
taka í viðreisnaráætlun Ev-
rópu, námu alls 341,600,000
dollurum í marzmánuði. Að
meðtöldum þessum fjárhæð-
um nema heildarfjárhæðir
innkaupa heimilda til Vestur-
Framhald á 8. síðu