Mánudagsblaðið - 05.06.1950, Qupperneq 8

,SkuldirT við Dani
Framh. af 3. síðu.
íu, Bretlands og annarra
slíkra, en ekki leggja leiðir
sínar um annes og útsker.
Við höfum vanið Dani illa
eftir ófriðinn, og nú virðast
vera síðustu forvöð, að við
veitum þeim vandað uppeldi,
er dugi til viðsæmandi sam-
búðar þeirra við hið íslenzka
lýðveldi með þeim hætti, er
tíðkast siðaðra ríkja á mili.
Við þurfum að sýna þeim, að
við séum ekki úrvinda eins
„kaghýddir langt fram í ætt“
einsog framferði þeirra við
íslendinga á liðnum öldum
hefði getað gefið tilefni til.
Við burfum að hætta að gera
gælur við Dani og auðsýna
þeim 'það góðlætishugarþel,
sem við 'berum jafnt til
þeirra sem allra annarra
iþjóða, þar til við höfum kom
izt að fullri raun um, að við
tökum ekki svívirðingar af
þeim í staðinn. Danir verða
að hætta að halda hlífiskildi
yfir morðingjum íslendinga
í Danmörku, og þeir verða
undandráttarlaust að láta
hegna hinum seku. Danir
verða að biðja auðmjúklega
afsökunar á þeirri ósvífni,
að þeir óvirtu fátæka við-
leitni okkar til þess að gera
þeim vel, er þeir áttu bágt;
enda þótt þeir sæju ekki
sóma sinn í því, er ég þess
samt fullviss, að ef Dönum
lægi síðar á, mundu íslend-
ingar ekki láta sitt eftir
liggja, því að rétt og gott
gera menn vegna þess, að
það er rétt og gott, og því
vegna sjálfra sín en ekki ann-
arra. Þeir verða að skila
handritum vorum og forn-
griþum ,sem þeir halda fyr-
ir okkur ranglega, og skila
þeim með tölu. Þeir verða
að efna verzlunarsamninga
sína við okkur, það sem ó-|
efnt er, og þeir verða að
biðja auðmjúklega afsökunar
á þeirrí tilraun, sem þeir í
lok samningaumleitananna
um verzlunarviðskipti ríkj-
anna á milli gerðu til þess að
rýra það fjárhagslegt traust,
sem okkur ber erlendis, og
þeir verða að gera afdrátt-
arlaust allt sem í þeirra
valdi stendur til þess, að
þessi verknaður verði okkur
ekki til tjóns, en bæta ella
fyrir. Þegar Danir hafa gert
þetta refjalaust, þá er sjálf-
sagt að sletta í þá því, sem
við kunnum að skulda þeim.
En það skulum við varast að
gera axarskaft hins vitra
Náls og leggja aldrei silki-
slæður eða ibóta ofan á
greiðslur til Dana, fyrr en
við höfum staðreynt þá hug-
arfarsbreytingu þeirra, að
þeir þakki okkur ekki með
því að smána okkur.
Reykjavík, 25. maí 1950.
Guftbr. Jónsson.
Symfóníu-hljómsveitin
Undir stjórn Róberts Abra-
hams heyrði maður, i Þjóð-
leikhúsinu Symfoníuhljóm-
sveitina spila /Mozart ’og
Brahms. Forleikinn að Moz-
arts óperu ,,Konuránið“ (sér
er nú hver þýðingin) var
létt og vel útfærður, og
dauða púnkta frá hendi
hljómsveitarstjórans varð
maður ekki var við, og spil-
aði sveitin þetta verk bezt.
Mozart Horn-konsert: ein-
leikari Lanzky Otto, náði
sér fyrst í síðasta þætti,
— allegro vivace — með á-
gætu og Rythmisku, og góðu
samspili sveitarinnar.
Brahms: „Ástaljóð“ —
stuttar ástavísur í hljómum
þessa mikla skáldajöfurs,
hljómþýðar myndir, sem
vaggast á bylgjum hljóma og
tóna, — skyldi hljómsveitar-
stjórinn auðheyrilega ekki,
en lagði í þær einhverja
framandi tækni kaldihæðnis
— og reyndi í gáskafullum
leik að láta litbrigðin koma
og hverfa, án þess að hrífa
meðlimi sveitarinnar, og þá
enn síður áheyrendur. Moz-
arts g-dúr symfonie sem al-
staðar er til á grammófón-
plötum, var síðasti liður efn-
isskrárinnar. Abrahams
harða og snögga slagtækni
gerir aðstöðu hans hrökk-
álslega sem dirigents, svo
annaðhvort verður Abraham
að stjórna í ofsa-ttempo, svo
fiðlarar eiga á hættu að
missa allar tennur út úr sér,
eða þá með ofsa fortissimo.
Andantið, sem er fegursti
þáttur symfóníunnar var
ekkert, datt dautt og hljóm-
laust niður. En Finalin og
allegro assai, keyrði Abra-
ham áfram með þvílíku
Tempó að maður gat haldið
að líf lægi við.
MEÐ ALLRI virðingu fyr-
ir Lanzky Otto sem horna-
leikara, þá er það vægast
sagt ófyrirgefanlegt skeyt-
ingarleysi af þeim mönnum
sem vilja vera forráðamenn
hljómsveitarinnar, að hafa
æ ofan í æ gengið framhjá
okkar bezta píanista frú
JÓRUNNI VIÐAR, sem einn-
ig er uppvaxandi og athygl-
isvert tónskáld. Þó það sé
gaman að heyra hornablást-
ur, þá ætti það sannarlega að
vera nægilegt að hlusta
á hornaflokk Reykjavíkur
bæði við jarðarfarir og einn-
ig á Austurvelli. — Vonandi
sjá forráðamenn sveitarinnar
sóma sinn í því að bjóða frú
Viðar að spila með sveitinni.
Sig. Skagficld.
íslandsmótið:
Fram-Akranes 0:0
Islandsmótið hófst á
fimmtudagskvöldið með leik
milli Reykjavíkurmeistaranna
Fram og úrvals frá Akranesi.
Áður en leikur hófst gengu
öll liðin, sem þátt taka í mót-
inu, fylktu liði inn á völlinn
og mótið sett með viðhöfn.
I fyrri hálfleik var rok og
rigning og háði það mjög leik
mönnum. Framarar léku und-
an vindi, og var boltinn oftast
á vallarhelmingi Skagamanna,
en þó fengu Framarar engin
góð tækifæri til að skora, og
var það vörn mótherjanna
að þakka. Þau fáu skot, sem
Framarar komu á markið,
varði hinn snjalli markmaður
Skagamanna auðveldlega. —
Skagamenn áttu mörg snögg
og hættuleg upphlaup í þess-
um hálfleik. Vindinn lægði í
seinni hálfleik og varð því
leikurinn jafnari og um leið
f jörugri. Liðin skiptust á
snöggum upphlaupum, sem
oft voru hættuleg, en hvorugu
liðinu tókst að skora. Tölu-
verð harka var á köflum í
þessum hálfleik og meiddist
einn Framarinn, Hermann,
illilega, og va.r hann borinn út
af á börum. Öllum til mikillar
ánægju kom 'hann aftur inn á
rétt fyrir leikslok. Seint í
þessum hálfleik munaði
mjóu að Framarar fengju
mark á sig. Haukur, miðfram
herji, ætlaði að skalla til Ad-
ams, en Skagamaður komst
á milli þeirra og kom boltan-
um fram hjá Adam, en þessu
varð þó bjargað á elleftu
stundu.
Beztu menn Skagamanna
voru fyrst og fremst mark-
maðurinn, Helgi Daníelsson,
sem hefur sérstaklega góða
staðsetningu í markinu og góð
útspörk. Miðframherjinn,
Þórður Þórðarson, hefur alla
þá eiginleika, sem einkenna
góðan miðframherja. — Jón
Jónsson, vinstri útherji, var
bæði snöggur og fylginn. —
Hinn 17 ára hægri útherji,
Halldór Sigurbjörnsson, er
mjög efnilegur leikmaður, en
er ennþá heldur taugaóstyrk-
ur við markið og ónýtti tvö
mjög góð tækifæri. Það eina
sem Skagamenn vantar, er
skotmenn. Vörn þeirra var
mjög góð og hélt hún fram-
línu Framara alveg niðri.
Beztu menn Framara voru,
eins og fyrri daginn, Sæmupd
ur og Hermann. Þeir góðu
menn virðast aldrei „klikka".
Vömin var ekki góð í þetta
sinn, of oft opin og fálm-
kennd. Óskar og Karl voru
beztu menn í framlínunni. —
Ríkharður missti mjög marga
bolta og öll hans skot fóru
yfir stöng. Adam var góður
að vanda.
MóL
Mánudagsblaðið

Afbragðssýning
Bláu stjörnunnar
MÍM-prógrammið með þeim beztu
Hin nýja revya
stjörnunnar, Menningar-
tengsl íslands og Mílanó,
MÍM, var frumsýnd á 2. í
MÍM er einskonar vígslu-
undirtektir áhorfenda, enda
ekki að furða því þetta er
með albeztu „prógrömmum“
sem sýnd hafa verið á vegum
Stjörnunnar og er þá langt
til jafnað.
MIM er einskonar vígslu-
sýning, sbr. Þjóðleikhúsið,
því að sem önnur þjóðþrifa-
fyrirtæki þá hlýtur Bláa
stjarnan að vígjast.
Þættir sýningarinnar eru
átta, en auk þess hefur Har-
aldur Á. Sigurðsson tekið að
kynna þættina á ný, en hann
kynnti ekki á síðasta pró-
grammi, öllum til leiðinda.
En hvíldin hefur orðið til
Bláu^ einhvernveginn og er um að
ræða mikla afturför frá fyrri
söngvum ungfrúarinnar. Ef
M1 vill réð frumsýningar-
óstyrkur einhverju um
frammistöðu hennar. „Verð-
launaleikritið“ með Jóhönnu
Hjaltalín og Sveini V. Stef-
ánssyni ,er bráðskemmtilegt
í raun og veru — en með-
ferð þessara leikara — herra
minn — þetta er ekki hægt.
Einhvern veginn fannst
mönnum að val Guðmundar
Jónssonar á söngvum þetta
kvöld væri dálítið óheppi-
legt, það hreif ekki áhorf-
endurna. Lokaþátturinn um
daginn og veginn, leikinn af
Alfreð Andréssyni, Baldri
Guðmundssyni, Haraldi Á.
Sigui’ðssyni og Soffíu Karls-
dóttur, var ágætur, en eins
og vant er, þá diskúteruðu
góðs, því kynningar hans á þeir Alfreð Qg Haraldur dag.
þessari sýningu eru afbragðs
góðar,. fyndnar, fljótar og
hnitmiðaðar og missa hvergi
marks. Reviunni hafa borizt
fjöldi skeyta, sem lesinu eru
upp, og eru þau hvert öðru
fyndnara.
Alfreð Andrésson, syngur
gamanvísur. Meðferð Al-
freðs þarf ekki að kynna en
nú hafa honum borizt nýjar
vísur, sem bera af öllum vís-
um, sem hann hefur sungið
í seinni tíð, enda sýndu á-
horfendur að hann hefði get-
að haldið húisinu „skelli-
hlæjandi“ fram á dögun, ef
í það hefði farið. Baldur
Georgs og Konni mættu
þarna með einn vinsælasta
lið kvöldsins „Töfra og tal“
Eg hef, því miður, sjaldan
séð Baldur á sviði, vissi að
hann var góður, en datt
aldrei í hug að hann væri sílk
ur aíbragðsskemmtikraftur,
sem raun varð á. Töfrar hans
vöktu óskipta aðdáun og
snakkið milli hans og Konna
var prýðilegt. Leikni Bald-
urs er alveg sérstæð og sviðs
tilburðir hans ágætir.
Haukur Morthens sýndi
það enn einu sinni að hann
er albezti dægurlagasöngvar-
inn okkar og er stöðugt að
fara fiam. Hann er nú far-
inn að mæta á sviðinu án
þess að hafa textana í hönd-
um sér, en það var raunveru
lega hans mesta óprýði á
sviði.
Gamanvísnasöngur Soffíu
Karlsdóttur misheppnaðist
lega lífið og vandamál þess
af óvenju skarpskyggni,
þannig að allir voru þeim
sammála. Heildarsvipur
MÍM-sýningar Bláu stjörn-
unnar er afbragðsgóður og
einstaka atriði mörg þau
beztu, sem hér sjást. Þótt
smávægilegar misfellur
væru, þá stendur allt Ail
bóta. Allir eru hvattir til
þess að sækja þessar sýning-
ar og njóta kvöldsins í góðu
skapi og hlæja sér til hress-
ingar.'Þegar miðað er við al-
mennar skemmtanir hér í
Reykjavík, þá eru skemijjt-
anir Bláu stjörnunnar í vist-
legum sölum Sjálfstæðishúss
ins, fjölbreyttustu og ódýr-
ustu skemmtanir í kvöldlífi
höfuðstaðarins. Að sýning-
unni lokinni er dansað, en
hlómsveit Aage Lorange,
leikur undir dansinum.
A. B.
Þessi einsöngshlutverk
eru í óperunni Brúðkaup
Figarós, eftir Mozart:
i
Greifafrú: Almaviva.
Greifinn: Almaviva.
.Þjónustufólk: Susanna,
Cherubino, Marcellina, Bar-
barina, FIGARO.
Dómari: Don Curzio.
Vitni: Bartolo Basilio.