Alþýðublaðið - 29.07.1988, Qupperneq 3

Föstudagur 29. júlí 1988
3
Hinn 7. febrúar 1927
ákváðu 15 stórsöluverslanir
að stofna með sér félag og
kusu þrjá stórkaupmenn til
að undirbúa stofnun þess.
Ári síðar, í mai 1928 höfðu
matvörukaupmenn stofnað
félag og hafið málaleitanir
við heildverslanir. Var þá ráð-
ist í að stofna Félag fsl. stór-
kaupmanna til að vera samn-
ingsaðili við félag kaup-
manna.
Stefna félagsins I bpphafi
var að efla samvinnu meðal
stórkaupmanna, framleið-
enda og umboðssala bú-
settra á íslandi, og stuðla að
því að verslun í landinu sé
rekin á heilþrigðum grund-
velli. Árstillag var ákveðið 25
krónur. Á stofnfundi gengu
25 menn í félagið, en hinn 1.
júni voru meðlimir orönir 35,
þar af a.m.k. 13 iönfyrirtæki.
VERSLUNARHÖFT OG
MIÐSTÝRING
, Fyrsta verk félagsins var
að semja við félag matvöru-
kaupmanna um starfsgrund-
völl. Félagar skuldbundu sig
til að selja matvöru og ný-
lenduvöru aðeins til: heild-
sala, kaupmannasem hafa
opnar verslanir, kaupfélaga
og pöntunarfélaga, bakara,
rakara, verksmiðja og veit-
ingahúsatil eigin atvinnu-
rekstrar, lyfjabúða, útgerðar-
manna sem hafa gufuskip,
bryta á farþegaskipum og
herskipum, sjúkrahúsa, opin-
berra stofnana, bæjar- og
hreppsfélaga og góðgerðarfé-
laga. Til neytenda mátti selja
Islenskar afurðir í heilli vigt.
Bæði félögin skuldbundu sig
til að gæta gagnkvæmra
hagsmuna með tilliti til óheil-
brigðrar og óheiðarlegrar
samkeppni, og heita hvort
öðru aðstoö til að koma í veg
fyrir slíkt.
Fyrstu þrír^ratugirnir i
starfssögu F.I.S. einkenndust
af miðstjórnarhneigð stjórn-
valda og tilheyrandi verslun-
arhöftum. Hver vörutegundin
á fætur annarri var hneppt í
fjötra ríkiseinkasölu, og var
höfuðmarkmið félagsins, að
fá þjóðina leysta úr þessum
viðjum ásamt sleitulausri
baráttu í áratugi við verðlags-
höft, sem aldrei á friðartim-
um reyndust annað en fjötur
á versluninni og falskt öryggi
fyrir neytendur.
EVRQPUMARKAÐUR BÍÐUR
Eftir 1960, en þó aðallega á
þessum áratug fór íslenskt
viðskipta- og athafnalíf aftur
að losna úr viðjum hafta og
skömmtunar, sem höfðu viö-
gengist um langt^árabil.
Merkum áföngum hefur síðan
verið náð í baráttumálum fé-
lagsins. Má nefna aukið frelsi
í gjaldeyris- og vaxtamálum,
nær fullt frelsi í verðmyndun,
auk þess rækilega uppskurð-
ar á tolla- og skattkerfinu,
sem nú stendur yfir.
Á sextugasta afmælisári
F.Í.S. stendur íslenskt við-
skiptalíf frammi fyrir því aö
aðlagast risastórum markaði
í Evrópu, og ákveða með
hverjum hætti (sland getur
tengst Evrópubandalaginu án
þess aö skaðast af. Mestur
hluti innflutnings kemur frá
þessu svæði og meiri hluti
útflutning flyst þangað, hvort
tveggja I vaxandi mæli. F.Í.S.
hefur lagt fram tillögur sem
miða að því, að tengslin við
aðra markaði haldist áfram,
en viðskiptaháttum og vinnu-
brögðum öllum veröi breytt í
það horf, að verðlag og verð-
bólgustig verði hér ekki
hærra en gerist i Evrópulönd-
um.
Samtök stórkaupmanna 60 ára
HÚS VERSLUNARINNAR UG
VÚXTUR FÉLAGSINS
Mikill vöxtur er í félaginu
og hefur aðildarfyrirtækjum
fjölgað um tæpan helming á
fjórum árum. Flest starfa þau
fyrst og fremst að innflutn-
ingi, en algengt er að þau
stundi jafnframt smásölu,
þjónustu eða framleiðslu. Út-
flutningsfyrirtækin innan
F.i.S. annast um það bil fjórð-
ung útflutnings á íslenskum
sjávarafurðum.
Félag íslenskra stórkaup-
manna hefur aösetur í Húsi
verslunarinnar. Félagið var í
hópi sjö samtaka og stofn-
ana verslunarinnar, sem sam-
einuðust um að byggja húsið
á sínum tíma. Þessi húsa-
kynni voru tekin í notkun
1982. Áður starfaði félagið í
Tjarnargötu 14, sem félagið
eignaðist 1961.
Hús verslunarinnar var
reist í þeim tilgangi að efla
(slenska verslun og einingu
þeirra samtaka sem að henni
vinna. Félag íslenskra stór-
kaupmanna hefur beitt sér
fyrir enn nánari samvinnu
hinna þriggja helstu samtaka
kaupsýslumanna: Kaup-
mannasamtaka íslands,
Verslunarráðs Islands og
F.Í.S. Þessi mál hafa löngum
verið á dagskrá félaganna
eða allt frá árinu 1950. Árið
1971 var haldin ráðstefna á
Höfn í Hornafirði um mark-
mið, skipulag og starfshætti
samtaka viðskiptalífsins og
voru þar samþykktar tillögur
um þessi efni, sem enn bíða
þess að komast í fram-
kvæmd.
Spcarifé þitt rýrnar
ekki ef pú fjárfestir
í spariskírteinum
ríkissjóds
WSiSk
Það eru margar ástæður fyrir því að spariskírteini
ríkissjóðs eru einn vænlegasti kostur sparifjáreig-
enda í dag. Spariskírteini ríkissjóðs eru einföld og
jafnframt ein öruggasta ávöxtunarleið, sem völ er á.
Spariskírteinin eru verðtryggð, sem kemur í veg
fyrir að sparifé þitt rýrni og bera auk þess allt að
8,5% vexti. Og ekki má gleyma að spariskírteinin
eru tekju- og eignaskattsfrjáls eins og sparifé í
bönkum. Spariskírteini ríkissjóðs eru því án efa
rétti kosturinn fyrir þig.
Verðtryggð spariskírteini til sölu núna:
Avöxtun riKisvixia er nu
allt að 43,13% á ári.
Nú eru forvextir á ríkisvíxlum 34,3% sem jafngildir
43,13% eftirá greiddum vöxtum miðað við 90 daga
lánstíma. Ríkisvíxiar eru örugg og arðbær leið til að
ávaxta skammtímafjármuni.
Spariskírteini ríkissjóðs fást í Seðlabanka íslands og
hjá löggiltum verðbréfasölum, sem m.a. eru við-
skiptabankarnir, ýmsir sparisjóðir, pósthús um land
allt og aðrir verðbréfamiðlarar. Ríkisvíxlar fást í
Seðlabanka íslands. Einnig er hægt að panta þá þar,
svo og spariskírteinin, í sínia 91-699863, greiða
með C-gíróseðli og fá víxlana og spariskírteinin síð-
an send í ábyrgðarpósti.
RIKISSJOÐUR ISLANDS