Mánudagsblaðið - 05.11.1951, Síða 5
Mánudagur 5. nóvember 1951.
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
5
„Risarnir“ skeyta skapi sínu.
Flestir barnasálfræðingar
halda því fram, að rangt sé
að hýða eða löðrunga börn
og hafi það aðeins þveröfug
áhrif við það, sem til er ætl-
azt.
Aðrir telja, áð hýðingar í
hófi séu ákjósanlegar og
krakkar hafi aðeins gott af
því að danglað sé í endann á
þeim, þegar óþekktin keyrir
úr hófi fram.
Máltækið segir: „Enginn
verður óbai’inn biskup", — og
víst er um það, að fróðleg
væri skoðanakönnun meðal
velæruverðugra biskupa varð
andi það, hvort þeir hafi þurft
að ganga í gegnum hreinsun-
areld rassskellinga og kinn-
hesta áður en þeir komust í
virðingarstöður sínar!
En hvað sem því líður, —
hvort rétt sé að hirta börn
eður ei, — þá er eitt víst, og
það er það: að það er frá-
munalega óviðfelldið og and-
styggilegt að sjá fullorðið
fólk tuska til og lemja börn
sín úti á götum og gatnamót-
um, — og oft af litlu tilefni.
Það er ekki óalgeng sjón,
að sjá fullorðna draga á eftir
sér smákrakkagrey með slíku
offorsi, að þau fá ekki sínum
litlu fótumfyrirkomið. Fylgja
þessu oft á tíðum hnykkir
miklir og kippir, þegar þeim
fullorðnu þykir ferðin ganga
of seint, og hefur maður þá
það á tilfinningunni, að hand-
leggurinn muni þá og þegar
slitna af barnunganum.
Venjulega eru börn þessi þá
svo lítil, að að réttu lagi ættu
þau annað hvort að vera í
kerrum eða sitja á handlegg
þess fullorðna.
Kannske er það skiljanlegt,
að mamman missi þolinmæð-
ina, þegar krakkaóþekktin
tekur að öskra og belja á
götum úti af einskærri
frekju, heimtandi allt, sem
hann sér í búðargluggum, og
kastandi sér niður í götuna
og baðandi út öllum öngum,
-— enda sárvorkenna flestir
vegfarendur öllum þeim, sem
í slíku stríði eiga. En taki
mamman að lemja krakkann
og hóta honum öllu illu á al-
mannafæri, — þá er með-
aumkvunin ekki lengi að snú-
ast upp í fyrirlitningu.
í gær stóð ég á götuhorni
og var að bíða eftir strætó. Á
síðustu stundu kom kona
nokkur hlaupandi til að ná í
vagninn, og dró hún á eftir
sér litla, sparibúna stelpu-
snudda, um þriggja ára
gamla. í flýtinum missti litla
greyið fótanna, datt á mag-
ann í forina og dróst þannig
méð nokkur skref.
Konan gerði sér lítið fyrir,
lyfti barnunganum upp á
handleggnum úr forinni og
upp í axlarhæð, setti hana
síðan niður á jörðina aftur og
rak henni rokna löðrung á
mjúku, litlu kinnina!
Telpan fór að vola eins og
eðlilegt var, en konan ýtti
henni hranalega á undan sér
inn í vagninn.
Farþegar litu hver á annan,
en síðan með vanþóknun á
konuna. En hún lét sig það
engu skipta, heldur tók nú að
láta dæluna ganga, meðan
hún reyndi að þrífa mesta ó-
þverrann framan af kápu
barnsins: ,,. . þessir krakka-
skratttar .... geta ekki einu-
sinni staðið á löppunum ....
það er til nokkurs að punta
upp svona sóðablesa ....
væri réttast að rassskella þig
duglega .... o. s. frv.“
Eg býst við, að flestum,
sem í bílnum voru, hafi held-
ur langað til þess að gefa
konunni duglega utanundir,
því að auðsjáanlega veittist
henni ómögulegt að skilja
það, að óhappið var fyrst og
fremst henni sjálfri að kenna,
þar eð hún hafði dregið barn-
ið hraðar en það gat komizt.
Eg get ímyndað mér, að fyr
ir-Jitlu böi-nunum séum. við,
fullorðna fólkið eins og risar.
Góðir eða slæmir eftir ástæð-
um.
Hvernig ætli okkur sjálfum
þætti það, ef einhverjir risar
og þursar hefðu yfirráð yfir
okkur, og gætu lamið okkur
með stóru hrömmunum sín-
um, þegar þeim byði svo við
að horfa?
Þegar fullorðna fólkinu
þóknast að skeyta skapi sínu
á börnunum — (og oft að ó-
sekju eins og í þetta sinn) —
þá hlýtur varnarleysistilfinn-
ingin frá sjónarmiði barnsins
að vera sú sama og ef tröll
réðust á okkur.
Meira nöldur
um útvarpsdagskrána.
Fyrir stundu sat ég við
símann og fékk mér langt og
vænt spjall við vinkonu mína.
,,Æ, góða, gerðu það fyrir
mig að nöldra svolítið í næsta
blaði um útvarpsdagskrána,“
sagði hún.
Eg maldaði í móinn og taut-
aði um, að það væri að bera
í bakkafullan lækinn, þar eð
bæði ég og ýmsir aðrir væru
margbúnir að gefa „leiðinleg-
ustu útvarpsdagskrá heims“
til tevatns í blöðunum, —
án þess að það bæri meiri á-
rangur en að skvetta vatni á
gæs.
Hún hélt því aftur á móti
fram, að góðar vísur væru
sjaldan of oft kveðnar, —
kvað það um að gera að
nöldra sem mest, því að á-
stæðulaust væri að vera svo
svartsýnn að halda, að hinir
háu herrar útvarpsins muni
alltaf láta óskir hlustenda
sem vind um eyrun þjóta, —
þótt þeir hafi óhikað gert það
hingað til.
„Mér er t. d. ómögulegt að
skilja það, hvers vegna þessir
drjólar geta ekki gert „oss,
sem vinnum eldhússtörfin"
það til geðs, að hafa létta
músik í útvarpinu allan morg
uninn,“ sagði hún meðal ann-
ars. „Það er verið að gapa og
guma af því, að allt eigi að
gera fyrir okkur húsmæðurn-
ar, — en svo er aldrei neitt
fyrir okkur gert. Það eina,
sem Ríkisútvarpið gerir okk-
ur „til geðs“ er að hleypa
Kvenréttindafélaginu í út-
varpið einu sinni í viku, en sá
þáttur er venjulega sá þraut-
leiðinlegasti, sem þaðan heyr-
ist, — og er þá mikið sagt.
Þegar maður er rétt al-
mennilegá vaknaður á morgn
ana, búinn að koma krökkun-
um í skólann, svolgra í sig
kaffisopann og er tilbúin að
hef ja morgunverkin, — þá er
morgunútvarpinu lokið! Held
urðu, að það væri nú ekki
munur, að vinna húsverkin
við svellandi músik! Eg er
viss um, að flestar eru mér
sammála um það, að vinnan
mundi ganga hehningi betur
með því móti, — og Útvarps-
ráð mundi stór slá sér upp á
því að gera okkur þetta til
geðs. Ekki ætti það heldur að
þurfa að vera þeim ofraun.
því að ég get ekki ímyndað
mér, að það væri svo kostn-
aðarsamt, að hafa einhvern
liðlétting þarna niðurfrá til
þess að skipta um plötur fyrir
okkur. Þulur væri auðvitað ó-
þarfur, því að ástæðulaust
væi'i að kynna hvert skralllag
ið, sem spilað væri.“
Eg samsinnti öllu, enda er
ég viss um, að hún mælir fyr-
ir munn margra.
Og hún hélt áfram:
„Og þá dagskrá kvöldins!
Drottinn minn dýri! Nefmælt-
ir, kverkmæltir og málhaltir
karlfauskar flytja leiðinleg
erindi. Og jafnvel þótt efni er-
indanna í sjálfu sér sé ekki
svo slæmt, þá finnst þeim um
að gera áð láta alltaf KÖF-
IINÐ lesa, þó að hann varla
virðist læs á sitt eigið hand-
rit. ' '
Eftir eril og önn dagsins
langar flesta að hlusta á eitt-
livað skemintilegt eða veru-
lega fróðlegt í útvarpinu, —
flutt af viðkunnanlegum
röddum. Flest kvöld sezt. ég
við útvarpið með handavinnu
í þeirri von, að fá að heyra
eitthvað almennilegt og upp-
lífgandi. Von, sem næstum
alltaf bregzt. Hátíðleikinn,
merkikertisliátturinn, húmor-
leysið og búrahátturinn virð-
ist allsráðandi í „Útvarpi
Reykjavík.“
Af hverju má aldrei gera
manni létt í skapi með ein-
hverju gríni og gamni? Af
hverju ætli þeir hafi t. d. hætt
við Pétursþáttinn, Sitt af
hverju? Hann var þó orðinn
vinsæll og sannarleg tilbreyt-
ing að honum í fásinninu.“
Enn samsinnnti ég öllu og
bætti auk þess >misu við frá
eigin brjósti.
„Og þá barnatímarnir,
manneskja!“ þrumaði hún á-
fram. „Hvers eiga aumingja
krakkarnir að gjalda, mér er
spurn? Nú eru þeir t. d. farn-
ir að salla löngum klassisk-
um tónverkum á krakkagrey-
in í barnatímunum! Veit ég
vel, að Jascha Heifetz spilar
dásamlega á fiðlu, — en
hvernig þeir geta ætlazt til, að
smákrakkar hafi ánægju af
að hlusta á svo háfleyga
músik ? Krakkarnir vilja held-
ur heyrá skemmtilega sungn-
ar vísur, þannig að vel heyr-
ist orðaskil.
Nú er t. d. Hildi Kalman
aldrei falið að sjá um barna-
tímann, og kom þó flestum
saman um, að alltaf væru þeir
beztir hjá henni. Það er -eins
og reynt sé að koma sem mest
um kauðabrag að hljóðnem-
anum og vandlega forðazt að
láta að smekk og vilja hlust-
enda. Ja, ef ég mætti ráða . . “
O. s. frv. En nú neyðist ég
rúmsins vegna til að skrúfa
fyrir mína ágætu vinkonu, —
rétt eins og við oft neyðumst
til að skrúfa fyrir útvarpið
okkar.
Mér er Ijóst, að margt af
því, sem hún sagði, eru „gaml
ar lummur", — en líklega er
það alveg rétt, að forráða-
mönnum útvarpsins sé aldrei
of oft birtur vilji hlustenda.
Hver veit þá nema svo ó-
líklega vilji til einhvern góðan
veðurdag, að þeir þarna nið-
urfrá sjái að sér, og fari að
flytja við og við dagskrár-
efni, sem orðið gæti hlustend-
um til skemmtunar? Og
kannske láta þeir þá, sama
góða veðurdaginn, að vilja
húsmæðranna og leyfa þeim
að vinna morgunverkin eftir
dynjandi músík frá Ríkisút-
varpi íslendinga?
CLIO
Mótavír
i
og múrhúðunarnet
fyrirliggjandi.
Aluminium þakplötur væntanlegar bráðlega.
Egill Árnason
Klapparstig 28. — Sími 4310.
irfósthgldarar
MerkiS iryggir gæSin \
ACTIVE
■J 1S T • »:i5ar»
í ÍSjlNZK-ERLENDá VERZLUHARFÉLA8IÐ H.F.
jj Garðastræti 2. Sínii 5333.
í
WAV.V--.%W.-WWJ.V-W.V*V-WA%-.%W-,WVWA%WV^