Mánudagsblaðið - 17.11.1952, Blaðsíða 4

MANUDAGSBLAÐIÖ
Mánudagxxr 17. nóv. 1952
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
BLAÐ FYRIR ALLA
, Rltatjórl og ábyrgSapmaður: Agnar Bo;
'i:
Blaðið kemur út á mánudögum. — Verð 2 krgl lausa-
sölu, en árgangurinn 100 kr.
ATjrrelSala: Tjarnargötu 39. — Símar ritstjórnar: 3498 og 397S.
PrentamiBja ÞJóBviljana.
Stíidentaráðskosnins;ar
Það er kunnara en frá þurfi
að segja, að hin pólitísku
æskulýðsfélög hér á landi
hafa allar klær úti til að
krækja í unglinga sem yngsta
óg óþroskaðasta og ná tök-
um á þeim, meðan þeir eru
sem viðkvæmastir og áhrifa-
gjarnastir. Þessi starfsemi fer
fram bæði ljóst og leynt. I
uhglingaskólum, ópólitískum
æskúlýðsfélögum og á vinnu-
stöðum hafa pólitísku æsku-
lýðsfélögin smala og agenta,
sem er ætlað það hlutvefk að
veiða unglinga í pólitísku
æskulýðsfélögin. Ódýrar eða
ókeypis skemmtanir, dans og
skemmtiferðir eru gjaman
það agn, sem beitt er fyrir
unglinga til að fá þá inn í
f élögin. En allt uppeldið í póli-
tísku æskuíýðsfélögunum mið-
ár að því að drepa niður allar
sjálfstæðar skoðanir og ein-
staklingseinkenni ungling-
anna og géra þá að viljalaus-
úm múgmenhum, sém hlýða
flokksStjórninni í blindni.
Þeim eru kennd innantóm
glamuryrði og slagorð, sem
þeir endurtaka án þess að
hugsa frekar út í þau. Orðin
koma í stað hugsana. Eg hygg
að flestum unglingum, sem
hafa verið helteknir af þess-
xmi ófögnuði, muni veitast
erfitt að hugsa sjálfstætt og
kryfja neitt til mergjar, þeir
lifa og hrærast í heimi slag-
orðanna, sem er ákaflega auð-
veldur og ábyrgðarlaus, öll
vandamál eni afgreidd með
viðeigandi slagorðum. Og í
pólitísku æskulýðsfélögimum
eru unglingunum innrættar
þær dyggðii’, sem stjónimála-
menn meta mest, annarsvegar
skefjalaust og blint hatur
á öllum, sem aðrar skoðanir
hafa á stjórnmálum, hins veg-
ar blind og gagnrýnislaus að-
dáun á sínum eigin flokks-
bræðnim og þá fyrst og
fremst flokksforingjunum.
Andstæðingarnir eru lítil-
menni, óþokkar, landráða-
menn og fífl, flokksbræðurnir
óeigingjarnir hugsjónamenn,
af burðamenn í hvívetna, glæsi
legir þjóðarleiðtogar.
Sálarlaust múgmenni
Pródúktið af þessu uppeldi
verður hið sálarlausa múg-
menni, sem virðist ætla að
verða ideal 20. aldarinnar,
grunnfærið, barnalegt,
grimmt og hrifnæmt. Og þó
er innræti þeirra unglinga,
ásem fyrir þessu verða áreióan-
lega ekki verrá en gengur og
gerist. En við skulum ekki
loka augunum fyrir því, að
það ei’ sennilega upp undir
það helmingur reykvískra
unglinga, sem nú fær slíkt
uppeldi í hinum pólitísku
æskulýðsfélögum. Þó að slíkir
miglingar séu vel greindir að
upplagi eru þeir sjaldnast
mælándi rriáli, ef komið er ná-
lægt néinu, er sriertir pólitík.
Þá verðúr oftast fyrir mönn-
úm slíkur völustákkur slag-
orða óg æstra tilfinninga, hat-
urs og fjnárlitningar, aðdáun-
ar og sefasjúkrar tilbeiðslu,
að engin róleg eða rökrétt
hugsun kemst að, þannig er
hið pólitíska uppeldi búið að
leika verulegan hluta æsku-
lýðsins okkar.
Engin furða
Það er engin furða, þótt
þetta hugarfar sé farið að
smita stúdentana við Háskóla
fslands, enda hefur sú ramiin
orðið á. Enginn vafi er á því,
að það er vilji forráðamanna
Háskólans að gera hann að
vígi frjálsrar og huglægrar
hugsunar, sem á að vera að-
alsmark stúdentsins og ein-
kenni allrar vísindamennsku.
En hér er vrið ramman reip
að draga, verulegur hluti
stúdenta hefur fengið uppéldi
sitt , hinum pólitísku æsku-
lýðsfél. og mótaðir að þeim
hugsunarhætti, er þar ríkir.
Það er hægara sagt en gert að
fá slíkt fólk til að hugsa ró-
lega og hlutlægt og líta á mál-
in frá öðnim sjónarmiðum en
Hinurn pölitísku, það iúún líka
hafa reynzt svo, að hinir póli-
tísku stúdentar hafa vaðið
uppi í flestu félagslífi í Há-
skólanum, enda hafa þeir
hlotið þjálfun í félögum sín-
um.
Stúdentafélög brúka
gervinöfn
Það er orðið svo, að alvar-
lega sinnaðir og individualist-
iskir stúdentar, sem ekki
hrærast í yeröíd slagorða og
múgmennsku, eru álitnir sér-
vitringar og eintrjáningar af
félögum sínum og til lítils nýt-
ir. Sem betur fer mmi enn
vera margt slikra manna með-
al stúdenta, en fulltrúar múg-
mennskunnar láta þar meira á
sér bera á flestum sviðum.
Segja má aó það sé stúdentum
til lítils sóma, að þéir skuli
•ekki geta- valið «ér fúlltrúa: í
] stúdentaráð öðnivísi én eftir
flokkspólitískum línum. Að
vísu keúnir ekkert hinna f jög-
urra pólitísku stúdentafélaga
sig við flokk sinn, þau heita
öll ósköp fallegum nöfnum.
En engu að síður veit hver
maður, að þau eru ekkert
annað en undirdeildir hinna
pólitísku flokka, enda hafa
þau um margra ára skeið not-
að flokkamálgognin til áróð-
úrs við stúdentaráðskosning-
ar. Það mætti ef til vill segja,
að þetta væri eðlilegt, ef stúd-
entaráð fjallaði aðallega eða
að verúlegu leyti um pólitísk
mál. En því fer víðs fjarri.
Stúdentaráð fjallar fyrst og
fremst um margvísleg hags-
munamál stúdenta, þar sem
pólitísk viðliorf komast ekki
að neina örsjaldan. Það virð-
ist því síður en svo okkur á-
stæða til áð kjósa irienn í það
eftir flokkspólitískum skoð-
unum. Og að einu leyti er
þetta himinhfópandi rang-
læti. Allir ópólitískir súdent-
ar — og sem betur fer eru
þéir enn margir — eru með
þessu útilokaðir frá störfum í
stúderitaráði. Ekki er að efast
um,að í þeirra hópi séu sum-
ir hinna mikilhæfustu stú-
denta. En til stúdentaráðs
liggur engin Ieið nema gegn-
um pólitíkina. Þangað getur
enginn komizt nem*a með sam-
þykki hinna pólitísku félaga í
Háskólanum, og sennilega
hafa liin álmennu pólitísku
flokksfélög í Rvík stundum
hönd í bagga um stúdenta-
ráðskosningar og listana til
betur, en það sem nú ríkir. 1
Háskólinn er óskabarn ís-
lenzku þjóðarinnar, og við
viljum trúa því, að stúdentar
séu andlegur elite Islendinga,
blysberar frjálsrar og hlut-
lægrar hugsunar. Engum er
meir vansæmandi en stúdent-
um að láta smitast af flokks-
hyggju og ándlegri múg-
mennsku áldarinnar. Þeir
ættu nú áð reka af sér slyðru-
orðið og kveða niður hina
lágkúi’ulegu flokksmennsku í
sairibandi við stúdentáráðs-
kosnirigárnar. Þrátt fyrir and
stöðu f rá einhverjum þólitisk-
um agenturii, vil ég ekki trúa
öðrú, en að svo mikið af heil-
brigðuni öfium sé meðal há-
skólastúdenta, áð þetta
mundi takast.
Ajax.
eftir pólitískum flokkslínum,
heldur á áð kjósa í það dug-
andi menn úr flokki stúdenta
hvort sem þeir aðhyllast nokk
urn stjónrmálaflokk eða ekki.
Sennilega væri heppilegast að
hafa það fyrirkomulag á, að
kosið væri eftir deildum Há-
skólans. Hver deild kysi 1—2
fulltrúa í stúdentaráð, og
færi það eftir stúdentaf jolda í
deildunum hvort kosinn væri
eirin fulltrúi eða tveir. Kosið
væri um einstaklinga, eri ekki
lista, í hverri deild, og væri
kosningin algeíriega óbundin,
en ekki háð framboöum. Þá
erú meiri líkur til að kosnir
væru i ráðið mikilhæfir stúd-
entar, ér rijóta almenns
trausts, þó að þeir séu ekki
að traná sér fram. Eg éfast
ekki um að fyrirkoriiulág eitt-
hvað í þessa átt mundi gefast
jieirra.
Irleinað að vinna að hags-
munamálum
Ástandið er með öðrum orð-
um það, að öllum stúdentum
er meinað að vinna að hágs-
munamálum stúdenta í stúd-
entaráði, nema þeir séu bundn
ir stjórnmálaflokkunum,
þangað komast engir nema
pólitískar sprautur. Hve mik-
inn áhuga sem ópólitískur
stúdent kann að hafa á al-
mennum hagsmunamálum há-
skólastúdenta, skal hann vera
að eilífu útilokaður fra að
stárfá ao þeirii í stúderitaí’áði.
Hinir pólitísku stúdentar eru
sannarlega forréttindastétt í
Háskólanum, þar sem engir
til kjörgengir til stúdenta-
ráðs neiria þeir eins og nú
standa sákir.
Eg held að hugsandi stúd-
entar ættu að taka stúdenta-
ráðskosningar til nýrrar at-
hugunar. Þeim þarf að koma
á nýjan og hollari grundvöll.
Eg held að hatrammar póli-
tískar æsingar í Háskólanum
á hverju ári séu ekki heppi-
legar fyrir félagsanda þann,
sem ríkja á meðal stúdenta,
þeir stúdentar, sem lifa og
hrærast í pólitisku ofstæki,
hljóta að geta fundið sér eitt-
hvað annað starfssvið en Há-
skólann.
Ekki að kjósa eftir „línum“
í stúdentaráð*a ídcki áð k jósa
st
í Orlof
Hvort sem þér ætlið
til Seyðisf jarðar eða Hong Kong
þá talið fyrst við oss
11
w
Hafnarstræti 21
Sími 5965*;
____„___________r-,_____________________,___, _ >•«lö'":****«3i
3

•i
, *■
>■
•é
ma
3
1
§
%
§
8
%
V

■ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Hearíield
NYLONSOKKAR
Heildsölubirgðir:
Í5LENZK-ERLENDA VERZLUNARFELAGIÐ H.F.
Garðastræti 2

Sími 5333