Morgunblaðið - 05.04.2005, Qupperneq 19

Morgunblaðið/Gunnlaugur Árnason
Litla hryllingsbúðin „Ég finn að ég hef haft gott af þessu og hef lært heilan helling,“ segir Kristín Lilja Gunn-
arsdóttir, ein af leikurunum í uppsetningu Grunnskólans í Stykkishólmi á Litlu hryllingsbúðinni.
Stykkishólmur | Það er mikill
kraftur í leiklist í Stykkishólmi. Tvö
leikrit eru á fjölum þessa dagana.
Leikfélagið Grímnir sýnir „Fiðl-
arann á þakinu“ af fullum krafti. Þá
hafa nemendur í 9. og 10. bekk
grunnskólans í Stykkishólmi æft
leikritið „Litlu hryllingsbúðina“ og
sýna í gamla samkomuhúsinu, því
ekki er hægt að vera með tvö verki í
gangi í félagsheimilinu á sama tíma.
Það er orðið langt síðan bæjarbúar
hafa fengið tækifæri til að mæta í
gamla samkomuhúsið á leiksýningu.
Leiklistarhópurinn er val hjá
nemendum 9. og 10. bekkjar sem
nefnist Leiklist og tjáning. Þennan
áfanga var upphaflega ákveðið að
hafa bara fyrir jól, en vegna verk-
falls kennara hefur námskeiðið taf-
ist. Markmiðið var frá upphafi að
setja upp leikrit og Litla hryllings-
búðin er árangur vinnunnar.
Krakkarnir lögðu sig greinilega
fram og sköpuðu skemmtilega sýn-
ingu sem gaman var að horfa á.
Laus við feimni
Með aðalhlutverkið fer Kristín
Lilja Gunnsteinsdóttir. Hún er nem-
andi í 10. bekk og er að leika í fyrsta
sinn. „Að taka þátt í Hryllingsbúð-
inni hefur verið æðislega gaman,“
segir Kristín Lilja. „Ég finn að ég
hef haft gott af þessu og hef lært
heilan helling.“ Hún segist vera
ófeimin en taka hlutverkið alvar-
lega. „Mér finnst gaman að vera á
sviði og fyrir framan fólk. Ég er svo
heppin að vera laus við feimni svo að
hún dregur ekki úr mér kjark.“
Kristín Lilja segir að það hafi verið
gjöfult að vinna með bekkjarfélög-
unum við svona skapandi starf og
þau nái miklu betur saman í skól-
anum eftir samstarfið í leikritinu.
„Það hefur verið kveikt á smáneista
hjá mér og ég mun pottþétt aftur
taka þátt í leikstarfi,“ segir Kristín
Lilja.
Leikstjórn er í höndum Auðar
Rafnsdóttur og Lárusar Hann-
essonar sem bæði kenna við grunn-
skólann.
Litla hryllingsbúðin á sviði hjá grunnskólanemum
„Ég mun pottþétt taka
aftur þátt í leikstarfi“
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 5. APRÍL 2005 19
MINNSTAÐUR
Húsavík | Þingeyingar fjölmenntu á
opinn fund sem Valgerður Sverris-
dóttir, iðnaðar- og viðskiptaráð-
herra, boðaði til á Húsavík um
helgina.
Um 200 manns sátu fundinn þar
sem m.a. var farið yfir starfsemi
ráðuneytisins, stóriðju- og orkumál.
Þá kynnti Valgerður niðurstöður
úr skoðanakönnun sem IMG Gallup
gerði nýlega fyrir iðnaðarráðuneytið
um hug Þingeyinga til stóriðju. Þar
kom m.a. fram að 66% Þingeyinga
eru hlynnt byggingu álvers við
Húsavík, 21,9% eru á móti og 12,1%
tók ekki afstöðu, og taldi Valgerður
þessa niðurstöðu nokkuð afgerandi.
Heimamenn, Húsvíkingar sem
aðrir Þingeyingar sem á fundinum
voru, fögnuðu þessari niðurstöðu
mjög. Töldu þeir samstöðu meðal
Þingeyinga mikla í þessu máli og
voru sammála mikilvægi þess að ál-
ver rísi við Húsavík, sérstaklega ef
tekið er tillit til þeirra staðarvalkosta
sem fyrir liggja, áhuga fjárfesta á
uppbyggingu á svæðinu og samstöðu
heimamanna.
66% Þingeyinga hlynnt
stóriðju við Húsavík
LANDIÐ
AUSTURLAND
Málstofa
um Svalbarðamálið
Háskóla Íslands, Lögbergi, stofu 101,
miðvikudaginn 6. apríl 2005 kl. 12.15-13.45
Dagskrá:
12.15 Inngangur:
Tómas H. Heiðar, þjóðréttarfræðingur í
utanríkisráðuneytinu, forstöðumaður
Hafréttarstofnunar Íslands.
12.30 Fyrirlestur:
Robin Churchill, prófessor við Cardiff Law School,
Bretlandi.
13.15 Fyrirspurnir og umræður.
13.45 Slit.
Málstofan er öllum opin á meðan húsrúm leyfir.
Lagadeild
Egilsstaðir | Starfshópur um nýtingu hrein-
dýra á Austurlandi vinnur nú að tillögum um
hvernig styrkja megi ímynd fjórðungsins
sem hreindýrasvæðis, m.t.t. dýranna og af-
urða þeim tengdum.
Skúli Björn Gunnarsson, sem sæti á í
starfshópnum, sagði á málþingi um hrein-
dýr, sem haldið var á Eskifirði um helgina,
að samvinnu og stefnumótun þyrfti til að
auðlindin skilaði einhverju. Hann sagði verk-
efnið skiptast í tvo meginþætti. Annars veg-
ar beina nýtingu eins og veiðar, kjötvinnslu
og afurðir, handverk og nytjamuni. Hins
vegar bæri að líta til tengdra greina eða
stoðgreina s.s. ferðaþjónustu, rannsókna,
menningar og sögu. Að sögn Skúla er ætl-
unin að út úr vinnu starfshópsins komi ít-
arleg skýrsla með framkvæmdaáætlun sem
verður hægt að nýta til að sækja fjármagn í
málið. „Ekki síst til að sýna yfirvöldum og
þeim sem á þurfa að halda að við Austfirð-
ingar erum samhentir í þessu máli og viljum
að tekið sé eftir okkur og höfum alla burði
til að taka að okkur stjórnun og forræði með
þessari auðlind“ sagði Skúli.
Ýmislegt hægt að gera
Hann rakti í framsögu sinni helstu atriði
sem lúta að núverandi stöðu hreindýramála
á Austurlandi. Í máli hans kom m.a. fram að
stjórnun veiða er nú hjá Umhverfisstofnun
með einu starfi eystra. 800 veiðileyfi eru
seld árlega á 9 veiðisvæðum og misdýr eftir
svæðum. Margföld eftirspurn er á við fram-
boð veiðileyfa. 85 leiðsögumenn eru nú með
hreindýraveiðum, en námskeið fyrir leið-
sögumenn er haldið fjórða hvert ár. 85%
hreindýraveiðiarðs fara til landeigenda og
15% í umsýslu og rannsóknir á hreindýra-
stofninum.
Hvað kjötvinnslu og afurðir varðar er í
gildi stíf reglugerð um meðferð kjöts, en
hún mun vera í endurskoðun. Kjöt má að-
eins stimpla í vottuðu húsnæði, þ.e. slát-
urhúsum. Hins vegar hafa leiðsögumenn
verið að koma sér upp góðri aðstöðu til að
flá dýrin. Veiðimenn hirða kjötið fyrst og
fremst og innmaturinn fer í auknum mæli
með þeim líka. Starfshópurinn telur að ekki
sé eins mikið framboð og fjölbreytni á hrein-
dýrakjöti eða hreindýraafurðum á austfirsk-
um veitingahúsum og gæti verið, hvað þá að
eitthvað sé um austfirskar hreindýrakjöts-
afurðir á markaði til sölu í verslunum t.d.
Leiðsögumenn lykillinn
Þegar litið er til handverks og nytjamuna
segir Skúli að húðir, horn og innmatur séu
ekki alltaf flutt til byggða, það sé nánast
ógerlegt á sumum veiðisvæðunum þar sem
menn eigi nóg með sjálfa sig og kjötið. Til-
tölulega fáir handverksmenn vinni úr hrein-
dýrahráefni en mikil þekking sé samt sem
áður til staðar á verkun skinna og nýtingu
þeirra í klæði. Talið er að betri boðleiðir
vanti milli veiðimanna, leiðsögumanna og
þeirra sem vinna úr öðru hráefni en kjöti.
Markvissri minjagripaframleiðslu og -sölu sé
ekki til að dreifa í stórum stíl, sem þó mætti
sjá fyrir sér að gæti átt við á Austurlandi.
Ekki er mikið um afþreyingu sem beinlín-
is tengist hreindýrum á Austurlandi sem
stendur. Veiðimenn og fylgdarfólk gistir og
borðar á Austurlandi en lítið er um afþrey-
ingu tengdri hreindýrum og ekki boðið upp
á skoðunarferðir á hreindýraslóðir. Litlar
upplýsingar er að hafa fyrir almenna ferða-
menn um hreindýr og lítið sem ekkert um
minjagripi, bækur eða póstkort þessu tengt.
Hreindýrin eru þannig lítið notuð við mark-
aðssetningu landshlutans þrátt fyrir að vera
það eina sem Austurland hefur sannarlega
fram yfir aðra landshluta og að þau eru
dreifð um allan fjórðung.
„Í framtíðarskýrslu sem samgönguráðu-
neytið gerði um ferðamál og ferðaþjónustu
árið 2003 kom fram að hreindýr væru nán-
ast það eina sem Austfirðingar hefðu eitt-
hvað á að byggja í ferðaþjónustu. Þau eru
ákveðið sameiningartákn fyrir fjórðunginn
og aðdráttarafl fyrir ferðamenn,“ sagði
Skúli.
Möguleikar til sóknar
Þrátt fyrir að endanleg skýrsla starfshóps
um hreindýr liggi ekki fyrir kom fram á
málþinginu að helstu atriði liggja ljós fyrir.
Varðandi veiðar þarf að færa stjórnun
þeirra og forræði heim í hérað og efla þarf
starf leiðsögumanna. Unnt þarf að vera að
fá vottun á fleiri staði en sláturhús til að
stimpla kjöt og leita leiða til að fullvinnsla
hreindýrakjöts fari fram á Austurlandi.
Áherslu þarf að leggja á að ná öllu hráefni í
kringum veiðar og færa til byggða. Hluti af
því er að koma á virkum boðleiðum milli
þeirra sem eru að veiða dýrin eða fara með
veiðimenn og þeirra sem eru að vinna úr
hreindýrahráefni. Varðandi ferðaþjónustu
telur starfshópurinn lykilatriði að koma upp
e.k. hreindýrasetri, með sýningum, vörusölu,
afþreyingu, upplýsingagjöf og hreindýra-
garði. Nýta þarf dýrin meira til markaðs-
setningar og bjóða upp á skoðunarferðir um
hreindýraslóðir, auk þess sem tryggja þarf
fjármagn til þróunarstarfs og rannsókna.
Unnið að framkvæmdaáætlun um markvissari nýtingu hreindýra og afurða þeirra á Austurlandi
Hreindýrin eru
hin sértæka auðlind
Austfirðinga
Morgunblaðið/Kristín Ágústsdóttir
Kroppað á Oddsdal Þessi dýr spókuðu sig
við veginn milli Neskaupstaðar og Eski-
fjarðar um helgina.
Eftir Steinunni Ásmundsdóttur
steinunn@mbl.is