Mánudagsblaðið


Mánudagsblaðið - 03.06.1968, Blaðsíða 7

Mánudagsblaðið - 03.06.1968, Blaðsíða 7
Mánudagur 3. júní 1968 Mánudagsbiaðið Framhald af 8. síðu. ton“_ slkyldi ýmist lagðar jafn- hórðan éða síðar eftír þörfiuim — méð lýðrasðisdómum. f>að varð kyrrt í rúsfamium. A hálfhrunda húsvoggina fesfu Bandamenn upp risastór’ spjöld með alfcunrniri Hitler-tilvitnun á- letraðri: „Gebt miir vier Jaihre Zeit, und ihr werdet Ðeutschland nidi wiedererkeranen . .. “ Ög all® staðar stóðu litlir tné- knossar upp úr rústafeifcnunu'm, með nðfnum fólfcs, sem þar lá undár, limlest og aflt ó’þefcfcjain- legit; kvenna, bama og gamal- m«rania. Þetta fólk var endanlega geragið úr greipum sigiurvegara- réttvisinni — búið að „afplána síraa refsingu". Þetta hlutu að vera endalofc Þýzfcailands. Þessi yfirþyrmandi, tórraa þögm og þessi þrúgandi ör- mögmun. Árið 1945 lifðu Þjóðverjar þó munaðarlífi í samaraburði við það, sem saðar varð. T.d. veturiiran 1946/47, þegar „huigsjónir“ þeiirra Churchdlls oð Roosevelts svifu ekfci leragur í lausu lofti, heldur voru onðnar að áþreifanlegum rauiraveruleika, eftór að Morgen- thau-áætlunin þeirra hafði verið tekin til þaulskipulagðra firam- fcvæmda. Vorið 1945 voru emnlþá tál verulegar matvælabirgðir f lamdimiu, þá voru hamstraðar , ■>»* -*j / birgðir að mestu ósmertar. Og þá woru emmlþá tdl Þjóðverjar, sem gerðcf ''Siét Vóhir, héldu að amdd Óhurchffis og Rocsevelte hefði að- éoins.' verið 'striðslbrjálæði, héldu að hanm myiradi verða að eragu, þegar heilbrigð skynsemi og memmlegar tilfinmimigar ættu gréiðari ledð að hjörtum sigur- vegáramma. Tálvomir, tómar tál- vanir, en jafnvel á tálvanum get- ur deyjandi rraaður lifað um sftúmid. En þegar veturinn 1946/47 gekfc í garð og „friðurimm“ tók að segja til- sín fyrir alvöru, þá hofðu Bamdamenn gert maitvælabirgð- irraar upptækar, „hamstrið" var þrotið og þá höfðu Bandamenm minmfcað matarskammtónm ofam í helming þess, sem hamn hafði vfetrið á stríðsárumuim. Þá var nið- uirrif verfcsmiðja og iðmstöðva, og eýðileggimig atvinnuvegamma, haf- íð. með logsuðutækjum og dína- rrtftsipremgiragum, svo sem mselt var fýrir um í Morgenthau-áaatl - uinimmi, einkum 1. og 4 gr. hemm- ar. Og þá söfck: Þýzfcaland lamgt- um dýpra heldur em það hafði sokfcið vegna stríðsiaðgerðanna, Og þó að flestór séu búnir að gleyma því núna, þá sagðd Stóra- Bretland hermaðarrekstri sfnum gegm Þý'zkalandi ekfci lokið fyrr en 9. Júlí 1951 og Bandaríkin ekki fyrr en 19. Október 1951. „Þessi hungurmorð hafa verið skipulögð í ákveðnum tilgangi . .. Til þess að milljónir Þjóð- • verja yrðu hungurmorða, þá var UNRRA (The United Nat- iöns Relief and Rehabilitat- ion Administraton) bannað, að senda matvæli til óvina- landanna . . . Aforminu um að svelta þýzku þjóðina til bana, er haldið til strcitu af þvílíku miskunnarleysi, að hinn vestræni heimur þekkir ekki dsemi um neitt svipað síðan á tímum Mongólaher- hlaupanna." — „The CHICAGO TRIBUNE" Chicago, í forystu'grein 8. Maí 1946. Einiskd bókaútgefamdinm og miammvinurinn víðfcunmi, Victor Gollamcz, var forseti Englands- deildar lafcmamsamtakamma „Bjarg- ið-Evrópu-Strax!“, er hóf störi skömmu efitir striðsloikiin. Ham<n fór kynnisför ti-1 Þýzfcalands á vegum samtakanna haustóð 1947. Við heimikcmuna til Emglámds lét hamm svo um mælt á híaða- mammafumdi í Nóvemiber það ár: . „Eólfc það, sem ég sá í Þýzfca- laindi, lífctist lifamdl beinagrind- uim. Réttafa sagt: Það leit út eins og deyjandi beimagrindur . “ Hinu samia hafði fyrrverandi Bandarfkjaforseti, Herbe-rt- C. Hoover, lýst yfiir þégar í Apríl 1946. Það hafði hamn gert á mat- vælaráðstefmiunni í, Londom, þeg- ar hamm ávítaðd Montgomery herslhöfðimgja þun'glega fyrir að hafa lækfcað stríðsmatyæla- sbaimmt Þjóðverja úr 2.250 með- altalshitaeiniragum á dag niður í 1.550. 1 þvi sambamdi Isagði Hoover m.a.: „Mamnesfcjám þarfrn- ast eins og kummugt er, mimmst 2.300 hitaeininga matarsfcammts S dag tiil þíess 'að háldá héilsú og starfsO'ifcu, ,en okfci 1.550 hita- eániiraga eins og herná*msyfiryöld- im í Þýzkalamdi virðast halda. Og þar að aufci eru þessar 1.550 hita- einlngar aðeins fiiihmamlegar á pappímum: Á brezka hemáms- svæðireu inraiiheldur hdnm daiglegi maitarsfcamimtuir í raum og veru ekfci nema 1.040 hitaeimimigar. A bandaríska hemáimssvæðinu 1.275. Og é firanska hemámssvæðimu fær almeniraingur aðeins 927 og erfiðisimenm 1.144 hitaeirainigum úthlutað í dagílegum ' mötar- skammti. Þetta eru 'hungur- sfcammtar, sem hljóta að hafa lifcamlega hrömun siem og arad- lega uppgjö'f í för meðsér .'. . “ Og þeir höfðu algera örmögnun í för með sér eins og Mka til var ætllazt: „33 iðnverkamenn í verk- smiðju einni í Hamburg hnigu niður við vinnu sína í dag sökum næringarskorts, sem er mjög víðtækur í þessari næst- stærstu borg Þýzkalafids". — „The STARS AND STRIP- ES“, opinbert máilgagn bamda- rísku hemáimisstjórnarimnar í Þýzkalaradi; 23. lylarz 1946. Hinn 12. marz 1947 seglr f neyðarávarpi Næri ngaref naráðs þýzka lækriásambairadsins:Ý„Kam- ið er laragt ndður fyrir líf&nauð- synlegam láigmarkssfcammt af fieáitmeti og .eggjahivítuefnum.1' Sfðan minnir ráðið á niðurstöður Heiilsuverndapstofraumar Þjóða- baradailagsáns frá árimu 1936, sem telja daigílega lágmairfcsþörf mamma á feitmeti nerna 30-60 gr., eða 1.200-1.400 gr. á mámuði. Bn á árinu 1947 taldi hedmslýðræðið tiligamgá símum bezt þjónað með því að leyfa aðeins 200 gr. skammt af þessuim efnum að meðailtali á márauði, Og það m.a.s. aðeins á pappímum. Kjöt og feitmeti var yfirleitt ekfci fiáamlegt. Þýzfca læknasambamidið fcunn- gjörði árangurimin í Septemlber 1947: ^ituefnaforði líkamans var gjörsamlega þrotirari að því er tál verkamainna tók. Hrðrmun vöðv- araraa og lífifæranna var hafira. I iðnaðarborguraum vantaði íólkáð að meða'ltali 22% á eðlilega lík- amsþyragd. 1 kjölfar hins sföðuga nærimgarskorts fjölgaði þedm, sem sýktust af berklaveáki og öðrum nærimig i'sjúkdlómum í- sikyggilega miikið og örí. Árið 1940 varð t.d. f Stuttgart ekki vart við- fleiri en 2 ný berfcla- veifcitilfelli á hverja 1,000 fbúa, en árið 1947 að meðaltali .7: hæfcfcun 350%, Lífeðl'isfrasðingur- iran Dr. Reim í Göttímigen vafcti nú einndg athygli á ' því, að sljóvgun mibiðtaugaifc,erfisims væri komin á hættulegt . stig. Alltaf fcom það betur og betur í ljós. som Líknarstofnun Evangelisku kirkjunnar f Þýzfcalandi hafði redki á mffij 7 og 8 mdl'ljarða bent á í. ávarpi sínu: „Humigur er meira heldur en að verða efcki metóur! Humgur, það þýðir: að verða of veifcburða til þess að geta ummið, lært hcrfzt í augu við Iffið . . . að hafa ekki við- námsiþrófct jafnvel gegn | hinum vægasta sjúkdómi . . . Humgur, það þýðir;, lamaður lífsvilji og lífsþcr, sfceytinigarieysi um eigim öriög, um samiþegnama, um sfcöp-, unarueirfc I5rotMns!“. ,,j_.. . .... En þessi huragursneyð í Þýzka- landi var efckert. slys, ekki óvið- ráðamlegt, eragin strfðsafleiðirag. Hún var skipulögð — þáttur í þjóðarutrýmiiragu, eims og hún gat verið fiorsprökfcum heimslýðræð- isiins, þeim Churchdll og Roose- velt, þóknamfegust. I fullú sam- ræmi við Morgenthau-áætilunina þeirra. Stríðssfcaðar höfðu að vísu orðið geypilegir í Þýzfca- landi, en þeir áttu hverfandi lít- iran þátt • í huragursneyðdmmd, því að emda þótt ágizkanimar um styrjaldartjóm. landbúi.aðarins DM, þó að yfir 70.000 tjónatil- felli væru tilkymmt og athuguð, og þó að t.d. um 28.000 bú á brezka hemámssvæðimu hefðu orðið hernaðaræði Baradamamma að bráð, þá gerðd það ekki nema rúmlega 4% framileiðslusamdrátt. Og geip Montgomerys hersihöfð- iragja um að Þýzkalamd „hefur aðeins getað haldið sitríðsmatar- skamimtí sinum uppi með rán- um í hernumdu. löndunum", og það væri þess vsgna ekfci nema rétt, að Þjóðverjar „fái raú að reyra sultarólina", er úr lausu lofifci gripið, því að, svo eifct dæmi sé tekið: Hollemzki „hum'gurvefc- uriran“ 1943-44 átti rót sína að rekja til þess, að himar gegndor- ariausu lofifcárásdr lýðræðisríkj-. anna höfðu laimað samgöngukerf- ið innam HcMands sjálfs, svo og verktfialls hollemzkra jármbrauita- starfsmamma, em ekki ttl „ráma“ Þjóöverja. Og ennfiremur: Efna- hagsraefnd Þjöðabandalagsins gef- ur upp mieðaJltalsinmiflutmimg Þýzfcailarads á landbúmiaðarafurð- um árin 1934-1939 í ,,The Worid Econimic Survey, Eleveratih Ylear 1942-44“, 20% af heiildameyzlummi. En sarpa heimild telurhairan hafla verið 4,3% árin 1939-42 og að- eins 2,9% samtals árin 1943-44. I þessum efnum sem öliuim öðr- um, virðist lýðræðisforkólfiumum vera með öRu um megn, að opna þverrifumar öðru vísd en að refca tæmar upp í sig um leið. Til skýriragar á þeirrí stað- reynd, að venjulegur raeytandi í Þýzkalamdd gat að meðaltalá femg- ið 2.250 hitaeimimga matarskiammt á dag og erfiðisvimnufólk 3.060 á sfcríðsárumum, skal þvf aðedns skofcið hér imn í, að í sfcað tæpra 3 kig., köfnuiraareifinis, sem voru til ráðstöfunar á árumum 1917- 18 á hvem hektara ræktaðs lamds, þá voru rösklega 18 kg. tíl ráðstöfumar. árið 1943. Og einn- ig vegna þess, að gæði útsaeðis- afurða höfðu teklð stórstígum framförum, og víðtækar gjömýt- ingarráðsifcafa.rair lamdbúmaðairins í Þýzkalandi, sem vakið höfðu heimsaðdáum, höfðu borið ríku- legan ávöxt, þammig að afrakst- ur á hvem hefctara og firam- ledðsluverðgildi hinma þýzku land- búnaðarafurða hafði raáð því stógi, að jafmvel ennit|á á árinu 1944 var það um það bil 40% hærra heldur en ' það var árið 1932 — og hefur þá ekki gleymzt að taika með í reiknimgimm, að verðlagsvísitala lamdbúnaðaraf- urða hafði hækkað um 56% á sama tfmabili. Enm má geta þess, að á árinu 1944 voru emn rösk- lega 144.0,00 sámingarvélar í not- kun í stað þeirra 55:000,-sem tól voru saimtals í Þýzkalamdi árið 1937. Og aðlokum: Allt til striðs- löka var baétt úr vérsfcú ’veríca- fölksefclummi með vinmu eriemds verkafólks og stríðsfaraga, og síð- asfc em efcfci sízt, þá áfcti þýzkt sveitafólk ekki minmstan þátt í því, að Þjóðverjar höfðu raóg að bíta og brenna öll striðsárim, en ■það lagði á sdg alveg ofiurmamm- legt erfiði til þess að svo mæfcti verða, og m.a.s. jafn ffiviljuð manmipersóna og Eisiemhower ,,hershöfðingi“, sem mairgdr reyndar nefna „gamigsterakorpór- al“, varð að viðurkenna 1948 í bók sinmi „Crusade in Euroþe“, að „ . . . allt frá fyrsta degi að við sótJtum inn í Þýzkalamd, vaktí það athygli okkar, hversu allur almenningur gekk fúslega að vinmu simmá og stritaði firá morgni til kvölds fyrir lág laun. Áður en við hélduim yfiir Rín, sé ég medra að segja þýzkar konur með bömum sdnum, sem sfcungu upp jarðveginm og sáðu" í akuriendi, þrátt fyrir skotíhríð á sfcrjálimigi, tiil þess að uppskera eitthvað edranig á þessu ári . . . “. En óslökkvamdi Þjóðverjahatur himraa „sfcóru“ var langtum óbæri- legra en öll þessd skothríð, seim þýzkar komur og börn þeirra urðu að láta gamiga yfir sdg, þegar þau voru að gera örvæntingartil- raúmdr tál þess „ednmdg á þessu ári“ að gefca hafit að borða. Hirf ógnarleigu hungursmeyðarár, seim heimslýðræðið leiddi yfir t>ýzka- lamd bg hlutu að leika hima veik- usfcu verst, voru, auk þess að véra ávöxtur Morgenthau-áætlumar- inmar eins og áður segdr, eimmig í fuillu samræmi við eldri lýð- ræðiskenmimigu, ér Clemenceau hafði mótað á sínum tí'rraa með oröumum: „Friðúrinm er.....áfram- haild stríðsdns með öðrum að- ferðum“. (Prússnéski hershöfðing- inn og hemaðarheimspekin'gur- imm Karí von Clausewitz hafði sagt: ..Stríðið er áframihald stjómirraálabaráttummár' með öðr- um aðferðum“.) Rán ' austurhér- aðá Þýzfcalamds var sérsfcaklega þýðingarmifcið atriði fyfir Bamdamenn í því sambandi. Arið 1937 var flatanmál Þýzka- lairads nálægt 1/10 af flafcarrraáli Evrópu að Rússlamidi frátöldu, nam um 470.000 ferkilómetrum í stað 541.000 ftenkilómetra árið 1910. Með Potsdam-sammingmum firá 2. Ágúst 1945 var norðurhluti Austur-Prússlamds lagður umd'ir Sowjefcrfkin, sem flæmdu um 1,250.000 Þjóðverja, er þar bjugigu árið 1939, á burt eða myrfcu, breyfctu Köniragsberg í Kaliragrad og hafa síðan . ráðið þessum 13.200 ferirfliómetrum með fullu samlþyfcki állra heimsiins lýðræð- Íssinibáí' ríérúðitf 'fyfi'ri'áúsfcám" 'ðd- er og Neisse voru lögð umdir Póllamd „þangiað tól ■ eredamiega hefir verið giemgið firá vestur- landaimærum - þess.“ Eimnig það- am voru svo til állir Þjóðverjar flæmdir umdir ólýsamlega hönmm- legum krimigumsfcæðum eða myrt- ir með hrýllilegum hæfcti. Þar bjuiggu um 8.500.000. m-anns árið 1939. Og lamdsvæðið tók yfir 102.000'ferkílómefcra. Þammig rændu Rússar og Pól- akfcar ednir raálægt fjórðumgi Þýzkála-nds. Og hvað það þýðir, það gieta memm bezt gert sér í hiuigariumd, ef þeir virða fyrir sér uppdrátt, sem birtist í bamdaríska tímaritinu „The American Mer- cuiry“, New York, Septemlber 1959, og sýnir hvemig Bandarík- im myndu líta út eflfciir svipaða meðferð. I greim, sem fylgir mieð ui pd'ræfctmum, segir hlka á þessa leið: „Him hemuimidu aiustiursvaeðí Þýzkalamds eru sfcærri em Hci- land, BeOgía, Luxeamburg og Swiss samanlagt . . . Héruð, sem Sow- étríilcin og Pólllamd hersetja nú, nema fjórðunigi af fflatarméli Fýrir-sfcríðs-Þýzfcalands, og slifflcur missir myndi þýða fyrir Bamda- líkin, að þaiu yrðu að gjá aí Ohio og Indiamia, rilinois, Michi- gam, Wisconsin, Mimnesofca, Iowa, Missouri, Norfch-Dakota, South- Dakotaj Nebrasfca og Kamsas . . “ En missdr austurhéraðamma, bara eimm út af fyrir seig, þýdldi huragur fyrir Þjóðveorja, eiins og líka til var ætlazfc. Þvi að fbú- ar Austur-Prússlamds og Pörnin- ern, Schlesíu og Brandemburg, i sfcunduðu fjmst og firefnst lamd,- búnað, af rændu landssvæðumum höfðu Þjóðverjar fieragið 25-30% ,af árlegum matvælamauðsyngum síinuim, Á hvern fbúa þair komu 83 ha. nytjalands, em 41 ha. í af- gangs-Þýzkalamdd efltir 1945. Það voru fyrsfc og fremsfc hin raemdu austuriamdssvæði, sem höfðu gert það fært, að fyrir sfcrfð haÆ8i eigin-fraimledðsla þýzfca lámdbún- aðarims séð þjóðdmmá fljfrir 2.506 hi-taeimingum á mamn á dag, því að aflgangsframleiðsla 1 þessaira lamdshluta sá fyrir þörfium 22 rraffijóna mamraa á kartöiffluira, 13 milljóna á kormi í brauð, 11 milljóma á sýkri, 11 mSOíljóna á sirrajöri, 6 milljóma. á kjöfci cg jafnmargra á fedfcmetó .. Lýðræðisrikin gemgu þamwig firá máleflnum Austur- og Mið- Evrópu með þvimgumiarsairnimng- umum í Versailles eftór Hedms- styrjöld I, að Heimsstyrjöld .11 mátti með sfcerkum rökum telja því ssm næst ólhjékivaejmileiga. En viðiskilnaður- þedrra . þá, vsar smffidim sjálf í æðra véldi sátm? anborið við hið glórulausa afc- fierii þedrra. þar, og raumar alls staðar aranars sfcaðar, árið 1945. Og sé sú mamraieskja tii, sem eiifc andaifcak trúir því, að við svo búið getó staðSð tíl fraimbúðar, hlýfcur hún að hafla farið á. mis við alia kenmslu í msunmkýn®- SÖ'gU. ,f. Enski sfcj örnmálamiaðurinjn og saignflræðingurinm, Lord Thoöias Macauley (1800-1859), lét eimu simmi svo um maelfc: „Sig er sammfiærður uim, að ómemgað lýðræðd mumi fýrr eða síðar gerna út af við finelsið eða siðmemmimg- uraa eða hviort tvieggja.'1 Óg þó gat hanra raáttúruilega ektoert hafla viitað um það geggjumarsfcig, sem það komst á á 5. tug þessamair aldar og farið heflir hraðwersm- amdi æ síðam. J.Þ.A. LaugaráagsSokun Frá og með 1. júní n.k. verða heildsöiuafgreiðs iur og skrifstofur okkar lokaðar á laugardögum sumarmánuðina. Við biðj- um viðskiptavini okkar vinsamlegast að Kaga pöntunum sínum í samræmi við þetta. Verzlanir okkar v©rða opnar eins og venjulega. SÖLUDEILD S.S. Skúlagata 20. VÖRUMIÐSTÖÐ Grensásvegur 14. SLÁTURFÉLAG SUÐURLANDS

x

Mánudagsblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Mánudagsblaðið
https://timarit.is/publication/313

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.