Mánudagsblaðið - 10.03.1975, Side 4
4
AAánudagsblaðið
Mánudagur 10. mars 1975
Ritstjón og ábyrgðarmaður: AGNAR BOGASON.
Sími ritstjórnar: 1 34 96. — Aulýsingasími: 1 34 96
Verð í lausasölu kr. 80,00. — Áskriftir ekki teknat.
Prentsmiðja Þjóðviljans ht.
VERKAMENN HEIMTA...
Það er eins og fyrri daginn, að þegnar þessa eyríkis
sem lýðveldið Island nefnist, kunna ekki að bregðast
við vandanum. Gildir þar einu við hvaða stétt þjóð-
félagsins er átt, allar eru samsekar í einstæðri kröfu-
gerðarpólitík. Það má hverjum manni Ijóst vera, að
land vort þjáir nú verri kreppa á efnahagssviðinu en
oftast áður, og ættum við þó að vera hættir að kalla
allt ömmu okkar í þeim efnum.
Nýlega Iauk ráðstefnu Alþýðusambands Islands um
samningamálin. Af samþykkt þessarar ráðtefnu er
Ijóst, að verkalýðshreyfingin ætlar að láta skerast í
odda í launamálum. Það er óneitanlega skiljanlegt,
að launþegar landsins séu orðnir langþreyttir á sí-
felldum hækkunum nauðsynjavarnings, sérstaklega
þó þegar á það er litið að í gildi eru verðstöðvunar-
lög, á sama hátt og kaupgjald er bundið. Munurinn
er aðeins sá, að verðlagið hækkar þrátt fyrir verð-
stöðvun, en kaupið hækkar ekki. Þannig er ekki hægt
að lá verkamönnum þótt þolinmæði þeirra bresti. En
hitt ætti að vera hverjum hugsandi manni ljóst, að ef
nú skellur á allsherjarverkfall, eins og ætla má að sé
takmark ASl-forystunnar, þá verður það bæði erfitt
og langvarandi.
Það verður erfitt af þeirri einföldu staðreynd, að
efnahagsástandið leyfir ekki hækkuð laun að neinu
marki, og áreiðanlega ekki nægilega háa til að friða
verkafólk. — og langt hlýtur slíkt verkfall að
verða af sömu ástæðu. Stjórnvöld og atvinnurekend-
ur geta ekki samið upp á annað en smáræði.
... 0Ú KAUPMENN LÍKA
En það eru fleiri en verkamenn og aðrir launþegar
sem kvarta. Nú má vart á milli sjá hvor kveinkar sér
af meiri innlifun, þeir eða verslunarmenn. Það er full-
yrt í yfirlýsingum kaupmanna, að aldrei hafi verið
þrengt eins óskaplega að stétt þeirra og umsvifum og
meðan núverandi ríkisstjórn situr á valdastóli. Á það
hefur áður verið bent á þessum vettvangi, hversu fá-
ránlega það hljómar undir ríkisstjórn Sjálfstæðis- og
Framsóknarflokks, og verður ekki farið nánar út í
það nú. En nú hlýtur hverjum og einum að vera heim-
ilt að spyrja: Eru þá kaupmenn virkilega svona illa
haldnir? Hafa þeir virkilega svona lítið milli handa
sinna? Hefur hlutur þeirra raunveruega minnkað, ef
miðað er við aðrar stéttir?
Staðreyndin er nefnilega sú, að það er hægt að
svara öllum þessum spurningum neitandi!
Þótt verslunarmönnum hafi verið neitað um hækk-
un álagningar, þá leiðir hækkun vöruverðs af sér
sjálfkrafa hækkun til verslunarinnar. Það er freistandi
í þessu tilviki að taka mikið umræddan sykur sem
dæmi. Fyrir rúmu ári fengu kaupmenn 82 milljónir
fyrir að dreyfa sykri til 200 þúsund Islendinga. Nú fá
sömu aðilar liðlega 600 milljónir fyrir að dreifa sama
magni af sömu vöru til þvísemnæst jafnmargra kaup-
enda. Þetta getur varla talist mjög ill meðferð á einni
stétt.
Það er varla hægt að ætlast til þess af verkalýðn-
um að hann taki sífellt stærri hlut á sínar herðar,
meðan dæmi á borð við þetta blasa við honum. Eins
og ástandið er núna verða allir að axla byrðarnar,
sama hvaða stéttarheiti þeir hafa; verkamenn, versl-
unarmenn og jafnvel útgerðarmenn.
Huldufólkssögur
EYJÓLFUR OG
ÁLFKONAN
Maður nokkur Eyjólfur að
nafni af Burstarfellsætt var að
sjóróðrum heisttíma í Geir-
fuglaskeri. Sinhverra orsaka
vegna varð hann eitt sinn eftir
í skerinu þá er skipverjar héldu
til lands. Sagt er að hann hafi
dvalið í skerinu um veturinn
með huldufólki og lagst á hugi
við álfakvenmann, en er vetur-
inn leið bjóst hann aftur til
lands. En að skilnaði þá sagði
álfkonan honum að hún væri
þunguð af hans völdum og ef
svo færi að hún léti flytja barn
til sóknarkirkju hans bað hún
hann að sjá um að það yrði
skírt, en ef hann brygði af þessu
kvað hún það mundi valda hon-
um og afkomendum hans
auðnuleysis. Síðan skildu þau,
en eftir vissan tíma sást reifa-
strangi lagður á kirkjugarðinn á
sóknarkirkju Eyjólfs (sem sumir
segja væri að Reykholti) og
fylgdi með honum hökulefnis-
böggull. Presmr sá er þar var
á staðnum spurði hvort nokkur
vissi deili á reifastranga þessum,
en Eyjólfur sem var þar staddur
við kirkjuna lést ekkert um það
vita, og þá vildi prestur ekki
skíra barnið. Mælt er þá hafi
heyrst grátur, en enginn sést og
barnið horfið, en böggullinn
varð eftir. Álög álfkonunnar
þóttu rætast á Eyjólfi og kyns-
mönnum hans.
PRESTHVARF
í GRÍMSEY
Þórður hér prestur einn í
Grímsey forðum daga. Hann
var oft vanur að hverfa og var
stundum burtu nokkra daga án
þess menn vissu hvað um hann
varð annað en hann væri hjá
huldufólki, en það var venja
hans að gista aðra hvora jóla-
nótt hjá huldufólkinu í Nón-
brík, en aðra hvora í Ljúflings-
hól. Oft var það þegar aflalaust
var við eyna að sér Þórður fór
á stað og kom heim aftur með
nýjan blautfisk og heilagfiski
sem hann fékk hjá huldufólk-
inu. fóru menn stundum á hnot-
skóg að gæta að hvert hann færi
til þessara fiskifanga. Sáu menn
þá að hann gekk út á Eyjarfót,
en ekki sáu menn þá framar
hvað af honum varð fyrri en
hann kom afmr. Loks hvarf
hann og kom aldrei framar í
auðsýn manna. Þókmst menn
vita að hann hefði farið alfar-
inn til huldufólks.
Ut á Eyjarfæti er mjór vogur
sem liggur inn í heillir einn og
halda sumir sá helli liggi í
gegnum þvera eyna og að í
hellinum búi ýmislegt óal-
mennilegt. Sumir héldu séra
Þórður hefði þangað farið. Ekki
er sjáanlegt að komist verði inn
í hellinn nema á báti. — Frá
því er sagt um prest einn að
hann var svo áræðinn að hann
fór inn í hellir þennan rann-
sóknarferð á báti við fjórða
fann og kom aldrei út afmr.
Síðan er þetta kölluð Presta-
skvompa.
EYJÓLFUR VINNUMAÐUR
OG ÁLFKONAN
Fyrir löngu síðan var presmr
á Húsavík sem hafði þann ann-
marka á lífernisháttum sínum
að hann hvarf burt af heimili
Framhald á 6. síðu.
Stórir sem smáir
nota íslensk fyrirtæki
Uppsláttarrit um fyrirtæki, félög og stofnanir
íslenzk fyrirtæki kemur út árlega, og veitir víðtækustu upplýsingar sem fáanlegar eru
á einum stað svo sem:
Nafn, heimilisfang og síma og ennfremur:
pósthólf
söluskattsnúmer
nafnnúmer,
telex númer,
stofnár,
stjórn,
stjórnendur,
helztu starfsmenn,
tegund reksturs,
umboð,
umboðsmenn,
þjónustu,
ásamt fjölda upplýsinga um stjórnarráðið, sveitarfélög og stofnanir.
Útgefandi:
Frjálst íramtak hf.
Laugavegi 178, símar 82300 og 82302.