Mánudagsblaðið - 21.11.1977, Page 11

MÁNUDAGSBLAÐIÐ
11
Þessi hœgfara miðflokkur vareinu sinni kallaður blóðrauður byltingar
flokkur, sem eingöngu stefndi að því að koma d kommúnisma á íslandi
Síðan Framsóknarflokkur-
inn var stofnaður hefur mikið
vatn runnið til sjávar. Og á
þeim tíma hefur orðið gerbreyt-
ing í hinu íslenska þjóðfélagi.
Bændastéttin, sem þá var meira
en helmingur þjóðarinnar, er
nú tíundi hluti hennar. Megin-
hluti þjóðarinnar býr í þéttbýli.
í fljótu bragði myndi maður
halda að þetta hefði valdið
algeru hruni flokks, sem aðal-
lega byggði fylgi sitt á bænda-
stéttinni. En svona hefur ekki
farið. Framsóknarflokknum
hefur tekizt að afla sér tals-
verðs fylgis í þéttbýlinu,
einkanlega kannski miðstéttar-
fólks, en einnig yfirstéttar, þai
á meðal sumra mestu auðjöfra
landsins. Bændur eru orðnir
minnihluti í flokknum.
Voldugustu menn hans eru
framámenn SÍS, sem eru nú
sterkasti auðhringur í landinu.
Um leið hefur stórlega dregið
úr áhrifum bænda á samvinnu-
hreyfinguna, hún er orðin ríki í
ríkinu og setur sér sín eigin lög-
mál. í stórum dráttum hefur
þetta leitt til þess, að flokkur-
inn hefur færst til hægri,
þannig að hugmyndafræðilega
er lítill eða enginn munur á
Framsóknarflokknum og Sjálf-
stæðisflokknum nú orðið. Að
vísu er þetta það sem margir
Framsóknarmenn mega ekki
heyra nefnt og reyna að breiða
yfir það með ýmsum róttækum
slagorðum við hátíðleg
tækifæri. En þau verka ansi
innantóm núorðið. Það skal
saklausar sálir til þess nú orðið
að trúa því, að einhver regin-
munur sé á Sjálfstæðisflokkn-
um og Framsóknarflokknum
nú orðið. Raunar má kannski
segja að munurinn á öllum ís-
lenzku flokkunum sé furðulega
ítill, hann sé yfirleitt meira í
orði en á borði. En það er lífs-
spursmál fyrir alla flokkana,
að almenningur geri sér þetta
ekki Ijóst, og að flestir kjósend-
ur trúi því að það skipti
geysilegu máli hvaða flokkar
fari með ríkisstjórn.
O, sancta simplicatas.
Það er staðreynd, að Fram-
sóknarflokkurinn hefur færzt
langt til hægri frá því sem áður
var, þótt hann væri aldrei
neinn byltingarflokkur. Sam-
vinna Framsóknarflokksins og
Sjálfstæðisflokksins nú í dag er
rökrétt afleiðing af þessari þró-
un. Hún er i alla staði eðlileg og
kannski stendur hún fram á
næstu öld. Hún er líka ósköp
þægileg fyrir báða flokkana og
það væri ekki ónýtt fyrir þá að
geta gert áætlanir marga ára-
tugi fram í tímann.
En því er ekki að neita að til
eru á vinstra armi framsóknar
öfl, sem hneigjast til vinstri.
Það er oft smávegis urgur í
• þeim hópi þegar flokkurinn
hefur samvinnu til hægri. Þessi
Hann Jóhannes á stofu 10 á að fá morgunmatinn sinn, Pétur
á stofu 11 þarf stólpípu og svo þarf að búa um rúmið hjá hon-
um Hannesi á stofu 12.
órói hefur stundum villt
mönnum sýn. Þeir hafa trúað
því, að sprenging yrði í flokkn-
um, og að stór hópur
Framsóknarfólks mundi segja
skilið við flokkinn og halda
eitthvert í vinstri átt. Þetta
héldu sumir fyrir síðust alþing-
iskosningar, þegar Möðruvalla-
hreyfingin var stofnuð. Þeir
héldu að hún myndi draga
þúsundir atkvæða frá Fram-
sókn yfir til Samtakanna.
Reyndin varð öll önnur, flokk-
urinn hélt fagurlega utan um
sitt fylgi, og uppreisnarmenn-
irnir frá Möðrudal sátu eftir
undrandi og vonsviknir.
í öllum stjórnmálaflokkum
má tala um kjarna og periferíu.
Kjarninn er hið sauðtrygga
flokksfólk sem aldrei bregst
flokknum sínum góða, hvað
sem á dynur, hvort sem hann
sveigist til hægri eða vinstri.
Períferían er öll lausari í reip-
unum. Hún getur átt það til að
skipta um flokk í kosningum,
eða „svíkja” eins og það er
kallað á máli flokksþrælakerf-
isins. En hlutföllin milli kjarna
og periferíu eru mismunandi
eftir flokkum. Mér er nær að
halda, að hér á landi sé periferí-
an hlutfallslega stærst í Sjálf-
stæðisflokknum, enda fær
hann að jafnaði mikið af
atkvæðum fólks sem er lítt
pólitískt. í fljótu bragði halda
margir að Alþýðubandalagið sé
ákaflega kaldhamrað að þessu
leyti, það haldi rígfast utan um
hvert sitt atkvæði. Þetta er mis-
skilningur. Auðvitað er til
harður kommúnískur kjarni í
Alþýðubandalaginu, en þar er
líka til stór perifería bæði á
hægra og vinstra væng. Mér er
nær að halda að í Framsóknar-
flokknum sé kjarninn stærstur
og periferían minnst. Það er
ekki hlaupið að því að fá
Framsóknarfólk til að Iáta af
sinni trú. Þá vildi ég heldur
taka að mér að snúa bæði
Sjálfstæðisfólki og
Alþýðubandalagsfólki. Þó að
núna sé talsverður urgur og
órói í vinstra armi Framsóknar-
flokksins út af hægri samvinnu
jhans við Sjálfstæðisflokkinn,
yfirgefur fæst af þessu fólki
flokkinn, — það kýs hann þrátt
fyrir allt, þegar á hólminn
kemur. Ný Möðruvallahreyfing
mundi fá svipaða útreið og hin
fyrri. Ef kosningar yrðu í dag,
mundi Framsóknarflokkurinn
að vísu ekki vinna á, en hann
mundi halda sínu fylgi nokkurn
veginn. Hitt er svo önnur saga
hvað það er sem veldur því að
hann heldur betur utan um
fylgi sitt en aðrir flokkar. Það
væri fróðlegt að heyra
einhverja skynsamlega
skýringu á því fyrirbæri.
Ajax
Bjóöum alls konar mannfagnaó velkominn.
Vistleg salarkynni fyrir stór og smá samkvæmi.
Veisluföng og veitingar aó yðar ósk.
Hafió samband tímanlega.
HÓTEL
LOFTLEIÐIR Sími 22322