Tíminn - 08.10.1971, Blaðsíða 2

FÖSTUDAGUR 8. olítóber 1971
t
OO
09
^[ItriFDGB
ÍSTUTTU MALI
Námsflokkar
Hafnarf jarðar:
Landspróf og
gagnfræða-
próf
Alf—Reykjavík, þriSjudag.
Me'ðal nýjunga, sem Náms-
flokkar Ilafnarfjarðar beita
sér fyrir á komandi vetri, eru
undirbúningsdeildir fyrir þá,
sem vilja ljúka gagnfræðaprófi
og landsprófi. Verður kennslan
I nánum tengslum við Flens
borgarskólann og annast kenn
apar skólans kennslu í þeim
greinum, sem lesnar eru undir
þessi próf.
Meðal annarra nýjunga, sem
Námsflokkar Hafnai-fjarðar
beita sér fyrir, eru garð- og
blómarækt, uppeldisfræði og
ejnnig er fyrirhugað að hafa
sérstaka tíma fyrir húsmæður
um miðjan daginn, en að öðru
leyti fer kcnnslan fram að
kvöldlagi. Er kennslunni þann-
ig háttað, að nemendur þurfa
ekki að koma nema einu sinni
í viku fyrir hverja grein. T.d.
mæta þeir, sem læra ensku,
spænsku eða einhver önnur
tungumál, aðcins eitt kvöld, en
taka þá 2—3 tíma í einu.
Námsflokkar Hafnarfjarðar
störfuðu í fyrsta sinn í fyrra
— og þá í tilraunaskyni. Þótti
tilraunin takast svo vel, en
þátttakendur voru um 200 tals
ins, að ábveðið var að halda
þeim áfram og hafa í fastari
skorðum. Forstöðumaður Náms
flokka Hafnarfjarðar hefur ver
ið ráðinn Einar G. Bollason.
Þess má að lokum geta, að
innritun í námsflokkana fer
fram í Góðtemplarahúsinu 7.,
8. og 0. október n. k.
Verðlagsráð
sjávarútvegsins:
Tryggvi Helga-
son formaöur
Sjávarútvegsráðuneytið hcf-
ur skipað eftirtalda menn í
Verðlagsráð sjávarútvegsins
frá 1. okt. 1971 til 30. sept.
1973 samkvæmt tilnefningu
eftirtalinna aðila:
Frá Sambandi ísl. samvinnu-
félaga: Árna Benediktsson,
framkv. stj. og Guðjón Bs. Ól-
afsson til vara. Frá Félagi ald
ar- og fiskmjölsverksmiðja á
Suður- og Vesturlandi: Guð-
mundur Kr. Jónsson, framkv.
stj. og Ólafur Jónsson, fram-
kv.stj. og til vara Gunnar Ólafs
son, framkv.stj. og Jónas Jóns-
son, framkv.stj. Frá Sölumið-
stöð hraðfrystihúsanna: Eyjólf-
ur ísfeld Eyjólfsson, forstj. og
Marías Þ. Guðmundsson, fram-
kv.stj. og Óskar Gíslason,
skrifst.stj. og til vara Ólafur
Jónsson, framkv.stj., Kjartan
B. Kristjánsson, verkfræðingur
og Hans Haraldsson, skrifst.stj.
Frá T.andssambandi ísl. útvegs
manna: Guðniundur Jörunds-
son, útg.éi., Ingimar Einars-
son, framkv.stj. og Kristján
Ragnarsson, framkv.stj. og til
vara Guðmundur Guðmunds-
son, útg.m., Ólafur Tr. Einars-
son, útg.m. og Sigurður H.
Egilsson, framkv.stj. Frá Fé-
lagi Síldarsaltenda á Norður-
og Austurlandi: Jón Þ. Áma-
son, framkv.stj. og Halldór S.
Magnússon, viðskiptafr. og til
vara Hilmar Bjarnason, fram-
kv.stj. og Einar G. Guðmunds-
son, framkv.stj. Frá Alþýðu-
sambandi íslands: Tryggvi
Helgason, sjómaður og Krist-
ján Jónsson, sjómaður til vara.
Frá Síldan'erksmiðjusamtök-
um Austur- og Noröurlands:
Aðalsteinn Jónsson, framkv.-
stj. og Vilhjálmur Ingvarsson
til vara. Frá Síldarverksmiðj-
um rikisins: Jón Reynir
Magnússön, framkv.stj. og
Sveinn Benediktsson til vara.
Frá Félagi síldarsaltenda á
Suð-Vesturlandi: Ólafur Jóns-
son, útg.m. og Margeir Jóns-
son, útg.m. og til vara Tómas
Þorvaldsson, útg.m. og Þor-
steinn Arnalds, forstj. Frá
Samlagi skreiðarframleiðenda:
Huxley Ólafsson, framkv.stj.
og Benedikt Jónsson, framkv-
stj. til vara. Frá Farmanna- og
fiskimannasambandi íslands:
Ingólfur S. Ingólfsson, framkv-
stj. og Ingólfur Stefánsson.
framkv.stj. til vara. Frá Sölu-
sambandi ísl. fiskframleið-
enda: Helgi Þórarinsson, fram-
kv.stj. og Margeir Jónsson, út-
g.m. til vara. Frá Sjómánna-
sambandi íslands: Jón Sigurðs-
son, skrifst.stj. og Árni Ing-
varsson, sjómaður til vara.
Á fundi Verðlagsráðs sjávar-
útvegsins þann 1. þ.m. voru
eftirtaldir menn kjörnir í
stjórn ráðsins næsta starfsár:
Tryggvi Helgason, formaður,
Kristján Ragnarsson, varafor-
maður, Guðmundur Kr. Jóns-
son, ritari og Ólafur Jónsson,
vararitari.
Framkvæmdastjóri ráðsins
er Sveinn Finnsson, lögfr.
Reykjavík, 6. okt. 1971.
Verðlagsráð sjávarútvegsins.
Sinfóníuhljómsveitin:
Fjölskyldu-
tónleikar
SJ—Rcykjavík, þriðjudag.
Sinfóníuhljómsvelt íslands
efnir til fjölskyldutónleika í
Háskólabíói nú á sunnudaginn
10. október kl. 3 síðdcgis. Þetta
eru þeir fyrri af tveim slíkum
fjölskyldutónleikum, sem haldn
ir vcrða í vetur, þeir síðari
vcrða 19. marz 1972.
Sinfóníuhljómsveit fslands
hefur á undanförnum árum
haldið tónleika, sem sérstaklcga
eru ætlaðir börnum á aldrinum
6—12 ára. í upphafi voru þetta
svokallaðir skólatónleikar, en
á síðastl. ári var upptekinn
sá'háttur að flytja í þess stað
fjölskyldutónleika, þar sem
börnin gátu komið í fylgd for
eldra sinna, og voru þar flutt
létt klassísk verk. Þessir tón-
leikar nutu mikilla vinsælda,
og verður því sami háttur hafð
ur á í vctur. í bamaskólum
borgarinnar og í bókabúðum
Uárusar Blöndal og Eymunds
sonar verða til sölu áskriftar-
kort á kr. 100,— sem gilda að
báðum tónleikunum.
Bandaríski hljómsveitarstjór
inn George Cleve stjórnar tón
leikunum næstkomandi sunnu
dag, en kynnir verður Þor
steinn Hannesson. Á efnisskrá
tónleikanna er: Forleikur,
seherzo og brúðarmars úr
„Draum á Jónsmessunótt“ eftir
Mcndelssohn, Romeo og Júlía
fantasía — eftir Tsjaikovský
og forleikurinn að Leðurblök-
unni eftir Strauss.
TÍMINN
Nokkrar myndanna á sýningu Listasafns ASÍ. (Tímamynd GE)
Ný sýning hjá Listasafni ASÍ
SJ—Reykjavík, fimmtudag.
Á laugardaginn kl. 3 verður opn
uð óvenjuleg málvcrkasýning í
Listasafni Alþýðusambands fs-
lands, Laugavegi 18, III. hæð. Það
eru verk listamannsins Brynjólfs
Þórðarsonar, sem þar verða til
sýnis næstu vikur, cn hann væri
nú 75 ára hefði liann lifað.
Fæstir þekkja nokkuð til list-
ar Brynjólfs,. en athyglisvert er
hve myndirnar á yfirlitssýningu
þessari eru fjölbreyttar og þokka-
fullar. Þar eru bæði oliumálverk
og vatnslitamyndir, allt í einka-
eign. Brynjólfur hafði mætur á
Öræfasveit og dvaldist þar tíðum
og málaði, einnig gerði hann
margar myndir frá Reykjavik.
Brynjólfur Þórðarson var heilsu-
lítill alla ævi og lézt 42 ára gam-
all. Tvær síðustu vikurnar áður
en hann dó var hann á Þingvöll-
um og lá við í tjaldi, svo mikill
var áhugi hans allt fram til síð-
ustu stundar. Hann lézt fáum dög-
um eftir að til Reykjavíkur kom.
Harmaði hann mest að fá ekki að
lifa fáein ár til viðbótar til að
ljúka málverkum, sem hann hafði
í huga.
Brynjóifur Þórðarson fæddist í
Bakkakoti á Seltjarnarnesi hinn
30. júlí 1896, sonur Halldóru Jóns
dóttur frá Mýrarhúsum á Seltjarn
arnesi og Þórðar bónda í Bakka-
koti Jónssonar frá Efri-Tungu í
Fróðárhreppi. Brynjólfur ólst upp
hjá móður sinni og síðari manni
hennar, Þórði Jónssyni frá Ráða-
gcrði.
Brynjólfur naut ungur teikni-
kcnnslu Þórarins B. Þorlákssonar
í Iðnskólanum í Reykjavík, en
sigldi til Kaupmannahafnar og
var nemandi á Konunglega aka-
demíinu veturinn 1919—20. Hann
gerðist teiknikennari við Flens-
borgarskólann í Hafnarfirði og
síðan Iðnskólann í Reykjavík.
1925 sigldi hann til frekara náms
í málaralist og dvaldist í París og
fór hann kynnisferðir til Suður-
Frakklands og ítalíu. Heim kom
hann 1927, en sigldi enn utan
haustið 1928 og stundaði um vet-
urinn nám við École des Beaux-
Arts í París, einkum í freskó-
tækni.
Eftir það málaði Brynjólfur
hcima og tók þátt í nokkrum al-
mennum listsýningum.
ÞRJÁR NÝJAR AB-BÆKUR
Það hefur jafnan þótt tíðindum
sæta liér á landi, þegar út hefur
komið nýtt og veigamikið rit um
merkisatburði íslcnzkrar sögu. En
ein slík bók er Kristnitakan á fs-
landi, sem Almenna bókafélagið
sendir frá sér þessa dagana, og
er höfundur hennar Jón Hnefill
Aðalsteinsson.
Kristnitakan á íslaiuli, hið nýja
sagnfræðirit hefur að geyma ár-
angur margra ára rannsókn-
arstarfs, sem beinzt hefur að því
að bregða ljósi yfir innri sögu
þessa afdrifaríka atburðar, er
bjargaði íslenzka ríkinu frá
klofningi og olli þáttaskilum í ævi
þjóðarinnar. Vegna þekkingar
sinnar á guðfræði og norrænum
vísindum er höfundurinn vel bú-
inn til þessa verks, enda rekur
hann í bók sinni margar forvitni-
legar slóðir að lausn hins tor-
ráðna viðfangsefnis. í fyrstu köfl-
unum er greint frá heiðnum átrún
aði á íslandi, guðsdýrkun og ör-
lagatrú og ennfremur fjallað um
viðnám heiðninnar gegn kristnu
trúboði og raktar sagnir um
messu og mannblót á Þingvöllum.
Er þá komið að undanfara þess,
að sjálfur foringi hinna heiðnu
manna, Þorgeir Ljósvetningagoði,
kvað upp þann úrskurð eftir að
hafa lcgið fullan sólarhring undir
feldi, að allir íslendingar skyldu
kirstnir vera og láta skírast. En
hvcrnig mátti slíkt ske og hvað
gorðist undir feldinum? Þgð eru
b''ssar spurningar meðal annars,
sem Jón Hnefill Aðalsteinsson
loitast við að svara í bók sinni.
Þannig er Kristnitakan á ís-
landi í senn mikilsvert framlag til
íslenzkrar sagnfræði og ákjósan-
legt lestrarefni hverjum fróð-
leiksfúsum og þjóðhollum íslend-
ingi. — Bókin er prentuð i Odda
h.f. og bundin í Sveinabókband-
iriu. Torfi Jónsson teiknaði kápu
og band.
Almenna bókafélagið hcfur sent
frá sér nýja skáldsögu, er nefn-
ist ÓSKÖP, og cr höfundurinn úr
hópi ungra lögfræðinga. Vekur
það strax nokkra forvitni, því
sannast sagna hefur þessi stétt
menntamanna vorra gefið sig lítt
eða ekki að skáldsagnagerð, ef
frá er talinn Jón Thoroddsen
sýslumaður, scm lagði frá sér
pennan fyrir 103 árum. En stór-
um fréttnæmari er þó hin nýja
skáldsaga fyrir þær vonir, sem
hún óneitanlega vekur.
Höfundur þessa skáldverks er
þrítugur Reykvíkingur, Guðjón
Albertsson. Hann varð stúdent
1961 og lauk lögfræðiprófi frá Há-'
skóla íslands í ársbyrjun 1968.
Hann gaf sig strax á menntaskóla-
árunum að blaðamcnnsku, sem
hann stundaði síðan öðru hverju
jafnhliða náminu og einnig vann
hann um skeið sem fréttamaður
hjá Ríkisútvarpinu. Hann hefur
lengi fengizt við skáldlegar iðkan-
ir, en lítt hirt um að halda þeim á
lofti þar til nú, að hann gefur út
fyrstu skáldsögu sína Ósköp.
Sagan hefst þar sem ungur
di-engur stendur yfir moldum
eldri bróð'ur síns, sem farizt hef-
ur af voðaskoti. Frá sömu stund
er það „andlit eða öllu hcldur
mynd að andliti“ hins látna, sem
gerist örlagavaldur í lífi drengs-
ins, tekur ráðin af tilfinningum
hans og vilja og dæmir hann til
þeirrar einangrunar, sem leiðir
ævi hans hratt og hættulega til
lykta. Og þó var þetta í raun
ósköp venjulegur drengur, dug-
andi og samvizkusamur, jafnt við
nám sem önnur störf og „honum
stóð stuggur af öllu illu, yfirnátt-
úrlegu og óeðlilogu." En hér sem
oftar er það hið innra með mann-
inum. að saga hans gerist, og þar
fara örlögin sínu fram í lífi hinn-
ar ungu söguhetju, sem loks
hreppir umbun harmkvæla sinna
fyrir dramatíska þversögn dau8-
ans.
Þannig geyma Ósköp í hnitmið-
uðu formi mjög áhrifaríka sögo
og kunnáttusamlega, þar sem
hver setning að heita má stefnir
rökvíslega að því, sem verða
vill.
Bókin er prentuð í Víkings-
prenti, en bundin í Bókfelli h.f.
Torfi Jónsson teiknaði kápuna.
Nýlega er komin út hjá Al-
mcnna bókafélaginn skáldsagan
Ættarsverðið eftir norska rithöf-
undinn Sigurd Hoel, og hefur
Arnheiður Sigurðardóttir þýtt
hana á íslenzku.
Sigurd Hoel er tvímælalaust
eitt áf merkustu sagnaskáldum
Norðurlanda á þessari öld.
Ættarsverðið gerist um og eft-
ir 1820 á Þelamörk, þar sem
mönnum var „ljúfara að sinna ætt
arerjum, árlegum stefnum, veizl-
um með tilheyrandi áflogum og
manndrápum heldur en að
ástunda dyggðugt lífemi.“ Þá rikja
enn dimmar miðaldir yfir þröng-
um dölum og afskekktum byggð-
um Noregs, hugarheimur fólksins
er allur á valdi ættgengrar hjátrú
ar og spásagna, atgervi og mann-
kostir boka fyrir fornum venjum
og erfðagripir verða voveifleg
tákn, sem skapa mönnum örlög
frá einni kynslóð til annarrar.
Eitt þeirra tákna er ættarsverðið
sem verður bani eiganda sins, sé
því „höggvið í heimareit."
Ættarsverðið er mikil saga og
eftirminnileg, róleg á yfirborði,
en undir niðri er þungur straum-
ur mikilla örlaga. Hinar mörgu og
,ólíku persónur eru allar dregnar
skýrum dráttum, svo að stundum
minna þær að stórbrotnum ein-
faldleika á fornan tréskurð. Bók-
in er prentuð og bundin í Prent-
smiðju Hafnarfjarðar. Torfi Jóns-
son teiknaði kápu.