Tíminn - 19.09.1973, Blaðsíða 14

14
TÍMINN
Miövikudagur 19. september 1973
Hans Fallada:
Hvaðnú.ungi maður?
82
w
Þýðing Magnúsar Asgeirssonar
inga. Ég verð feginn þegar ég get
afhent Jachmann peningana hans
aftur”.
En þeirrar gleði nýtur Pinne-
berg ekki. Langir timar liða og
margt breytist i lifi og tilveru
Pinnebergsfjölskyldunnar, áður
en Jachmann ber aftur fyrir augu
hennar, þrátt fyrir skýlaust loforð
hansumaðkoma i miðdegismat-
inn stundvislega tólf á hádegi.
Dengsi veröur veikur. Þaö er
enginn leikur aö vera ungur
faöir!
Nótt eina vakna Pinnebergs-
hjónin af værum blundi. Drengsi
sefur ekki, hann hágrætur!
Klukkan er fimm minútur yfir
þrjú. Þau eru bæði svo þrumu
lostin, að það er eins og þetta væri
alveg spannýtt uppátæki hjá
Dengsa.
Pússer veltir þvi fyrir sér,
hvort hann geti verið svangur, en
þaö telur Pinneberg alveg
ómögulegt. Dengsa hefir áreiðan-
lega dreymt illa, annaö er þaö
ekki. Hann hlýtur að sofna aftur.
En það verður nú ekki úr þvi.
Dengsi orgar og orgar, og loks
ber Pússer ósköp stillilega fram
þá tillögu, að þau skuli kveikja
ljós og aðgæta hvort nokkuð gangi
aö barninu. En á þessum tima
sóiarhringsins er faðirinn Pinne-
berg strangur og reglufastur hús-
bóndi.
„Við höfum vanið hann af þvi
aö orga á nóttunni, bara með þvi,
aö skipta okkur ekki af þvi, þótt
hann ræki upp hrinu, en ef þú
kveikir nú ljós, þá heldur hann
strax, að nú geti hann farið að
koma þvi fram, sem hann vill.
Hann skal fá að vita það i eitt
skipti fyrir öll, að þegar dimmt
er, á bæði hann og við að sofa.”
,,En hann grætur allt öðru visi
en hann er vanur,” segir Pússer.
„Hann grætur eins og eitthvað
gangi að honum.”
„Hvað ætti svo sem að ganga að
honum?” segir Pinneberg hálf-
sofandi og úrillur. „Hann var
alveg gallhraustur, þegar þú
lagðir hann fyrir i gærkveldi.”
Þau liggja i myrkrinu og
hlusta. Dengsi orgar og orgar.
Jafnvel Pinneberg verður að játa
að þessi grátur sé iskyggilegur.
Hann hefir gefist upp viö allar til-
raunir til þess að breiða upp fyrir
höfuð og sofa áfram. Nú reynir
hann að geta sér til af hverju
Dengsi geti verið að gráta. Þetta
er ekki eins og venjulegt krakka-
org. Ekki heldur frekja eða þrá-
kelni.----.
„Honum er kannske illt i
maganum,” segir Pússer.
„Já, en hvað getum við gert við
þvi?”
„Eg gæti farið á fætur og hitað
bolla af finkulte handa honum.
Það hefir allt af dugað áður.”
„Jæja, segir Pinneberg og er nú
hinn auðsveipnasti. „Þá skulum
viö kveikja og búa til þetta te
handa honum.”
Strax og ljósið er kvekt þagnar
barniö, en rétt á eftir fer það þó
að öskra aftur. Allt andlitið er
dökkrautt af áreynslu. Pússer
tekur hann upp á handlegg sér.
„Dengsi,” segir hún bliölega,
„elsku barnið, kennir þú einhvers
staðar til? Sýndu mömmu hvar
þú kennir til!”
Ylurinn frá likama hennar, og
hin mjúku, bliðlegu handtök
hennar um hann, meöan hún
vaggar honum hægt i örmum sér
fram og aftur og raular viö hann,
sefa hanr. i bili. Fyrst þagnar
hiinti, íðan andvarpar hann djúpt
og þagnar aftur.
Pinneberg, sem hefir brennt sig
á fingrunum er hann kveikti á
prfmusnum, segir með kuldalegu
sigurhrósi: „Þarna geturðu séð!
Hann vill bara láta taka sig!”
Pússer svarar ekki. Hún
gengur fram og aftur um gólfið og
raular lagstúf, sem Dengsi er
vanur að sofna við. Hann
liggur lika alveg kyrr og horfir
með skæru augunum sinum upp i
loftið.
„Jæja,” segir Pinneberg
örugglega. „Nú er vatnið heitt.
Teið verður þú sjálf að búa til.
Það kann ég ekki.” Og nú verður
Pinneberg að taka son sinn á
handlegginn. Hann gerir ósjálf-
rátt það sama og Pússer: gengur
fram og aftur um gólfið og raular.
Barnið fálmar eftir andliti hans
og krækir einum fingrf i munnvik
föður sins. Annars lætur það
ekkert á sér bæra.
Þessi fingur, sem Dengsi
krækir i munnvikið á föður
sinum, mildar skapsmuni Pinne-
bergs stórum. Hann tekur ekki i
mál að Pússer gefi syninum skeið
af tei, fyrr en hann er búinn að
smakka á henni sjálfur til að
sannfæra sig um að teið sé ekki of
heitt. Þegar hún er byrjuð að
mata barnið og nokkrir dropar
fara utan hjá, stendur faðirinn
alvarlegur og með áhyggjusvip
við hliðina á þeim, og þurrkar
rækilega hvern dropa, sem niður
fer, með skyrtuerminni sinni.
Loksins er hinn heiti drykkur
kominn ofan i Dengsa. Hann
liggur grafkyr og virðist vera að
sofna. Pinneberg litur á úrið.
„Bráðum fjögur! Nú verðum við
öll að fá að sofna dálitið,” segir
hann.
En Dengsi tekur ekki heldur að
þessu sinni neitt tillit til óska
föður sins. Undir eins og Pússer
hefir stungið honum undir ábreið-
una og hlúð að honum, fer hann að
hrina aftur. Piisser reynir aö
daufheyrast. Hún veit að Hannes
verður að hafa svefnfrið, svo
taugaóstyrkur sem hann er
orðinn upp á siðkastið. Þess
vegna slekkur hún og leggst fyrir
og lætur ekkert á sér bæra. En
Dengsi grætur eins og verið væri
að gera út af við hann
„Þarna sér maður!” segir
Pinneberg „Það er eins og ég
sagði: Ef hann sér að hann kemur
sinu fram með þvi að orga, þá er
úti um allan næturfrið hjá
okkur.”
Klukkan er fimm minútur yfir
fjögur, og Dengsi grætur þindar-
laust.
„Þetta er hreint ekki
óskemmtilegt eða hitt þó heldur,”
segir Pinneberg. „Hvernig
maður á að vinna allan daginn og
meira að segja vera upplagður til
þess, það má drottinn vita. --
Og ég hefi dregizt svo langt aftur
úr með sölubókina mina, að ég
verð áreiðanlega rekinn þann
fyrsta, ef ég tvöfalda ekki söluna
þessa daga, sem eftir eru af
mánuðinum.”
Pússer þegir og Dengsi grætur.
Pinneberg byltir sér á hæl og
hnakka svo rúmið skelfur.
Loksins vaknar föðurtilfinning- \
in hjá honum. Hann hiust-
ar. Ef það skyldi nú annars eitt-
hvað ganga að barninu? Ef hann
væri nú að gráta þarna af þvi að
hann væri alvarlega veikur og
hægt væri að hjálpa honum, en
látið ógert af þvi að pabbi hans
vildi ekki leyfa mömmu hans að
fara á fætur aftur? Ef hann hefði
nú til dæmis botnlangabóigu og
dæi! Hvað eiga þau að gera? Alls
konar ógnir gægjast fram i
ofþreyttum heila hans, ásökunar-
augu Pússer og svört samvizka
hans sjálfs! „Þú hefir myrt ein-
asta barnið þitt!” Skammbyssa,
sem beinist að hjarta hans sjálfs!
Pússer, sem kastar sér nið'
ur af einni af brúnum yfir
Spree. Opnir gashanar! Lög-
regla! Kirkjugarður með enda-
lausum röðum af hvitum og
svörtum krossum!
Pinneberg er með grástafinn i
kverkunum og stekkur upp. Hann
þolir ekki þessa martröð hugar-
óranna milli svefns og vöku.
Pússer er komin fram á gólfið i
sama vetfangi og búin að taka
Dengsa á handlegginn. Nu þegir
krakkinn auðvitað! Það er komið
að föðurnum að fara að formæla
þessari vitleysishræðslu i sjálfum
sér, þegar nýjan ótta setur að
honum við það að sjá andlitið á
Pússer. Hún er á svipinn eins og
hún viti það allt og skilji það, af
þvi að hún er mamma Dengsa.
„Hvaö er að, Pússer?” spyr
hann alveg utan við sig.
,Taktu á höndunum á honum”,
segir hún. „Ég held að það sé hiti
I honum”.
Pinneberg tekur aðra litlu
ávölu barnshöndina milli tveggja
fingra. „Nú, það er rétt, hún er
brennheit. „Við verðum að gefa
honum meira te”, segir hann.
En Pússer hristir höfuðið. „Það
1504
Lárétt
1) Byggingarefni,- 5) Fiskur.-
7) Drykkur,- 9) Mjaka.- 11)
Handlegg.- 13) Fæða.-14) Elli-
lega.- 16) Röð.- 17) Búkhljóð,-
19) Hestsnafn.-
Lóðrétt
1) Akaflega,- 2) A hema.- 3)
Stafur,- 4) Eins.- 6) Tamdri,-
8) Stafur.- 10) Skemmdin,- 12)
Lagarmál,- 15) Húmbúk,- 18)
Fljót,-
Ráðning á gátu no. 1503
Lárétt
1) Blakka,- 5) Tól,- 7) Tá,- 9)
Lævi.- 11) Una.- 13) Rak,- 14)
Lamb,-16) Ra,- 17) Mikið.- 19)
Vaskri,-
Lóðrétt
1) Bitull - 2) At,- 3) Kól.- 4)
Klær.- 6) Bikaði,- 8) Ana.- 10)
Varir.- 12) Amma.- 15) Bis.-
18) KK.
111:11:1
1
|
MIÐVIKUDAGUR
19.september
7.00 Morgunútvarp
Veðurfregnir kl. 7.00, 8.15 og
10.10. Fréttir kl. 7.30, 8.15
(og forustugr. dagbl.), 9.00
OG 10.00. Morgunbæn kl.
7,45 Morgunleikfimikl. 7.50.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Sigurður Gunnarsson
heldur áfram „Sögunni af
Tóta” eftir Berit Brænne
Létt lög á milli liða. Kirkju-
tónlist eftir Pál tsólfssonkl.
10.25:
Fréttir kl. 11.00. Kanadísk
tcnlist:
12.00 Dagskráin. Tónleikar
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 Við vinnuna: Tónleikar.
14.30 Síðdegissagan:
15.00 Miðdegistónleikar:
islenzk tónlist a. Sinfónia i
þrem köflum eftir Leif
Þórarinsson. Sinfóniu-
hljómsveit tslands leikur:
Gunther Schuller stj. b.
Þrjú lög eftir Fjölni
Stefánsson. Hanna Bjarna-
dóttir syngur. Jórunn Viðar
leikur á pianó. c. Sonorites
III fyrir pianó og segulband
eftir Magnús Blöndal
Jóhannsson. Halldór
Haraldsson leikur á pianó.
d. Fjórir söngvar eftir Pál
P. Pálsson. Elisabet
Erlingsdóttir syngur við
undirleik Gunnars Egil-
sonar, Péturs Þorvalds-
sonar, Jórfasar Ingi-
mundarsonar og Reynis
Sigurðssonar, höfundur stj.
e. Ballettsvita eftir Atla
Heimi Sveinsson úr leik-
ritinu „Dimmalimm”. Sin-
fóniuhljómsveit tslands
leikur, höfundur stj.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
16.15 Veðurfregnir.
16.20 Popphornið
17.05 Tónleikar
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.20 Bein lína
19.45 Veðurfregnir. Dagskrá
20.00 Píanóieikur i útvarpssal:
20.20 Sumarvaka a. Frá
liðnum dögum
21.30 (Jtvarpssagan:
„Fulltrúinn, sem hvarf”
eftir Hans Scherfig
Þýðandinn, Silja Aðal-
steinsdóttir, les (5).
22.00 Fréttir. Eyjapistiil
22.35 Nútimatóniist Halldór
Haraldsson kynnir.
23.20 Fréttirl stuttu máli.
Miðvikudagur
19. september 1973
20.00 Fréttir
20.25 Veður og augiýsingar
20.30 Lif og fjör I iæknadeild
Breskur gamanmynda-
flokkur. 1 uppreisnarhug.
Þýðandi Jón Thor Haralds-
son.
20.55 Margt býr I djúpinu
Kanadisk mynd um lífið i
hafinu og nýtingu þess i
þágu mannkynsins. Þýð-
andi og þulur Gisli Sigur-
karlsson.
21.25 Mannaveiðar Bresk
framhaldsmynd. 8. þáttur.
Óiikt höfumst viö að. Þýð-
andi Kristmann Eiðsson.
Efni 7. þáttar: Nina, Vin-
cent og Jimmy komast ör-
magna i gamalt tollskýli,
sem frændi Vincents á.
,Hann leikur tveim skjöld-
um, en kemur þeim þó til
likkistusmiðs, sem er for-
ingi í andspyrnuhreyfing-
unni. Nina er andlega sjúk
og ekki ferðafær. Hún fær þó
bót meina sinna, og ákveðið
er, að bresk flugvél sæki
þau að næturlagi. Sú von
bregst, þegar flugvélin
verður að snúa frá vegna
veðurs.
22.15 Form og tóm Lokaþáttur
hollenska myndaflokksins
um nútimamyndlist. Þýð-
andi og þulur Jón O. Ed-
wald.
22.30 Dagskrárlok