Tíminn - 09.11.1973, Síða 13

TÍMINN
Föstudagur 9. nóveniber 1973.
Föstudagur 9. nóvember 1973.
TÍMINN
13
12
émúnwtwi
mtm.Mkm
WHWWv..Af;íiM
,31
Mlllllil
Frú Agnes llavíftsson situr hcr idönskum vcfstól, hinum bezta grip.
Hláturinn
er hollur —
og kostar
ekki neitt
Þaft er notalegt aft sitja i sófanum
þeim arna, ekki sizt þegar maftur
hefur sjálfur ofift áklæftift, — og
hvila fæturna á heimaofnu
gólfteppi. Ia/
Viðtal: VS Myndir: Gunnar
'ík\
i :

VID FltUM stödd á heimili Ing
óll’s Daviftssonar, inagisters aft
Akurgerfti 38 i Iteykjavik. l>aft er
þvi liklegt, aft einhverjum les-
enduni detti i hug, aft nú eigi aft
ræfta vift sérfræftinginn um
aftskiljanlegar greinar íslenzkrar
náltúru, en svo er ekki. I>aft er
vefnaður, eu ekki náltúrufræfti .
sem hér verftur einkuin á dag-
skrá, og þaft er frúin, en ekki hús-
bóndinu, sem l’yrir svörum
verftur.
Vefnaðarkennsla
í Danmörku og
á islandi
Frú Agnes Daviðsson fæddist
og ólst upp i Danmörku, en helur
verið búsett hér á landi rösklega
hálfan l’jórða áratug. Það gæli þvi
verið fróðlegt að heyra, hvernig-
henni hefur þótt að vera útlend-
ingurá tslandi, en að þvi komum
viö ekki fyrr en seinna.
Það er bezt að vinda sér beint
að efninu og spyrja:
— Lærðir þú vefnað i
Danmörku, eða fórst þú ekki að
fást við hann fyrr en þú komst
hingað til lands?
— Fg lærði vefnað i Danmörku
og tók kennarapróf i þeirri grein,
þegar ég var um þritugt.
— Byrjaðir þú ung að vefa?
— Nei, ekki svo mjög. Ég hafði
annað með timann að gera á
unglingsárum minum. Móðir min
dó, þegar systkin min voru flest
ung. Ég var elzt, og húsmóður-
verkin komu á mig. Ég var
ráðskona hjá föður minum i mörg
ár.
- Kenndir þú ekki vefnað i
Danmörku, fyrst þú varst með
vefnaðarkennarapróf?
— Jú, það gerði ég. Ég setti upp
vefnaðarstofu i Alaborg, og hafði
þar bæði nemendur og starfs-
stúlkur. Ég seldi vefnaðarvöru,
einkum þó húsgagnaáklæði.
— Byrjaðir þú fljótt að vefa,
eftir að þú varst komin til
Islands?
— Ég liélt námskeiö strax
fyrsta veturinn, sem ég átti
heima i Reykjavik. Það var að
visu siðari hl. vetrar, eða undir
vor 1937, en hingað til lands kom
Myndvefnaftur á vegg.
ég sumarið áður, það er að segja
1936. Heimilisiðnaðarfélagið
lánaði mér vefstóla, en húsnæði
fékk ég hjá K.F.U.M.
— Voru nemendur margir?
— Vefstólarnir voru tiu, minnir
mig, og námskeiðið fullsetið.
Þetta var mjög gaman.
— Var ekki erfitt að tala við
nemendurna, eða gátu hvor um
sig talað tungu hins, kennari og
nemandi?
— Ég reyndi að tala islenzku, en
ég skil ekki enn, hvernig ég fór að
þvi!
— Hélzt þú svo þessari kennslu-
starfsemi áfram?
— Nei. Þegar börn min fóru að
fæðast og heimilisannir að
aukast, voru ekki lengur nein tök
á þvi að sinna kennslu, svo og
hætti viö þetta og tók það ekki upp
aftur fyrr en mörgum árum,
seinna.
Námskeiðin
eru vinsæl
Þegar börnin voru flogin úr
hreiðrinu, óx húsrýmið og ég gat
bætt við mig vefstólum. Ég á
fjóra stóla eins og er, og held
námskeið hér heima.
— Hvers konar vefnað kennir
þú mest?
— Fyrst og fremst kenni ég að
setja upp vef. Siðan mega
nemendur sjálfir velja sér verk-
efni, og vitanlega fer það eftir
nemendunum, hvert verkið er. Sé
um algera byrjendur að ræða, eru
fyrstu verkefnin höfð einföld, til
dæmis hálsklútar eða borð-
renningar, og litlar gólfmottur.
Siðar meir koma önnur og
flóknari verk, með listavefnaði.
Garnið legg ég til.
— Hafa þessi námskeið ekki
verið vinsæl?
— Jú. ekki get ég annað fundið.
Það hefur aldrei verið neinn
hörgull á nemendum — siður en
svo — og ég hef ekki orðið annars
vör, en að allir hafi verið
ánægðir.
— Eru það ungar stúlkur eða
íullorðnar konur, sem nema hjá
þér?
— Þær eru á öllum aldri. Ég
kenni vmist á kvöldin eða daginn.
og þá hefur reynslan orðið sú. að
kvöldnámskeiðin sækja einkum
stúlkur. sem vinna úti, en aftur
eru dagtimarnir vinsælir af
fullorðnum konum.
— Hafa karlmenn aldrei lært
vefnað hjá þér?
— Jú, reyndar. Það hefur einn
karlmaður gert, og hann er
einmitt hér núna.
— Hvað stendur hvert
námskeið lengi?
— Það stendur i tiu vikur og það
er'kenndir niu timar a viku, svo
allur námstiminn er niutiu timar.
Þessu er þannig hagað, að
kenndir eru þrir timar i einu,
annan hvern dag, þrjá daga vik-
unnar.
— Þú sagðist áðan leggja til
garnið. Kaupir þú það i búðum
hér?
— Já. Stundum kaupi ég vissa
liti en stundum lika hvitt garn og
lita það sjálf. Ég nota jurtaliti og
lita alltaf eitthvert garn á hverju
sumri. Jurtirnar, sem ég lita úr,
eru til dæmis gulmaðra, elfting
sortulyng, smári, beitilyng og
birkibörkur.
— Safnar þú þá jurtunum sjálf?
— Já, og Ingólfur hjálpar mér
við það. Það er öldungis ekki
ónýttt að njóta liðveizlu hans við
þá hluti.
— Hafið þið farið dálitið um
landið i grasaleit?
— Já, Ingólfur fer alltaf til
grasa á hverju sumri.
Vefnaður lagðist niður i
Danmörku Um skeið
— Það var betta með verkefna-
val nemenda: Óskar fólk eftir þvi
að vefa sér handklæði eða annað
slikt, eins og algengt var fyrr á
árum?
— Nei, nei, það er allt orðið
breytt. Smekkurinn er ekkert lik-
ur þvi er hann áður var. Nú vill
fólk eiga eitthvað, sem fer vel á
vegg eða borði, — og þar að auki á
hluturinn helzt að vera fljótunn-
inn. Sú tið er liðin, að konur vefi
sjálfar handklæði og bolla-
þurrkur.
— Var sú tizka ekki rikjandi i
Danmörku á sinum tima, eins og
hér á landi?
— Það er nú svo undarlegt, að
vefnaður lagðist að mestu niður i
Danmörku um langt skeið, þótt
hann stæði með blóma i Noregi og
Sviþjóð.
— Var hann samt ekki kominn
aftur um það leyti, sem þú ferð að
muna eftir þér?
— Hann var að koma á ný til
sögunnar á uppvaxtarárum
minum, en ekki fyrr.
— Telur þú Svia og Norðmenn
komna lengra i heimilisiðnaði en
Dani?
— Já, það held ég að segja
megi, að minnsta kosti að þvi er
Sviþjóð varðar. Til merkis um
hvað Danir standa Svium að baki,
get ég sagt það, að allir kennarar
I vefnaðarskólanum, þar sem ég
lærði, voru frá Sviþjóð.
— Fyrst við erum með hugann
við Danmörku, mætti ég kannski
spyrja þig, hvort þið hjónin farið
ekki oft þangað á sumrin?
— Ég veit ekki, hvað við eigum
að kalla oft. Það er til dæmis
langt frá þvi að við förum á
hverju sumri. Aftur á móti hefur
aldrei liðið lengra en fimm ár á
milli ferða, enda finnst mér það of
mikið.
— En þiö farið auövitað oft á
æskustöðvar Ingólfs við Eyja-
fjörð?
— Já, einkum þó á meðan
börnin voru litil, þá fórum við á
hverju sumri. Mér finnst alltaf
mjög gaman að koma til Eyja-
fjarðar. Það er fallegra þar en á
nokkrum öðrum stað á tslandi,
sem ég hef séð, og veðurfarið er
margfalt betra þar en hér fyrir
sunnan, enda munu flestir viður-
kenna það, sem kynnzt hafa
hvoru tveggja.
Æskuheimili frú Agnesar I Danmörku.
Þeir ættu að
hlæja meira
— Nú hefur þú átt hér heima
mjög lengi. Hvernig hefur þér
fundizt að vera útlendingur á
tslandi?
— Þetta er spurning, sem
vandasamt er að svara. Þvi ber
ekki að neita, að ég sakna margs
frá heimalandi minu, og það er
vandi að finna eitthvað til þess að
bæta það fullkomlega upp, þvi
bæði eru löndin sjálf og þjóðirnar
mjög ólik. Það er margt gott um
tsland og tslendinga að segja, en
sá, sem ætlar að gerast
tslendingur, þyrfti helzt að hafa
flutzt hingað þegar á unga aldri.
tslendingar eru eins og ein fjöl-
skylda, og það getur verið harla
erfitt fyrir útlending að komast
inn i þann fjölskylduhring, — eða
svo hefur mér sýnzt.
Nú er ég orðin jafn utangátta i
Danmörku og hér, eða nærri þvi,
en hér vil ég samt vera, og hér er
lika gott að eiga heima. Hér er
margt smátt i sniðum, en það er
ekki alltaf verra, nema ef þvi
fylgir smásmuguháttur. Mér
finnst vera ótrúlega mikið
menntalif hér, en það getur staðið
eðlilegum þroska fyrir þrifum,
hve allir þekkjast mikið
innbyrðis. Persónulegur kunn-
ingsskapur er alls staðar fyrir
hendi, næstum hvar sem litið er.
— Hvað finnst þér helzt skorta á
hér hjá okkur?
— Ef ég mætti að lokum gerast
svo djörf, að ráðleggja tslend-
ingum, vildi ég mega ráþa þeim
til þess að taka lifinujéttar: hlæja
meira, einkum að sjálfum sér.
Það er ekkert eins hressandi og
hlátur, og hann kostar ekki neitt.
—vs
*
% \ , f , x
Hér heldur frúin á garnhespu, sem hún hefur sjálf litaft. Jurtaliturinn er unninn úr gulmöftru.
Munið frimerkjasöfnun
Geðverndarfélagsins
pósthólf 1303 eða skrifstofu
félagsins i Hafnarstræti 5.
Electrolux
Eldavélin NOVA 160
Hún hefur 4 hellur meö stiglausri
stillingu (2 hraðhellur, 1 steikarhellu, 1
hellu með sjálfvirkum hitastilli) Tveir
ofnar. Sá efri rúmar 54 litra. Hraðræsir
hitar ofninn í 200 gráður C á 6 1/2 mín.
Gluggi á ofni með tvöföldu gleri. Grill
með teini og rafmótor. Sjálfvirkt stjórn-
borð með rafmagnsklukku, viðvörunar-
bjöliu og steikarmæli. HxBxD =
850x695x600 mm.
LITIR: Ljósgrænt, koparbrúnt og hvítt.
Vörumarkaðurinn líf.
ÁRMÚLA 1A, SÍMI 86112, REYKJAVIK »