Tíminn - 26.02.1974, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 26. febrúar 1974.
TÍMINN
3
Loðnuveiðarnar lamaðar
vegna verkfallanna
Verkfall verzlunarmanna hefur komið illa við almcnning, og hefur viða mátt sjá biðraðir fólks, sem var
að reyna að ná sér í eitthvað i matinn. Hér er ein slik biðröð fólks, sem var að reyna að komast i kjöt-
búð i Reykjavik i gær.
— Timamynd: Gunnar.
-hs-Rvik. Mjög litil hreyfing var á
loðnuskipunum um helgina vegna
verkfallsins. í gær tilkynntu þó
nokkur þeirra afla. Hjá þeim
verksmiðjum, sem enn taka við
ioðnu, er allt fullt, og biða skipin
flest i höfnunum, ýmist full að
loðnu eða tóm, og biða menn þess
að eitthvað gerist i samningun-
um.
Enn hefur ekki komið til þess,
að skipin hafi dælt loðnunni i sjó-
inn aftur, en þess verður tæplega
langt að biða, þvi ekki er talið
unnt að geyma loðnuna órotvarða
I skipunum öllu lengur en þrjá
sólarhringa.
Heildaraflinn á vertiðinni var i
gær orðinn röskar 330 þús. lestir,
en það magn getur minnkað
nokkuð, ef dæla þarf loðnunni i
sjóinn.
Frá miðnætti aðfaranótt mánu-
dagsins til kl. 17 i gær höfðu eftir-
talin skip tilkynnt afla: Arni
Magnússon 90, Kristbjörg II 90,
Heimir 420, Ottó Wathne 40,
Skirnir 270, Gunnar Jónsson 150,
Pétur Jónsson 350, Viðir NK 260,
Helga II 340, Guðmundur 800,
Loftur Baldvinsson 500, Súlan 450,
Ólafur Magnússon 200, Ásgeir
300, Fylkir 90.
Langafkastamestu staðirnir,
þar sem verkfall er ekki, eru
Vestmannaeyjar og Grindavik,
en þar eru allar þrær fullar, og
miklu fleiri en að geta komizt,
sem biða þar löndunar. Takist nú
aftur á móti samningar, sem all-
ar likur eru til, verður unnt að
taka á móti fimm þúsund lestum
á Raufarhöfn.
Annars var staðan i gær á Aust-
fjörðum og Vestfjörðum sem nú
segir:
Á Djúpavogi sagði fréttaritari
Timans, Þórarinn Pálmason, að
þrir bátar biðu löndunar. Þar eru
þrær fyrir fjögur þúsund lestir, en
unnt er að vinna tvö þúsund lestir
á sólarhring. Nokkuð er þar fryst
af loðnu.
. Guðmundur Arason á Breið-
dalsvik sagði, að þar væri ekkert
skip inni þá stundina, er við töluð-
um við hann. Þróarrými væri þar
fyrir um þrjú þúsund lestir, ef
með væri talin bráðabirgðaþró,
erkomið hefði verið upp. Ein þró-
in væri að tæmast, og myndi þess
vegna unnt að taka móti afla svo
sem tveggja skipa.
Guðmundur kvað svipaða sögu
að segja frá Stöðvarfirði, en þar
var i gær inni skip, se'm kom með
loðnu til frystingar, og var nokkru
af afla þess ekið til Breiðdalsvik-
ur.
Á Vopnafirði, sem er nyrzt
hafna á Austfjörðum, þar sem
loðnu er veitt móttaka, lágu átta
skip i gær og biðu þess, að þró
tæmdist.
— Við höfum þróarrými fyrir
tæpar átta þúsund lestir, sagði
Steingrimur Sæmundsson, frétta-
ritari blaðsins þar, i gær, og eig-
um að geta tekið á móti 2400 lest-
um i kvöld, en það þýðir aftur, að
bátarnir átta ættu langdrægt að
geta losnað við það, sem þeir eru
með. En hér er sá hængur, að
vinnsla stöðvast um miðnættið
vegna vöntunar á svartoliu. Skip
er á leið hér norður með fjörðun-
um með svartoliu úr Hvalfirði, og
það er væntanlegt hingað seinni
hluta þriðjudags.
— Hingað hafa fjögur skip kom-
ið siðasta sólarhring, sagði
Marinó Sigurbjörnsson, fréttarit-
ari Timans á Reyðarfirði, og er
enn verið að losa úr tveim þeirra.
Hér er sild bæði brædd og fryst,
sagði hann, og alls er búið að taka
á móti um tólf þúsund lestum, en
samtals komu hingað sextán þús-
und lestir i fyrra. Þrórarrými er
fyrir fjögur þúsund lestir, en
bræðsluafköst eru litil — aðeins
um 350 lestir á sólarhring.
A Eskifirði og i Neskaupstað er
verkfall eins og kunnugt er, sagði
Marfnó, en á Fáskrúðsfirði er
loðnu veitt móttaka, eftir þvi sem
unnt er. En það er gallinn, að við
höfum ekki undan, þegar svona
mikið berst að.
A Vestf jörðum er aðeins tekið á
móti loðnu á tveim stöðum, á
Tálknafirði og Suðureyri i Súg-
andafirði.
— Loðnumóttakan er enn smá i
sniðum hjá okkur. sagði Jón
Bjarnason skrifstofustjóri, er við
ræddum við hann, en þó bæði
frystum við og bræðum. Við
frystingu var unnið hér um helg-
ina, en bræðsluafköstin hjá okkur
eru aðeins sjötiu lestir á sólar-
hring og geymslurými kannski
sex til sjö hundruð lestir, og er þá
með taliðplan, sem steypt var um
helgina og hægt er að hleypa
loðnu út á. Við urðum nokkuð
seint fyrir með þetta, sagði Jón,
og loðnan barst hingað lika öllu
fyrr en búizt haföí verið við.
Eitt skip beið löndunar á
Tálknafirði i gær, og hafði beðið
siðan á föstudag. Búizt var við, að
löndun úr þvi gæti hafizt i gær-
kvöldi.
A Suðureyri var landað úr einu
skipi i fyrradag, en geymslurými
er litið, aðeins fyrir 250 lestir, og
dagsafköst i bræðslu ekki nema
fimmtiu lestir. Þar er loðna ekki
heldur fryst nema til beitu.
STORFELLT MISRÆMI
- í loðnulöndun
suðvestanlands
—hs—Rvík. Vegna plássleysis i
blaðinu á þriðjudaginn var ekki
unnt að birta upplýsingar loðnu-
nefndar um stórfellt misferli
þeirra fyrirtækja á Suðvestur-
landi, sem hættu að taka við
bræðsluloðnu vegna verkfalls-
hættu, og ennfremur nokkurra
frystihúsa. Upplýsingar loðnu-
nefndar eru frá mánudeginum 18.
febrúar og fara þær hér á eftir.
Þorlákshöfn:
Eins og kunnugt er var Fiski-
mjölsverksm. Meitilsins h.f. i
Þorlákshöfn ein þeirra 5 verk-
smiðja, sem tilkynntu þann 9.
þ.m., að allri móttöku á loðnu til
bræðslu úr skipum yrði hætt kl.
24.00 sunnudaginn 10. þ.m. vegna
yfirvofandi verkfalls. Athugun
hefur leitt i ljós að verksmiðjan
hefur tekið á móti 1366 tonnum af
loðnu til bræðslu frá 12. til 16.
þ.m. án þess að afturkalla fyrri
tilkynningu um stöðvun á loðnu-
móttöku úr skipum. Á laugar-
dagskvöld var öll loðnumóttaka
úr skipum til verksmiðjunnar
stöðvuð i óákveðinn tima og
sýslumannsembættinu á Selfossi
falið að sjá um að framangreindri
ákvörðun yrði hlýtt. Jafnframt
óskaði nefndin eftir þvi við sama
aðila að fram færi rannsókn á
meintri ólöglegri loðnulöndum
hjá verksmiðjunni.
Grindavik:
Oll þrjú frystihúsin i Grindavik
þ.e.a.s. Hraðfrystihús Grindavik-
ur h.f., Hraðfrystihús Þórkötlu-
staða h.f. og Arnarvik h.f., hafa
gerzt brotleg við settar reglur um
loðnumóttöku til frystingar.
Leyfilegt hefur verið að flytja
eðlilegt magn af úrgangi frá
frystihúsum i bræðslurnar til þess
að loðnufrystingin gæti gengið
eðlilega fyrir sig. Vegna
löndunarerfiðleika siðustu daga
hafa frystihúsin i Grindavik land-
að úr eigin skipum og/eða
viðskiptaskipum i gegnum frysti-
húsin til verksmiðjunnar á þann
hátt, að loðnu er ekið frá skipshlið
á hafnarvogina og innvegin sem
loðna til frystingar i viðkomandi
frystihús, en siðan er henni ekið
svo sem einn hring kringum vog-
ina og siðan vegin aftur og þá sem
úrgangi frá frystingu til bræðslu.
Sem dæmi má nefna, að i dag var
landað úr m.s. Sandafelli ca. 100
tonnum af 3ja sólarhringa
gamalli loðnu til frystingar hjá
Arnarvik h.f. með framan-
greindri aðferð. Eigandi m.s.
Sandafells er Arnarvik h.f.
Sandgerði:
S.l. föstudag var stöðvuð löndun
hjá Fiskimjölsverksm. Barðans
h.f. i Sandgerði, vegna ólöglegra
landana á loðnu til bræðslu úr
skipum til verksmiðjunnar.
Sýslumannsembættinu i Gull-
bringusýslu var falið að sjá um
að framangreindri stöðvun væri
hlýtt.
Gifurlegur úrgangur hefur bor-
izt frá hraðfrystihúsinu Miðnes.
h.f. i Sandgerði siðustu 10 daga,
yfirleitt 1Q0 til 200 tonn á dag, en
mest 349 tonn. Ásama tima hefur
fyrirtækið yfirleitt fryst 25-30 tonn
á sólarhring. Skip fyrirtækisins,
Sæunn og Elliði hafa landað
miklu magni til frystingar á
þessu tímabili og einnig i einu
tilviki m.s. Harpa RE, en skipið
er i eigu Fiskiðjunnar s.f. i Kefla-
vik, en sú verksmiðja tekur á
móti úrganginum frá Miðnesi h.f.
EINS og fram hefur komið i dag-
blöðum.foru þeir Kristján Péturs-
son, deildarstjóri tollgæzlunnar á
Keflavikurflugvelli, og Valtýr
Sigurðsson, fulltrúi bæjar-
fógetans i Keflavík, utan með
herflugvél s.l. föstudag, eftir að
verkfallsverðir böfðu meinað
þeim far með flugvél frá Loft-
leiðum.
Tildrög máls þessa eru þau, að
lögreglustjórinn á Keflavikur-
flugvelli fékk það staðfest hjá
dómaranum i ávana- og fikni-
efnamálum, að menn þessir hefðu
Keflavik:
1 Keflavik má taka eftirfarandi
dæmi um löndun um frystihús:
Þann 14.2. var úrgangur hjá
Keflavik h.f. 166.800 kg., en fryst-
ing aðeins tæp 30 tonn. Þann dag
landaði m.s. Keflvikingur KE,
sem er i eigu sama fyrirtækis
149.690 kg. til frystingar hjá fyr-
irtækinu. Taka mætti fleiri hlið-
stæð dæmi frá frystihúsum i
Keflavik og nágrenni.
Reykjavík:
1 Reykjavik og nágrenni hefur
orðið vart við samskonar mis-
ferli. Sem dæmi má nefna, að
Hraðfrystistöðin i Reykjavik hef-
ur flutt úrgangsloðnu frá frysti-
húsinu i Reykjavik til verksmiðj-
unnar að Kletti með vörubil úr
Arnessýslu.
Til þess að koma i veg fyrir að
frystihúsiu misnoti aðstöðu sina
um loðnumóttöku til frystingar
eins og lýst hefur verið hér að
framan, hefurLoðnunefnd i dag
tilkynnt nokkrum aðilum, sem
frysta loðnu og gerzt hafa brot-
legir, að komi til frekari brota af
þeirra hálfu, muni I.oðnunefnd
stöðva algjörlega alla móttöku til
loðnubræðslna á úrgangsloðnu
frá þeim.
verk að vinna íyrir dómstólinn
erlendis. Var þvi komið áleiðis til
foringja i varnarliðinu, sem litu á
þetta sem beiðni islenzkra yfir-
valda um aðstoð viö að koma
mönnunum utan vegna áriðandi
opinberra erindagerða.
Það skal tekið fram, að varnar-
málanefnd, varnarmáladeild
utanrikisráðuneytisins og æðstu
yfirmenn varnarliðsins höfðu
ekki afskipti af máli þessu og var
ekki kunnugt um það,fyrr en eftir
að mennirnir voru farnir úr
landi.
Foringjar á Keflavík-
im/alll "*‘tU á Þetta sem beiðni ís
UrVeill lenzkra stjórnarv am aðstoð"
Staðabætur til
línubóta
i umræðum, sem urðu utan
dagskrár i efri deild Alþingis i
fyrri viku um yfirtroðslur
brezkra togara við linubáta á
Vestfjarðamiðum, upplýsti
Ólafur Jóhannesson, forsætis-
ráðherra að i febrúarmánuði
hefðu verið hér við land við
veiðar 39 brezkir togarar að
meðaltali á dag. Þar af voru
að meðaltali 26 úti fyrir Vest-
fjörðum.
Ekki eru til sambærilegar
tölur um f jölda brezkra togara
hér við land frá þvf i febrúar i
fyrra, vegna þess að þá voru
varðskipin bundin við
björgunarstörf vegna Vest-
mannaeyjagossins. Hins veg-
ar er vitað, að þá voru
togararnir miklum mun flciri
hér en nú.
í sambandi við veiðarfæra-
tjón vestfirzkra linubáta af
völdum brezkra togara lagði
forsætisráðherra áherzlu á, að
til þess að bægt sé að koma
fram skaðabótakrö f um og
rökstuddum umkvörtunum
þarf að undirbyggja slik mál
með sem beztum hætti, og
þess vegna er nauðsynlegt að
skipstjórar þeirra báta, sem
orðið hafa fyrir veiðarfæra-
tjóni mæti fvrir dómi og geri
þar skýrslur.
36 togarar hér
við land
Skv. skýrslu Landhclgis-
gæzlunnar ber skipstjórnar-
mönnum brezku togaranna og
islenzku skipstjórnarmönnun-
um ekki saman um málavexti
og gefur því auga leið, að
nauðsynlegt er að skýrslur séu
gefnar fyrir dómi', ef ná á
fram skaðabótakröfum.
Brezku togaraskipstjórnarnir
báru, að þeir hefðu verið að
toga á umræddu svæði siðustu
36 stundirnar en linubátarnir
lagt á þeirra svæði. islenzku
skipstjórarnir báru aðra sögu
og er ekki verið að draga á
nokkurn hátt i efa l'rásagnir
þeirra, þótt á það sé bent, hver
lramburður brezku skipstjór-
anna var, til að leggja áhérzlu
á, að skaðabótakröfur'vegna
þcssa máls verði undirbúnar
að réttum leiðum.
i þessum umræðum skýrði
forsætisráðherra frá þvi, að
hann myndi taka upp viðræður
við sjávarútvegsráðuneytið
um möguieika á þvi að berta
frekari afmörkun veiðisvæða
fyrir mismunandi veiðarfæri
en nú cr í gildi. Slik greinileg
afmörkun veiðisvæða er vafa-
laust tryggasta vörnin gegn
þvi að slikir árekstrar verði á
miðunum. Þá er mjög mikil-
vægt að sjálfsögðu, að veiðar-
færi séu jafnan réttilega og
rækilega merkt i sjó og þannig
dregið eftir föngum úr likun-
um á þvi, að til svona árekstra
kom i.
Snýst Bjarni gegn
skattalækkuninni?
Af forystugrein, sem birtist i
Nýju landi, málgagni Bjarna
Guðnasonar, verður ekki ann-
að ráðið, en binn nýi íslands-
Glistrup, baráttumaður fyrir
skattalækkunum. ætli að snú-
ast gegn þeirri Iækkun beinna
skatta, sein verkalýðshreyf-
ingin og rfkisstjórnin hafa gert
samkomulag um með fyrir-
vara um samþykki löggjaf-
ans. Að vfsu má lesa það af
þessari forystugrein, að
Bjarni ætli að fylgja lækkun
tekjuskattsins, en vera á móti
þvi að rikissjóður fái nokkrar
tekjur á móti, þ.e. hækkun
söluskatts. Verkalýðsforyst-
unni eru ekki vandaðar kveöj-
urnar i þessari grein og þvi
haldið fram, að verkalýðsfor-
ustan sé að samþykkja meiri
skattaálögur á almenning en
fyrir voru!! — TK.