Tíminn - 03.07.1974, Qupperneq 7
Miðvikudagur 3. júli 1974.
er ekki aðeins hinn viöurkenndi
og dáöi einstaklingur, ekki aöeins
sá prestur, sem gnæfir yfir hina.
Hann er jafnframt fulltrúi þeirra
allra, þekktra og óþekktra, hann
er imynd þess, sem kirkjan var
og reyndist þjóöinni. Hann stigur
i huga vorum fram fyrir tjöldin,
sem byrgja sviö sögunnar. En
hann gerir þaö ekki i sjálfs nafni,
heldur sem fulltrúi kirkjunnar
sinnar. Hann stendur svo hátt af
þvl, aö hún er undirstaöan, hann
skin svo skært af því, aö birtan
hennar lýsir svo fölskvalaust frá
honum og um hann. Og undirstaö-
an er grundvöllurinn eini, Jesús
krossfesti, birtan er endurljómi
ljóssins eina, sem er Jesús
upprisni.
Þú miöar á hæsta tindinn, þeg-
ar þú mælir fjalliö. Þú metur tréö
eftir þeim ávexti, sem þaö ber
kostamestan. A hliöstæöan hátt
er horft til Hallgrims. Hann er
kirkjan I Islenzkri sögu, aö þvl
leyti sem hana má sjá I sjónhend-
ing, I einu tákni I fullu ljósi. Allt
eiga þær saman, þjóöin og kirkj-
an. Kirkjan hefur ekki gengið sér.
Hún hefur hvorki verið ósnortin
af skuggum og brestum Islenzks
þjóöareölis né fariö varhluta af
kostum kynstofnsins.
Islands þjóð og íslands kirkja
eru systur báöar tvær.
(Vald. Briem)
Ég nefndi fyrr það stóra þjóð-
arafmæli, sem næst er framund-
an, þúsund ára afmæli íslenzkrar
kristni. Þangað fram er skemmra
aö llta en aftur til þeirrar stund-
ar, er lýöveldið nýja var stofnað á
Islandi. Og stór hluti íslenzkra
presta er á þeim aldri nú, að þeir
munu, ef að líkum fer, mega
fagna þeirri hátiö.
Vér reynum ekki að spá I það
hvernig þá verður háttaö um hagi
kirkjunnar né hvar þjóöin veröur
þá stödd á sinni aldaför. Og hvaöa
örlög biða mannkyns næstu ára-
tugi er hulið, en hitt ljóst, að
framvindan er hröð sem stendur
og áratugur getur meiru bylt en
eldarskeið áður á tíöum.
Ýmsar spár eru þuldar um
framtlö kristins dóms, illspár
nokkrar, sem raunar eru ekki
annað en ósk um hrakför sýnu
verri, svo sem skáldið segir. Þess
kyns spár eru engin nýjung og
ekkert merkilegt viö þær annaö
en Hfsseigla fordómanna, en sá er
munur á fordómi og ketti, sagöi
Mark Twain, að kötturinn hefur
ekki nema nlu lif.
Þegar ég llt minum rosknu aug-
um yfir þá sveit, sem nú skipar
stétt prestanna á tslandi og hugsa
jafnframt til næstu aldamóta, þá
tel ég I fullri einlægni sagt, að
kirkjan þurfi hvorki aö vera
undirleit né kviöin. Þaö er marg-
oft sagt, aö æskan sé fráhverf
kirkjunni. En þá gleymist það, að
alltaf eru ungir menn aö ganga I
þjónustu hennar. A 14 árum hef
ég þegið þá gleöi að vlgja 50 unga
menn til prestsskapar. Stétt
prestanna hefur endurnýjazt og
heldur áfram aö endurnýjast.
Hún er tiltölulega ung. Og hingaö
gætu menn komiö á prestastefnu
til þess aö hitta menn, sem eru
fulltrúar unga fólksins engu slður
en aörir jafnaldrar. Og þaö hygg
ég, aö þeir ungu menn, sem á
undanförnum árum hafa kosiö
sér hlutskipti prestsins, geti alveg
mælt sig við annað fólk sinnar
kynslóðar, bæöi um hæfileika og
aðra kosti, væri I mannjörnuð
farið. Þetta má þjóöin vita, kirkja
meta og þakka I allri auðmýkt.
Og ég vantreysti þvi ekki, að hinir
ungu bræður, sem eiga ævistarfið
framundan, muni taka þeirri
brýningu, sem felst I þvl að heyra
til þeirri stétt, sem hefur átt
lengri, örlagarikari og ávaxta-
( meiri samleið meö Islenzkri þjóö
1 en nokkur önnur. Ég fulltreysti
þeim til þess að standa trúlega á
sinum pósti, á hverju sem geng-
ur. Eitthvert spor viö timans sjá
mun hver einn eftir sig eiga,
kannski einhverja læsilega og
minnilega llnu á blöðum þeirrar
sögu, sem gefur óbornum niðjum
Islands þrótt og vaxtarþrá. En
gleymum þvi ekki, aö hiö sýni-
lega er stundlegt, hiö eillfa stóra,
er ósýnilegt. Þú ert sendur meö
sáluhjálp. Það eitt varir, sem ei-
llföin sáir og uppsker. Crt frá þvi
einu mælumst og dæmumst vér
allir.
Halldór Laxness hefur i ritgerð
fjallaö nokkuö um þaö ævintýri,
sem geröist i sögu íslands áöur en
þaö landnám hófst, sem nú er
minnzt, þegar irskir einbúar fóru
yfir úthöfin á auvirðilegum horn-
um vegna Krists — þeir kölluöu
þessi feröalög „peregrinare pro
Christo”, segir skáldið, og bætir
siöan viö: „Þeir hljóta aö hafa
trúað mjög sterklega á Krist, og
Kristur, eins og fyrri daginn, haft
gaman af aö styöja þá, sem voru
alls vesælir, að þeir voru stór-
hlægilegir”. Tónninn er glettinn
en engin lygi hér. Island var oröiö
þáttur I ævintýri Krists áöur en
Ingólfur kom, Kristur nam hér
land fyrri, hann átti þá m^nn,
sem fyrstir leiddu Island augum
og komu á það fótum. Hans er það
nafn, sem Eyjan hvita er vigö frá
öndveröu.
Kristur leitar áfram nýrra
manna, nýrra landa. Enn I dag,
eftir aldalanga samfylgd meö Is-
lenzkri þjóö, leitar hann manna,
sem sjá nýtt Island risa undir
geislum hans. Hann leitar aö bliki
af sinum draumi i barmi hvers
manns, að endurskini af veruleik
Guös, riki Guös. Hann vill vekja
þaö skin hiö innra. Hann lýkur
upp þeirri sýn, sem hefur lokkað
pflagrima hans út á djúpin og leitt
þá til uppgötvana og landnáms i
rikjum andans. Þeir voru margir
alls vesælir og stórhlægilegir I
augum nærsýnna fjörulalla. Hin
sterka trú, kraftur krossins, lif
upprisunnar, er hneyksli og
heimska frá upphafi vega I aug-
um þess heims. sem villist I leit
um veraldarhaf eftir landi” og á
enga strönd fyrir stafni. Vér er-
um engir fullhugar I liði Krists.
En vér fylgjum honum. Þeir, sem
þaö kjósa, mega ganga öfugir i
imynduö spor heiðinna feöra.
Þeir ráöa ekki fsland undan
Kristi. Uppvaktir haugbúar eöa
seiöskrattar úr pólitiskum
jötunheimum geta stigiö sinn
dans rangsælis glópumtil gam-
ans. Framtiðin er Krists, sú
framtið, þaö land, þar sem heiöiö
er alskirt og engin nótt.
Þá er aö staldra viö á fáeinum
leitum viö veg liðins árs. Vér höf-
um átt á bak að sjá einum þeim
mikilhæfasta starfsmanni, sem
kirkja vor hefur haft á að skipa á
vorri tiö. Dr. phil. Róbert A.
Ottósson, söngmálastjóri, var
héöan kvaddur skyndilega 10.
marz, aöeins á öðru ári sinu yfir
sextugt, fæddur I Berlin 17. mai
1912. Hann stundaöi tónmennt
bæöi I Þýzkalandi og Frakklandi
og var þegar orðinn gagnmennt-
aöur á þvi sviöi, þegar hann flutt-
ist hingaö til lands rúmlega
tvitugur. Hann gerðist ágætur Is-
lendingur, læröi islenzka tungu til
fyllstu hlitar á skömmum tlma og
skaut djúpum rótum i jarðvegi
sins nýja fósturlands. Hann var
skipaöur söngmálastjóri þjóð-
kirkjunnar áriö 1961, docent við
Guöfræöideild Háskólans 1966 en
1959 haföi hann variö doktorsrit-
gerð sina um Þorlákstiðir við
heimspekideild Háskólans. Sú rit-
gerö hefur vakiö athygli tónvis-
indamanna og sama er aö segja
um annað það, sem dr. Róbert
lagði til mála á alþjóölegum vett-
vangi. Þaö veit ég af öruggum
heimildum, að hann var talinn I
fremstu röö tónmenntamanna,
bæöi um gáfur og þekkingu. I
störfum sinum sem söngmála-
stjóri var hann óspar á aö miöla
af kunnáttu sinni og hæfileika og
allri þeirri auðlegö, sem hann bjó
yfir. Hann var heill i hverju verki,
auömjúkur unnandi helgrar list-
ar, drengur I allri framkomu.
Kona hans, frú Guðrlður Magnús-
dóttir, átti ómetanlega aöild aö
lifsgæfu hans, starfsþrótti og af-
köstum. Henni og fjölskyldu
hennar sendum vér samúðar-
kveöjur vorar meö heilshugar
þökk fyrir hennar þátt I allri giftu
ógleymanlegs, andlegs fyrir-
manns og vinar. Vér blessum
minningu hans og vottum virö-
ingu kirkjunnar og þakkir.
Frú Anna Elin Gisladóttir, kona
Sváfnis Sveinbjarnarsonar á
Breiðabólstaö, andaöist 20. febrú-
ar, aðeins tæpra 44 ára að aldri, f.
29. aprfl 1930. Vér minnumst
hennar meö þakklátum trega og
biöjum góöan Guð að styöja og
blessa mann hennar og börnin
þeirra mörgu.
Fjórar prestsekkjur hafa látizt
á liönu synodusári:
Guöný Jónsdóttir, fyrri kona sr.
SiguröarEinarssonar, andaöist 6.
sept. 76 ára að aldri, f. 17. febr.
1897, Jóhanna Þorsteinsdóttir,
ekkja sr, Helga Konráössonar,
lézt 8. sept.,62 ára að aldri, f. 14.
april 1911. Kristln Siguröardóttir,
ekkja sr. Hermanns Hjartarson-
ar lézt 10. nóv. á 85. aldursári, f.
TÍMINN
16. júnl 1889. Aöalbjörg Siguröar-
dóttir, ekkja sr. Haralds
prófessors Nielssonar, lézt 16.
febr. rúmlega. 87 ára, 1887.
Þessara mætu og merku
kvenna er minnzt I þökk. Vér
heiðrum mmningu þeirra og vott-
um ástvinum þeirra samúö.
Lausn frá embætti fyrir aldurs
sakir hefur fengið frá 1. des. 1973
sr. Sigurður S. Haukdal, prestur
að Bergþórshvoli og prófastur i
Rangárvallaprófastsdæmi. Sr.
Siguröur er fæddur 7. ágúst 1903,
lauk embættisprófi vorið 1928, var
1. des. s.á. settur sóknarprestur I
Flatey á Breiöafirði, og fékk
veitingu fyrir þvi kalli 1. okt. árið
eftir. Hann varð prófastur I
Barðastrandaprófestsdæmi 1.
júni 1931. Var skipaöur sóknar-
prestur i Landeyjaþingum 1. júni
1945 og hefur þjónað þvi kalli slö-
an. Hann var settur prófastur i
Rangárvallaprófastsdæmi 15.
sept. 1969, skipaöur 1. jan. 1970.
Sr. Sigurður Haukdal hefur
notiö mikillar hylli sóknarbarna
sinna fyrr og sioar. öll prestsleg
þjónusta hans I kirkju sem utan
einkennist af alúö og einlægni og
eölislægri fágun. Hann hefur
jafnan þótt góöur gestur heimil-
anna, hvort sem var á gleði- eöa
sorgarstundum sakir glaöværðar
og karlmannlegrar hlýju. Þá hef-
ur og þótt gott aö sækja heim þau
hjónin, frú Benediktu Eggerts-
dóttur og hann. Störf hans aö al-
mennum málum hafa og verið
mikils metin.
Þökk þeim hjónum fyrir árin og
störfin aö baki. Guö blessi þeim
allt, sem ókomið er. Sr. Valgeir
Helgason, prestur i Asum og
prófastur I Skaftafellsprófasts-
dæmi, sem oröinn er sjötugur,
gegnir vegna áskorana sóknar-
barna sinna embætti enn um sinn.
Sr. Björn Magnússon, prófessor,
lætur nú af embætti eftir langan
feril sem prestur og prófastur
fyrst en slðan og lengst guöfræöi-
prófessor. Mikill meirihluti is-
lenzkra presta er nemendur hans
og þá jafnframt unnendur vegna
kynna sinna af honum sem kenn-
ara og manni. Hann er hinn mesti
afkastamaður I ritstörfum og hef-
ur leyst af hendi verk, sem fáum
má endast örendi til að skila af
sér, þvi heldur sem þau verk
hans, sem mest eru að vöxtum,
hafa I rauninni verið tómstunda-
vinna. Oröalykill hans aö Nýja
testamentinu er hverjum presti
og bibllulesanda ómissandi. Hann
hefur og tekiö saman orðalykil aö
Gamla testamentinu og er von-
andi, aö sú bók geti komið út sem
fyrst. Hann hefur einnig veriö
virkur i félögum áhugamanna,
einkum I Góötemplarareglunni,
en þar var hann i forustu um
langt skeiö. Ég þakka honum I
nafni stéttar og kirkju og
persónulega fyrir langt samstarf,
ekki sizt fyrir áhuga hans, og sér-
staka alúð viö þaö þýöingarstarf,
sem unniö hefur verið aö aö
undanförnu á vegum Hins Isl.
bibliufélags. Vér biöjum honum
og konu hans frú Karlottu bless-
unar Guös um ókomin ár.
A liönu synodusári tóku 4 ungir
menn prestvigslu.
1. Páll Þóröarson 1. júli, settur I
Noröfjaröarprestakalli (skipaður
þar 15. des 1973).
Sr. Páll er fæddur I Reykjavik 30.
júni 1943, sonur hjónanna Kristin-
ar Pálsdóttur og Þórðar
Steindórssonar, gjaldkera. Hann
lauk kandidatsprófi i mai 1973.
Kona hans er Guörún Birna
Gisladóttir.
2. Sveinbjörn Bjarnason vigðist
sama dag til aöstoðarþjónustu i
Hjaröarholtsprestakalli vegna
veikindaforfalla.
Sr. Sveinbjörn er fæddur i
Reykjavlk 19. ágúst 1941. For-
eldrar: Bjarni Bjarnason og kona
hans Ósk Sveinbjarnardóttir.
Hann lauk embættisprófi i janúar
1973. Kona hans er Catharine
Macdonald. Eftir aö þessari
bráöabirgöaþjónustu lauk hefur
sr. Sveinbjörn verið I framhalds-
námi erlendis.
3. Birgir Ásgeirsson vigöist 7.
október, settur i Siglufjaröar-
prestakalli frá 1. s.m. Hann er
fæddur I Reykjavfk 9. marz 1945.
Foreldrar hjónin Jóna Sigriöur
Bjarnadóttir og Asgeir M. Þor-
björnsson, húsasmiður. Hann
lauk embættisprófi i september
1973. Kvæntur er hann Herdisi
Ingveldi Einarsdóttur.
4. Sama dag vigðist Jakob Agúst
Hjálmarsson, settur i Seyðis-
fjaröarprestakalli frá 1. okt.
(skipaöur þar 1. april s.l.)
Sr. Jakob ér fæddur á Bildudal
17. april 1947. Foreldrar hjónin
Svandis Asmundsdóttir og
Hjálmar Agústsson, verkstjóri.
Hann lauk embættisprófi i
september 1973. Kona hans er
Auður Danielsdóttir.
Vér fögnum þessum ungu
mönnum og biðjum Drottin aö
blessa lif þeirra.
Þessar breytingar á embættis-
þjónustu hafa orðið:
Sr. Rögnvaldur Finnbogason fékk
aö eigin beiöni lausn frá embætti
sem sóknarprestur á Siglufirði til
þess aö vera settur sóknarprestur
I Staöastaöarprestakalli i
Snæfellsnessprófastsdæmi.
Sr. Ólafur Jens Sigurösson,
7
Kirkjuhvolsprestakalli, Rang.,
var skipaöur sóknarprestur i
Hvanneyarprestakalli, Borg., 1.
okt. 1973.
Sr. Halldór S. Gröndal, farprest-
ur, var skipaöur sóknarprestur I
Grensásprestakalli, Rvk., 1. okt
1973.
Sr. Gunnar Björnsson var skipaö-
ur sóknarprestur i Bolungavikur-
prestakalli, ls„ 1. nóv. 1973.
Sr. Kristján Róbertsson, settur
sóknarprestur i Hvanneyrar-
prestakalli, var skipaöur I
Kirkjuhvolsprestakalli, Rang.,
15. nóv. 1973.
í embætti æskulýðsfulltrúa
þjóökirkjunnar var 1. ágúst ráö-
Framhald á bls. 13
LANDS
MÓT
hesia
manna
Vindheimamelum
10,—14. júli 1974.
DAGSKRÁ.
Miðvikudagur 10. júli:
Kl. 10.00 Stóðhestar dæmdir. Dómnefnd
starfar allan daginn.
Fimmtudagur 11. júli:
Kl. 10.00 Kynbótahryssur dæmdar. Dóm-
nefnd starfar allan daginn.
Kl. 10.00 Spjaldadómar gæðinga i
B-flokki (Klárhestar með tölti)
Kl. 18.00 Undanrásir kappreiða i 300 m og
800 m stökki.
Kl. 21.00 Æfing fyrir atriðið ,,Æskan og
Hesturinn”.
Föstudagur 12. júli:
Kl. 9.30 Kynbótahryssur sýndar i
dómhring.
Kl. 11.00 Stóðhestar sýndir i dómhring
Kl. 13.30 Mótið sett, form. L.H. Albert Jó-
hannsson.
Kl. 14.00 Spjaldadómar gæðinga i
A-flokki (Alhliða gæðingar)
Kl. 19.00 Milliriðlar i 300 m stökki og 800
m stökki
Kl. 21.00 Kvöldvaka
Laugardagur 13. júli:
Kl. 10.00 Stóðhestar sýndir, dómum lýst
Kl. 13.30 Pósthestalest kemur á mótsstað
Kl. 14.00 Kynbótahryssur, dómum lýst
Kl. 17.00 Spjaldadómar. 7 stigahæstu
gæðinga i B-flokki keppa til úrslita.
kl. 18.00 Skeið, fyrri sprettur og 1500 m
brokk
Kl. 21.00 Kvöldvaka.
Sunnudagur 14. júli:
Kl. 10.00 Kynbótahryssur i dómhring
Kl. 11.00 Stóðhestar i dómhring.
Kl. 14.00 Hópreið hestamanna i Félags-
búningum mest 22 frá hverju félagi
Kl. 14.15 Helgistund
Kl. 14.30 Ávarp
Kl. 15.00 Spjaldadómar. 7 stigahæstu
gæðingar i A-flokki keppa til úrslita
Kl. 16.00 Afhending verðlaunagripa á
kynbótahross og gæðinga
Kl. 18.00 Úrslitasprettir i 300 m stökki,
800 m stökki og seinni sprettur skeið-
hesta
Kl. 19.30 Dregið i happdrætti Landsmóts-
ins, afhendinga verðlauna
kappreiðahrossa og mótinu slitið af
formanni framkvæmdanefndar,
Agli Bjarnasyni.