Tíminn - 28.09.1974, Side 6
TÍMINN
6
Laugardagur 28. september 1974.
HéAan hefur mikill fjöldi vel menntaöra ungra kvenna útskrifazt.
Tfmamyndir: Kóbert.
Til hamingju með aldarafmælið:
Kvennaskólinn heimsóttur
KVENNASKÓLINN. elzti starf-
andi gagnfræöaskólinn á landinu,
á aldarafmæli næstkomandi
þriöjudag. Hann var settur á
stofn af hjónunum Þóru og Páli
Melsteöhinn I. október þjóöhátfö-
aráriö 1874.
Fyrstu 73 ár starfsemi sinnar
var skólinn einkaskóli, en árið
1947 var hann gerður aö rikis-
skóla, og gilda nú um hann al-
mennar reglur um gagnfræða-
skóla, með nokkrum undantekn-
ingum þó. Kvennaskólinn hefur
getið sér mjög gott orð fyrir góða
kennslu og prýðisnemendur, og
jafnframt hefur það orð leikið á,
að hann héldi fastar i gamlar
hefðir en fiestir aðrir skólar.
Blaðamaður og ljósmyndari Tim-
ans brugðu sér i heimsókn i skól-
ann i tilefni aldarafmælisins, og
náðu þar tali af nokkrum
nemendum og kennurum og
fengu að fylgjast litillega með
kennslu i ýmsum greinum.
Fyrst gengum við inn i eðlis-
fræðikennslustund hjá 2. bekk.
Þar sátu stúlkurnar fullar áhuga
við ýmsar tilraunir, sem senni-
lega hefðu þótt næsta ókvenlegar,
þegar skólinn var settur á stofn. t
þá tið var eðlisfræði ekki talin til
hinna klassisku kvennagreina, en
ekki ber á öðru en stúlkurnar i
kvennaskólanum nú uni sér hið
bezta við þessar tilraunir. Megn-
an brennisteinsþef lagði fyrir vit
okkar, þegar við komum inn i
stofuna, og sögðust stúlkurnar á
fremsta borði vera að þurreima
tré. Ekki treystum við okkur til
að gefa nánari skilgreiningu á
þeirri starfsemi, en nemendurnir
virtust skilja allt til botns og
skrifuðu skýrslurnar sinar af
mestu nákvæmni, enda lært eðlis-
fræði i fjögur ár, og eru öllum
hnútum kunnugir.
Eðlisfræðikennarinn er kona og
er auövitaðlýsandi fordæmi íyrir
nemendur sina, þvi að hver getur
haldiö þvi fram, að eðlisfræði sé
karlagrein, þegar sú er gegnir
hlutverki læriföðurins, er kven-
kyns. Ingibjörg Guðmundsdóttir
heitir hún. Þetta er annað
kennsluár hennar við skólann, og
hún kennir eðlis- og stærðfræði.
Eg held, að sá hugsunarháttur
að allar raungreinar séu svo til
eingöngu fyrir karla sé mjög á
undanhaldi, sagbi Ingibjörg.
Stúlkurnar hérna eru afar áhuga-
samar og margar þeirra ná veru-
lega góðum árangri. Að visu er
alltaf ein og ein rödd, sem heldur
hinni gömlu skoðun fram, en þær
raddir eru mestáberandi i 1. bekk
og þegar komið er i 2. bekk þagna
þær næstum alveg.
Stærsti draumurinn minn núna
er að fá brátt nýja og vel innrétt-
aða eðlisfræðistofu. Stofan, sem
við kennum i er bara venjuleg
kennslustofa, og sá bekkur, sem
yfirleitt er i henni, verður að vera
á hlaupum og flækingi milli ann-
arra stofa, meðan hún er notuð til
eölisfræðikennslu. Eftir kennslu-
stundir verður að taka öll tæki
saman og stinga inn i skápa, og
þurfum við á vatni að halda við
tilraunir, erum við nauðbeygðar
til að hlaupa fram á salerni og
sækja það þangað.
En þetta stendur til bóta. Búið
er að fá samþykki fyrir viðbótar
byggingu við skólann og i henni er
gert ráð fyrir mjög fullkominni
eblisfræðistofu. Nú biðum við
bara, þvi að enn hefur fjárveit-
ingin ekki verið ákveðin þótt
samþykkið sé komið.
Inni i miðri stofunni stendur
ung stúlka, sem við tökum tali og
kveöst hún heita Rannveig Rist.
Rannveig er mjög ánægð með
gang mála i skólanum og ekki er
hætta á að hún verði þar ein-
mana, þvi að þær voru hvorki
meira né minna en fimm talsins
vinkonurnar, sem fóru allar i
kvennaskólann, að afloknu
fullnaðarprófi. Rannveig segir,
að uppáhaldsgreinar sinar séu
eölis- og stærðfræði, svo að ekki
ætti henni að leiðast i þessum
tima.
Óneitanlega er húsakostur i
skólanum nokkuð þröngur, enda
var húsið tekið i notkun árið 1909
og alls ekki miðað við þær kröfur,
sem gerðar eru til skólahúsnæöis
I okkar velferðarþjóðfélagi. En
þröngt mega sáttir sitja og allt
virðist blessast meö ágætum i
kvennaskólanum, a.m.k. eru bæði
nemendur og kennarar með ljóm-
andi ánægjusvip, þegar við
smeygjum okkur milli borða til
aö komast inn i dönskukennslu-
stund I öðrum bekk hjá kennaran-
um Helgu Guðmundsdóttur.
Helga kveður einstakiega þægi-
l*3t ab kenna við kvennaskólann,
þar séu agavandamál svo til
óþekkt og megi það vafalitið telj-
ast einsdæmi á þessu stigi skóla-
námsins. Stúlkurnar séu mjög
iðnar og prúðar og upp til hópa
vinni þær afskaplega vel að öllum
verkefnum. Einnig sé þegar frá
upphafi lögð mikil áherzla á
snyrtimennsku og góða fram-
komu og hafi það vafalaust sin
áhrif.
Aðspurð segir Helga, að auðvit-
að séu þarna sem annars staðar
nemendur, sem telji dönsku bæði
gagnslausa og hrútleiðinlega, en
þess gæti þó ekki svo mjög. Nú er
farið að nota nýjar kennslubækur,
sem nemendur eigi mun betra
með að fella sig við en þær eldri
og léttari blær er yfir dönsku-
kennslu nú en áður var.
Helga kvað andrúmsloftið i
skólanum sérstaklega gott og
ætti það vafalaust, að hluta, rætur
sinar að rekja til þess, hversu
fámennur hann er. í skólanum
eru bara rúmlega 200 nemendur
og þar þekkja allir alla. Þar nær
hinn ópersónulegi andi stærri
skólanna ekki að smjúga inn og
vináttutengsl milli kennara og
nemenda eru meiri þar en víðast
hvar annars staðar. Það verða
lika að skoðast sem mikil með-
mæli með skólanum, að langflest-
ir kennaranna þar eru gamlir
nemendur, sem ekki hafa viljað
slita sig frá skólanum að fullu,
sagði Helga að lokum.
Nafn skólans „Kvennaskólinn”
beinir huganum óneitanlega inn á
sérstakar brautir. ósjálfrátt flýg-
ur manni i hug gamla kvenmynd-
in, þar sem stúlkan situr yfir
saumunum sæl og ánægð og rjóð i
kinnum. Það er heldur ekki alveg
aðósekju, þvi að skólinn hefur
löngum haft á sér orð fyrir af-
burða handavinnukennslu. Við
ákveðum þvi að kynna okkur
handavinnukennsluna á staðnum
og bregðum okkur viður i kjall-
ara i þeim tilgangi.
Þar hittum við fyrir unga
stúlku, sem samræmist fullkom-
lega þeirri mynd, sem við áðan
drógum upp, þvi að hún situr
einmitt sæl og ánægð yfir saum-
unum. Hún heitir ekki slorlegu
nafni stúlkan sú, þvi að hún ber
sama nafn og stofnandi kvenna-
skólans, Þóra Melsteö. Ekki
kveðst hún vera afkomandi þeirr-
Dr. Guörún P. Helgadóttir:
„Takmark okkar aö stúlkurnar
séu frjálsar en prúöar.”
ar Þóru, en maður hennar Páll
muni hafa verið fjarskyldur ætt-
ingi. Þóra segist vera afskaplega
ánægð i skólanum, en þó finni hún
dáiitið fyrir þvi, hversu mikið
sambandið við gamla kunningja
og vini hafi rofnað. Einnig sé það
dálitiö áberandi, að sumir, sem
litt til þekkja, liti á skólann sem
einhvers konar „snobbskóla”, en
auðvitað sé fjarri sanni.
Hvað félagslifið snerti sagði
Þóra, að nokkuð væri um klúbba-
starfsemi og t.d. væri kennd
leiklist i leiklistarklúbbi. Á árs-
hátiðinni væru siðan leikin leikrit
og auðvitað væru stelpur i öllum
hlutverkum. Utan árshátiðarinn-
ar væri ekki mikið um böll, enda
viss vandamál þar sem engir
strákar væru i skólanum og
þyrftu stelpurnar að bjóða með
sér herra eða hengja upp auglýs-
ingar I öðrum skólum til að fá
stráka á böllin.
í handavinnustofunni hittum
við lika að máli Auði Halldórs-
dóttur, sem um árabil hefur kennt
handavinnu við Kvennaskólann.
Auður kvað nemendur skólans að
öllu jöfnu hafa mjög mikinn
áhuga á handavinnu, og að þar
hefði ætið verið lögð rikari
áherzla á handavinnukennslu en I
öðrum gagnfræðaskólum. Nú
væri verklegu timunum aftur á
móti tekið að fækka, þvi að bók-
legu greinarnar gerðust si tima-
frekari á stundaskránni, og sagð-
ist Auður álita það miður.
Nauðsyn væri á að leggja
áherzlu á góða handamennt og
væri þess þegar tekið að gæta á
ýmsum heimilum, að það bitnaði
á húsbúnaði, hversu litla æfingu I
handavinnu konur fengju. Auk
þess væri enn mun ódýrara að
sauma ýmsar flikur en að kaupa
þær tilbúnar og allavega hefðu
allir gott af mikilli og góðri
handavinnukennslu.
I nútimaþjóðfélaginu er streita
mjög áberandi og ég held að
handavinna sé eitt bezta meðalið
til að ráða bót á þvi meini.
Sköpunargleðin er einn rikasti
þátturinn i eðli hverrar mann-
veru, og hún fær rikulega útrás i
handavinnunni. Auk þess tel ég
nauösynlegt, sagði Auður, að fólk
hafi eitthvað að halla sér að, þeg-
Já, heyrast skal það. Umsjónar-
konan þarf hvorki meira né
minna en tvær bjöllur til að
hringja út og inn i kennslustnndir.
ar það þarf að hætta vinnu á bezta
aldri og lika kemur handavinnan
til góða, þegar laus stund er og
fólk vantar verkefni.
Mig langar til að benda á það
sérstaklega, að menningin er ekki
bara fólgin i bóklegum greinum,
hún er ekki siður fólgin i þvi
handunna. Við eigum feikileg
menningarverðmæti, þar sem er
útsaumur, útskurður, vefnaður
ýmiss konar og margt fleira.
Margt af þessu er að finna erlend-
is og finnst mér, að við ættum að
gera gangskör að þvi að fá það
heim á sama hátt og handritin.
Sitjandi i tröppunum hittum við
fyrir tvær ungpiur báðar úr 2.
bekk. önnurkvaðst heita Kolbrún
Sigmundsdóttir og vera úr
Garðahreppi, en hin Steinunn
Hauksdóttir úr Hafnarfirði.
Kolbrún kvað ástæðuna fyrir
þvi að hún valdi Kvennó þá, að
hún vissi þar af góðri handa-
Framhald á bls. 13
Finnst ykkur þær Sigriöur og
Þórev ekki sérfræöingslegar á
svipinn i eölisfræöitilraununum?
Þröngt mega sáttir sitja. 1. bekkur ( kennslustund I fslenzku.
Auöur
Halldórsdóttir:
„Að öllu jöfnu
h a f a þæ r
mikinn áhuga.”
Rannveig Rist:
„Hef gaman að
stærðfræöi og
eðlisfræði.”
Helga
Guömunds-
dóttir: „Við
sækjum allar
aftur til gamla
skólans.”
Ingibjörg
Guðmundsdótt-
ir: „Eðlis- og
stæröfræöi eru
alveg jafnt
k v e n n a -
greinar.”
Þóra Melsteö:
„Nei, hún var Kolbrún Sigmundsdóttir og Stein-
ekki amma unn Hauksdóttir eru ánægöar
min, hún átti meö val á frainhaldsskóla.
cngin börn.”
Er gaman aö handavinnu eöa er ekki gaman aö handa
vinnu?