Atuagagdliutit - 01.01.1951, Blaðsíða 21

21
ATUAGAGDLIUTIT
nr. 1—6
tarneK, time aterdlo.
kalåtdlit imalt. inuit sujulivta inuk pingasu-
ngordlugo aygortarpåt: tarneK, time kisalo ateK.
1. tarneK. Ivnånganermiut: „tarneK toKujuit-
suvok, inunilo maligtariuartarpå sordlo seKiner-
sume tarravta maligtariuartaråtigut“. — Tunu-
miut: time tarnerpagssuaKarpoK; navgussat ta-
marmik tarneKarput. tarnit tamarmik inuarKatut
issikoKarput kuvdlutut agtigalutik, angnerssaitdlo
pingasuput Kupalorarssugtut agtigalutik, atauseK
torKussåne (nipeKarfingme) mardluk akulåne.
angåkut kisimik tarneK takusinauvåt; taimåitu-
mik angåkut tarningisinåuput, inugdlo nåparsi-
malersarpoK tarningerneKarsimagune. tauva tar-
ninga angåkup tornivdlune ujåsavå inuanutdlo
utertiniardlugo.
Ivnånganermiut: inuit ilåt toKuniarneKarsi-
mavoK. tamåna sianigileramiuk ingminut igdler-
sornialerpoK, toKutsiniartutdlo toKusinåungilåt
tarningata umåssuseKartut tamaisa Kimarratigi-
ssåKatårmagit, kingornalo tarningup inungminut
uterame tamåna OKalugtuarå. tamåna autdlarniu-
tigalugo umassutaoK tamarmik tarneKalerput.
Tunumiut åma OKalugtuaKarput tarneK toKup
kingornagut sumungnartartoK.
2. time. Ivnånganermiut: time tarnerdlo inuk
inutitdlugo avigsårtineKarsinåungitdlat, tarnivme
time sivisunerussumik idmagsimalerpago time
ajuleriartuinardlune toKiisaoK. time tarnimut
akerdliuvoK matumuna: tarneK toKujuitsuvoK ti-
mile aserujassuvdlune. ajunårnerit nåpautitdlo
time tugfigissarpåt, toKukutdlo ajortut timime
unigtarput; tamåna pivdlugo time toKungassoK
ilineKåsagpat mianerssutigissagssarpagssuaKar-
poK, toKussumigdlo agtuissut ilagissaitdlo agdler-
sugssångorput.
Tunumiut: time tarningata tarniviuvdlo na-
jugaråt (poråt). time aserujassuvoK tarnip åta-
vigiuåinarsinåungiså. time tarnimit umatineKar-
poK, toKussutdlo tarninge ilivermut timimingnut-
dlo utersinaussarput toKunerup kingunerssuagut
aussarsioriartordlutik nuna kiagdlunilo Korsutit-
dlugo.
3. ateK. Ivnånganermiut: ateK tarniuvoK, tå-
ssungalo inunertussuseK pikorissuserdlo atåput.
inup toKussumit atsiussap aterme piginåussusé
kingornutarpai. OKartarput toKussoK erKigsisinåu-
ngitsoK tarningalo (tarnivik) toKussul nunånu-
lcarsinåungitsoK atsiuneKartinane. toKiissup arKa
atsiuneKånginerane tåisavdlugo sujoragissauvoK,
tåssagOK atsiuneKartinane taineKarune pissauncr-
me ilå ånåisangmago. timip toKunerata kingor-
nagut ateK arname nårtussumilersarpoK ilualo
saligtardlugo. tauva méraK ernioKatigissarpå. mé-
raK inordlåK KiassarpoK ateKarumavdlune.
Tunumiut: ateK tåssauvoK toKussup amata
tarnå nunamituartugssaK. inuk toKugpat timå ti-
mime avdlame najugaKalisaoK, tamånalo atsiii-
ssaunikut pineKartarpoK. tauva atsiap aterme pi-
ssuse tigussarpai, sordlo nakussusia pikorissusia-
lo; taimåitumik méi'Kap KanoK atenarnigsså pi-
ngårtoruj ugssuvoK. toicussup arKata tarnå mer-
Kame inordlåme inigssarserusugtarpoK (atsiune-
KarusugtarpoK). utorKait silatut angåkutdlunit
mérKat inordlåt kuhok ateKarnigssåt sujunersuti-
gissarpåt. ateK pissauneKartarpoK-tuartarpoK
umaj uåsavdlunilo atsiussissoKartartildlugo nutå-
ngorKigtartuåsagame.
atsineK mildlerardlo.
Tunumiut: méraK inunerme kinguninguagut
atserneKasaoK. ånaKarpat ånåta atsigagssarå,
ånaicångigpatdle ernisugsiortup tamåin: suliag-
ssavigå. tauva mikilemap kukia saligdluåsavå,
kukingmilo iterssernganut imermik kuseriåsaoK.
kuseriarninguaK tåuna inordlåp Karnanut kuse-
riartisavå méraK mikilerågut talerpigdlikut ag-
ssangminik såmerdlermik tiguvdlugo mérKavdlo
atigsså taivdlugo. méraK „Kivi“mik atserneKåsag-
pat imailivdlugo ltuisavå (atsisavå) :
-Kaut, -Kaut, -Kaut, -Kaut!
kivitåKaut!
-taKaut, -taKaut, -taKaut!
kivitåKaut!
kingugdliuvdlutik toKusimassut atsiiineKåså-
put. Tunumiut nukagpiarnat niviarsiarnatdlo ar-
ne ingmikoruteKartingilait. - Kitåmiut atikulu-
lersuissardlutigdlo suj linersuissardlutigdlo aki-
sartortuliaKartarput.
atsinerme ilernut ersserningnerussumik Tu-
numiunit påsissutigssarsineKarput. mikileruK er-
nisugsiortup atsivdlune atortagå atserneKartuvdlo
atserneKarnerane tigiimineKartoK pingårtitausso-
ru j ugssuvoK pissauneKarame imåitunik:
1. inuartup toKutame timå avgoruniuk ag-
ssaisa isigaisalo mikilerait åma ingmikortitdlugit
plsavai, avatitdlo pingårnerit ilåinut niarKumut
issinutdlo ilångutisavai, mikilernatdlo avåtamut