Atuagagdliutit - 25.11.1958, Page 13

mérKat angerdlarsimavfiat
Gertrud Raskip erKaissutigsså
mérKanut angerdlarsimavfiliornigssaK 1913-mile palasip Jens Chem-
nitzip erKarsautigilerérsimavå
erKarsautigivdluartarsimanerpiuk
ilungersordlutit angUSsaKamiartugu-
vit KanoK agtigissumik angussaKarsi-
naunerit? isumaliorKutigissamerpar-
putdlume peKatigigdluta sujunertaK
ajungitsoK ingerdlåniartuguvtigo Ka-
noK angussaKartigisinauvdluta? amer-
dlanertigumiuna imåikajugtartoK a-
migauteKardlune nalungikåine kigsau-
t'igissarpagssuit KagfakåterKajånartar-
dluti'k. amerdlanertigutdlume kigsau-
tigissat ajungitsut timitalemeKarsi-
naussarput, nauk isumat tamåko pi-
viussungortinigssåt ilane nåmagigtait-
dliornermik ilaKartineKartaraluartoK.
ingmivtinut nuånårutigssinigssarput
puigorKajåssånginerparput? pingårtu-
migdliuna puigortåinarigput ingmiv-
tinut nuånårutigssitdluamerussug-
ssauvdluta avdlat nuånårutigssikuvti-
gik.
suliagssardle ajungitsoK erKartor-
niagarput tikeriartigo.
KularnångilaK ikigtuinånguit ilua-
mik ilisimagåt Kalåtdlit-nunåne mér-
Kat angerdlarsimavfisa Kavdlunåtut
kalåtdlisutdlo ingerdlåssivfiussut su-
jugdlersåt månamutdlo sule taimåitu-
nit kisiartaussoK. ivdlit tåuna nalu-
ngiliuk? tåssa „Gertrud Haskip erKai-
ssutigsså" AgdluitsumitoK, K’aKortup
Nanortagdlivdlo akomåne. Kularnå-
ngilardlo ardlal'igpagssuit ilisimaleré-
råt angut ingerdlåssivdluarsimassoK
erKarséumigdlo tamatuminga piviu-
ssungortitsisimassoK tåssaussoK pala-
se Jens Chemnitz.
uvavnut suliagssaK
KularnångilaK tåussuma ingerdlå-
ssivdluamera påsissaKautigisinaugig-
put tamatumunga tungassun'ik Kulåne
erKartorneKartunik. Jens Chemnitz
nangmineK OKalugpalårteriartigo:
— tåssauna taimane ukiup 1913-ip
migssåne kalåtdlit mérartaisa ajor-
nartoråiutigssaKartut angerdlarsimav-
feKalernigssåt erKarsautigilerKårsi-
magiga. taimanikut Danmarkime ili-
niarpunga, éipåguanilo nålagkamut
angalaKataunivne måne mérKat Ka-
noK atugardliortigissusiat misigissåi-
naravko, Kulariungnaersimavara ta-
matumuna suliagssaKardlunga, tai-
manikutdle sparekassemut unigtitsis'i-
mavunga erKarsautdlume tamåna piv-
dlugo avdlat OKalOKatigisimavdlug'it.
taimanikut sorssungnerssup sujug-
dliup atunera malungnarpoK erKar-
sautdlo angisumik påsineKarane.
1921-me Hans Egedep Kalåtdlit-nu-
nånut pineranit ukiut 200-ngomerat
encainiardlugo nagdliutorsiornerme —
Jens Chemnitz taimane kommunerå -
dimut sujuligtaissuvdlune — Hans
Egedep encåissutigssiåta Nungme u-
lérneKarnerane OKalugiartitdlune té-
ssångåinaK erKarsåumit tikineKarsi-
mavoK, mérKat angerdlarsimavfigssåt,
Kalåtdlit-nunåta apostiliata nuliata,
ingminut sugssåkérdlune suliriiarsi-
massup arKanik atsemeKésassoK. ar-
naK tåuna ugperdluartugame sångisu-
juvdlunilo séngitsut sulissuniardlugit
inunine akigisimavå. ukiutdle ardlag-
dlit sule Kångiukatdlarput suliagssap
autdlarnerneKånginerane.
1937-me autdlarnineK
aitsåt 1937-me sul'iagssaK angniki-
kaluartumik autdlamerneKarpoK, tai-
måitordle atsiuneKarsimassup anerså-
vanut nåpertutumik, tåssa mérKat
iliarssuit arfinigdlit K’eKertarssuat-
siåne palasip 'igdluane mérarsiartåri-
neKarmata. måssa tapersersuissoKa-
ngangikaluartOK taimåitoK 4.000 kr.
katerssorneKarsimåput, tåssa taimani-
kumut nalerKiutdlugit ikigissagssau-
natik. suliaK autdlamerneKarpoK ta-
månalo palasip Chemnitzip nuliatalo
Kavdlunåp nuånårutigåt, tamatumalo
kingorna mardluvdlutik mérKat nuå-
nårutåinik aliasutåinigdlo atueKatigi-
ssarsimavdlugit. mérarpagssuit tama-
luma kingorna angerdlarsimavfik Ki-
magtarsimavåt, ilalt aulisartutut, ima-
Ka nangmingneK pujortulérartårdlu-
tik, ilait savautiligtut, niViarsiarKat
ilait igdlume ningiutsialångorsimåput,
'ilaitdle iliniarKigsiimavdlutik. tåukulo
tamarmik erKaimassagssaKardluarput
erKasuteKaratik sangmissagssaKar-
dluardlutigdlo mérausimanermingnik.
autdlarKåumutdle erKarsautigineKar-
simavoK piårtumik nangminerissamik
igdluteKalemigssaK. tamånale sule pi-
viussungortineKariångitsoK sorssung-
nerssuarmit kingugdlermit akomuser-
neKarpoK. suliardle nangineKarpoK
mérKat mérarsiavigtut palasip igdlua-
ne peKatigingnermut akuliutdluinarsi-
mavdlutik, nangminehissame anger-
dlarsimavfingmitutut misigisimav-
dluinardlutik. tamatumunåkut sulia-
riniagkamik susupagingningneK ani-
gorneKalerpoK sul'iardlo arritsumik
pås'iartorneKalerdlune. Danmarkimi-
saoK ilagit akornåne suliaK taperser-
sorneKalerpoK ikiuiniaKatigingnik pi-
lersoKardlune amerdliartuinarsima-
ssunik, taimåitumigdlo Jens Chem-
nitzip nuånårdluné OKautsit uko bibi-
limitut issuarsinångorsimavai: „atå-
tavse ajorssautise ilisimangmagit Ki-
nuvigingikatdlartitdlune."
nangmineK igdlumut iserterneii
kisamilo „Gertrud Raskip erKåissu-
tigsså" nangmineK igdluminut iserter-
sinångorsimavoK. Chemnitzikut Ag-
dluitsume Katångutigingniat igdluto-
Kåt najugarissartik årKigssusimavåt,
tåssanilo igdlo palasip angutåta so-
raerningorame igdluiiaritis'imasså pi-
siarisimavdlugo. 1950-ime ukiékut
angerdlarsimavfingme mérKat mar-
dluk mérKanut angerdlarsimavfiup
erlalassua silatåne erfalassulerfikut
pernåumik amusinångorsimavåt, ta-
matuminga nalunaerut inungnut å-
ssugkersorsimassunut OKalugfiup su-
janin'it kalerriuneKartitdlugo. mérKat
Kulit månåkut angerdlarsimavfing-
mingnisinångorsimåput, nangmineK
igdlugissame Kitornatut pineKameK
autdlarKåumutdle angerdlarsimavfiup
avdlanit ingmikorutigisså nangisinå-
ngor^imavdlugo. pissutigssaKavigsor-
dlutingmiuna nunaKarfiup angutitai
uvdloK tåuna tåuna nuånårnertik
nivtarniardlugo erKarsimassut. tama-
tuma kingorna uvdlut nuånersorpag-
ssuit, nuånitsutdlume, atomeKarsimå-
put, uvdlut néparsimavfiussut, uvdlut
nagdliutorsiorfiussut sulivfiussutdlo
taimatut taorseréusimavdlutik. pala-
sip igdluane inime pukitsume mérKat
atuartineKartarsimåput, uvdluinarne
nautsivik nåkutigalugo, aulisardlutik.
Kissugssanik katerssuivdlutik avdlar-
pagssuarnigdlume sangmissagssaKar-
tarsimavdlutik, Kalåtdlit-nunåne su-
leKataulernigssamingnut ilikagaKarsi-
naorKuvdlutik nukigssaKarsinaorKuv-
dlutigdlo. frk Christensen Danmarki-
me nunanilume avdlane mérKanut tu-
ngassunik påkiniaivdluarsimassoK, pi-
korigsoK, pissortagssarsiarineKarsi-
mavoK, Chemnitzikut ingerdlatsinerat
nåpertordlugo ajOKersut Hans Egedep
Gertrud Raskivdlo Kalåtdlit-nunåne
tungavilersimassåt tunårtaralugo i-
ngerdlatsisinausimavdlune. ukiut i-
ngerdlaneråne amerdlanerujartuinar-
tut suliaK tamåna kåtuvfigisimavåt,
ingerdlåneKåinarnigssånut taperser-
suisimavdlutik sulilume kipunago tai-
mailiorumavdlutik. taimåitariaKar-
pordlume!
H. K.
Nanortalingme mérKat igdlugssåt
angerdlarsimavfiviusaoK
mérKanut angerdlarsimavfeKarnigssaK Nanortalingme pissaria-
KaleriartuinartoK. — katerssuineK tapersersordluarniarsiuk.
éssigingitsutigut nåmagtumik suli-
rtiarsimångineK pissutigalugo Nanor-
talik — Kalåtdlit-nunåne kommune-
Karfit angnerpåt ilåt — ukiune ki-
ngugdlerne ineriartornikut kinguåu-
torsimavoK, tamatumunåkutdlume
inusugtut sujunigssamut tungatitdlugo
isumavdluånginerulersimavdlutik. ig-
dlugssaileicineK 'igdluniaraluitdlo pit-
såunginerat pissutigalugo amåtaoK
inusugtut aipanigkusugkaluit akornu-
serneKartarsimåput. taimaingmat u-
verssagarpagssuit inussalersimåput,
pigssardlioKissut. mérKatdle iliarsso-
rorsimassut åma ikingeKaut, tåuku-
taoK inuniamikut atugarigsångeKi-
ssut. soruname kommunime pissortat
pisinaussartik nåpertordlugo ikiui-
niartaraluarput, kisiånile tamåna nå-
mångilaK. 1957-ime landsrådimut
navsu'iautigissåkut suliagssat tamåko
isumaliorKutiigissagssångortineKai'put.
nalunaerutigissame tåssane avångu-
nartortalingme ilåtigut oKautigineKar-
Pok inungnit 2100-nit, 360 uverssagau-
ssut, 16 inordlugit ukiugdlit. amanit
uverssartunit 64 ardlalingnik uver-
ssagaKarput, taimaingmatdlo anånau-
ssut ardlalingnik uverssagaKartut
inutigssarsiorsinaunigssåt ilimanaute-
Karane, mérKat pårssissugssaKång'ing-
mata. taimaingmat tupingnångilaK
anånaussut kisermåt ardlalingnik mé-
ragdlit inuneK avångunartutut misi-
gisinaussarmåssuk.
Agdluitsume mérKanut angerdlarsi-
mavfeKaratdlartitdlugo åmalo K’aKor-
tume Røde Kors mérKanut angerdlar-
simavfiuteKaratdlartitdlugo — mér-
Kat ajornakusortorsiutigssaKamerpåt
inigssaKalersimåput — kisiåne soru-
name inigssaileKissut tamåkerKajar-
nati'k téukunanisinauvdlutik. ukiune
kingugdlerne mardlungne malungnar-
siSimavoK kommunime pissutsit iluar-
siartulersimassut, inutigssarsiomikut
nomaineK angnertunerulersimavdlu-
ne. taimåikaluartordle mérKat ajorna-
kusortorsiutigssaKamerpåt, tamatu-
munga nangmingneK pissungitsut pui-
gorneKartariaKångitdlat. ukiune ar-
dlaKalersune Nanortalingme kalåtdlit
mérartåinut angerdlarsimavf eKaler-
nigssaK kommunalbestyrelsemit suli-
ssutigineKarsimavoK, tåssa mérKanut
igdlugssamik sananigssaK, Agdluitsu-
me mérKat igdluåne uvdluinarne
ingerdlatsineK tungaVigalugo inger-
dlåneKartugssamik.
mana pivfigssångorsimavoit
isumaKarpugut måna pivfigssångor-
simassoK sule åmalo kalåtdlit mérar-
tåinut igdluliornigS’samut aningau-
ssagssaKartitsinialisavdlune. ukiag-
ssaK måna Nanortalingme tamåna
pivdlugo udvalgeKalersimavoK, tåuku-
lo landsrådimit tapersersorumaneKa-
rérsimavdlutik. provst Ballemigdle
landshøvding Lundsteenimigdlo OKa-
loKateKarnikut KularungnaersineKar-
simavugut suliagssaK tamåna angisoK
ajungitsordle nåmagsiniardiugo kalåt-
dlit ikiukumasinaussut. kikutdlunit
Kalåtdlit-nunånitut suliagssame ta-
matumane peKatausinåuput, mérKanut
angerdlarsimavfik piårtumik nåpar-
neKarsinaorKuvdlugo, mérKanitdlo
inigssaileKivigsortunit najugarineKa-
lersinaorKuvdlugo.
Agdluitsup påne mérKat angerdlar-
simavfiåne ingerdlatsinertut itumik
angerdlarsimavfigtågssame ingerdlat-
sinigssamut tungatitdlugo kigsautigi-
nartiparput — angerdlarsimavfik Ka-
låtdlit-nunåne ilagit tungavilissuata
arKanik taigusemeKåsassok. novem-
berip tatdl'imåne ukioK måna Hans
Egedep toKuneranit ukiut 200-ngome-
rånut tungatitdlugo, Kalåtdlit-nunå-
miut Kalåtdlit-nunånutdlo tungåssu-
teKartut tamaisa Kinuvigåvut, Nanor-
talingme ikiortariaKavigsortut akor-
nåne Hans Egedep pugtåneKarsi-
nauvdluartumik erKåissuserneKamig-
ssånut ikiuterKuvdlugit.
ilaKutaringnut igdlut mardluk
isumaliorKutigineKarpoK Hans Ege-
dep mérKanut angerdlarsimavfiutå
Nanortalingme nåparneKåsassoK, ator-
feKarfigtut kussanartutut pinago, a-
ngerdlarsimavfigtutdle 'iluamérsutut,
kalåtdlit mérKat kristumiutut ugper-
neK tungavigalugo perorsarneKarfigi-
sinaussåtut. erKarsautigårput mérKa-
nut angerdlarsimavfigssaK igdlut
mardlusassut, igdlune tamane mérKat
arfineK-pingasut ukiumikut åssigi-
ngitsut tamarmik kalåtdlimik anåna-
siaKardlutik ilaKutarigtut peroriar-
torfigisinaussånik. igdlut pingajuat
ig’avfiuvdlunilo nerissarfiusaoK, ajor-
nångigpat angerdlarsimavfik Kavdlu-
nåmik arnamik ilagingnit autdlarti-
taussumik pissortaKåsavdlune. Agdlu-
itsume mérKanut angerdlarsimavfing-
me ingerdlatsineK maligdluinardlugo
ingerdlatsinigssaK ajomésagaluarpat-
dlunit, tåssane ingerdlatsineK pingår-
nerussutigut maligtariniameKarpoK.
månåkut neriutigisavarput inuit ka-
jum'igdlutik tapersersueKataunigssåt
ungasigsorssungitsukut mérKanut a-
ngerdlarsimavfik piviussungortine-
KarsinaorKuvdlugo.
ivdlitaoK angisumik mikissumigdlu-
nit tunissuteKamigkut isumap timita-
lemeKarnigssånut ikiusinauvutit. tai-
måitumik katerssuineK tamatumunga-
lo tungatitdlugo nunaKarfingne åssi-
gingitsune ikiuiniarnerit peKatauvfi-
giniarsigik.
Hans Egede nåpertutumik encåissu-
tigssalerniartigo, tåussuma nuliatalo
ingmingnut encarsautiginatik sulisi-
manerat nangitdlugutaoK.
mérKat nuånårutigssineKarn'igsså-
nut peKatauniarit!
neriugdluartoK.
Nanortalingme udvalgime ilaussor-
tat ukuput:
komviunalb estyrelsep sujuligtai-
ssua Jakob Abeisen, landsrådimut
ilaussortaK Jacob Nielsen, Agdluit-
sup-på, palasit Jens Chemnitz, An-
da Høegh Karl Chemnitzilo, na-
korsaK P. Ronnenberg, børnehavep
pissortå frk. Næsbo, skoleleder
Berg, niuvertoK Bruun de Ne^r-
gaard, aningausserissordlo, kæm-
nerassistent frk. Kamma Christen-
sen.
14