Atuagagdliutit - 01.04.1971, Qupperneq 30

imiårKat pivdlugit
europamiut akerdleringnerat
—_________ ,......________________________________________________________________________
Vesttyskland tamåkerdlugo suliniaKatigit pilersimåput tyskit
imiåraliarissartagaisa „mingugterneKarnigssåta“ fællesmar-
kedimit akuerineKamigsså akornuserniardlugo. — ImiårKat
akikinerussut stof-inik akugkat niuveKatigigsspame niorKU-
tigineKarpatdlålernigssåt årdlerKutigineKarpoK
agdlagtoK: Henrik Decker
„imiarmt pivdlugit europamiut akerdleringnerat“ »cdumatine mardlug-
sungne Vesttysklandime mana atuterérsimavou. nalivtine niornutig-
ssat dsslgingitsut inussutigssatdlo pivdlugit „sorssunertut“ ertcumitsu-
tut aydlatutdle piler sinemrsimavoK fællesmarkedip suliniarneranit
angnerfårujugssudngorsimassumit. 1963-ime USA åma fællesmarkede
tamarme „kukukuarmt pivdlugit sorssuput“ Europap kitåtungåne
imerikamiut kukukuarmnik tunissamrtarnerata angnikitdligalugtui-
narnera pissutigalugo, manalo EEC-me ilaussortap atautsip imalunit
erKornerussumik nunap tdussuma inugtaisa Europakommissione Bru-
xelles-imitoK „sorssugfigåt".
imåipordlo fællesmarkedip mini-
sterrådia Europakommissionimit
sujunersorneKarsimavdlune aku-
erssissutigenaivdlugo nioncutig-
ssiagssat akikitsut kemikalietdlo
tikiuneKartamigssåt, tamånalo
atserneKarérsimavdlune „Europap
imiårå". imåingilaK EEC-me i-
miorfit taimaisiornigssamut pi-
ssugssautitaujumårtut, kisiåne ta-
matuma kingunerissugssauvdlugo
ilaisa taimaisiulernigssåt, tåssa
stof-inik tamåkuninga imiåraK
akuvdlugo angnertumik akikine-
rulersineKarsinaungmat. tamåna-
lo Vesttysklandime imiorfit suju-
nigssaK pivdlugo Kimåtdlangnå-
ngivigsumik isumaKarfigåt — tåu-
kume imiårKap akuitsunigsså pi-
ngårtitdluinartugamiko. fælles-
markedip „imiårKat pivdlugit pi-
lerssårutånut" akerdlilersuineru-
jugssuit sarKumersimåput.
tyskit imiortarnermut iler-
KutoKåt ukiune 450-ine
tyskit akoKångitsumik imiårKior-
tarnermut ilerKutoKåt Kangani-
sarssuvoK. påsisimassaKardluar-
tut nåpertordlugit inussutigssat
Pivdlugit inatsisit silarssuarme pi-
soKaunerssaråt, tåssa hertug Wil-
helm IV-p perKUSSutå 1516-imér-
sok. tåssane encartomeKarput ba-
yernimiut imiårKiåne akugssat
sut akuerineKarsimassut — tåssa
'miagssat, sungamitsugssat, Ka-
Pup ervnguvdlo saniatigut avdla-
•hik nåmik. 1909-me inatsit (du-
ft3 Tysklandip sivnerane akueri-
PSKarpoK. KulamauteKångivigpoK
tyskit imiåraliarissartagåt imiår-
Kat avdlat suliarineKartarnerånit
ukisunerussoK, tåssame imiårKiat
avdlat angnerussumik mingneru-
ssumigdlunit stofinit aulajanger-
sirnassumik amerdlåssusilingnit
akuneKartarmata, åmalo sordlo
uunanut avdlanut tuniniaissar-
tingne akulerusinausimanane. tai-
hiåitumik tyskit nunanut avdla-
uut tuniniagagssångordlugo imi-
årKiarissartagåt unangmigdler-
Perme peKatausinaujumavdlune
akuitsuneK ajorpoK.
kommissionip sujunersutåne
pgdlagsimavoK Europap Imiårå
30 procent anguvdlugo akunenar-
sinåusassoK KaKorternassunit,
P^ajsinit, hirse-mit åma Kajussi-
agssanit. tåukuinåungitdlatdle —
ama svovldioxyd, saccarin, garve-
syre ama askorbinsyre EEC-kom-
^Pissionip akueriumavai — nauk
imiorfit såkortumik akerdlilersui-
8aluartut. majsit KaKorterKassut-
hlo avdlångujaitdlisautitdlo avdlat
saniatigut svovldioxydimik aku-
ssinerup Kulamångitsumik nag-
satarissugssauvå sivisunerussumik
uningatitsissariaKalemeK, kisiåne
sualugpatdlåmik akorineK unga-
singnerussoK issigalugo ajoxutau-
lersinauvoK, Vesttysklandime i-
miorfingne direktøriussut taima
ersserKigsåiput.
Vesttysklandime tusagagssiui-
ssarfit suniniamermut imiorfit
autdlarnersimassånut tamaviåxa-
lutik ilångusimåput. „„Europap i-
miårå ilumut erKuneKåsagpat
tauva tyskit nautsorssutigissaria-
Karpåt tOKunartortalingnik imiga-
Kartarnigssartik" OKautsit tåuko
issuarneKarajugtorujugssuput i-
sumaKatiginginerujugssuarme pi-
lersineKarsimassume. Vesttysk-
landime imiorfit 1800-ussut amer-
dlanerssait „imiårxap akuitsunig-
sså pivdlugo suliniamermut" ilå-
ngusimåput, agdlåme „imiårxa-
mik tapersersuiniardlune peKati-
gigfit" pilersineKarsimåput tyskit
imiårxiåta akuitsup tapersersor-
nexarnigsså pivdlugo suliniamer-
me.
suniniarnerme tamatumane pe-
Kataussut pimanerussut akornåne
taineKarsinauvoK nunalerinermut
inussutigssanutdlo ministere Kate
Strobl. tåuna isumaxarpoK tama-
tumane pineKåinångitsut imiår-
Kat pivdlugit ilerxut kingornu-
tagkat akimassut, kisiåne taper-
sersuinerussoK mingugterinerup
akornuserneKarnigsså pivdlugo
suliniamermut amalo inuit per-
Kingnerata sujuarsarnigssånut.
Vesttysklandip inatsissartuisa i-
laussortait 496-iussut tamarmik
tunineKarsimåput puiaussångua-
mik, tåunalo imaKarpoK stofinik
katitigkanik fællesmarkedip imi-
amut akugissagssatut mana akue-
riumassainik. agdlagartåne ag-
dlagsimavoK: „tåssa imiårautivta
KanoK pineKamigsså“.
imiårKap minguitsunigssanut
suliniarneK angnertoK
imiårKap minguitsunigssånut su-
liniartut („aktion reines bier")
Vesttysklandip igdloKarfine 200-
ne inuit sulivfigisimavait, ikiu-
taussugssatdlo tamarmik atorne-
Karput isumaKatigssarsiornermut.
amat pinersut Kavterissartutdlo
piumassut imertarfingnut plasti-
ciussunut Europap imiårånik kui-
ssissarput inuinaitdlo periarfig-
ssarsisitardlugit nangmingnérdlu-
tik påserxuvdlugo Bruxelles Ka-
noK „kussanaitsigissunik" piler-
ssåruteKamersoK imiåraK iluari-
neKartOK aseromiardlugo. kisiåne
stofit ingmikut akuliuneKarsinau-
ssut akuerineKarnigssåta akornu-
semeKarnigssånut ilimanautit
angnertungitdlat. „iluanårutig-
ssarsiniat akerdlilersorpåtigut",
taima OKarpoK imiårKat pivdlu-
git suniniaKatigit tungavilissuisa
ilåt Peter Hårnisch. „nunat EEC-
mut ilaussortaussut avdlat tamar-
mik stofit akuliuneKarsinaussut
akuerisimavait". erxarsautitigut
akomutigssaKångikaluarpoK mi-
nisterrådime Vesttysklandip siv-
nissuata imiårKat pivdlugit ma-
ligtarissagssap nutåp OKalyserine-
Karnigssånut akuerssingitspmig-
sså, apencutauvordle suliniarneK
tåuna taimaislnardlugo atoruma-
neKåsånginersoK. taimåisagpat
kommissione autdlancautånit su-
lissariaKalisaoK imiårKat pivdlu-
git europamiut inatsisiliuneKé-
sagpata, tåssa ministerråde Euro-
pakommissionip sujunersutåne
avdlångortitaKarsinåungingmat i-
sumaKatigigdluinardlune aulaja-
ngineKarsimångigpat.
— imiåraK nioncutigssiat ki-
ngugdlerpåt ilagåt stofinik aku-
lersornago niorKutigssiarineKarsi-
naussut, taima OKarpoK Hårnisch.
ukiune silarssuaK tamåkerdlugo
mingugterinerup ajornartorsiuti-
gineKarfine avdlacut ajomartina-
go minguissuseK atatitariaKarpar-
put. imalunit sordlo Hans Giint-
her Schultze-Berndt, Vesttysk-
landime bioteknikerit sujulerssor-
tåt, KåpiortitsissarneK åma bio-
teknologi pivdlugit Vestberlinip
atorfeKarfianut atassume imiorfit
misileraissarfiåne nautsorssuseri-
ssussok, OKartOK: „imåisinauvoK
stofinik akorineK akit nalerKutu-
ngorsamerånut ikiutaussoK, kisi-
åne inuit pencissuseKarnerånut
pinane".
nunane EEC-mut ilaussortau-
ssune imiårKiortarnerme nalerxu-
tungorsaivdlune suliniarnerne
kommissionip sujunertaisa ilagåt
nålagauvfit ilaussortaussut akor-
nåne imiårKanik niorKuteKame-
rup iluaKusemeKarnigsså. måna
tikitdlugo nunane arfinilingne i-
miårKiat 1,4 procentinait nunanut
ilaussortaussunut avdlanut tuni-
niarneKartarsimåput. Vesttysk-
land 60 millioninik inoKarame,
tåukulo agfait sivnerdlugit imiå-
rartortartusorinarmata, Europap
kitåtungåne inugtunerssauvoK
nunamilo tåssane Europame imi-
årKiarineKartartut 70 procenté su-
liarineKartardlutik. tåssane l'miår-
Kanik atuineK ukiumut inungmut
atautsimut 150 literinik angner-
tussuseKarpoK.
europamiut imiårKanik
nalerKutungorsainigssåt
ajornångituåinartoK
kommissionip avisiane tyskisut
agdlangneKartartume „Europåis-
che Gemeinschaft" kommissionip
sujunersutånut Schultze-Bemdt
såkortumik såssussisimavoK.
„karrit imiagssaliarineKarsimå-
ngitsut saniatigut åmalo sukut sa-
niatigut akorutigssat akuerine-
Kartugssat åma tåssåuput svovl-
dioxyd, proteolytiske enzymer,
garvesyre åma eskobinsyre. imi-
ugkamik atuissugssat suliaring-
nigtugssatdlo erKortumik måna
ingmingnut aperissarput, KanoK
iliordlune inugtaussut perKissu-
sexarnerat igdlersomeKåsaner-
sok, imiaK sivisumik piusinaussoK
mamartordlo ukiorpagssuame su-
liarineKartarsimassoK stofinik a-
koKartinago akulersorneKallsag-
pat kemikalienik, pissutiginardlu-
go nunane sukangånginerussumik
inussutigssanik nåkutigdlivfiu-
ssune isumangnåinerungitsumik
imiortoKamera ... åmalo inuit
EEC-me ajomartorsiutaussut,
naussorigsaissut, KanoK pisåpat
suaussiagssautitik pitsaussumik
akilersitdlugit imiagssiagssatut
tunisinaujungnaerpatigik? “ taima
agdlagpoK.
Schultze-Berndt akerdlilivor-
taoK tungaviginiarneKartumut
matumunga, imiårKat proteoly-
tiske enzyminik akussat „kussa-
nartumik Kåpersarmata". ilisima-
nexardluarpoK, taima ersserKig-
saivoK, enzymit tåuko Kerdlerta-
rait æggehvidestofit (Kåpiortitsi-
ssut), suniutdlo tåuna taimaititi-
neKartarpoK stofinik toKunartor-
talingnik akuinikut pingårtumig-
dlo koboltsalte nangånardluinar-
dlune. pingårnerpausspK tåssau-
vok akuitsunigssamik piumassari-
ssap maleruagagssångortineKar-
nigsså atuissugssat soKutigissag-
ssåtut, taima isumaicarput tyskit
imiortartue. tamåna ima kingu-
KartariaKångilaK Europame imi-
ortarnerup nalencutungorsagau-
niarnera taimaitlnarneKartaria-
KartoK. ukioK kingugdleK vinit
pivdlugit europamiut iluarsartu-
ssinigssånut angussaKarniamerme
ingmikortut ilåine Tysklandime
kitdlermiut malerutinarusugsi-
mangmata tauva åma imiårKat
pivdlugit iluarsartussinermik pi-
lersitsissoKarsinauvoK, nautsor-
ssutigalugo tyskit akuitsunigssa-
mik piumassåta atatinameKar-
nigsså. imiortartut isumaKarput
ilaussortat avdlat imaKa tamar-
mik kemikalienik akulersuissar-
nigssånut tamåna akomutåuså-
ngitsoK, imiåncat Vesttysklandi-
me tuniniartåsångigpatigik.
Europakommissione kemika-
lienik akorinigssamut
isumaKatåungitsoK
Europakommissionip erKungitsu-
nerarpå imiårKap kemikalienik a-
kuneKartarnigssånut isumaKatau-
sorineKarnine. agdlåme tungavig-
ssatigut stofit akugssat atomeKar-
sinaunigssåt ajornarsisisimavåt,
taima kommissione OKarpoK. av-
dlångutaussutuaK tåssa askorbin-
syre tåssauginartoK c-vitamine,
tåssungalo taimåitoK ilångune-
Karsinauvdlune „sukut Kalipauti-
lissutaussartut" ilåtigut pissaria-
KartOKartitdlugo. imåingitdluinar-
poK svovldioxydip ilånguneKar-
tamigsså Europakommissionip a-
kuerigå. pinexartoK tåssauginar-
poK nåpartane imiamik imaKar-
tartune stofe tåuna sivneKalårtå-
sassoK evKiameKarérångata tåu-
nalo atordlugo baktériaiarneKaré-
rångata. evKiaissauseK tåuna su-
kutdlunit imiamut suniuteKama-
viångilaK. nalenuitingilartaoK i-
sumaKåsavdlune enzymit imalu-
nit garvesyre mamåissusermut pi-
ssutåusassut. tåssausinauvdluar-
put stofit imalunit pissutsit av-
dlat, taima kommissione isuma-
KarpoK, perKissuseKamerdlo piv-
dlugo nangåssutit kommissionip
tungavigssaKångitdluinartut iti-
gartitsissutigai.
Europap imiårå pivdlugo mi-
nisterråde sujornale aulajangi-
ssugssausimagaluarpoK, kisiåne i-
miorfit emgerdlutik akerdliler-
suilersimåput. imiortut sujunig-
ssaK pivdlugo isumavdluarput.
nautsorssutigåt imiap „imersung-
ninerulemigssånut" pingitsailine-
Karnaviaratik akikitdlisainigssaK
pissutigalugo, taimalo unangmig-
dlerneKarnaviaratik nunat av-
dlamiuk imiårautåinit akiklneru-
ssunit (nangmingnerdlo issiging-
ningnertik maligdlugo nåkanga-
nerussunit.) „tatigårput minister-
rådime Vesttysklandip sivnersigi-
sså OKaluseringningnigssamik a-
tungitsortitsiumårtOK", taima o-
KarpoK Vesttysklandime imiorfit
kåtuvfiåne OKauseKartitaussartoK.
kisiåne aulajanginigssaK sule na-
lorninartOKaratdlarpoK. Europa-
kommissione, fællesmarkedip i-
ngerdlatsissua, Europap kitåtu-
ngåta aningaussarsiornerata ang-
nerssåne nålagaussoK angnertu-
mik pissauneKalersimavoK — uv-
dlune kingugdlerne åma suliag-
ssaKarfingne nioncutigssanik a-
tuissunut tungåssuteKavigsune.
aulajangisagunilo mayonaisep a-
kugssainik ersserKingnerussunik
imalunit sinigfiup Kalia KanoK ta-
kitigisassoK imaitdluarsinauvoK
imiåraK pivdlugo piumassane å-
ma atortisagå.
z
EVINRUDE
2 cyl. — 25 HK
60 km/timen
Altid startsikker.
Leveres med trækstart
eller elektrisk start.
Skriv efter 4-farvet brochure.
tamatigut autdlartartoK. pineKarsinauvoK nusugtagkamik elektrici-
tetimigdlunit autdlartitslssutiligtut. agdlagdlutit brochure 4-nik Ka-
llpautilik Klnutigiuk.
Kuponen sendes til generalagenten — agdlagfigssaK general-
agentimut nagsiuneKåsaoK:
KETNER MARINE, Fabiksparken 23, 2600 Glostrup.
Send 4-farvet brochure EVINRUDE SKEETERit
på EVINRUDE SKEETER brochuriat 4-nik
Kalipautilik nagsiuguk
Navn/ateK ........................................................
Adresse/najugaK ..................................................
By/igdloKarfik ...................................................
31