Atuagagdliutit - 29.11.1979, Blaðsíða 10

AG
Alaskami naggueqatinut
tikeraarneq nuannersoq
Timmisartoq angalanermi attartorneqartoq 50-nik ilaasoqarsinnaavoq. Assilissami
Nuup mittarfianut mittoq takuneqarsinnaavoq.
Naggueqatitta angallatigilluagaat timmisartuaqqat nunaqarfinnut angalanermi angalla-
tigineqarput. Arfinilinnik ilaasoqarsinnaapput.
Nuummi ilinniartitsisunngorniar-
tut pisarnertut studierej seqar-
put, tassa ilinniarnerminnut ata-
tillugu angalaarlutik, okt. 30-niit
nov. 13-nut Alaskami. Siornati-
gut ilinniartut nunanut allanut a-
ngalasarsimapput soorlu Canada-
mut Islandimullu. Ukiormannalu
angalaneq Alaskamut pisimavoq.
Ilinniartut namminneq angala-
nermi aningaasat atorneqartut
katersorpaat. Katersuineq ukiut
pingasut ingerlanneqarpoq anga-
lanerlu katillugu 350.000 kr.-nit
miss. akiqarluni. Aningaasat ilin-
niartut ilaatigut namminneq aki-
liutigaat amerlanerillu kommuni-
nit nunatsinni tunissutaallutik,
aningaasaateqarfinnit assigiin-
ngitsunit landstingimillu.
Angalanermi timmisartoq Ca-
nadamiut timmisartuat 50-nik
ilaasoqarsinnaasoq attartorne-
qarpoq. Angalanermi Canadami
illoqarfiit pingasut miffigisareer-
lugit illoqarfik ornitaq siulleq ti-
me-t 18-nit timmereernerup ki-
ngorna tikinneqarpoq tassalu An-
chorage. Tassani ukiut tamaasa
pisarnertut AFN-p ataatsimiin-
nera ilaaffigineqarpoq ullut pi-
ngasut ingerlanneqartoq. (AFN
tassaavoq Alaska Federation of
Natives, tassanilu eqqartorneqar-
tarlutik Alaskap iluani pissutsit
ukiup ingerlanerani pissutsit es-
kimonut tunngassutillit) Ataatsi-
miinnermi Alaskami immikkoor-
tartaqarfiit tamarmik aggersita-
qarput ataatsimiittullu katillutik
2500-t missinganiipput ornigut-
tartulli illoqarfimmiut ilanngute-
riaraangamik ataatsimiittut
4000-t pallittarlugit.
Inunnut
inissinneqarput
Seminariami atuartut Anchora-
ge-miinnerminni Alaska pacific
University-timi najugaqarput. Ti-
kinnermiit ulloq siulleq ilinniar-
tut atuarfinnut assigiinngitsunut
agguataarneqarlutik misissuisin-
neqarpiut. Illoqarfimmi tassani
200.000-it miss. inulimmi meeq-
qat atuarfii 50-it missaaniipput.
Atuarfinni tamakkunani atuartut
tuluttuinnaq atuartinneqarput.
Meeqqallu inutsitut oqalussin-
naanatik. Nunatsinnut atuarfiit
assersuutissagaanni allagisassaa-
voq atuartut ulloq naallugu ilin-
niartitsisoq ataaseq ilinniartitsi-
soralugu ulloq tamaat atuartar-
mata.
Ullut sisamat Anchorage-mee-
reernerup kingorna ilinniartut
Bussinut ilaallutik Fairbank-imu-
karput tassanilu inunnut assigiin-
ngitsunut inissinneqarlutik. Illo-
qarfimmi tassani pulaarneqarpoq
universiteti Univertity of Alaska.
Nassuiaanneqarpugut universite-
timi suut ilinniarneqartarnersut
tassa inooqatigiinnerup qanoq pi-
lersimaneranik qanorlu ingerlane-
ranik ilisimatusarnerit, ilinniar-
titsisunngorniarneq eqqumiitsu-
liornerlu allallu tassani ilinniarne-
qartarlutik. Eqqaaneqarpottaaq
inuppiaat atuartut 15%-t ilinniar-
nerminnik naammassinnittartut,
ilaallu atuartut uniinnartarlutik
allallu ukiut arlallit qaangiukkaa-
ngata peqanngissimaariarlutik u-
teqqittartut atuaqqilerlutillu.
Illoqarfik
»Uppiarvik«
Fairbank-imeereernerup kingorna
ilinniartut ornitavitsik illoqarfik
Barrow kiisami tikippaat. Tikiin-
narluni malunnarpoq tassani i-
nuit nunatsinni inooriaatsimut
assingusumik inuuseqartut. Ilin-
niartut tamarmik tikeraarnermi i-
laqutariinni najugaqartiterput. I-
linniartut amerikarmiut nerisas-
saataaniik qatsussikujussimasut
kalaaliminernik assut tikinnermi
piisaartinneqarput makkulu mat-
tassuit, tuttut neqaat, eqaluit,
puisit. mikialaat allarpassuillu.
Malugisassat siulliit ilagaat
naggueqatitta taakkua oqaasii o-
qaatsitinnut assingulluinnartu-
mik oqalunnerat, soorunami o-
qaatsit ilaat paasiuminaattara-
luarput amerlanerpaalli ajornar-
torsiorpallaarnani paasisassaallu-
tik.
Tuluttut
oqalu lersi mapput
Meeqqat atuartut pulaarneqar-
mata ilinniartitsisunngorniartut
meeqqat oqaasiinut assut pakat-
sipput. Tassa meeqqat tamarluin-
nangajammik oqaatsitik puigor-
simammatigit. Tamanna assigiin-
ngitsunik peqquteqarpoq. Siuller-
mik meeqqat atuartut angajoq-
qaavi atuartuugallaramik oqaat-
siminnik oqaloqqusaanngilluin-
narsimapput inutsitullu oqaraa-
ngamik pillagaasarsimallutik ilin-
niartitsisuminnit. Tamatuma ki-
ngorna amerlanerit tuluttut oqa-
lulersimapput. Maannakkullu a-
tuartut tuluttuinnaq atuagassa-
qartitaagamik ilinniartitsisussaa-
leqillutillu tupinnanngilaq tulut-
tut oqalulersimammata. Maan-
nakkulli suliniartoqalersimavoq i-
nutsitut ordbogiliortunik, meeq-
qallu qanittukkut inutsitut ta-
marmik ullut tamaasa time ataa-
seq atorlugu ilinniartitaasalersi-
mallutik. Ataasiakkaat meeqqat
naapitassaapput oqatsiminnik a-
tuisinnaasut taakkuunerullutilb
aanakkumi peroriartorsimasut.
Ilinniartitsisun-
ngorniat
Tikeraarnitsinni ilinniartitsisun-
ngorniartut oqaloqatigaagut.
North Slope Borough-mi ilinniar-
titsisunngorniat taakku qulingi-
luaannaapput. Takku ukiut sisa-
llloqarfimmi Anchorage-mi naggueqatitta hoteliutaat Westward Hilton AFN-ip ataatsi-
miititsinerani ataatsimiiff iu voq.
ØH ED-'
udenpoixf
"men smagen,
deter
TUBORG
10