Atuagagdliutit - 25.09.1980, Síða 13

Kultur/Piorsarsimassuseq
AG
»Taleelayu« imaluunniit »Sedna« — qularnanngitsumik uagutsitoorlugu »Takannaaluk — Takannakassaaluk — Sanna — Sassuma
Arnaa — Nerrivik — Arnaqquassaarsuaq — Toornaarsuk«. Nuannarisaq aterpassuaqartarpoq. Ujaqqamut kigartorlugu naqitaq
Saggiassiep 1961-imi, taanna Eegyvudluk Pootoogookmeersuuvoq.
»Havets gudinde«, stentryk fra 1961 af Saggiassie fra Eegyvudluk Pootoogook. Taleelayu eller Sedna er navnet på gudinden, hvis
grønlandske sidestykke er »Havets moder«.
Inuit eqqumiitsuliaat
immaqa Kalaallit
Nunaannut
nillu sanaat takusimavai, pigin-
naassuseqarnerlu periarfissallu
nutaat taamaalilluni ammaanne-
qarsinnaanerat paasisimavaa.
Eqqumiitsuliortitilerneq tamatu-
ma kinguneraa nunaqarfinnullu
allanut tamanna siaruaakkiartu-
lerpoq, iluatsitsisarneq alliartuin-
navippoq.
— Naqitsisarnerlu aamma Ca-
pe Dorsetimi aallartippoq, Jørgen
Meldgaard nangippoq. — Taman-
na pivoq 1957-1958-imi ukiuugaa,
aallarniisorlu kingumut tassaa-
voq Houston, piniarluartumik qi-
peruillaqqissumillu Oshaweetum-
mik ujaqqamik kigartueriarluni
naqitsinermik ilinniartitsisima-
soq. Aasarmat pappiarat qerner-
saatillu nunaqarfimmut nassiun-
neqarsimapput, ukiakkullu aa-
saammat sananeqarsimasut ta-
kutitassatut kuj ammut nassiun-
neqarsimapput — ullut ikittun-
nguit ingerlaneranni nungullugit
pisiarineqarsimapput. Kingorna
Cape Dorsetimi eqqumiitsulior-
tut piginneqatigiit pilersinneqar-
put inuinnarnik qinikkanik siuler-
sorneqartut, taavalu ineriartupi-
loorneqalerpoq.
1981-imi Kalaallit
Nunaannut?
Jørgen Meldgaardip Houston eq-
qumiitsuliornermik kaammattui-
sutut qallunaamut Aalut kanger-
miumik kaammattuisumut H. J.
Rinkimut assersuuppaa. Rinkip
kaammattuineragut Aalut eqqu-
miitsuliortutut aallartippoq.
Ammaanermi Jørgen Meld-
gaardip neriuutiginerarpaa saq-
qummersitsineq tamanna aap-
paagunnguinnartoq Kalaallit Nu-
naanni takutinneqarsinnaasoq.
Tamakkinngikkaluarlugu ilaan-
naaluunniit.
Canadap naalakkersuisutigut
Qallunaat Nunaannut aallartitaa
Marion MacPherson qanittun-
nguakkut Københavnimi naala-
gaaffiup katersugaasivissuani
akilinermiut Inuit eqqumiitsuli-
aannik 150-it missaanni amerlas-
susillit qularnangitsumik kingu-
sinnerusukkut Kalaallit Nunaan-
nut takutitassatut aallartinne-
qarsinnaassapput, naalakkersui-
sunit Canadamit aallartitaq am-
maanermi oqarpoq.
— Avannaani nunatut sanile-
riittut piorsarsimassuseq tamaa-
niittoq misissorlugulu paasiniar-
tuartariaqarparput, naalakkersu-
isut Canadamit aallartitaat ilaati-
gut oqarpoq.
— Tamatumunnga Canadap,
Qallunaat Nunaata Kalaallit Nu-
taatalu suleqatigiinnerata pioree-
raluartup nanginnerisinnaavaa.
Saqqummersitat nalunaarsorne-
qarneranni takoqqusissuterpas-
suit Knud Rasmussenip Inuit Ca-
nadamiittut anersaakkut inuune-
rannik paasissutissiissutaannut
atapput. Taakkumi tallimassaa-
nik Thulemit aallaavilimmit ilisi-
masassarsiornermini najortarsi-
mavai. Knud Rasmussenip allat-
tuisarsimanera iluaqutigalugu ul-
lumikkut inuit eqqumiitsuliortaa-
siat paasisinnaalersimavarput,
Marion MacPerson naggasiivoq.
Aallaqqaataa
Katersugaasivimmi nakkutillii-
sup Jørgen Meldgaardip oqalut-
tuaraa »Inuit eqqumiitsuliortaa-
siat« qanoq ililluni ukkusissamik
Eqqumiitsuliortup Cape Dorsetimi nunallip Kenojuaap 1950-ikkut naalerneranni sanaa-
va »uppik ilisiitaq«. Taanna Akilernup Inuisa taamani eqqumiitsuliornermikkut eqeeri-
artulernerisa kakkaginartup assersuutissaanut imaannaanngitsumut ilaavoq. »Uppik
ilisiitaq« Canadami tamarmi ilisimaneqarpoq, naqitallu siullerpaat ullumikkut naleqarto-
rujussuupput. Københavnimi takutitsinermut ilaavoq.
Cape Dorset-kunstneren Kenojuaks »Den fortryllede ugle« er et af de mest berømte
eksempler på den fremragende kunst, der blomstrede op blandt inuit-befolkningen i
Canada i slutningen af 1950erne. »Den fortryllede ugle« er kendt af alle canadier, og
originaltrykkene er formuer værd i dag. Den er med på udstillingen i København.
qiperuisarnikkut aallartissima-
soq. Aallartissimavoq canadamio
eqqumiitsuliortoq Houston 1951-
imi Cape Dorsetimut pimmat. Qi-
perugannguit saanermit kiguti-
Saqqummersitsineq nunani
Europamiittuni arlalinni takutin-
neqareersimalerpoq, København-
imilu oktoberip tallimaanni peer-
neqaruni Israelimut nassiunne-
qartussaavoq.
-h.
Luktap kananginnarmiup ujaqqamut kigartoriarlugu naqitaa »Anaanaq meeraalu«.
Taanna Cape Dorsetimi naqitsisaleqqaarnerup nalaani pisuuvoq, tassa 1959-imi naqin-
neqarsimagami, taamalu taamanikkut periaatsimut assersuutaalluarpoq.
»Mor og barn« er titlen på Lukta fra Kananginaks stentryk. Det er eksempel på et af de
tidligste grafiske arbejder fra Cape Dorset-området, lavet i 1959.
imANiJia* ApS
STARLETT
29fode
Jakob Jensen
Arsuk
Klaus Petrussen
Kangåmiut
VIKSUND
31 fode
Knud Adolfsen
Agdluitsup-på
Helmuth Fontain
Arsuk
Albreth Rosbach
Muk
Samson Heilmann
ManitsoK
Daniel Inusugton
Kangåtsiax
VIKSUND
42 fode
Arsuk
Sechem Petersen
Påmiut
Peter Møller
Påmiut
Hans Lars Jørgensen
Nuk
Alexander Platou
Napasson
angatdlatitårsimassut Kulåne
taineitarsimassut tamaisa
pivdluarKungårpavut, aulisardluar-
nigssåinigdlo kigsautdlugit.
BHANLACOaps
BOX 118 3900 NUUK . TELEFON 2 37 00
13