Atuagagdliutit - 23.05.1984, Blaðsíða 21

Nerilluarnerii-
sariaqarpugut
Nakorsaqarfiup atuagassiaani —
SHV-orienteringimi — kigutileri-
sut naalagaata Frank Senderovitz-
’P allaaserisami nunatsinni nerisas-
sat tungaasigut piorsarneqarnissar-
Put kissaatigaa. Senderovitz-ip qa-
ngalili oqaluuserineqartartoq aal-
•arteqqippaa manna tunngavigine-
rarlugu:
' »Nuna manna ukiuni makkuna-
I™1 ajornartorsiuterpassuaqarpoq.
Taamaattumik inuit ajornartorsiu-
tinik aaqqiiniaasussat nukittuuju-
sariaqarput pualasuuinnarsuun-
ogitsut«.
Frank Senderovitz-ip aallarniuti-
tut kissaatigaa inuiaqatigiinni neri-
saqarnerup oqallisigineqarnissaa.
Kissaataata tulleraa naalakkersui-
suni politikerit akisussaasut ataat-
simiititaliamik pilersitsissasut peq-
qmnissamut tunngasunik suliaqar-
tljnik, politikerinik, inuussutissa-
^'k atuisut aallartitaannik kiisalu
KGH-ip aallartitaanik inuttalim-
r91k. Ataatsimiititaliap inuiaat ne-
risassatigut atugarisaat misissussa-
vaat qanorlu aaqqiivigineqarnis-
saannik siunnersuusiussalluni.
Paasisitsiniaanerinnaq
naammanngilaq
Figutilerisut naalagaat isumaqar-
P°q paasisitsiniaanerinnaq naam-
fnanngitsoq. Suliffimminiit ilisima-
nerarpaa kigutileriffiit nuna ta-
P’akkerlugu niuerniarfinni nerisas-
sat pitsaarpianngitsut tunineqar-
tarnerannut sorsorusaaraluartut a-
agusaqarpiassanatilli. Peqqinnis-
samillu isumaginnittut, Tusarliivil-
u atuarfiillu paasisitsiniaagaluar-
Pata iluaqutaanaviannginnerar-
Paa. Allatorluinnaq iliuuseqarto-
^artariaqarpoq, Frank Senderovitz
°qarpoq.
. Assersuutitut taavaa aningaasa-
Pgut aqutsineq, inatsisartut neri-
sassanut akileraaruteqarnermigut
nerisassat peqqinnanngitsut akile-
raarusilerujussuartarneratigut ne-
psassallu peqqinnartut, soorlu ka-
faalimernit, naatsiiat, issiingigassat
“•il. akileraaruteqartinnagit.
Niuerfiit ataasiakkaat aamma i-
“uuseqarsinnaalluarnerarpai neri-
sassat peqqinnartut akikinaarlugit
tuniniartarneratigut.
Sakkortunermilli aamma iliuuse-
Qartoqarsinnaalluaraluarpoq, tas-
sa nerisassat ilaannik eqqusseqqu-
sinngjnneq aqqutigalugu, soorlu
a?risassat qalipaatinik allanillu a-
kuukkat, sukkoqarpallaat allallu
eqquteqqusaajunnarnerisigut.
Hiuutsit taama ittut paasisitsi-
Piaanertaqanngitsoornavianngil-
at- Hiuuserineqassappulli tusagas-
s*uutitigut sakkortuumik paasisitsi-
Piaaneq ilutigalugu. Kisianni paasi-
s'tsiniaanerinnaap iluarsinavian-
Pgilaa.
Ataasiarluni naalagaaffik
akuleruppoq
JJkiut 90-it qaangiuttut naalagaaf-
}k akulerussimavoq, taamani Ta-
S11lami pisiniarfittaaq ammarne-
qarmat. Taamani tunumiut euro-
pamiut nerisassaataannik piseqqu-
saanngillat. Isumaqarsimappummi
nerisassanik allakkajaanik tuni-
niaanermi »inuiaqatigiit inooriaa-
siannut annertuumik ilaatigullu u-
lorianartumik sunniuteqassamma-
ta«.
Innuttat ulluinnarni nerisassanik
atuinerannut iliuusiusimasut ki-
ngullersarigunarpaat.
Inuit ukiuni untritilinni aalaja-
ngersimasumik inooriaaseqartut u-
kiut ikittuinnaat ingerlaneranni ne-
risassat tungaasigut allatorluinnaq
ileqqoqalertariaqarsimapput.
Allatut ileqqoqalerneq taamaat-
toq inuiannut peqqinnissap tungaa-
tigut qanoq sunniuteqarsimassava?
— Apeqqut taana imaaliinnarlu-
gu akineqarsinnaanngikkallarpoq,
Senderovitz oqarpoq.
Kigutilerisumulli akissutissaq
nalunanngeqaaq. Sunniutimmi i-
laat tassanngaannaq takkuteria-
saarput, ilaalli aatsaat ukiut qulit,
tyve-t halvtreds-illuunniit qaa-
ngiuppata ilisimaneqalissallutik.
Kigutit seqummakut
Nerisassat allakkajaat eqqunneqar-
nerisa kingorna kigutit siulliullutik
eqqornerqarput.
»Eqqumiikajaartunik, sukkulin-
nik peqqinnissamullu iluaqutaan-
ngivittunik nerisassanik eqqussui-
lernerup inuiaat kigutaat tupin-
naannartumik sivikitsumik sequ-
mippaat«, Frank Senderovitz
SHV-orienteringimi allaaserisami-
ni allappoq.
»Kigutit nakussat ataannartullu
atuutereermata nunami pissutsit al-
lanngorluinnarput — kigutilunner-
suaq kinguserinersuarlu atuutiler-
mata. Qanga kigutit tamarmiusut
salinneqarneq ajoramik soorunami
ipeqaraluarput. Kigutimmi salinne-
qarneq ajorput pisariaqarsiman-
ngilarlu. Nerisassat sukkoqanngit-
sut nerineqartarmata kigutit puto-
qarsimanngillat. Nerisassalli suk-
kullit takkussuutilermata inuiaat a-
kiuussutissaqanngivissimapput,
taamaattumillu kigutit siulliullutik
eqqorneqarput«.
Ajortortassai utaqqiinnassavagut?
Nerisassat nutaat takkunnerisa ki-
ngorna peqqinnissamut qanoq sun-
niuteqassanersoq oqaatigiumi-
naappoq. Immaqa ukiut tyve-t qaa-
ngiuppata aatsaat oqaatigineqar-
sinnaavoq taamanikkornissamullu
immaqa qanoq iliuuseqarfiginis-
saanut periarfissat annikitsuin-
naassallutik. Kalaallit Nunaat ilisi-
maneqarpoq Danmarkimut naleq-
qiullugu nappaalaneqarfiunngitsu-
tut nerisarlunnernik kingunilim-
mik. Annilaanngassutigisariaqar-
porli oqartoqartarporlumi nappaa-
lanerit taamatut tunngaveqartut
takkutilereersut.
»Ajornakusoorneroqaaq ajor-
nartorsiut taanna qulakkeeriffigi-
niassallugu. Taammaattumik isu-
maqarpunga ataatsimiititaliamik
pilersitsisoqassasoq pisutsinik mi-
sissuisussamik«, Senderovitz oqar-
poq.
Apeqqummut tassunga akissu-
tissamik nassaarniarnermi pissutsit
sunniutillu ilimaginarsinnaasut
saaffigisariaqassapput.
»Danmarkimi inuit nerisarlun-
nermik kingunilimmik nappaala-
jartuinnarput. Annilaanngassutigi-
sariaqarparpullu maani aamma a-
jornartorsiutaalersinnaassasoq«,
Frank Senderovitz oqarpoq nangil-
lunilu, ». . . nalorninerlu pissutis-
saqarluartoq pisisartunut iluaqu-
taasariaqarpoq«.
Tungusunnitsut peqqinnanngillat
Tungusunnitsoq puallarnarpoq
pualasuujunerlu peqqinnanngilaq.
Tamanna Kalaallit Nunaannut qa-
noq sunniuteqassava?
Kalaallit inuiaat sunniuteqarfi-
gissavai, soorlu qallunaat sunniute-
Lægger vægt på
tidsfristen
Folketingets markedsudvalg afgav i
sidste uge betænkning over lovfors-
laget om ændring af Grønlands sta-
tus i forhold til EF.
Af betænkningen fremgår det, at
udvalget i hele perioden inden af-
holdelsen af den vejledende folke-
afstemning i Grønland den 23. feb-
ruar 1982 nøje har fulgt forhandlin-
gerne i EFs ministerråd om Grøn-
lands udmeldelse af EF.
»Udvalget har således i særdeles-
hed haft det samlede aftalekomp-
leks om Grønlands udmeldelse til
drøftelse den 17. februar 1984 for-
ud for EFs ministermøde den 20.
februar 1984, hvor der i udvalget
qarfigisimagunarai? Qaqugulu ta-
manna pissava?
Sukkut, taratsut, qalipaatit sivi-
suumillu nerisassanut asiutitsina-
veeqqutit ajortortai utaqqiinnassa-
vagut kingornatigullu sunniutigisi-
masai aaqqiiviginiarsarigaluassal-
lugit?
Kigutilerinermi ingerlariaaseri-
neqarsimavoq kingunipilussanik
pinngitsoortitsinissaq. Taamaattu-
mik maannakkut inuusuit kigutilu-
linnginnissaannut nukiit atorne-
qarnerulersimapput. Tamannalu
paasisitsiniaanikkut ingerlanne-
qarpoq, paasisitsiniutaappullu ne-
risassat peqqinnartut kigutigissar-
nerlu. Paasisitsiniaanerinnaalli a-
jornartorsiutinik aniguisitsisin-
naanngillat. Taamaattumik neri-
sarlunnerup anigornissaa angu-
niarlugu periuseqartariaqalerpu-
gut, Senderovitz naggasiivoq.
kunne konstateres bred tilslutning
til det foreliggende udkast til aftale-
kompleks«, siges det videre.
Af betænkningen fremgår det
endvidere, at »udvalget lægger
vægt på, at den forudsete frist for
Grønlands udtræden den 1. januar
1985 kan overholdes, og at Dan-
mark ved en hurtig ratifikation af
traktaten om Grønlands udtræden
medvirker hertil.«
Udvalgets flertal (alle med und-
tagelse af venstrasocialisternes
medlem) indstiller herefter lovfors-
laget til uændret vedtagelse, mens
mindretallet (VS’ medlem) vil re-
degøre for sin stilling ved lovforsla-
gets 3. behandling.
Folketingets 2. behandling af
lovforslaget fandt iøvrigt sted i går
tirsdag. lod-
Kalaallit sanatuut ilaat Edith Lange Kruse 63-nik ukioqarpoq.
1972-mi Qullissaniit Nuumnmut nuussimavoq. Nammineq oqarpoq
pinngitsaalisaallutik Qullissat qimassimallugit kisianniligooq nak-
kaannarfiunngilaq.
Assimi takuneqarsinnaavoq Edith ujallunik qaannamut atugas-
sanik perlaasoq. Sanianiippoq qaatiguuliaa amiusoq qanittukkut
mersorlugu inersimasaa. Taassuma assinganik allanik arfinilinnik
sanasimavoq imissutaasarsimasunik. Ilisarisimasaminut qaatiguut
ammit 3000.00 kr.-nit missaani akilersittarpai.
Edithip piniartut 193 7-mili qimassimagaluarpai sulili mersorluar-
sinnaavoq. Sanaavipiumaneqartaqaat sineriammilu siaruaassimal-
lutik.
Edithip kalaallit sanatuut katersuunnerat 1967-mi Sisimiunipisima-
soq peqatigiiffigisimavaa. Siunissami atuaqataaqqikkusukkaluar-
poq pueqqortilluguli merserikujuppaa aasaaneranili piukkunnerul-
lugu. Saqqummersitsisunittaaq mersukkaminik saqqummersitsi-
sarsimavoq.
ATUAGAGDUUTIT
NR. 21 1984 21