Atuagagdliutit - 21.08.1985, Blaðsíða 2
2
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
NR. 34 1985
Thule-mut taarsiissutigeqqusaq:
Nunatsinnit piumasarineqarpoq
3-5 million dollarsit missaat
Piumasaqaat siullerpaamik saqqummiunneqarpoq arfininngormat kingu/lermi
amerikarmiut naalakkersuisuisa sinniisaannut.
suat Jonathan Motzfeldt timmisartut mittarfianni tikilluaqqusisoq ambassadør Todmannimik nulianillu. Taler-
pilleq tununngasoq tassa Willam Brencick amerikamiut Københavnimi aallartitaqarfianeersoq.
— Velkommen til Grønland. Der herskede en meget hjertelig atmosfære under besøget i Nuuk. Her er landsstyre-
formand Jonathan Motzfeldt i lufthavnen for at tage imod ambassadør Todman og Mrs. Doris. Helt ti! højre med
ryggen til er det William Brencick fra den amerikanske ambassade i København. (Foto: L1L)
— Saliinitsinni tassa alloriarneq si-
ulleq. Maannakkullu amerikarmiut
qaliunaaliu naalakkersuisuanut i-
ngeriaqqissaagut. Arfininngormat
Sapaatip akunnerata siuliani oqaat-
sit taakku atorlugit, naalakkersui-
sunut siulittaasup Jonathan Motz-
feldt-ip, saqqummiuppaa Nammi-
nersornerullutik oqartussat siuller-
meerlutik taarsiivigineqarnissamut
kisitsisinik, USA-mut piumasaqar-
put, aningaasallu taakkua Qaanaa-
mi innuttaasunut tunniunneqas-
sapput, Thuie-mi sakkutooqarfili-
ornermi amigartoorutaasimasutut
ajunaarutigisimasatullu piniartu-
nut. Piumasaqaat angissuseqarpoq
3-5 million US-dollarsit akornan-
nik, arfininngormallu ullaatungaa
Danmarkimi USA-p ambassadøri-
anut saqqummiunneqarluni. Am-
bassadør Terence Todman nulialu,
Doris Todman, sapaatip akunnera-
ta siuliani naalakkersuisunut
Nuummi tikeraarput.
Naalakkersuisut ambassadør
Todman-illu akornanni oqaloqati-
giinnerit eqqissisimasumik inger-
lapput, tamarmillu erseqqissaati-
gaat isumaqatigiinniarnerunani
oqaloqatigiinnerusoq, taamatut
naapeqatigiinneq.
Taamaattumillu ambassadørip
nunatsinnit piumasaqaataasoq ki-
simiilluni erseqqissumik akisin-
naannginerarpaa.
— Eqqaamasassattulli allareer-
para amerikarmiullu naalakkersui-
suannut allaffeqarfiannullu inger-
lateqqissavara, oqarpoq. Aperine-
qaramilu amerikarmiut taarsiivigi-
neqarnissaq pillugu qanoq isuma-
qarnersut akivoq, kissaatiginagu si-
umoortumik eqqoriaalluni oqaase-
qarnissaminik, naalakkersuisut al-
laffeqarfiullu isummernissaat pil-
lugu, taarsiivigineqartoqassaner-
soq aningaasatigut allatigulluun-
niit.
Siamasumik ineriartornissaq
Aningaasaateqarfiliassamut, taa-
maallaat Qaanaami nutaanik illu-
liornissamut aningaasat atorne-
qaannassanngillat.
Aningaasaateqarfiussaarli, illo-
qarfiup aningaasatigut suliffeqar-
fikkullu ineriartornissaanut ator-
neqartussaq.
Naalakkersuisut- siulittaasuata
ambassadør Todman-illuunniit
oqaaseqarfigiumanngilaat, qaqugu
qallunaat USA-llu naalakkersuisui
isumaqatiginniassanersut.
Ambassadør Todman-ip ataa-
sinngormat Nuuk qimakkamiuk,
Ilulissanut ingerlaqqippoq, tas-
sanngaaniillu Thule-base Qaanaar-
lu ornittussaavai. Taavanilu kom-
munalbestyrelsip qanoq isumaqar-
nera tusarsinnaassallugu.
Baser-miut.
Naalakkersuisut ambassadør Tod-
man-illu aamma oqaloqatigiissuti-
gaat, amerikarmiut base-mi sulisut
sunngiffimminni feriarnerminnilu
nunatsinni illoqarfinnukartarnis-
saat.
— Tamanna eqqarsaat isumaqa-
tigeqaara, ambassadør Todman
oqarpoq, kisiannili soorlu Jona-
than Motzfeldt-ip erseqqissaraa,
suli allatigut tamanna pillugu isu-
maqatiginninniaqqaassaagut.
Todman-ip naalakkersuisullu
oqaloqatigiissimanerat periarfis-
saasunik oqaloqatiginnissutitut isi-
gineqarsinnaapput.
Konkret krav tiI Thule-erstatning:
Grønland ønsker mellem
3 og 5 millioner dollars
fra USA til Thule-fond
Kravet blev lørdag i sidste uge for første gang præsenteret for en repræsentant fol-
den amerikanske regering og administration
— Nu har vi gjort det første, be-
skidte arbejde. Så må vi videre til
den amerikanske og den danske
regering. Med disse ord fortalte
landsstyreformand Jonathan
Motzfeldt lørdag i sidste uge, at
hjemmestyret nu for første gang
har sat et beløb på den erstatning,
man vil præsentere USA for, og
som skal komme befolkningen i
Qaanaaq til gode som godtgørelse
for tab og afsavn i forbindelse med
anlæggelsen af Thule-basen. Kra-
vet drejer sig om et beløb på mellem
3 og 5 millioner US-dollars, og det
blev lørdag formiddag præsenteret
for USAs ambassadør i Danmark.
Ambassadør Terence Todman var
sammen med sin hustru, Doris Tod-
man, landsstyrets officielle gæst i
Nuuk i sidste uge.
Samtalerne mellem landsstyret
og ambassadør Todman fandt sted
i en meget afslappet atmosfære, og
fra begge sider blev det kraftigt
pointeret, at der var tale om samta-
ler. Ikke egentlige forhandlinger.
Derfor har ambassadøren heller
ikke på sit lands vegne kunnet tage
stilling til det grønlandske krav.
— Jeg har noteret det og vil fore-
lægge det for den amerikanske re-
gering og administration, sagde
han. På et spørgsmål om den ameri-
kanske holdning til hele erstat-
ningsspørgsmålet sagde han, at han
ikke ønskede at forudsige noget
som helst om regeringens eller ad-
ministrationens holdning, hverken
til bestemte beløb eller nogen be-
stemt form for erstatningen.
Til bred udvikling
Men udgangspunktet for drøftel-
serne er ikke mere blot en fond, der
skal finansiere nye huse til folk i
Qaanaaq.
I stedet bliver der tale om en
fond, der i bred forstand skal være
med til at ophjælpe den økonomi-
ske og erhvervsmæssige udvikling i
byen.
Hverken ambassadør Todman
eller landsstyreformand Jonathan
Motzfeldt ønskede at sætte tidsfri-
ster for de forhandlinger, der nu
skal finde sted mellem den danske
regering og USA.
Da ambassadør Todman man-
dag morgen forlod Nuuk, rejste
han videre til llulissat, og derefter
gik turen til Thule-basen og Qaa-
naaq. Her får han lejlighed til også
saka -er lig med kvalitet.
Halvskæftet eller fuldskæftet.
Standard - luxus eller super lux.
SAKO er bedst -og du veddet I
( Leveres nu også med lob i rustfrit stål.
-leveringstid ca. 6 mdr.)
■——Importør simonsen & nielsen?. 01-78 3311
JAGT 85-samt specialkatalog kan bestilles!
/Tim
JAGT
at høre kommunalbestyrelsens
synspunkter.
Base-personalet
Et videre punkt i samtalerne mellem
landsstyret og ambassadør Tod-
man var det amerikanske baseper-
sonales adgang til at holde fridage
og ferier i de grønlandske byer.
— Det er en tanke, som tiltaler
mig meget, sagde ambassadør Tod-
man, men som Jonathan Motzfeldt
præciserede, skal der i denne sam-
menhæng også finde yderligere for-
handlinger sted.
Samtalerne mellem Todman og
landsstyret er at betragte som en
orientering om muligheder.
Nunatta atuagaate-
qarfia atuakkanik
tunlneqartoq
USA-p ambassadøriata Terence A. Todman-ip
viceborgmester-imit Bjarne Kreutzmann-imit atuagaq
»Aa/ut Kangermiu« tunissutisiarigaa
Nunatta atuagaateqarfiata USA
pillugu atuagaatini amerlisippai.
Sapaatimmi akunnerata siuliani,
Københavnimi USA-p ambassadø-
riannit, atuagaateqarfik atuakka-
nik 85-nik tunisippoq. Atuakkat ta-
marmik USA avannarleq pillugu
atuakkiaapput. Kusanarluinnarlu-
tillu naleqarluartuusut.
Atuagaateqarfimmi sulisup Keld
Lund-ip, ambassadør Todman-i
kujaffigaa, oqarluni: — Nuannaa-
rutigaarput, ukua atuakkat pissar-
siarineri. Nunatta atuagaateqarfia-
tami pisussaaffigaa atuakkanik ka-
tersissalluni, inuit najugaqarfiga-
saannit tamaniit, taamaattumik
uku atuakkat katersugaatitsinnut
tapertaapput naleqarluartut.
Atuakkat arlaqartut amerikap
avannaani inuit indianerillu pillugit
atuakkiaapput.
Illoqarfimmiit atuagaq
Atuakkanik tunissuteqarnermi na-
juupput naalakkersuisut siulittaa-
suat Jonathan Motzfeldt kiisalu
Nuummi viceborgmesteri Bjarne
Kreutzmann.
Tamarmik tunissutinut qujap-
put, Bjarne Kreutzmann-illu am-
bassadør Todman atuakkami tu-
nivaa. Atuagaq tassaavoq Aron
Kangermioq.
Ambassadørilu oqarpoq, atuak-
kamik tunisinnini, nuannaarutigi-
nerpaajugini.
— Immitsinnummi ilisarineru-
lernitsigut, aamma paasinerulertar-
pugut. Taamaattumillu atuakkanik
tunisinneq paasisitsisuuvoq, Ka-
laallit nunaannut kissaatigisatsin-
nut, oqarpoq ambassadør Tod-
man.
Ambassadørillu nuannaarutigi-
neqarpaa Nuummi tikilluaqqusaa-
simanini, neriuutigaalu Nuuk qa-
nittukkut takoqqissallugu ameri-
karmiut-kalaallillu pillugit inger-
lanniakkat pillugit.
Selv en lille annonce
læses i
GRØNLANDSPOSTEN
De så jo også denne.